Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları

3. I. ölürsek bir partizan gibi ölmeliydik yürüsem parçalanmış bir ceset tazeliğinde yürüsem beynimde kıpkızıl bir serinlik sonra denizler devirebilirim dudaklarımdan sonra aşk, sonra dirlik: partizan II. belki ruhların gölgesi düşer de marşlara mümkün olur babamı varlık sancısıyla çağırmak: Ezan sesi duyulmuyor Haç dikilmiş minbere Kâfir Yunan bayrak asmış Camilere, her yere Sirlerin dönemi nedir?

13. Dilin iradesini başta akl eder tedbir Ki tercümân-ı lisândir anı eden takrir Bu adi ü hakka diyanet demiş kimi âkil Takıldı nefs ü hevânın boğazına zencir Bu dizelerin İslamiyet öncesi Türk edebiyatına ait olma- dığının kanıtı, aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) Tam uyağa yer verilmesi B) Divan edebiyatı nazım birimiyle oluşturulması C) "â, î" gibi uzun ünlülere yer verilmesi D) Ağır bir dilinin olması E) Ahengin aruz ölçüsüyle sağlanması

20. Kitâb-ı Dede Korkut ile ilgili aşağıdaki yargıların han- gisinde bilgi yanlışı vardır? A) Sade bir dille, hece ölçüsüyle yazılan manzum bir eser- dir. B) On iki parçadan oluşan eserdeki bazı olay ve kişiler ile Yunan mitolojisindeki bazı olay ve kişiler arasında ben- zerlikler bulunmaktadır. C) 15. yüzyılda yazıya geçirildiği sanılan eser, destandan halk hikâyesine geçiş niteliği taşır. D) Biri Roma-Vatikan'da, öteki Almanya-Dresden Kral Kitaplığında olmak üzere iki yazma nüshası vardır. E) Müslüman Oğuzların kendi aralarında, komşularıyla ve olağanüstü yaratıklarla mücadelelerini konu edinir. 34374

7 0 Tem 7. Aşağıdaki dizeler kafiye yönüyle eşleştirilirse hangisi dışa- rida kalır? A) Bir aydınlık denizin sonsuz derinliğinde Yüzüyorum gözünün yeşil serinliğinde B) Devran herkese taslarla zehir sundu da birden Ben herkese bir neşe yarattım o zehirden C) Alnımdaki her çizgi beyaz bir gece saklar Bir başka şafaktır saçımın gördüğü aklar D) Günler var, aşkla yüklü olduğumuz Sevda bahsinde haklı olduğumuz E) Saksıda incilendi yapraklar senin için Söylendi gelmez diye uzaklar senin için

12. Le'âl-i vasfuna gelmez benüm gibi nâzım Nite ki gerdiş ide sübha-i sinîn û şühür (Felek, aylar ve yıllarca tespih çekse bile bu dünyaya senin övgünü yapacak benim konumumda bir şair gelmez.) Bu dizeler aşağıdaki nazım türlerinden hangisiyle ilişkilendirilebilir? A) Fahriye B) Münacat D) Naat C) Methiye E) Mersiye

9. İnsan-ı kâmil ki dirler Mustafa'dur Murtaza'dur Dahi kim vardur cihanda Ben gayrı insan bilmezem O şah-ı hüsnün ışkuna Özümi viran kılmışam Kaygusuz Abdal'dur adum Cübbe vũ kaftan bilmezem Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Bir "nefes ten alınmıştır. B) Dörtlük nazım birimiyle söylenmiştir. C) Tapşırma geleneğine yer verilmiştir. D) Dini inanışın edebiyatla ilişkisine örnek gösterilebilir. E) Epik söyleyiş ön plandadır. AURIS

10. Aşağıdaki dizelerin hangisi, satirik bir şiirden alınmış olabilir? A) Durduk, süngü düşmanın pırıl pırıl Önümüze çıktı bir gündüz, bir gece B) Padişah sikkesi selam vermiyor Kefensiz kalacak ölümüz bizim Ellerim takılırken rüzgârların saçına Asıldı arabamız bir dağın yamacına D) Bırak vehmimde gölgeni Gelme, artık neye yarar E) Pençesi dibinde bir arslanın Dalgınlıkla bir fare çıkıverdi

EYÜP HOCA'YLA TÜRKÇE VE EDEBİYAT 3. Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizelerde uyak (kafiye) kullanılmamıştır? A) Selam olsun karanfilin alına Selam, tomurcuklu defne dalina B) Bu bohça, duygunun coşkun selidir İçimi coşturan bahar yelidir C) O gün gelsin şöyle bir yarış olsun da gör Dünyayı hele sen bir barış olsun da gör D) Öpe õpe uyandırdım, şiir yaptım sözcükleri Savaşta kalemime kurşun yaptım sözcükleri E) Değirmen değirmen, beni de öğüt Ben meyvesiz ağaç, yürüyen söğüt

22. bakın ne diyorum dünya sekerek yürüyor gözümden düştü ya seviyorum aklımın almadığı şeyleri titriyorum emin olduğum zaman . evlerin ev halkının ve devletlerin gidiyorum bıraktığı boşluktan nefes alıp emek veren insan görünce kaçan gereksiz harcamalar gibi herkesin canını sıkan ve sonra bakan gidiyorum bu kesin Bu dizeler, 1980 sonrası Türk şiirine ilişkin aşağıda verilen özelliklerden hangisine örnek oluşturmaz? A) Şiirde ideolojik yaklaşımın ikinci plana itildiğine B) imgeli söyleyişin yerini açık ve dolaysız söylemin aldı- ina L C) Ölgü ve uyak gibi biçimsel ögelerden uzaklaşıldığına D) Ağırlıklı olarak bireysel temaların ele alındığına E) Dil ve yazım kurallarının ihmal edildiğine L 24.

6. (mutlu olmayı isteme) B) Cihanda adem olan bi-gam olmaz Aninçün bi-gam olan âdem olmaz (gamsız insanın olmadığı) C)Yarin bizimle kibri nedür kinesi neden Ya Rab n'olaydı gitseydi ol kinesinden (öfkeli olmanın zararı) D) Öyle ser-mestem ki idrak etmezem dünya nedir Ben kimim sâkî olan kimdir mey ü sahbâ nedir (kendini bilmezlik) E) Bir buse mi gül mü verirsen dedi gönlüm Bir nim tebessümle o afet gülüverdi (sevgilinin mutlu etmesi) Gel! Seninle yüce dağlara çıkalım Yalnız yüce dağlar benim aşkıma eş O dağlar, hani her gün doğar ya güneş → koşilostime Orada. Orada egemen o iklim Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Belirli bir ölçüye göre yazılmıştır. B) Pastoral şiir türünün özelliklerini taşımaktadır. C) Şiirde, ahenk unsurlarına yer verilmiştir. Karşılaştırmadan yararlanılmıştır. E) II ve III dizelerde tunç uyak vardır. Yanakla Saliveri Beliğin Yukar söyle A) Is B) S C) D) E) 2

5. Dünyadan ahirete gidip gelmemek Olmasa iktiza eder ölmemek Balık baştan kokar bunu bilmemek Seyrani gafilin ahmaklığından Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi liştir? A) İrsalimesel sanatına başvurulmuştur. Ek halinde redife yer verilmiştir. C) Koşma tipi (düz) uyak düzeninde yazılmıştır. D) Yarım kafiye kullanılmıştır. E Bir güzellemeden alınmıştır.

6. Açılmış bir çiçektir her gülen dudak Kılıfta tomurcuk zor gülen dudak Bu dizelerde görülen uyak türü aşağıdakilerden han- gisidir? A) Zengin uyak B) Tunç uyak D) Yarım uyak C) Tam uyak E) Cinaslı uyak 5

9. 1. Vermedi ablukada şan-ı donanmaya halel İngiliz devletine olsa sezadır amiral II. Söylersin de söz içinde şaşmazsin Helâli haramı yersin seçmezsin Nasibin kesilir de sular içmezsin Akar çaylar senin olsa ne fayda Aşağıdakilerin hangisi farklı edebî dönemlerden alınmış bu şiir parçalarının ortak özelliğidir? A Tema B) Dil ve üslup C) Kafiye düzeni D) Nazım birimi E) Ölçü

17. Eyvâh!.. Ne yer ne yâr kaldı. Gönlüm dolu âh ü zâr kaldı Şimdi buradaydı gitti elden Gitti ebede gelip ezelden Ben gittim o hâksâr kaldı Bir kûşede târumâr kaldı Bâkî o, enîs-i dilden eyvâh Beyrut'ta bir mezâr kaldı Tanzimat edebiyatına ait bu dizelerle ilgili aşağıda- kilerden hangisi söylenemez? A) Sözcük hâlinde redif kullanıldığı B) Ahenk unsurlarının kullanıldığı C) içerik olarak yeni konuların işlendiği D) Aruz ölçüsüyle yazıldığı E) Arapça, Farsça kelime ve terkiplerin kullanıldığı Sult 5

Geceleyin bir ses böler uykumu İçim ürpermeyle dolar: - Nerdesin Arıyorum yıllar var ki ben onu Âşıkıyım beni çağıran bu sesin Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nebilir? A) Redif kullanılmamıştır. B) Birinci ve üçüncü dizenin sonundaki "-u" sesi yarım kafiyedir. C) İstifham sanatı örneklendirilmiştir. D) Sarmal kafiye düzeni kullanılmıştır. E) Cinaslı kafiyeye yer verilmiştir.

vaplayınız. Hemişe âşık gönli biryan bolur a Bir nefes garib gözi giryan bolur O Sûfilerün dileği mihrab namaz Er kişinün arzusi meydan bolur a 13. Bu şiirin nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) Rubai fark! B) Tuyuğ 2 € Şarkr D) Mesnevi E) Murabba