Şiirde Ahenk Unsurları Soruları

kler yer k k 2. Ar, edep kalmadı oğlanda, kızda, Moda fabrikamız en büyük hızda. Hiç kıymet kalmadı çalınan sazda Aşığın sözüne inanmaz olduk Bu dizeler için aşağıdaki yargılardan hangisi söy- lenemez? A Yarım uyak kullanılmıştır. LB 11'li hece ölçüsü kullanılmıştır. C) Sözcük halinde redif kullanılmıştır. LB Dörtlük nazım birimi kullanılmıştır. EX Dörtlükte eleştiri söz konusudur. 1 1 ÖZDEBİR YAYINLARI 10

Aşkın aldı benden beri Bana seni gerek seni - Ben yanarım dün ü günlü Bana seni gerek seni Ne varlığa sevinirim Ne yokluğa yerinirim. -Aşkın ile avunurum Bana seni gerek seni Aşkın âşıklar öldürür Aşk denizine daldırır Tecellî ile doldurur Bana seni gerek seni Aşkın şarabından içem Mecnun olup dağa düşem Sensin dün ü gün endîşem Bana seni gerek seni Sûfilere sohbet gerek Ahîlere ahret gerek Mecnunlara Leylâ gerek Bana seni gerek seni Eğer beni öldüreler Külüm göğe savuralar Toprağım anda çağıra Bana seni gerek seni Yûnus'durur benim adın Gün geçdikçe artar odur İki cihânda maksudum Bana seni gerek seni

Mavi, maviydi gökyüzü Bulutlar beyaz beyazdı Boşluğu ve üzüntüsü İçinde ne garip yazdı... Garip, güzel, sonra mahzun Işıkla yağmur beraber, Bir türkü ki gamlı, uzun, Ve sen gülünce açan güller 8 S 3. Ahmet Hamdi Tanpınar'a ait "Mavi, Maviydi Gökyüzü" şiirinden alınan bu dizeler ile ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? A) Serbest süre örnektir. B) Hece ölçüsü kullanılmıştır. C) Ahenk unsurları olarak redif ve uyak kullanılmıştır. D) Hüsnütalil, teşhis gibi edebi sanatlar kullanılmıştır. E) Doğadaki kavramlar, bireysel duygularla işlenmiştir.

6. Bir eşek var idi zaif ü nizar Yük elinden şikeste vü zar (Zayıf bir eşek vardı / Yük çekmekten sürekli ağlardı) Gâh odunda vü gâh suda idi Dün ü gün kahr ile kısuda idi (Bazen odun çeker, bazen su taşırdı / Gece gündüz sıkın- tılıydı) Harname'den alınmış bu iki beyitten hareketle aşağıda- kilerden hangisine ulaşılamaz? A Fabl türünün özelliklerini taşımaktadır. B) Bir eşeğin macerasını anlatmaktadır. C) Birinci beyitte tam, ikinci beyitte zengin uyak vardır. D) Aruz vezninin kısa bir kalıbıyla yazılmıştır. E) Redife yer verilmiştir.

2. Aşağıdaki şiirlerin nazım birimi, uyak düzenini, şiirde ahengi sağlayan uyak ve redif bulunuz. Ne doğan güne hükmüm geçer Ne halden anlayan bulunur Ah aklımdan ölümüm geçer diman Sonra bu kuş, bu bahçe, bu nur Nazım birimi: .... Uyak düzeni: Uyak: .. Redif: mbaokul

20 8. Ölçüyü önemseyen, redif, uyak gibi kavramlara bakan, aliterasyon gibi bir sanatı önemseyen bir şair aşağıdaki kavramlardan hangisine önem ver- mektedir? A) Zihniyet 11/ Tema Rüştü BAYINDIR B) Ahenk c) Nazım birimi E) Dönem

12. Hicran gün ortasında neden böyle seslenir Birden hatırlatır unutan kalbe sevgiyi tezot Keskin bir özleyişle hayal ettiren nedir Bir devre varsa insanın ömründe en iyi Ey sevgi anladım bu uzakta seda ile Ömrün yegâne lezzetidir hatıran bile Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hang yoktur? A) Tezat B) İstifham D) Hüsnütalil E) Teşhis

5. 13033 Uçun kuşlar uçun doğduğum yere Şimdi dağlanında mor sümbül vardır Ormaniar koynunda bir serin dere Dikenler içinde san gül vardır Bu dörtlüğe ilişkin aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Çapraz uyak düzeniyle yazılmıştır. 15) 11% hece ölçüsü kullanılmıştır. C) 6-5 durak düzeniyle oluşturulmuştur. D) Konusu mamieket özlemidir E) Divan edebiyati gur geleneğine aittir. ERASYO 2

7. 1. Yelvin anın közi Yelkin anın özi Tolun ayın yüzi Yardı menin yürek Günümüz Türkçesiyle Büyüleyicidir onun gözü Gönlümün konuğu kendisi Dolunay gibi yüzü Yüreğimden yaraladı beni II. Karac'oğlan der ki işim zâr m'ola Aşk kemendi boynumuza dar m'ola Acep yârim gibi güzel var m'ola Hakk'ın yarattığı kullar içinde Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış dörtlüklerin ortak özelliklerinden biri değildir? A) Benzer temaları işlemel B) Redife ve kafiyeye yer verme C) Teşbih sanatından yararlanma D) Sade bir Türkçeyle söylenme E) Aynı nazım biçimiyle söylenme

çekçi şiir - Rifat Ilgaz E) Milli Edebiyat - Mehmet Emin Yurdakul 22... Ne arzum, ne emelim, Yaralanmış bir elim, Ben gurbette değilim, Gurbet benim içimde! Bu dörtlükte kullanılan kafiye türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Yarım B) Tam C) Zengin D) Tunç E) Cinaslı 23... Kurtuluş Savaşı'na katılmak amacıyla Anadolu'ya geçtiği için orta öğrenimini savaştan sonra tamamladı. SOF: 10 b Se

2. Camlar arkasında görünen çocuk, Eliyle güneşi gösterir durur. Camlar arkasında düşünen çocuk, Hırsından, camlara yumruk savurur. Camlar arkasında bekleyen çocuk, Üç mevsim, güneşin seyrine dalar. Ve kışın güneşi özleyen çocuk, Diliyle, buğulu camları yalar. Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Çapraz uyak düzeninden yararlanıldığı B) Betimlemelere yer verildiği C) Redifin ahenk aracı olarak kullanıldığı D) Duyguların güneş imgesiyle aktarıldığı E) Didaktik bir anlatımın ağır bastığı AYT 6. DENEME

ŞİİRDE AHENK Aşağıdakilerden hangisinde verilen uyak çeşi- di ile karşısındaki örnek uyuşmamaktadır? 1. Bilgini Sina Uyak Çeşidi A) Yarım uyak B) Tam uyak C) Zengin uyak D) Tunç uyak Bizdik o hücumun bütün aşkıyla kanatlı Bizdik o sabah ilk atılan safta yüz atlı E) Cinaslı uyak Sabah akşam yar yolunu göz- lerim Kaç gün oldu, uyku bilmez gözlerim Örnek Gün ikindi akşam olur Gör ki başa neler gelir 1 ses O zaman başından aşkındı derdi derd-i Mermeri oyar, taşı delerdi del-e-di Dalga dalga hücum edip pişman- liklar Unutuşun o tunç kapısını zorlar. gidaki yargıların han lan sözcük, cümlede diğ kullanılmıştır? 2. Yine geldi sonbahar, sarardı bütün bağlar Yare gideyim dedim yollar 4. O H Ellerini güzelce yıkadıkt raya otur. tmemişti. Salonda konuşula alabal m Yayınları Z

8. Şiir Bilgisi 7. Buna kılıç derler aralar açar Püskürür meydana al kanlar saçar Bazı kötüler de öğünür geçer Yiğit batman döğer gözde hor gerek Bu dörtlükte aşağıdaki şiir türlerinden hangisi- ne ait özellikler ağır basmaktadır? A) Lirik B) Satirik D) Epik E) Dramatik 1. Vezinli ve kafiyeli veya serbest tarzda kale- me aldığı şiirlerinde 'rüya, zaman ve hayal' gibi temleri belli mekânlardan hareketle es- tetik bir biçimde işler. C) Didaktik II. "Sanat insan içindir" anlayışını benimseyen şairin sanatının temelini insan, tabiat, sevgi ve güzellik teşkil eder. III. Savunduğu Türkçeyi iyi kullanan şair, şiirde, kesinlikle ölçü, uyak kullanılması gerektiği dü- şüncesine, şiiri herhangi bir düşünceyi ilet- mekte araç olarak görmeye karşı çıkmıştır. IV. Bir şiirde eğer takdim edilmesi lazım gelen bir ahenk varsa, onu temin eden şey ne vezindir ne de kafiye, o ahenk vezinle kafiyenin dışın- da da vezinle kafiyeye rağmen mevcuttur Yukarıdaki cümlelerin hangisinde veya hangi- lerinde şiirin ahenk özellikleriyle ilgili açıklama yapılmıştır? A) I-H B) Yalnızca IV D) II-HL-IV 9. Resimler,baharlar, sözler içinde 10. Gölgesinde otu Yaprak sender Temizlen de g Toprak sende ENI-IV Ⓒ. Başarıyorum Yayınları C) I-HI-IV 16 Bu dörtlükte ne ait özellik A) Dramatik 11. İnsanlar Bulanık Ne kada Uzaktan içine da Ne zan Sokulr Bu diz gisi s A) Sa B) S AU C) IL D) E) 12.

a Başarıyorum Yayınları 10. İlâhi her neyi gülzâr ettinse ani ittim, ilâhi elime her ne sundunsa anı tuttum; ilâhi gönlüm oduna ne yaktınsa o tüter, ilâhi vücudum bahçesine ne diktinse o biter. Bu parçada kullanılan ahenk öğesi aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Takti D) Seci B) Med E) İmale C) Kast

i de- Takti i ayınları 9. 7. Şiirde Tema Uyuşamayız, yollarımız ayrı; Sen ciğercinin kedisi, ben sokak kedisi; Senin yiyeceğin kalaylı kapta; Benimki arslan ağzında, Sen aşk rüyası görürsün, bense kemik. Ama seninki de kolay deği Kolay değil han: Bö Test-1 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Bir şiirde ya da düzyazıda ahenk yaratmak amacıyla aynı ses ya da hecenin yinelenme- sine aliterasyon denir. B) Şiirde aynı ünlü seslerin tekrarına asonans denir. C) Anlatıma duygu, düşünce, heyecan, yumuşak- lik, sertlik katmak amacıyla sesin alçaltılıp yük- seltilmesine tonlama denir D) Bir kelimede hecelerden birinin; bir cümlede ise kelimelerden birinin diğerlerine göre da- ha baskılı, daha kuvvetli söylenmesine vurgu denir. 9. E) Bir şiirde dizelerde yer alan kelimeler, hece- ler ve harfler arasındaki önceden belirlenmiş estetik kurala armoni denir. Sevin Şimdi Köyün dam- kan üni inç i se C's bi gü a

2. Aşağıdaki dizelerden hangisi Yahya Kemal Beyat- lı'ya ait değildir? A) Türkçe ağzımda annemin ak sütü gibidir B) Bin atlı akında çocuklar gibi şendik Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik C) Artık demir almak günü gelmişse zamandan Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan D) Sana dün bir tepeden baktım Aziz İstanbul Görmediğim, gezmediğim, sevmediğim hiçbir yer E) Budur cihanda en beğendiğim meslek Sözün özün olsun hakikat olsun tek