Şiirde Ahenk Unsurları Soruları

Türkçe 7 e 34. Her söz, bir görüntü ile karşımıza çıkar. Dolayısıyla her sözün bir anlamı vardır diyebiliriz. Karşımızdakine bir martının uçtuğunu anlatmak istediğimizde martı ve uçmak sözcüklerini yan yana getiririz. Ama biz sözle anlam arasında bir ayrım yaparız . Bir sözün gözümüzün önüne gelen görüntüsü, olabilecek bir şeyse o sözün anlamlı olmayacak bir şeyse anlamsız olduğunu söyleriz. "Marti uçtu." sözünün bir anlamı vardır çünkü martı uçabilir. “Sokak lambasının saçları islaktı." sözünün bir anlamı yoktur. Çünkü sokak lambasının saçı olmaz. Bu nedenle bir sözcük sanatı olan şiirin de sadece olabilecek görüntülere bağlanması istenmeyeceğinden anlamla bağlı kalması da istenmez. Aşağıdakilerden hangisi bu sözleri söyleyen bir şairin şiir anlayışına uygun değildir? t A) Bulutlar çıkınında Mis kokulu güvercinleri gökyüzünün Çıldırtırlar insan gözü kedileri Aydoğar kuyulara yalın ayak Telgraf tellerinde gemi leşleri B) Ölüm bu Fikara ölümü Geldim geliyorum demez Ya bir kuşluk vakti ya bir akşam üstü Ya da seher mahmurlukta Bakarsın olmuş, olacak C) Gel bulutsuz masalara yaslan Elimi tut büyüsün Yüzüme bak çalsın İçimdeki çalar saat Dönüş yollarında sarmaş dolaş Vapurlar geçsin aramızdan D) Atımı istedim evin göğü gerindi Çin gülleri bir yerden ordan geliyordum Öyle sular dağların üstüydü isminiz Yeşil, o solukları gibi rüzgârların Bir bin yıl rüzgâr değirmeninizde kaldım E) Ben bu kadar değilim Kışlada ölü bir zaman Bir güzel at durdukça gider Gittikçe döner bir güzel at durdukça Askerim, benim ağzım kuşlardan

I. Hayal hayal oldu karşımda dağlar 11 Eşinden ayrılan ah çeker ağlar Dökülmüş yapraklar bozulmuş bağlar Bülbülün konduğu dallar perişan 11. On altıya karar verdim yaşını ! Yenice sevdaya salmış başını El yanında yıkar gider kaşını Tenhalarda gülüşünü sevdiğim Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış bu dörtlüklerin ortak özelliklerinden biri değildir? A) Ahenk unsuru olarak tam uyağa yer verilmesi BT Nazım şeklinin koşma olması er 11'li hece ölçüsünün kullanılması Dy Düz uyak şeması ile oluşturulması 9 Lirik konulu yazılması

15. Aşağıdaki beyitlerden hangisi bir gazelin "matla" bölü- sitte münden alınmış olabilir? Makta 3 san A) Gonca lebünden isder idüm söz açam velî Ol râz-ı nâzüki bilürem kim nihan gerek B) Ganîdür ışk ile gönlüm ne mâlüm ne menâlüm var Ne vasl-i yâra handânam ne hicrândan melâlüm var C) Âh ü feryadın Fuzûlî incidipdir âlemi Ger belâ-yı aşk ile hoşnûd isen gavgâ nedir D) Her yâneden ayağına altun akup gelür Eşcâr-ı bâğ himmet umar cûybardan E) Gül-i ruhsârına karşu gözümden kanlu akar su Habibim fasl-i güldür bu akar sular bulanmaz mi

10. (1) Sözcük anlamı "Çadırın ortasına dikilen direk" olan aruz, edebiyat terimi olarak dizelerdeki hece- lerin uzunluk kısalığına dayanan ölçü anlamına ge- lir. (II) İlk olarak İran edebiyatında kullanılmış ölçü sonra Arap edebiyatına, Islamiyet etkisiyle de Türk edebiyatına geçmiştir. (III) Türk edebiyatında aruzla yazılmış ilk eser Yusuf Has Hacib'in Kutadgu Bilig adlı eseridir. (IV) Aruz daha çok divan edebiyatında kullanılmıştır. (V) Mehmet Akif Ersoy, Yahya Kemal Beyatlı, aruzu başarıyla kullanan isimlerdendir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi- sinde bilgi yanlışı yapılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Diğer sayfaya geçiniz.

Hayretinden Yûsuf'un kavm-i Züleyhâ kesdi el Sen cigerler zahmını dillerde destân eyledin Aşk-ı Leyla'yı iste gönlünde Hây Mecnûn yabanda n'eylersin Aşağıdaki edebî sanatlardan hangisi bu beyitlerde ortak olarak kullanılmıştır? A) Teşhis B) Tezat C) Telmih D) Hüsnütalil EMübalağa

B 10. Altın kadeh her elde, güneş her gönüldedir İspanya varlığıyla bu akşam bu güldedir R Bu beyitteki uyak türü, aşağıdakilerden hangisiyle aynıdır? A) Gidiyor, izleri üstünde birikmiş yaşlar Gidiyor, yerde kılıçlarla eğilmiş başlar B) Şu kopan fırtına Türk ordusudur ya Rabbi Senin uğrunda ölen ordu budur ya Rabbi. C) Şimdi ne zaman dalsam derin gözlerinize Atılmak ister gibi karanlık bir denize D) Biçare gönüller. Ne giden son gemidir but Hicranlı hayatın ne de son matemidir bu E) Sen ki bir çocuk kadar şakraksın, neşelisin Sen ki aşka gençlikle koşan güzel delisin ÖZDEBE YAYINI A 12.

AYDIN YAYINLARI SOR nas 14 11. Örtmekte, sema alnını renk renk peçesiyle 1.4 Boşluklara baktım, dolu her yanda kıvılcım Kaldım gene hüznün sabah olmaz gecesiyle Bilmem nedir artık göğe bakmakta kazancım Bu dörtlükte, 1. cinaslı uyak H. tam uyak I sarma uyak IV. ölçü v V.) zengin uyak V özelliklerinden hangileri vardır? A) I. ve II. B) II ve III. D) I. ve N. E) IV. ve V. 4 C) III. ve IV. S b 2. Aşağıda yanlış b A) Sain Ẹ Ko O D)

10 Geh varıp havz kenarında hiraman olalım Geh gelip kasr-ı cinan seyrine hayran olalım Gâh şarkı okuyup gâh gazelhan olalım Gidelim serv-i revanım yürü Sadabad'a Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? Peliplasmis görler A) Mazmun kullanılmıştır. B) Söyleyiş kaygısı güdülmüştür. C) Uyak ve redif vardır. D) Hüsnütalile başvurulmuştur. E) Aşk konusu işlenmiştir.

8. 1. Ne yanar kimse bana âteş-i dîlden özge Ne açar kimse kapim bâd-ı sabâdan gayri II. Dudaklarımda eski bir mektep türküsü Karanlıkta sana doğru uzanmış ellerim Gözlerim gözlerini arıyor durmadan Nerdesin? Aşağıdakilerin hangisi farklı edebî dönemlerden alınmış bu şiir parçalarının ortak özelliğidir? A) Tema B) Dil ve Üslup C) Kafiye düzeni D) Nazım birimi E) Ölçü

4. con I. Gelmiş dünyanın dört bir ucundan Ayrı dilleri konuşur, anlaşırız Yeşil dallarız dünya ağacından Gençlik denen bir millet var, ondanız. II. İy beni ayıblayan gel beni işkdan kurtar Ger elünden gelmezse söyleme fâsid haber III. Bulutta şaha kalkmış Fatih'ten kalma kir at; Pırlantadan kubbeler, belki bir milyar kirat.. IV. Ne yanar kimse bana âteş-i dilden özge Ne çalar kimse kapım bâd-ı sabâdan gayrı V. Sözün bilmez bazı nadan elinden Erkân ağlar, usul ağlar, yol ağlar Bülbülün feryadı gonca gülünden Gülşen ağlar, bülbül ağlar, gül ağlar Numaralanmış dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) 1. dize grubunda kafiye ve redif vardır, ölçü yoktur. B) II. dize grubunda redif, uyak ve ölçü yoktur. III. dize grubunda ölçü ve kafiye vardır, redif yoktur., D) IV. dize grubunda ölçü vardır, kafiye ve redif yoktur. E) V. dize grubunda redif, uyak ve ölçü vardır.

). 1 Tifl-i nâzım cümle gördüm diyü aldatma beni Görmedin bir hoşça sen dahî ol dil-cû gülşeni Serv-i nâzım gel Nedim-i zâr gezdirsin seni Seyr-i sa'd âbad-ı sen kerre lyd olsun da gör || Pervane kılıcın almış destine Siyah mendil bağlar kaşın üstüne Yiğit olan kıymaz sadık dostuna Seni sevdiğine vermeli gelin Yukarıdaki iki şiir karşılaştırıldığında aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri ortaktır? 1. Nazım biçimi Nazım birimi III. Uyak ve redif özelliği IV Edebt anlayışları VÖlçüleri ANV AN ve II. SII ve III. Diğer sayfaya geçiniz. B) Yalnız II D) III ve IV. X-uaa X-U₂ C186 pt se E) IV ve V. estime dostu-Pa

(23) Beş Hececiler, şiir yazmaya Balkan Savaşı yıllarında başladı. Üslup bakımından Servetifünuncuların tesirinde kalan bu şairler, aslında aruz ile de çok güzel eserler verdiler. Aruz ve hece zevki bu şairlerde birleşmişti. Zaten aruz ölçüsü, bu sırada asırlar ötesinden gelen bir zevkle dile nüfuz ederek Türk şiirinin emrine girmiş ve en ileri şekline ulaşmıştı. Beş Hececiler; bireysel temaları, eski korsan hikayelerini, vatan köşelerini, Anadolu gerçeklerini şiire aktardı. Çoğunlukla hecenin 11 ve 14'lü kalıplarını kullandılar. Yeni yeni biçimler aradılar. Bazen bir hikâyeyi beyit beyit, kafiyeli, uzun şiirler biçiminde de yazdılar. Faruk Nafiz'in Han Duvarları buna örnektir. Nesir ile şiiri karıştırdıkları eserler oluşturdular. Hatta vezni Binnaz, Canavar, Sönen Kandiller gibi tiyatro eserlerinde bile kullandilar. Beş Hececiler ile ilgili bu parçada aşağıdaki tanımlardan hangisinin ait olduğu terime yer verilmemiştir? A) Anlam bakımından birbirine bağlı iki dizeden oluşmuş şiir parçasıdır. 4) Hecelerin uzunluk ve kısalık, kapalılık veya açıklık değerlerine göre türlü ses kalıplarından oluşan divan edebiyatı nazım ölçüsüdür. C) Hem anlam ve görev hem yazılışı olarak aynı ahenk unsurudur. D) Edebl bir eserde işlenen konu, düşünce, görüş, tem, ana konudur. E) Sanatçının görüş, duyuş, anlayış ve anlatıştaki özelliği veya bir türün, bir çağın kendine özgü anlatış biçimi, biçem, tarz, stildir.

9. Kargalar, sakın anneme söylemeyin! Bugün toplar atılırken evden kaçıp Harbiye Nezaretine gideceğim. Söylemezseniz size macun alırım, Simit alırım, horoz şekeri alırım; Sizi kayık salıncağına bindiririm kargalar, Bütün zıpzıplarımı size veririm. Kargalar, ne olur anneme söylemeyin! Bu şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Siirde, nazım birimi, ölçü ve kafiye gibi şekilsel unsurlar önemsenmemiştir. BYSıradan, gündelik hayattan bir konu seçilmiştir. Cikinci Yeni hareketinin şiir özelliklerini taşımaktadır. DŞairane söyleyişten uzak durulmuştur. E) Basit, yalın bir anlatım kullanılmıştır. ONYO

8. Ölürüm sevdiğim zehirim sensin Evvelim sen oldun ahirim sensin freq Bu dizelerde kullanılan uyak türünün benzeri aşağıdaki di- zelerden hangisinde kullanılmıştır? XX Cahildim dünyanın rengine kandım Hayale aldandım boşuna yandım be B) Garibim can yakıp gönül kırmadım Senden ayrı ben bir mekân kurmadım 12. C) Sözüm yok şu benden kırıldığına Gidip başka dala sarıldığına bug MOD Baharı görmedim yazımdan oldum d Yâr için ağladım gözümden oldum d E) Hapishanelere attım postumu Kaybettim yarenimi dostumu ay ibig sn uping 01 S

19. İyi giyilmemiş çamaşırlar nasıl kokar bilirsin, Sandık odalarında; Senin de dükkânın öyle kokar işte. Ablamı tanımazsın, Hürriyette gelin olacaktı, yaşasaydı; Bu teller onun telleri, Bu duvak onun duvağı işte. Ya bu camlardaki kadınlar? Bu mavi mavi, Bu yeşil yeşil fistanlım. Geceleri de ayakta mi dururlar böyle? Ya şu pembezar gömlek? İçerik ve biçim özellikleri incelendiğinde yukarıdaki şiirin aşağıdaki şairlerden hangisi tarafından yazıldığı söylenebilir? A) Orhan Veli Kanık B) Cahit Sıtkı Tarancı C) Ahmet Hamdi Tanpınar D) Ziya Osman Saba E) Necip Fazıl Kısakürek

12. Hayır, hayal ile yoktur benim alışverişim Inan ki ne demiş isem görüp de söylemişim Şudur benim cihanda en beğendiğim meslek Sözüm odun gibi olsun hakikat olsun tek Bu dizelerde dile getirilen düşüncenin ilişkilendirildiği edebî akımla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Klasisizm akımına tepki olarak ortaya çıkmıştır. B) imge ve hayale değil gerçeğe önem verilmiştir. C) Olup bitenler olduğu gibi eserlere yansıtılmıştır. D) Vazarlar, eserlere duygularını katmamıştır. E) Gözleme, araştırmaya önem verilmiştir. 6 CO