Şiirde Ahenk Unsurları Soruları

ylene- VİP Yayınları 10. Sınıf Can evimden vurdu felek neyleyim Ben ağlarım çelik teller iniler Ben almadım toprak aldı koynuna Yârim diyen bülbül diller iniler Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? ✓ A) Ağıt örneğidir. B Intak sanatından yararlanılmıştır. C) Ölçüyü tutturmak için ünlü düşmesine başvurulmuştur. 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır. Lok EX Kişileştirmeye başvurulmuştur.

III-IV IV-I C 10. İçimde damla damla bir korku birikiyor Sanıyorum, her sokak başını kesmiş devler Üstüme camlarını, hep simsiyah dikiyor Gözüne mil çekilmiş bir âmâ gibi evler I. Uyak örgüsü "abab" biçimindedir. II. Cinaslı uyağa yer verilmiştir. III. Tam uyak kullanılmıştır. IV. Bütün dizelerinde redif vardır. V. 7+7 biçiminde duraklıdır. Yukarıdaki dizelerle ilgili numaralanmış ifadeler- den hangisi yanlıştır? A) I B) II C) III D) IV V 11. Hece ölçüsü ile ilgili aşağıdaki bilgilerden han- gisi yanlıştır?

Bu parçanın sonuna düşüncenin akışı 1. Dijital çağın getirisi olan interne ölçülebilen bir hıza indir Dijital yaşamın ayatın c S 9. örneklerle görebilmek mümkündür. Bu farklı görüşler en noktada, her iki görüşün de öngörülerinin doğruluğu birçok olumsuz duruma vurgu yapmışlardır. Günüm anı sıra bazı çevreler dijitalleşmenin sonucu olarak amın kolaylaşmasına dair katkısına dikkat çeken ve seçimlerin kaybı başta olmak üzere özellikle yen aşamda gözlenen bu değişimlerin insanlığın dijital kimlikler ve dijital ayak izinden söz sahip olmaya başlayan bu süreçte artık açınılmaz bir olgusu olarak hayatır etkilemekte ve dünyayı bir döne farklı örnekler verebiliriz: ----. SBÖLÜM 2 Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın Bu toprak, bir devrin battığı yerdir Bu dizelerle, 1. bu sessiz yığın II. bir vatan kalbinin III. eğil de kulak ver IV. attığı yerdir sözlerinin tümü kullanılarak çapraz uyak düze- ninde anlamlı bir dörtlük oluşturulmak istense aşağıdakilerden hangisi son iki dize olur? A) I-IV B) III-1 C) II - 1 |||- || R II-IV D) 1-11 III-IV IV-III E) III - II IV-I D. İçimde damla damla bir korku birikiyor Sanıyorum, her sokak başını kesmiş devler Üstüme camlarını, hep simsiyah dikiyor Gözüne mil cekilmis bir âmâ gibi evler

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI arca devlet dar yüksel- ahit olduğu sal eksiklik eserleriyle ik bir mes- 7. FÖY 9. Benim tek hîç kim zâr ü perîşân olmasın yâ Rab Esîr-i derd-i aşk u dâğ-i hicrân olmasın yâ Rab anatçımız Aşağıdakilerin hangisinde kullanılan uyak türü, yukarıda verilen dizelerdeki uyak türüyle aynıdır? A) Serv ile kametüne kimse dimez hem-serdür Müntehâ kametün andan dahi bâlâ-terdür B) Aceb nitdüm yâra virmez selâmı Bu zâlim müddeî komaz ola mi C) Yârân dağıldı sohbet-i meyhane kalmadı Ol işret ol muhabbet o peymane kalmadı D) Yüce boyun kilur bende çemende serv-i âzâdı Yüzün mihri ider tâban felekde mâh-ı tâbâni E) Nâzenîn bu ömrümüz bir göz yumup açmış gibi Geldi geçdi tuymaduk bir kuş konup uçmış gibi 10 11. Aşağıd den alı A) Kam Nic B) Bir Se C) Ta Ki D) H M E) N S 12.

Aşağıdaki dizelerden hangisi ayraç içindeki kavramla ilişkilendirilemez? ACalıştım kadehim dolduramadım Kimseye hâlimi bildiremedim (Yarım uyak) BY Ufuk ufuk uçtum daldım derine Sen öğrettin çoban kimdir, sürü ne Daha yaklaşmadan konak yerine Göçümü çözdümse sebebi sensin (Düz uyak) C) Kimi deli diye gülen arkamdan Kimi suçlu diye tutar yakamdan (Ulama) Dimin kimlik ararken hem güler hem ağlarım Yükseklerden dökülen, sular gibi çağlarım (Kelime hâlinde redif) E Aldanma cahilin kuru lafına Kültürsüz insanın külü yalandır Hükmetse dunyanın her tarafına Arzusu hedefi yolu yalandır (Didaktik şiir) öğretici m ver Yorim nic- Go

nemez? Gönül dağı yağmur, boran olunca Akar can özümden sel gizli gizli Bir tenhada can cananı bulunca Sinemi yaralar dil gizli gizli Bu dörtlüğün ahenk unsurlarıyla ilgili aşağıdaki yargılar- dan hangisi yanlıştır? AY I ve III. dizelerde zengin uyağa yer verilmiştir. Hecenin 11'li kalıbıyla oluşturulmuştur. Sözcük tekrarlarıyla ahenk ve akıcılık sağlanmıştır. Sözcük hâlinde redif vardır. ve IV. dizelerde yarım uyağa yer verilmiştir. E) HIZ VE RENK YAYINLARI 6

Aşağıdaki dizelerin hangisinde diğerlerinden farklı bir uyak çeşidi kullanılmıştır? (A A) Gece yeryüzü varıp uykuya (0) Issızlıkta ay inince suya B) Her gece uykumda nal şakırtısı Serüvenlerini anlatır şarkısı C) Egemen olduğu yer eski hanların Korur düzenini geçmiş zamanların D) Oyun bitti ve her şey yerini buldu abrali Akşamla ebedî kızlar anne oldulesib ua E) Ne hoştur insanın bir gül açası onan dimle Koşan göklerde kuş gibi uçası güzenet (3 S smhedA (Q 10

7. Ne sabahı göreyim, ne sabah görüneyim: Gündüzler size kalsın, verin karanlıkları!.. Islak bir yorgan gibi, sımsıkı bürüneyim: Örtün, üstüme örtün, serin karanlıkları b Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? Sözcük hâlinde redif vardır. BY Lirik şiirdir. Tam uyak vardır. proz D) Sarmal uyak kullanılmıştır. Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

7-E Her şey yerli yerinde; havuz başında servi Bir dolap gıcırdıyor uzaklar durmadan Bu dizelerle, 1. sarmaşıklar ve böcek sesleri, II. tılsımlı bir uykudan III. sarmış evi IV. eşya aksetmiş gibi di Sinop lig sözlerinin tümü kullanılarak "sarma uyak" düzeninde anlamlı bir dörtlük oluşturulmak istenirse son iki dize- nin sıralaması aşağıdakilerden hangisi olur? A) III ve II IV vel D) 8-E I ve III IV ve II 9-E IV ve II I ve III E) IV vel II ve III C) I ve Il III ve IV

YANLIS SAYISI 9. 9112 Yollarda kalan gözlerimin nuruna yordum Kimdir o, nasıldır diye rüzgâra sordum blüasie od nelo at emptool sismi Bu dizelerde aşağıdaki kafiyelerden hangisi vardır? MUSA Yarım dip 1337/lud retio D) Tunç vid mode B) Tam (G unbiasec 10. Derin sularda bu ayna her an Sizden bir parıltı aksettirecek Kah çıplak bir omuz Soci J C) Zengin E) Cinas sm ivaped

15. Bir kadehle bizi saki gamdan azad eyledi O şad olsun gönlü onun gönlümü şad eyledi Saki bir kadehle bizi gamdan kurtardı. Benim gönlümü sevindirdiği için onun da gönlü neşe- lensin, o da mutlu olsun. Aldayup aldı Dehhani yok behaya canımı Sorana bir buseye aldım deyu ad eyledi Sevgili beni aldatıp yok pahaya canımı aldı. Sonra da onun canını bir buseye aldım dedi herkese. aan Bir gazelden alınan ve günümüz Türkçesiyle de verilen bu beyitler için yapılan aşağıdaki değer- lendirmelerden hangisi doğrudur? A) I. beyit şiirin makta beytidir. B. beyit redifli ve uyaksızdır. C) I. beyit alındığı şiirin ilk beytidir. DI beyit yarım uyaklıdır. E) II. beyit musammat gazelden alınmıştır.

1. sana nebis sa tunc, Haddeden geçmiş nezâket yâl ü bal olmuş nob umnong Mey süzülmüş şîşeden ruhsar-ial olmuş sana Bu beyitte görülen uyak çeşidi aşağıdaki- lerden hangisinde vardır? A) Bu şehr-i sitanbul ki bi misl ü behadır Bir sengine yek pâre acem mülkü fedadır B) Sâkî nigehin tamam kar etdi bana Hayretle cihan yüzünü tar etdi bana C) Yetmez mi sana bister-ü bâlin kucağım inec Serd oldu havâ çıkma koyundan kuzuca- ğım demia D) Elbette Nedimaya gelirken susar ebcet Bir lâle yeter başkáca tarihe ne hâcet Saba ki dest ura ol zülfe müşg-ü nab kokar Açarsa ukde-i pirahenin günab kokar

7. Ne Vezin Ne kafiye keyfine bak safiye Ne Felsefe Ne hikmet Doldur doldur iç Afiyet olsun afiyet Ne Konu Ne aşk ne duygu Ne vatan ne millet Entelliğe takılmışız ya; idare et. Bu dizelere hakim olan kavram aşağıdakilerden hangisidir? A) Azimsama B) Tariz Sitem D) Hayıflanma E) Pişmanlık

8. I. Bahçende güller bitmesin Dalında bülbül ötmesin Kapından cerrah gitmesin Sen d'olasın benim gibi II. Goncalar bezmine ol zâg rakibi komasun Diyelüm gülşeni bülbüllere her dem korusun Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış dizelerin ortak özelliklerinden biridir? A) Mazmunlara yer verilmesi B) Tam uyak kullanılması C) Dilde sadeliğin ön planda olması D) Kişileştirme sanatına yer verilmesi E) Ölçü gereği hece düşmesi yapılması A7g

6. Gözlerimde parıltısı bakır bir tasın Kulaklarım komşuların ayak sesinde Varsın gene bir yudum su veren olmasın Başucumda biri bana "Su yok" desin de II. Bilmezler yalnız yaşamayanlar Nasıl korku verir sessizlik insana İnsan nasıl konuşur kendisiyle Nasıl koşar aynalara Numaralanmış dizelerle ilgili olarak aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi yanlıştır? A) Birincide belli bir uyak örgüsü varken ikincide yoktur. B) İki şiir de yalnızlık teması üzerine kurgulan- mıştır. C) İkisinde de nazım birimi olarak dörtlük kullanıl- mıştır. D) İkisinde de hece ölçüsü kullanılmıştır. E) Her iki şiirde de açık ve anlaşılır bir anlatım ter- cih edilmiştir.

10. Dönülmez akşamın ufkundayız vakit çok geç Bu son fasıldır ey ömrüm nasıl geçersen geç Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir? Telmih Cinas B) Matralağa D) Husn-i tallil 11. Sekizimiz odun çeker Dokuzumuz ateş yakar Kaz kaldırmış başın, bakar Kırk gün oldu kaynatırım kaynamaz 5)Tezat Bu dörtlükte, aşağıdaki açıklamaların hangisine uygun bir söz sanatı vardır? A) Bilinen bir durumu bilmezlikten gelmeye B) Insana özgü nitelikleri başka varlıklar için kullanmaya C) Karşıt kavramları bir arada kullanmaya D) Bir durumu olduğundan fazla ya da az göstermeye E) Herkesin bildiği bir olayı anımsatmaya 15 2