Ses Bilgisine Giriş Soruları

neler a tık. ebilir 13. Unutma yağmurun yağdığı kadar ıslaksın Güneşin seni ısıttığı kadar sıcak Kendini yalnız hissettiğin kadar güçlü Kendini güzel hissettiğin kadar güzelsin Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? A) Ünlü türemesi B) Ünsüz sertleşmesi LÜnsüz yumuşaması LDY Ünlü düşmesi Ünsüz türemesi

11. Gözlerin gözlerime değince Felaketim olurdu, ağlardım Beni sevmiyordun bilirdim Bir sevdiğin vardı duyardım Bu dizelerde yer alan altı çizili sözcüklerdeki ses olay- ları sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? Ünsüz benzeşmesi - Ünsüz yumuşaması B) Onlü düşmesi - Ünsüz benzeşmesi C) Ünlü türemesi - Ünlü daralması & Ünlü daralması - Ünsüz yumuşaması E) Ünsüz türemesi - Ünlü daralması

7. Edgar Allan Poe'nun "Kalabalıkların Adamı" başlıklı kısa hikâyesi çarpıcı bir girişle, "Metin kendini okut- muyor." diye başlar. Kendini okutmamaktan kastının sıkıcılık değil, kendisini kolay ele vermiyor, metni an- lamak için sabır ve dikkat gerekir vurgusu olduğunu görüyoruz. Poe'nun kısa hikâyesinde kalabalık, ben- zer bir yere sahip olup kendisini kolay ele vermeyen bir muammanın anahtarı konumundadır. 1840 yılında Londra'da geçen hikâyede, geleneksel olay örgüsü kalıplarının dışına çıkılmış, başı sonu belirli bir ola- yın aktarılması yerine, o dönem edebiyatında görül- c meyen yeni bir hamleyle, bir izin peşine düşülmüştür. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? 70 T A) Ünsüz değişimi B) Ünsüz benzeşmesi C) Ünlü daralması D) Ünlü değişimi E) Ünsüz yumuşamasına aykırılık

ce 12. Alnıma düştükçe damlalar sıkça Kalbimi karanlık şeylerle yordum, Etrafı acı bir gölge sardıkça Siz gülüyordunuz, ben ağlıyordum. Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? (-4 Ünlü düşmesi BYÜnlü daralması Ünsüz benzeşmesi D) Ünsüz düşmesi Ünsüz yumuşaması

7. Bir limonlukta hapsedildiği için uzaklarda kalan di- ğer hemcinsleri gibi, öğle güneşlerinde sıcacık top- rağa gölge salamayan, yağmurlarda islanamayan, fırtınalarda sarsılmayan; semayı, yıldızları, ayı gör- meye görmeye unutan şu ağaç, bulunduğu köşede mesut muydu? Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? A) Ünlü düşmesi C) Ünsüz yumuşaması O B) Ünsüz benzeşmesi p) Ünla daralması ENÜnsüz düşmesi 1

D. İlerleyen yaşına aldırmadan dört elle sarılıyordu yaşama 1 Yüzü kurak mevsimlerin toprağına benziyordu ama yağ- 11 IV V murdan umudunu kesmeyen bir toprak. Bu parçadaki altı çizili sözcüklerle ilgili aşağıdaki belir- lemelerden hangisi yanlıştır? you AI. sözcük, yapım eki alırken ünlü düşmesine uğramıştır. 1. B) II. sözcükte fiil kökünden isim türetilirken ünlü düşmesi gerçekleşmiştir. C) III. sözcük, çekimleme sırasında ünlü kaybına uğramış- DY IV. DY IV. sözcükte ünsüz yumuşaması ve kaynaştırma bulun- maktadır. EV. sözcükte ünlü düşmesi ve daralma meydana gelmiş-

12 Istanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı Once hafiften bir rüzgâr esiyor Yavaş yavaş sallanıyor STO A) Ulama B) Ünsüz yumuşaması C) Ünsüz benzeşmesi U D) Ünlü daralması L E) -m değişimine aykırılık TOPR yayın Yapraklar, ağaçlarda Uzaklarda, çok uzaklarda Sucuların hiç durmayan çıngırakları İstanbul'u dinliyorum, gözlerim kapalı Bu dizelerde, aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? MAON

. Evrensel olmak için olabildiğince ulusal olmak gere kir. Bu nedenle sanatçı kültürel ve tarihsel derinlik taşımalıdır. İnsanlar böylece başka ülkeleri, oralarda yaşayanları tanıma fırsatına kavuşur. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi- ne örnek yoktur? yoktur? A) Ulama C) Ünsüz benzeşmesi B) Ünsüz yumuşaması D) Kaynaştırma unsüzü E) Ünlü daralması Yanks

Uyurken birden boşluğa düşme hissini hepimiz yaşıyoruz ama bunun neden olduğunu bilmiyoruz. Çoğunlukla uykuya dalma- dan hemen önce bu şekilde bir hisse kapılmak, çoğu insanın başına gelen bir durum. Yorucu bir günün sonunda gelen uyku esnasında kaslarımızın ani kısa kasılmalar geçirmesi, boşluğa düşme hissine neden oluyor. Çok büyük bir ihtimalle vücudu- muzun uykuya fizyolojik olarak hazırlanışı esnasında meydana gelen, belirli elektriksel ve hormonal değişimlerin bir sonucu olan bu hissin tam olarak açıklaması ise belirlenebilmiş değil. Kısa ve genel olarak bu hissin kaslarımızın ani ve kısa kasıl- maları sonucunda ortaya çıktığı da söylenebilir. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi kullanılma- miştir? AV Ünsüz düşmesi B) Ünsüz yumuşaması C) Ünsüz türemesi D) Ünlü daralması E) Ünsüz benzeşmesi

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, tamlayan adla tamlayan eki arasına farklı bir kaynaştırma (koru- yucu) ünsüzü girmiştir? A) Şunun şurasında bir yıl oldu yurt dışına gideli. (B) Ankara'nın baharlarını hep sevmişimdir ben. C) Musluktan akan suyun rengi biraz değişik bugün. D) Sinemanın tadını evde bulmak bence olanaksızdır. E) Kedinin aniden çıkardığı seslerle irkildi ihtiyar.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü türemesini örneklendiren bir sözcük vardır? A) Ömrünü bu sıkıcı dağ evinde geçirmek istemiyordu. B) Her akşam gün batarken balkondaki çiçekleri sular- dı. C) Onun minicik ellerini tuttuğumda bütün yorgunlu- ğumu unuturdum. D) Köye elektrik verilemediği için köylünün bütün işleri aksamıştı. E) Üzerindeki daracık ceketiyle soğuktan korunmaya çalışıyordu.

NITE Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ulamanın dışında, bi- rinci ve ikinci dizede aynı ses olayı vardır? A) Senden önce ağıdım vardı Yeri göğü inleten isyanlarım. B) Ah bu benim ziyan ömrüm! Boşa gelip boşa gider. C) Kırıldı kanadım kaldım çöllerde Yine dağlar başı duman üstüne. D) Bu emel gurbetinin yoktur ucu Daima yollar uzar, kalp üzülür. E) Akşam erken çöker yalnızlığıma Sokak sokak gezer ararım seni.

4. İnsanın yaşı ilerledikçe yılların çok daha hızlı geçtiğine dair 11 I genel bir algı vardır. Peki neden böyle bir algıya kapılıyoruz, 111 gerçekten de böyle bir şey var mı? Avusturyalı tasarımcı Maximilian Kiener, buna ilk kez Paul Janet'in 1897'de or- taya attığı bir kuramla cevap veriyor. Diyor ki: "20 yaşın- dayken 1 yıl hayatınızın %5'ine karşılık gelir. 50 yaşınıza IV geldiğinizde ise sadece %2'sine denktir." Tabii Kleiner bu- nunla da kalmamış, bu yaklaşımı etkileşimli olarak ekrana taşıyan bir de web sitesi tasarlamış. V Bu parçadaki altı çizili sözcüklerle ilgili aşağıda veri- lenlerden hangisi yanlıştır? A. sözcükte birden çok ses olayı vardır. B) II. sözcükte hem yumuşama hem de benzeşme vardır. CII. sözcükte ünlü daralması vardır. D) IV. sözcükte ünsüz yumuşamasına aykırılık vardır. V. sözcükte türeme esnasında ünlü düşmesi olmuştur.

A) I 5 C) III F A) Ünsüz yumuşaması B) Ünlü düşmesi C) Ünsüz düşmesi D) Ünsüz benzeşmesi E) Ünlü daralması drigami D) IV E) V 34. Bir akşam bol ışıklı ağaçlık yollardan, mayi suların pırıldaştığı altın oyalı kıyılardan geçerek Bürünzpark'a gittik. Çiçekler için- de bir otelde yemek yedik. Otelin önündeki büyük bir bahçede bir tiyatro sahnesi var. Çöl Şarkısı adlı bir operet oynanıyor. Hiç fena değil. Lâkin ben operetten çok, bahçenin ortasına dikilmiş narin vücutlu, altın başlı bir Venüs'e bakmaktan kendimi alamı- yorum. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? www.netlerikatla.com Konu 36. E 11

5. Hayvanların çevrelerindeki dünyayı nasıl algıladığı sorusu gizemini büyük oranda koruyor hâlâ. Geçtiğimiz ay yayımlanan yeni bir araştırmaysa bir keçinin diğerinin sesinden mutlu mu mutsuz mu olduğunu anlayabildiğini kanıtladı. Araştırmanın başyazarı Luigi Baciadonna, basite indirgenirse eğer bunun aslında keçilerin, içinde yaşadıkları ortamın farkında olduğu anlamına geldiğini söylüyor. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? A) Ünlü düşmesi -C) Ünlü daralması B) Ünsüz yumuşaması D) Ünsüz düşmesi E) Ünsüz benzeşmesi

Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde ünsüz benzeşmesi (sertleşmesi) vardır? A) Evladın var mı derdin var. B) Merhametten maraz doğar. C) Son pişmanlık fayda vermez. D) Bir elin nesi var, iki elin sesi var. E) Her köfteye maydanoz olma. hangisinde ünsüz değişimine