Ses Bilgisine Giriş Soruları

598 OS 11 76121 24 1. NING me l Rayonel Syd p PV s ma A 3 > ter MS ORD PWY S C E E 5 9 7 Say 2 Türkçe Türkiye ve Akdeniz havzası, medeniyetin doğup ge- liştiği bir yer; her şeyin merkezindeyiz. Sırf (sadece) 1 yakın çevreyi dolaşsan epey (bir hayli) bir ver-" 11 8 A) Ünlü düşmesi C) Ünsüz türemesi D 6 LE 11- 10 11 12 13 14 ST 16 17 18 TYT Deneme-04 3. Zekâ gücü, bir insanın gene kapasitesi tarafından belirler kapasitenin - Türkçe 8. Şiirin anlatım özellikleri, dildeki pek çok üründe ken- dini hissettirir, örneğin, "Azıcık aşım, kaygısız başım atasözünde şiir dilinin söyleyiş özelliğine uygun ola- rak 5+5 hece sayısı ve "aşım/başım" uyakları vardır. Bu cümlede aşağıdaki ses olaylarından hangisi- nin örneği yoktur? B) Ünsüz benzeşmesi D) Ünlü türemesi EÜnsüz yumuşaması

2. (1) Insanlık tarihi hakkında bildiklerimizi yeniden düşünmemizi sağlayacak, yerleşik tarih anlayısını ve bilgilerini değiştirip dinler tarihini sorgulatacak, bir kısmımızın varlığından haberi dahi olmadığı bir arkeolojik çalışma 1995 yılından beri Urfa Gö- beklitepe'de devam ediyor. (II) İnşası Milattan ön- ce 10.000 yılına uzanan Göbeklitepe tarihteki en eski ve en büyük ibadet merkezi olarak biliniyor. (III) Göbeklitepe Ingiltere'de bulunan Stonehen- ge'den 7.000, Mısır piramitlerinden ise 7.500 yıl daha eski. (IV) Ayrıca yerleşik hayata geçişi tem- sil eden kültür bitkisi buğdayın atasına da Göbek- litepe eteklerinde rastlanmıştır. (V) Inşa edildikten 1000 yıl sonra üstleri insanlar tarafından kapatıla- rak gömülen bu tapınaklar yeniden gün ışığına çıkıyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede kaynaştırma ünsüzü vardır. B) II. cümlede ünsüz sertleşmesi vardır. C) III. cümlede koruyucu ünsüz vardır. D) IV. cümlede ünsüz benzeşmesi vardır. E) V cümlede ünsüz düşmesi vardır. www.ankarayayincilik.com.tr www.ankars 17

6. Otobüs, ağzına kadar hınca hınç dolu. Taksim I 11 alanındaki duraktan dört kişi daha bindi. Arka yere SES OLA biz iyice sıkıştık. Otobüs, Levent-Tünel otobüsü. Taksimden binen dört kişinin köylü oldukları IV kılıklarından belli oluyordu. V Bu cümledeki altı çizili sözcüklerle ilgili olrak aşağıda belirtilenlerden hangisi vanlıştır? A) I. sözcükte ünlü düşmesi vardır. B) II. sözcükte ünsüz değişimi vardır. C) III. sözcükte ünsüz benzeşmesi vardır. D) IV. sözcükte kaynaştırma ünsüzü vardır. E V. sözcükte ünlü daralması vardır. de-yor badond.

3. Dışarda fırtına, uğultu, tipi Odada sessizlik tutulur gibi İşte o da geldi, evin sahibi Oturduk, eskiden konuştuk biraz iste saksıda bir eşsiz kuşkonmaz Saksıya baktıkça içimde bir haz C Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? LBS A) Ünsüz benzeşmesi ✓f, s, t, k, a, Ship B) Ünsüz yumuşaması agant Ulama D Ünsüz türemesi E Kaynaştırma ünsüzü

18. Herkesin bir İstanbul'u var. Çoğu zaman anılarda yaşar. Bir semti size ait kılan şey, içindeki yaşanmışlık. Ama bir de baş- kalarının semtlerine, kentlerine konuk olmak var. O zaman da başka türlü bir sahiplenme yaşayabilirsiniz. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi vardır? A) Ünlü daralması C) Ünsüz yumuşaması B) Ünlü düşmesi D) Ünsüz türemesi E) Ünsüz benzeşmesi

15. Medya okuryazarlığı görsel, işitsel, basılı medya iletile- rine erişebilme; erişilen medyayı, ileti ve ürünleri sorgu- layıcı bir bakış açısıyla çözümleyip değerlendirebilmeyi içerir. Kısacası, bireyin medyayı anlayabilme ve gerek- tiğinde kendi medya iletilerini sağlıklı üretebilme bece- rilerinin bütünü şeklinde ifade edilebilir. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine örnek yok tur? A) Ünlü düşmesi B) Unsuz benzeşmesi C) Ünsüz yumuşaması D) Kaynaştırma harfi E) Ünlü daralması

n ri e e a 7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç içindeki ses olayının birden çok örneği vardır? A) Bu islıkla uzayan, dönen kıvrılan yollar Uykuya varmış gibi görünen yılan yollar (Ünlü düşmesi) B) Ellerim takılırken rüzgârların saçına Asıldı arabamız bir dağın yamacına (Ünsüz yumuşaması) C) Gurbet beni muttasil çekiyordu kendine Yol, hep yol, daima yol... Bitmiyor düzlük yine (Ünlü daralması) D) Karşıda hisar gibi Niğde yükseliyordu Sağ taraftan çıngırak sesleri geliyordu (Ünsüz düşmesi) E) Bir deva bulmak için bağrındaki yaraya Toplanmıştı garipler şimdi kervansaraya (Ünsüz benzeşmesi)

SIRA SENDE Aşağıdaki metinde ünsüz sertleşmesi, ünsüz yumuşaması ve ünsüz yumuşamasına aykırılık görülen söz- cükleri, tabloda belirtilen yerlere yazınız. Sanatın amacı, kişinin düşüncesini, duyarlığını geliştirmek; ona, dünyaya ve insanlara insanca bakma, sezme, kav- rama gücü kazandırmaktır. Sanat ürünlerine ilgi duymayan, hayali işlemeyen, başkalarının acılarına, dertlerine or- tak olmayan bir bilim adamı, bir yargıç, bir yönetici düşünelim; ne yararı olur bunların toplumlarına, insanlığa? in- sanın, insan sevgisiyle yoğrulmadığı toplumlarda bütün yönleriyle ilkellik egemen olmaz mı? gelişmek, kozandırmaktır. duyarlilik, gece Ünsüz Sertleşmesi Ünsüz Yumuşaması Ünsüz Yumuşamasına Aykırılık amaci insonliga, yoğrulmadığı

15. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir sözcük, hem belirtme hem niteleme sıfatı almıştır? A) Biz yazdık bu kenti böyle dolambaçlı Sonunda yine biz yırttık, buruşturduk B) Ayrılık, hasret, gurbet, feleğin eseri bu Ah!.. İşte insanların en eski dertleri bu C) Eskimez umutlar, yaşlı bir çınar içimde Ruhumun yarasına her sallantın revandır D) Ah bu kus, bu gidişle uça uça Gök bırakmayacak öteki kuşlara 1 E) Rüzgâr uzak karanlıklara sürmüş yıldızları Mor kıvılcımlar geçiyor dağınık yalnızlığımdan

SIRA SENDE Aşağıdaki cümlelerde ses olaylarını bulunuz, cümlenin numarasını bulduğunuz ses olayının kutusuna ya- zınız. 1. Alışkanlıklar bırakılmazlarsa zamanla ihtiyaç haline gelirler. 2. Bilginin efendisi olmak için çalışmanın uşağı olmak şarttır. 3. Gençliğin parlak sözlüğünde başarısızlık diye bir kelime yoktur. 4. Doğru düşündüğüne inanan, yanlış fikirlerle savaşmak zorunda kalır. 5. Eskimiş fikirler paslanmış çivilere benzer, söküp atmak çok güçtür. 6. Ümidini kaybetmiş olanın, başka kaybedecek şeyi yoktur. 7. Yarın bambaşka bir insan olacağım diyorsun, niçin bugünden başlamıyorsun? 8. İlim öyle bir şeydir ki sen ona tüm gücünü vermedikçe o sana yarısını bile vermez. 9. Tüm sanatlar kardeştir, hepsi de birbirinin ışığı altında ilerler. 10. Yurdu savunmanın en ucuz yolu, eğitimdir. Ünsüz Yumuşaması Ünsüz Sertleşmesi Ünlü Daralması Ünlü Düşmesi Ünlü Değişimi 10

BOR 10. Bu sanatçı, yeni bir eser ortaya koyarken dünyaca ün- lü sanatçılardan ve onların yapıtlarından yararlanmıştır. Ne var ki onun yaptığı kuru bir aktarma değil, öğren- diği şeyleri kendi gönül dünyasında yeniden kurgula- madır. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? (A) Belirtisiz ad tamlaması B) Dönüşlülük adılı Kendi C) Etken çatılı fiil D) Yapım ve çekim eki almış birden çok sözcük Ek eylemin geçmiş zaman 4D Serisi Ⓡ

do 16. Daracık sokaklardan, Sait Faik'in oturduğu köşkün dış kapısına ulaştığımda birçok soru hâlâ zihnimi kurcalı- yordu. Bu cümlede aşağıda verilen ses olaylarından han- gisi yoktur? Ünlü düşmesi B) Ünsüz düşmesi C) Ünlü daralması Unsüz benzeşmesi hp par E Sert ünsüz yumuşaması TURKCE TESTI

n er si 15. Sevgileri yarınlara bıraktınız Cekingen, tutuk, saygılı Bütün yakınlarınız Sizi yanlış tanıdı Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangilerine örnek vardır? A) Ünsüz değişmesi Ünsüz benzeşmesi B) Ünlü değişmesi - Ünlü düşmesi C) Ünsüz değişmesi - Ünlü düşmesi D) Ünlü düşmesi - Ünsüz benzeşmesi E) Ünlü değişmesi - Ünsüz değişmes

KÇE TESTİ 28. Yanık bir kaval sesi geliyordu uzaktan A) Ünlü daralması uhar Derdi dağlardan aşkın ak abalı bir çobandan Önünde sürüleri ardında sürüleri Iniyordu yemyeşil dumanlı bir yamaçtan Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? in mek geleya geleord. Kaynaştırma ünsüzü C) Ünsüz yumuşaması D) Ünsüz benzeşmesi E) Ulama Soroleri TYT 29. (1) Resimde ele alınan konu çok çeşitli olabilir. (II) Sanatçı doğayı, sosyal, dinî ya da ideolojik bir temayı, bilineni ya da bilinmeyeni ele alıp tuvaline taşıyabilir. (III) Zaten böyle bir özgürlüğe sahip değilse üretmiş olduğu eserin sanat değeri taşıyıp taşımadığı tartışılır. (IV) Önemli olan sanatçının eserin de kendini anla- tabilmesi, izleyenin eserde sanatçıyı görebilmesidir. (V) Bu nedenle konu, resmin temel ögelerinden biri değildir; sadece

1. ve Yapım ekleri sözcükte ses değişimi ya da ses düşmesine yol açabilir. Aşağıdaki dizelerin hangisinde buna örnek bir kulla- nim yoktur? VI (0 A) Devrildi üstüme bütün acılar B) Seni her görüşümde yaralarım sızlar C) Neden saçların ağarmış arkadaş D) Sararmış yüzün buğuluyor geceyi E) Yitirdim kendimi sensizlik vadisinde

Türkçenin ses özellikleriyle ilgili aşağıdaki açıklamala- rin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Türkçe kelimelerde aynı cinsten iki ünsüz yan yana bulunmaz. B) Türkçe kelimelerde ikinci ve sonraki hecelerde "o, Ö" ünlüsü bulunmaz. C) Kaynaştırma ünsüzü "y", sonunda geniş ünlü olan tüm sözcüklerde kendinden önceki geniş ünlüleri daraltır ve bu daralma yazıda gösterilir. D) "Çamur" sözcüğü Türkçe olduğu hâlde küçük ünlü uyumuna uymaz. E) Türkçe kelimelerde uzun ünlü bulunmaz. eis Türkçe Soru Bankası