Sözcükte Yapı Soruları

YAYINLARI SP DENEMESİ TÜRKÇE TESTİ soru kalesi si, Yazım Kuralları ve Noktalama İşaretleri" ilgili 22 soru vardır. 4. (1) Atmosferin stratosfer katmanındaki gazlar ve su buharı do- gal sera etkisi yaratarak Dünya'nın isi dengesini korumaktadır. (11) Bu katman Güneş'ten gelen zararlı işinları ve isinin bir kis- mini yansitarak uzaya geri gönderir. (III) Geçen işınlar da yer kabuğunu isitir, isinan hava tekrar yükselerek stratosferdeki sera gazları sayesinde atmosferde kalır. (IV) Sera gazlan olma- saydı, gündüz Güneş'ten gelen işınlar Dünya'yı aşın derecede isitirdi. (V) Geceleri de dondurucu soğuklar olurdu. Yukarıdaki parçada numaralandırılmış cümlelerle ilgili hangisi söylenemez? A) I. cümlede, yapım ve çekim eki almış birden fazla sözcük vardır. V B) cümlede, türeme sırasında ünlü kaybına uğramış bir söz- ceğe yer verilmiştir. 3) C)_III.ümlede, virgül sıralı Cümleleri ayırmada kullanılmıştır. cumlede coğrafi terimin yazımında yanlışlık yapılmıştır. E) V. cümlede, yapıca türemiş sözcükler vardır. D

7. Hititler, Hititler, kolay korunabilme ve saklanabilme amacıyla bölgede yeraltı kentleri inşa etmişler. Bu cümlede birleşik yapılı kaç sözcük vardır? A) 1 B) 2 C)3 (0)4) 4 E) 5

1 8. Başarılı yazar ve şairlerin ortak özellikleri, ele I II IV aldıkları konuya tutkuyla eğilmeleridir. V Bu cümledeki numaralanmış sözcükler- den hangisinin kökü eylemdir? (Hocaların Gözünden Dil Bilgisi A) I ve II B) I ve III C) II ve v D) tit ve IV E) IV ve v toutes Asagidaki cümlelerin hangisinde köktes

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemden türemiş bir sözcük nitelik bildirmektedir? A) Piknik yapmak için yeşillik bir alan aradık saatlerce. B) Arkadaşının düğününe gidebilmek için tatilden erken dönmüş. Onun görmüş geçirmiş hali bile bu sorunları çözmeye yetmedi. D) O, herkesten önce gidip öndeki masalardan birine oturmuştu. E) Kışın gelmesiyle yine bütün insanlar evlerine çekil- meye başladı. 188 3. BÖLÜM Sözcük Türle

HIZ DENEMESİ 9 TÜRK abuğu satan 21 1a tutmakla ve 20. Dis Olkelere yolculuklarımda deniz kabuo ookerim. Öylo den hangisi dükkanların vitrinine baka baka içimi çekerim pahalıdırlar ki satın almanın yolu yoktur. Beyol ya ni anlar, bana Oğuz Bey'in Deniz Kızı adlı dükkanında da aynı mu yaşarım. Eski dalgıç Oğuz Bey derdimi anlar deniz kabukları armağan eder ara sıra. Güzel bir denis kabuğunun benim gözümde en pahalı mücevherlerden daha kıymetli olduğunu bilen arkadaşlarım dış ülkelerden IV V döndüklerinde Akdeniz'de ve Ege'de bulunmayan deniz kabukları armağan ederler bana. Bunları özel yaptırdı- ğım vitrinlere ve evimin dört bir yanına koyduğum cam kâselere yerleştiririm. Konuklarım deniz kabuklarına olan hayranlığımı paylaşmazlarsa üstelik o doğa muci- zelerini boyanmış sanarlarsa fena hâlde bozulurum. Bu parçadaki altı çizili sözcüklerle ilgili aşağıdaki- lerden hangisi yanlıştır? A) 1. kökü isim olan türemiş yapılı bir sözcüktür. B) II. sözcük basit yapılıdır ve birden çok çekim eki al- miştır. C) JH. sözcük hem yapım hem çekim eki almıştır. D) IV. sözcük sifat fiil eki ve belirtme hâl eki almıştır. E) V. sözcük yapı bakımından türemiştir.

12. Bir sabah işe giderken kırmızı ışıkta durdunuz, arabanızı tekrar calıstıramadınız her insanın başına gelebilecek bu sıradan olayı iki ayrı olasılığı düşünelim. IV V Bu parçada numaralı sözcüklerden hangisi yapıca di- ğerlerinden farklıdır? A) I. Bl. C) III. DIV. EV.

31 ve 32. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Metaforlarla ilgili yapılan bir araştırmanın sonucu ede- 1. biyatla uğraşan herkes için çok ilginç sonuçlar ortaya koymuş. Görünen o ki beynimiz, metaforlara I| özel bir tepki veriyor! Bir nitelik dokunma duyumuzu, tat duyumuzu, koku duyumuzu ilgilendiren bir metaforla II ifade edildiğinde, mesela "kadife sesli" ya da "kösele derili" dendiğinde dokunma duyumuzla ilgili bölgelerde IV hareketlenme oluyor. Oysa aynı anlamı taşıyan ama bu doku imgelerini taşımayan kelimeler (diyelim ki "hoş" ve "sert" ya da “güçlü"), aynı tepkiyi uyandırmıyor. Bu da şu anlama geliyor: Okuduğumuz metin, bizi farklı farklı duyularımızı uyandıran bir yolculuğa çıkarmak suretiyle bize bir tür "deneyim simülasyonu" yaşatabiliyor. Yani, hayalî bir deneyim üretirken anlatımında ne kadar mecaza, ne kadar “eğretileme"ye yer verirsek yolculuk zihnimiz için o kadar gerçek oluyor. s 31. Bu parçadan metaforla ilgili olarak aşağıdaki yargı- ların hangisine ulaşılabilir? A) Yapılan araştırmalar hakkında bilinen tüm gerçek- leri değisirmiştir. B) Farklı nesnelerde farklı algıları uyardığı tespit edil- miştir. C) Metin içinde kullanıldığında duyular arası aktarımı sağlayabilmektedir. D) Beyinle arashdaki ilişki klinik deneylerle kanıtlan- mıştır. E) Metinde kullamm sayısıyla hayal gücümüzün geli- şimi arasında ters orantı vardır. 32. Numaralanmış sözcüklerden hangilerinin yapısı diğerlerinden farklıdır? B) I ve IV C) I| ve lI' E) IV ve V A) I ve II D) III ve IV

Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi yapısı bakımından diğerlerinden farklıdır? A) Yağmur, kompartımanın camından ince ince süzülü- yordu. B) Dışarıdaki görüntü bizleri tedirgin ediyordu. C) Kasım başında sayılı günler sona erecek. D) Vakit az olsa da açık konuşacağım seninle. E) İki nehrin muazzam bir hasretle kavuştuğu yerdir burası.

C) III, D) IV. E) V. 6. Başarılı reklamcılar; müşterilerine ulaşmak için II basın, televizyon, radyo ve diğer kanallardan oluşan IV V bir karışım kullanır. Bu cümledeki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü türü yönüyle ötekilerden farklıdır? SÖZCÜKTE YAPI D) IV. EV. C) III. A) I. B) II. 1 TÜRKÇE HIZ VE RENK SORU BANKASI nied

gide- MEB 20 aki- 6. Kimi isim tamlamalarında tamlanan eki düşürülebilir. rmiş Aşağıdakilerin hangisinde buna örnek olabilecek bir tamlama söz konusudur? nasi A) Ankara'nın havası benim hastalığa çok iyi geliyor. B) Suyun sesi ve kuşların ötüşü bizi dinlendiriyordu. C) Konuşmaların özeti az sonra verilecekmiş. D) Mevsimlerin en güzelidir bana göre sonbahar. E) Ne mümkün çocukluk arkadaşlarını unutmak! niş-

9. Medeniyetler beşiği Anadolu toprakları, binlerce yıl- dir kullanılan ve muntazam işçilikleriyle dikkat çeken taş döşeli yol ağlarıyla örülüdür. Antik kentleri dola- II şirken, şehirler arası yolları geçerken, yaylalara çi- karken veya köylerin çevresinde rastlarız onlara. Ba- zen mermer, kimi zaman kocaman granit blokların ya da kesme taşların yan yana dizilmesi veya düzlenen IV toprağa döşenmesiyle oluşan bu eski göç ve ticaret yolları Kaçkar Dağları eteklerinden geçer. V Bu parçada altı çizili sözcüklerden hangisi "belirt- me durumu eki" almıştır? A)! B) II C) III PV EV

KONU TARAMA SÖZCÜĞÜN 1. Aşağıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerden hangisi birden fazla çekim eki almıştır? A Sana çirkin dediler, düşmanı oldum güzelin. Sana kâfir dediler, diş biledim Hakka bile. C) Bu firar aklına nereden, ne zaman esti senin? D) Sen bir ahu gibi dağdan dağa kaçsan da yine E) Seni aşkım canavarlar gibi takip edecek!

TEST - 2 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde türemiş yapılı bir sifat kullanılmamıştır? A) Sergilediğiniz bu davranış sizin gibi evli barklı biri- ne yakıştı mı? B) Yaşlı adam, geçip giden yılları anımsatan fotoğ- raflara dalgin dalgin bakıyordu. Dedesinin dizinde oturup ondan masallar dinlediği günleri özlüyordu. D) Gazete, yolumuzu aydınlatan, bilgimizi artıran ya- zılar dünyasıdır. E) Gerçek şiir, yaşanarak yazılır; okura da bu izleni- mi verir.

11. . Gerin bedenim gerin Doğan güne karşı . Beni derde koyup kaçtın Gözün aydın sevin gayrı Leyleği kuştan mı sayarsın Yazın gelir, kışın gider . Yazın tarihi görmedi Sana eş değerde şair . Gülüşü bir yabancının Çalmıştır senden sevdiğini Bu dizelerde "-n/-in/-in" eki kaç farklı işlevde kullanılmıştır? A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

isim Hem ad hem eylem kökü olarak kullanılabilen ve bu kökler ara- sında anlam ilişkisi bulunan sözcükler "ortak kök" özelliği taşır. 2. 5. Doğada sözcükle Aşağıdaki altı çızili sözcüklerin hangisi "ortak kök"e örnek olarak gösterilemez? Aşağıda kulllanı A) Çocuk eğitiminde, boyama kitaplarının olumlu etkisi varmış. A) Patla B) Ata sporumuz olan güreşin deviet desteğine ihtiyaCı var. C) Yanışın kurallannı belirleyenler deneyimli sporculardı. D) Programa verilen arada dinleyicilerin sorulan alınacak. B) Yan C) Dışa D) Futt E) Bu imza çok eski tarihli bir belgede görülmüş. E) Gür yor. 6. Yoksul 3. Sesleri aynı anlamlan farklı olan ve aralarında hiçbir anlam ilişkisi olmayan köklere "sesteş kök" denir Zaman Prf Yayınları

edememek 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde parantez içindeki ifadenin anlamını karşılayan bir söz kullanılmamıştır? A) Gemi aziya almış bir anlatımla başarılı olmaya çalışmanın bir faydası yoktur. (üslubunu kontrol B) Her nitelikte okura şapka çıkarttıran bir yazarla karşı karşıyaydık. (herkesin beğenisini kazanmak) C) Günümüzdeki yazarların moda tutumlarından biri de hayata yakınma gözlükleriyle bakmasıdır. (yaşama karşı sitem duyma) Y 15 D) Bir atımlık barutu olan bir yazardan kalıcı olmayı beklemek doğru değildir. (yazacağı çok az şey olmak) E) Aktüalitenin rüzgârına kapılan bir sanatçı olduğu için edebiyatımızda etkili olamadı. (güncelliğin güdümünde kalma)