Şiirde Ahenk Unsurları Soruları

3. Akşam, güneş artık deniz ufkunda silindi Hülya gibi yalnız gezinenler köye indi tun Bu dizelerdeki uyak türü aşağıdakilerin hangi- siyle özdeş değildir? A) Bir derdimi açsam gülşen bağına Başım alıp düşsem Mecnun dağına B) O nârdan hakikat nur olur peyda O nurun nârından sur olur peyda C) Dedi bugün bana başka hal olmuş Dedim dilber ak gerdanın al olmuş D) Yiyin efendiler bu han-ı iştiha sizin Patlayıncaya çatlayıncaya tıksırıncaya kadar yiyin E) Dediler ki sefil Emrah ölüyor Dostlarım ağlıyor düşman gülüyor

2. Belki rüyalarındır bu taze açmış güller Bu yumuşak aydınlık dalların tepesinde Bitmeyen aşk türküsü kumruların sesinde Rüyası ömrümüzün çünkü eşyaya siner Bu dörtlüğün uyak düzeni ve türü aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) Sarmal - Tam C) Sarmal - Zengin B) Çapraz - Zengin D) Düz - Tam E) Çapraz - Tam

zellikle dize 9. I. Aç mısın yok mudur ekmeğin aşın Odan ne karanlık yok mu ataşın Hanidir güveyin hani yoldaşın Hani kapın bacan yolların hani II. Alp Er Tunga öldi mü? Isız ajun kaldı mu? Ödlek Öçin aldı mu? Emdi yürek yırtılur. Aşağıdakilerin hangisi farklı edebî dönemlerden alınmış bu şiir parçalarının ortak özelliği değildir? A) Tema B) Dil ve üslup D) Nazım birimi E) Ölçü C) Kafiye düzeni 12. 81

9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "ulama"ya bir örnek var- dır? A) Mahmur gözlerinde süzülsün uykun B) Yollar sana neşe, bana keder verecek C) Varsın bahçelerde rüzgâr gezinsin D) Değişik gülleri sanki tek bir baharın E) Ömrün gecesinde sükûn, aydınlık

Am 11. İsimlerin tebdil etsem satılmaz Cisimlerin tahvil etsem zat olmaz Altın eyer vursan eşek at olmaz Şimdi kişi bildiğine gidiyor Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangis söylenebilir? A) Semai türüne örnektir. B) Benzetme sanatından yararlanılmıştır. C) Bir taşlamadan alınmıştır. D) İlk dize uyak oluşturma amacıyla kullanılmıştır E) Tasavvufi ögeler vardır. 12. Aşağıdaki eser-tür oolonti

5. Asmaya kurdum salıncak Eline de verdim oyuncak Yine de uyumadı gitti Şu küçücük yumurcak Bu dizilerden yola çıkarak ninni ile ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? A) Dörtlük nazım birimiyle söylenmiştir. B) Uyak düzeni "aaba" dır. C) Açık, sade bir söyleyiş tercih edilmiştir. D) Didaktik, öğretici bir nitelik taşımaktadır. E) Halk şiiri geleneğinden yararlanılmıştır. RU BANKASI

o 6. DOĞRULA Civan da canına böyle kıyar mi Hasta başın taş yastığa koyar mi Ergen kıza beyaz bezler uyar mi Al giy alli balam şalların hani Anonim halk şiiri üzerine inceleme yapan bir araştır- macı, yukarıdaki dizeleri şekil ve içerik açısından in- celemeye alır ve anonim halk şiiri ile ilgili aşağıdaki yargılara ulaşır. I. Şiirler, dörtlük nazım birimi ile yazılmıştır. (A II. Hece ölçüsü kullanılmıştır. III. Mâni, ninni, türkü...gibi nazım şekilleri kullanılmış- tır. IV. Redif, uyak gibi ahenk unsurlarına yer verilmiştir. Buna göre yukarıda verilenlerin hangisinde yanlış- lık yapılmıştır? A) Yalnız I Anonim Halk Edebiyatı D) I ve II B) II ve IV C) Yalnız III E) III ve IV 8. 4D Serisi Ⓡ Sä la d

2. ÜNİTE Coşku ve Heyecanı Dile Getiren Metinler (Şiir) 9. 1. Sonsuz değirmenlerin ne ile döne çarkı Kerem etmeyen beyin fakirden nedir farkı II. Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun Kuşların, çiçeklerin diyarı olsun III. O benim milletimin yıldızıdır parlayacak O benimdir, o benim milletimindir ancak IV. Şimdi ay bir serv-i simindir suda Esme ey bad, esme canan uykuda X V. Hânedan kişiler hep yoksul olmuş Düşman kapısında bağlı kul olmuş. Yukarıdaki dizelerin hangisinde redif yoktur? (D) IV A) I B) II G) | olmis Ö E Uyarı Rediften -EV Örne Öge ög sözcük Savaş sözcü Bu di diftir man Ek

Denizin dibi derin Üstüne halı serin Sandık sepet istemem Beni yârime verin Bu dörtlükten aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Hecenin 7'li kalıbıyla yazılmıştır. B) Sanatlı anlatımdan uzak durulmuştur. Şiir Bilgi C) Kafiye düzeni aaxa'dır. D) İlk iki dize ile son iki dizenin anlam bağı yoktur. E) Ahenk oluşturmak için cinastan faydalanılmıştır. Uzaniverse gövdem taşlara boydan boya Alsa buz gibi taşlar alnımdan bu ateşi

660 12. Yürüyen yolcuyu çekme geriye Dikkat eyle karıncaya arıya Gidiş böyle kavuşamam huriye Uyan bu gafletten uyuma arkadaş b Bu dörtlükle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir? A) 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır. B) Redif kullanılmıştır. C) Didaktik bir şiirdir. -D) "aaab" şeklinde kafiyelenmiştir. Zengin kafiye kullanılmıştır. gering ariya huriye redig

13. I. Kapıdan baktı yârim Su gibi aktı yârim Yüzüme göz değmedi Güneşler yaktı yârim II. Lahanayı yemez, kökünü yer Benim de kuzum lokum yer Uyusun da büyüsün ninni Tıpış tıpış yürüsün ninni Numaralanmış dörtlüklerle ilgili 1. Uyak türleri II. Redife yer verilmesi III. Düz uyak düzenine sahip olmaları IV. Anonim halk edebiyatı ürünü olmaları belirlemelerinden hangileri ortak değildir? A) Yalnız I B) Yalnız III D) I, III ve IV C) I ve III E) II, III ve IV

bry yayınlanı 4. Hediye namıyla bir şey gönderme Ådet edip hiç misafir kondurma Komşun evi yanar iken söndürme El kariyçin bir adım da uzanma Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) 11'li hece ölçüsüyle söylenmiştir. B) Sosyal içerikli bir şiirden alınmıştır. Koşma nazım biçimiyle söylenmiştir. D) Şathiye türündeki bir şiirden alınmıştır. E) Söylenenlerin tersi kastedilerek bazı durumlar eleşti- rilmiştir.

Test - 05 7. Tut atalar sözün, kalbî selîm ol Gönülden gönüle yol var demişler Gider yavuzluğu, tab'ı halim ol J Sarp sirke kabına zarar demişler Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? WY A) Satirik şiire özgü nitelikler sergilemektedir. B) Toplumsal hayata dair öğütler içermektedir. C) İrsalimesel sanatından yararlanılmıştır. D) Çapraz kafiye düzeniyle ortaya konmuştur. E) Sözcük düzeyinde redif kullanılmıştır

10. larca 1. Bu şiirlerde dilbilgisi kurallarına aykırı bir tek kul-9 lanım yoktur. G G G S III. Ele aldığı temalarla şiirin konu haritasını genişletti. IV. Dizelerin başında ve sonunda kullanılan emir ki- ✓piyle çekimlenmiş fiiller etkili bir vurgu oluşturuyor. S V. Şairin duygularındaki içtenlik ve çocuksu saflık, şiirin bütününe sinmiş. E II. Hece vezninin kısa duraklarıyla yazdığı şiirlerinde söyleyişteki monotonluk dikkat çeker. Yukarıdaki cümlelerden hangileri şiirin ahenk özel- likleriyle ilgilidir? A) I. ve II. D) III. ve V. B) I. ve III. G 2 E) IV. ve V. C) II. ve IV. £ bry bry bry 14.

2 UNITE Misr içinde sultán ola kamuya Misr'un ehli kamu tura tapuya 46 Buni eşidür yüzin yere urur Şükr eder Yûsuf Hak'a secde kilur Zindan içre var-ıdı bir derece Yûsuf anda oturur tefârüce Bir Arab geldi irakdan gözledi Geldi yakın gör ne sözler söyledi Gelürem Kenan'dan eşit beni Kayurur dün gün atan Ya'kûb seni Ağlamakdan görmez oldı gözleri Erte gece Yûsuf oldı sözleri Ben yazılmış Yûsuf'dan sen Ya'kûb'a Sana bin katla selâm olsun baba Benem oğlun Yûsuf adum belgülü Sultân oldum Mısr'da yavlak ulu Sana kaçan vara benden bu biti Şükr kıl Tanrı'ya dünü gün katı Hasretüm Tanrı erdüre görmege Güci yeter ol bu işi etmege Misr'a girdiler kamusı sevnişü Şükr kıldı hasretine kavuşu amû: Seslenme sözü. anuban: Anarak. anun: Onun. bay: Bey. dahr: Başkası. ebde: Başta. enmek: İnmek. Buyurup Yusuf Mısır "lu geldiler Bay yohsul kamu házır oldilar Kamusina eytdi Yûsuf gel berü Kul kimünsiz söylenüz ikrar verü Eytdiler kul senünüz eşit bizi Yusuf eydür etdüm âzâd ben sizi Çün erişdüm ben atama ey amú Şükrine kildum âzâd sizi kamu Ayrılalı yetmiş yıl olmış-ıdı Yetmiş yıldan sonra bulmış-ıdı Geçdi kırk yıl der neçeler arada Gelü bulmış Yûsuf': Ya'küb dede Şeyyâd-ı Hamza kemîne kul senün Yazuğın bağışlağıl yâ Rab anun Eyle rahmet koşana eşidene Afvuni hem şefa'at et yazana Fâ'ilâtün fa'ilâtün fä'ilât Bin günâhi afv eder bir salavât Ölçü: Failätün / Failátün / Failün Metinde Geçen Bazı Kelime ve Kelime Grupları Seyyad Hamza Yusuf ve Zeliha haz: İbrahim Taş eytmek: Söylemek, demek. görklü: Güzel, gösterişli, görkemli. ğussa: Gam, keder. hûb: Güzel. ikrar vermek: Söz vermek. imdi: Şimdi. kahı: Sıkıntıya sokmak.

stam Kalbimde yaşarsın her an a Varım yoğum sensin inan Kalbimdeki aziz mihman → Sen olmasan ben olmazdım II. Âşıka ettiğin başka fen gibi & Kozma Hiç görmedim kalbi âhen sen gibi a Seni aşk oduna yaka ben gibi -> Açılan güllerin sola bir zaman I. Semai → Cayrılık kavuşma, -- I. Nazım şekilleri aynıdır. II. Her dizede redif kullanılmıştır. -> gibiler red W. Düz uyak düzeni ile yazılmıştır. aaab (düz Tam uyak kullanılmıştır. ✓ V. Aşk, sevgi teması işlenmiştir. Yukarıdaki numaralanmış bilgilerden hangileri Fildir?