Şiir ve Şiirle İlgili Temel Kavramlar Soruları

Servetifünun / Fecriati Dönemi Türk Şiiri - IV göre cevaplayınız. anatçı; Arapça, Fars- piridir. O; vatan, mil- duymuştur. İmpara- nda cesur tavrı ve Imuştur. İtilaf dev- mesi üzerine Hadi- akalesi yüzünden akilerden han- 10. Tevfik Fikret, Servetifünun topluluğu dağılıncaya kadar "sa- acıma gibi bireysel duyarlılıkları karamsar bir bakışla dile nat için sanat" ilkesine bağlı kalmış; aşk, doğa, aile, çocuk, getimiştir. 1901'de Servetifünun dergisi kapatılınca "top- lum için sanat" anlayışına yönelmiş; vatan, millet, adalet, hürriyet, toplumsal eleştiri gibi siyasal - sosyal içerikli şiir- ler yazmıştır. Aşağıdakilerden hangisi Tevfik Fikret'in farklı bir anla- yışla yazdığı eseri veya şiiridir? A) Rübab-ı Şikeste B) Tarih-i Kadim D) Millet Şarkısı C) Han-ı Yağma E) Ferdâ 1. S || IIL /L

3. Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek. Bizim diyarımız da binbir baharı saklar! Kolumuzdan tutarak sen istersen bizi çek, O İncinir düz caddede dağda gezen ayaklar. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Capraz kafiye kullanılmıştır. B) Redif vardır. C) 141ü hece ölçüsü ile yazılmıştır. (D) Tunç uyak vardır. E) Sade bir dille yazılmıştır. AYT Edebiyat toimus Slevy SET030 BUD 6. z Cons

AYT/Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 13. İslamiyet öncesi dönemden bu yana Türklerin yaşantısında sporun önemli bir yeri olmuştur. Orta Asya coğrafyasının zorlu yaşam koşulları, kişilerin beden olarak güçlü olmala- rını gerektirmiş; ayrıca yapılan savaşlarda düşmanla daha iyi mücadele edebilme düşüncesi, özelde bireylerin genelde ise savaşacak askerî birliklerin bu ihtiyaçlarını pekiştirmiş ve artırmıştır. Gerek İslamiyet'ten önce gerekse İslamiyet'ten slar sonra kurulan tüm Türk devletlerinde olduğu gibi Osmanlı Dönemi'nde de özellikle binicilik, okçuluk, güreş ve avcılık een sporlarına özel bir ilgi gösterilmiştir. Bu parçaya göre aşağıdaki beyitlerden hangisi Osmanlı spor kültürünü temsil eden bir örnek olamaz? A) Hiddet-süvâr-ı gamzesi şemşîr-i kîn ile Her bir çakışda niçe dil-i pehlevân alu 400 onumG B) Rüstemün Aşkar-ı dîv-zâdını kim yâd eyler Kim görürken bu kadar esb-i küheylân hâlâ C) Bir yalun yüzlü güzeldir kılıcun kim anun Yüzünü göricek îmâna gelür çok küffâr D) Uşşâk bulsa dirile yerdi şikârını Avlarken itlerin görüp ettigiyçin firâr E)Kismet olmag ister isen derd-ü-gam cân-ü-dile Ok biraksin gamzen ey ebrû-kemânum yâ nasib 15. Doğr tanır endemik- güve yaln hük nuş Vez ziri hâl yo ülk m is k e b F F

S A R i 7. M A L 1. Çekme şu dünyanın endişesini Tamir eyle kalbin her köşesini Kemlik ile kırma kalp şişesini Dönüp ona derman olsan fayda ne ( agab II. Nasıl meth edeyim ben seni güzel (1 Bütün bu dünyaya değer gözlerin abab Bulunmaz bir eşin koca cihanda Gönlüme güneşmiş meğer gözlerin Bu iki dörtlükte aşağıdakilerden hangisi ortak değildir? A) Ait oldukları gelenek B) Nazım birimi C) Nazım şekli D) Kullanılan sanatlar E) Ölçü ✓

12. Divan şiirinde sanat ve hüner göstermek her ne kadar asıl amaçlardan olsa da sadece bunların ön planda tutulduğunu söylemek güçtür. Şiiri oluşturan şairler; devrin inanç, gelenek, bilim gibi unsurlarından hayli etkilenerek bu etkiyi şiirlerine türlü yönlerden yansıtmışlardır. Divan şiirine yansıyan bu tür etkilerden biri, eskilerin deyimiyle "ilm-i tencîm" denen astronomi yani gök bilimi etkisidir. Astronomi unsurlarını eski şiirimizde kolaylıkla tespit etmek mümkün değildir fakat astronomi kavramları çoğu kez teşbih, mecaz, kinaye, tevriye gibi edebî sanatlarla dizelerde yer almıştır. Özellikle sevgilinin güzelliğinin betimlenmesi amacıyla sevgili Ay, Mars, yıldız, Güneş gibi gök cisimleri şairler tarafından sıklıkla kullanılmıştır. Bu parçaya göre, aşağıdaki beyitlerden hangisi, divan şiirinde gök biliminin yansımalarını içeren bir örnek olamaz? A) Arizun görse felek mihr bırahmaz Ay'a Zerre zerre kilur anı bırağur sahraya B) Subh-dem yaturken ol meh üstüme geldi didi Üstüne gelmiş güneş sen dahi uyanmaz mısın C) Gitdün ammâ kodun hasret ile cânı bile İstemem sensiz olan sohbet-i yârânı bile D) Şafak mı şebde ya hattında rûy-ı âl midir Subuh sitâresi mi gerdeninde hâl midir E) Gazâ-yı Bedr'i yâd etdirdi tâb-ı berk -i şimşekîn Olup ayyûka dek pertev- feşân şevketlü hünkârım 14. wa Testokit C quin 15

en sonraki akta", son verilir. en hangisi ünyâ nedir ahbâ nedir G at olur G at olur I yok Si yok aurâd b görmüşüz G ân üstüne n üstüne G 1 4. Hoyrattır bu akşamüstüler daima. Gün saltanatıyle gitti mi bir defa Yalnızlığımızla doldurup her yeri Bir renk çığlığı içinde bahçemizden, Bir el çıkarmaya başlar bohçamızdan Lavanta çiçeği kokan kederleri; Hoyrattır bu akşamüstüler daima. melamun shoging Yukarıdaki dizelerde aşağıdakilerden hangisine örnek gösterilemez? A)Nakarata a) Hece ölçüsüne E) Cinasa B) Kafiyeye D) Imgeye Diğer sayfaya geçiniz.

5. Meşhur Türkçe (Mevlit Kasidesinin) şairi olan Süleyman Çelebi Bursa'da doğmuştur. Bursa'da asrının ileri gelen alimlerinden ilim tahsil etmiştir. Resulullah Efendimize olan muhabbeti, Vesiletün Necat isimli Mevlit Kasidesini yazmasına vesile olmuştur. Yukarıdaki parçada dil hangi işleviyle kullanılmıştır? A) Göndergesel işlevi B) Heyecana bağlı işlev C) Alıcıyı harekete geçirme D) Şiirsel işlev E) Kanalı kontrol işlevi

Yapraklar Saltar 5. Ceşitli çiçekler yeşil yapraklar akler/yeşil Renklerin içinde nakşını saklar Karanlık geceler aydın şafaklar Uyanır tüm âlem sen varsın orda Yapracian Eau Each of Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? BES-AYT-20181-4 A) Redif ve tam uyak örneklenmiştir. B) Tezat sanatından yararlanılmıştır. C) 6+5 duraklı, 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır. D) Düz uyak düzeniyle oluşturulmuştur. E) Doğa unsurlarına yer verilmiştir. 4

SERVETİFÜNUN DÖNEMİ TÜRK ŞİİRİ ū hamūş, üş... izdır; ayılır! ne; e. ak, lacak! larak- kiler- =? etin- an- eti ALARI 3. Kenâr-ı bahrde hoş bir mahaldir, nâzır-ı âlem, Tahaccur eylemiş bir mevcdir; üstünde bir âdem, Hayâlettir, oturmuş, fikr ile meşguldür her dem; Giyinmiştir beyaz amma, bakarsın arz eder mâtem, Asıl mesleği doktorluk olan Ce nap Şahabettin, önemli yanış irliği olsa da düzyazı türünde eserler yazmıştır. Müzikalit önem verir, dolayısıyla şiir ni aruz ölçüsüyle yazar. ölçüsünü "parmak hesabi Ağaçlar, cûylar, kuşlar, çiçekler dâimâ hur-küçümser. Ahenk, biçim rem... Bulutlar, dalgalar, yıldızlar etrafımda hep mah- rem; Yukarıdaki şiir Abdülhak Hamit Tarhan'ın Kür- sî-i İstiğrak adlı şiirinden alınmıştır. Wr 70 Bu şiirden yola çıkılarak Tarhan'ın şiir an- layışıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Aruz ölçüsünü kullanmıştır. B) Dili ağır ve sanatlıdır. ANAHTAR OĞRENİYORUZ-UYGULUYORUZ ayong MUBA YAYINLARI C) Bireysel konuları işlemiştir. D) Divan şiiri nazım birimlerine bağlı kalmıştır. E) Arapça ve Farsça sözcüklere sıkça yer vermiştir. D liği şiirlerinin vazgeçilm En çok "aşk" ve "tabiat" reysel temaları ele alır. O şiir, sözcüklerle yapılmı simdir, dolayısıyla "tabl yazmıştır. Sembolizm sizmden etkilenmiştir. ça ağır ve sanatlidir. şiir kitabı dışında öz topladığı "Tiryaki Sa yazısı türünde "Ha "Avrupa Mektupla Mektupları", "Afak- lerini yazmıştır. Ay Eyyam", "Nesr-i Sulh" adlı düzyaz

EMİ TÜRK ŞİİRİ 11 7. Sen olmasan... seni bir lâhza görmesem yâ- hut, Bilir misin ne olur? Semâ, güneş ebediyyen kapansa, belki vücud Bu leyl-i serd ile bir çâre-i teennüs arar, Ve bulur; RO 1er son08 Fakat o zulmete mümkün müdür alıştırmak Bütün güneşle, semâlarla beslenen rûhu, Bu rûh-i mecrûhu? Bu dizelerden hareketle Servetifünun şiiri için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? HAINE A) Şiir, serbest müztezat örneğidir. B) Serbest ölçüyle yazılmıştır. C) Nazım nesre yaklaştırlmıştır. D) Şiirlere karamsarlık hakimdir. b E) Yabancı sözcük ve tamlamalara sıkça yer verilmiştir. 8. Aşağıdakilerden hangisinde Tevfik Fikret TEST 32 1. Fecriati üye diyerek san yaratılması önem verdi nat" anlayı Aşağıdak ki anlayış A) Akşan Göller B) Sendi C) Lebir öper D) Oh! c Bir m E) Biz kim Cih ten

8 25. Redif, şiirde ahenk sağlayan dize sonlarındaki ses ben- zerlikleridir. Redif, ek halinde olabileceği gibi kelimenin tamamı da olabilir. Buna göre aşağıdakilerin hangisinde redif kullanıl- mamıştır? A) Artık demir almak günü gelmişse zamandan Mechule giden bir gemi kalkar bu limandan B) Önce upuzun, sonra kesik saçın vardı Tenin buğdaysı, boyun bir başak kadardı C) Kardır yağan üstümüze gebeden Yağmurlu, karanlık bir düşünceden Ben aşkımla bahar getirdim sana iklimden şarkılar getirdim sana E) Bir bahar sabahının karanlığında ıssız Gökte diz çökmüş iki titrek ışıklı yıldız Kafiyet Redif Diğer sayfaya geçiniz.

ni seven yan- etiril- gidil- ma- tır. a- -MIRAY YAYINLARI- A 13. Üdiğ mini komitti Sakınç manga yamıttı Könglüm angar emitti Yüzüm mening sargarur O AYT Deneme Sınavi-2 Asunlay (Günümüz Türkçesiyle) Aşk beni coşturdu ve heyecanlandırdı Dert bana geldi ve bende toplandı Gönlüm o güzele meyletti Yüzüm o yüzden sararıyor ruly stoe BOGE IN Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sözlü edebiyat geleneğine ait bir şiirden alınmıştır. B) Halk şiiri geleneği özellikleri barındırmaktadır. Yalın ve duru bir anlatımın gereği olarak herhangi bir söz sanatı kullanılmamıştır.big ho D) Ulusal şiir ölçümüz olan hece vezni kullanılmıştır. i kullanıl E) Aşk teması üzerine kaleme alınmıştır. Türk Dili ve Ede 15. Halk edebiyatı edebiyatı adıy başka devriye, dır. Söz konus eşliğinde ve m lar ----, tarikata yeni gi la kaleme alına gibi yazılanlar - Allah'ta Bu parçadaki den hangisi ge nefes - dev ne B) nutuk - nefe C) devriye şa D) nefes - nutu E nutuk-devr 16."Dede Korkut Hike den hangisi

ta- stur. me- kul- oğu ima nilan eski nak- akira n ve de- rden sahip diği görül- 7. Bir vakte erdi ki bizim günümüz Yiğit belli değil, mert belli değil Herkes yarasına derman arıyor Deva belli değil, dert belli değil Fark eyledik âhir vaktin yettiğin Merhamet çekilip göğe gittiğin Gücü yeten soyar gücü yettiğin Papak belli değil, börk belli değil Bu dörtlüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Redife yer vermişlerdir. B) Uyak türleri birbirinden farklıdır. C) Taşlama türüne örnektirler. D) 6+5 biçiminde duraklanmışlardır. E) Semai nazım biçimine örnektirler.

12. Karac'oğlan der ki canan Güzelim sözüme inan Bu ayrılık bize heman Ermeden bir dem sürelim Ben yürürüm ilden ile Şeyh anarım dilden dile Gurbette halim kim bile Gel gör beni aşk neyledi Yukarıdaki dörtlüklerden birincisi Karacaoğlan'a, ikin- cisi Yunus Emre'ye aittir. Dörtlüklerdeki zihniyet için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Her iki dörtlükte de ilahi aşk anlatılmıştır. B) İki şiirde de sevgiliye kavuşamamaktan dolayı şikâyet dile getirilmiştir. C) İki şiir de öğüt vermektedir. D) Yunus Emre ilahi aşkı, Karacaoğlan gerçek aşkı anlat- mıştır. E) Her ikisi de aynı dönemde yazılmıştır.

9. 1. Ne yanar kimse bana âteş-i dilden özge Ne açar kimse kapım bâd-ı sabâdan gayrı II. Bezm-i aşk içre Fuzûlî nice ah eylemem Ne temettu bulunur bende sadâdan gayrı Bir gazelden alınan bu dizelerle ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? A) Mahlas kullanma geleneğinden faydalanılmıştır. B) İkinci beyit matla beyitidir. C) Yabancı sözcük ve tamlamalar kullanılmıştır. D) Uyak ve rediften yararlanılmıştır. E) Kişileştirmeye yer verilmiştir.

5. Ne doğan güne hükmüm geçer Ne hâlden anlayan bulunur Ah aklımdan ölümüm geçer Sonra bu kuş, bu bahçe, bu nur Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) II. ve IV. dizeler tunç uyak oluşturmuştur. B) İstifham sanatıyla mecazlı bir söyleyişe ulaşıl- mıştır. C) "bu" sözcükleriyle tekrir sanatı yapılmıştır. D) Redife yer verilmiştir. E) Son dizede "u" sesiyle asonans yapılmıştır.