Sözcükte Yapı Soruları

21. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcük- lerden hangisi hem yapım hem de çekim eki almıştır? A) Kissanın can alıcı yerlerini hatırla. B) Kendilerini çobanın büyülü sesine bıraktı- lar. C) Coşkunluğu gittikçe sel gibi kabarıyordu. D) Çukurova baştan aşağı ormanlık ve sazlıktı. E) Yılan baş döndürücü bir hızla ilerliyordu.

20. - (-li, -lu, -lü) eki bir isimden isim yapım ekidir ve eklendiği sözcüğü sıfat yapar. Bu ek bazen doğrudan fiile de gelebilmektedir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükte “-lı eki" doğrudan fiile eklenmiş- tir? A) Bütün çocukluğum çamurlu sokaklarda geçti. B) Evimizin arkasında ağaçlı bir yol vardı. C) Geniş odalı, rahat bir evde oturuyorduk. D) Kapalı kapıların ardında birçok şey görüş- müştük. E) Şiirinde "sevgili" sözcüğünü çok sık kullan- mıştı.

13. Bir geniş (1)açıdan (II)başlayıp şöyle bir ufuk turu yaptıktan sonra (III)derinliklere indi ve kendi (IV)yazarlığı konusunda çengeli bize (V)takmış oldu. Yukarıdaki cümlede numaralanmış sözcük- lerden hangi ikisinin kökü, sözcük türü ba- kımından diğerlerinden farklıdır? A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV. D) II. ve IV. E) III. ve V.

6. Bir gram (I)artış almamıştır Mesele bin yıl (II)önce yoksun olunanlarsa (III)Yığılmış onca mala (IV)dikilmiş binaya rağmen Dünya hâlâ (V)aynı ağırlıkta. Yukarıdaki dörtlükte numaralanmış söz- cüklerden hangisi yapıca diğerlerin- den farklıdır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

3. I. Gece, şiirden bir yolu geçiyoruz birlikte. II. Hatırlar mısınız bir zamanlar bu sokaklar- dan geçerdi. III. Şiirden bir taç oturuyor alnımıza IV. Dün okullu çocuklar geçti bu yoldan Numaralanmış dizelerin hangi ikisinde "- den(-dan)" takısı yapım eki görevinde kulla- nılmıştır? A) I. ve II. B) II. ve IV. C) I. ve III. D) II. ve III. E) III. ve IV.

5. "Türkçede isimler; belirtme, yönelme, bulunma ve ayrılma açısından tanımlayan hâl eklerinden birini almış olabile- ceği gibi yalın hâlde de olabilir." Bu açıklamaya göre aşağıdaki altı çizili isimlerden hangisi yalın hâldedir? A) Günün birinde su kaynaklarının insanlara yetmeyece- ği söyleniyor. B) Zağnos Paşa Camisi yanındaki sahaftan eski bir kitap almış. C) Maçtaki tek golü savunma oyuncusunun atması her- kesi şaşırttı. D) Üç yüz yataklı pansiyonda yaklaşık yüz elli kişi kal- maktaymış. E) Daha önceleri gönlümüzce gezebilmek için yeterli vaktimiz yoktu.

ad DIN YAYINLARI 10. Ben yalnızlığım gözlerim gibi taşıdım Unutmak olmazdı, unutmadım Çirkindi ellerim inceliğim yoktu Bu dağ havasını bir kara adam Alsın yüce dağlara götürsün Alsın y Budizelerde kaç yerde iyelik eki kullanılmıştır? C) 4 A) 2 B) 3 D) 5 E) 6 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde topluluk adı olmayan bir sözcük ad aktarması yoluyla toplu- luk anlamı kazanmıştır? A) Orman, insan ruhunu dinlendiren yerlerden bi- ridir. me. B) Asmadan sarkan salkımlar herkesin ağzını su- landırdı. CKöy, yaylalara üç şeritli yol yapılmasına karşıydı. Bir demet çiçekle gönlümü alacağını zannet- 2.

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili ad diğerlerinden farklı bir çekim eki almıştır? -A) Dili son derece akıcıydı son romanında. B) Okulu bırakacağını duyunca çok şaşırdım. C) Maaşı ikinci bir işte çalışmasına neden oldu. D) Şiiri o kadar güzel olmuş ki herkes çok duygu- landı. E Filmi birçok kişi tarafından sert bir dille eleştirildi. 1. Çocuk bayramı günü evde oturmaktan sıkıl- dim. II. İskele Caddesi'nin üstünde bir evde oturan ar- kadaşıma gittim. III. Geniş camlı pencereden sokağı seyrediyordu. IV. Uzaktan yaşlı bir kundura boyacısı geliyordu. V. Sırtındaki eski boya sandığı sağa sola sallanı- yordu. Yukarıdaki numaralanmış cümlel sind INLARI

inde elik di AYDIN YAYINLARI ni ya da tan A Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili s cük genel anlamlı kullanılmıştır? A) Botlarım kirlenmiş, hemen temizleyelim. B) Kalem biraz önce elimdeydi. C) Ailsiz başın cezasını ayaklar çeker. D) Antalya'ya ilk kez bu bayramda gittim. E) Bu şiir beni oldukça etkiledi. 14. Aşağıda altı çizili adlardan hangisi oluşuna gö re farklıdır? A) Bu kadar soğuk bir insan görmedim. B) Bu limondan, bir fincan limon suyu çıkar. C) İyilik hiçbir zaman unutulmaz. D) Yarım kilo zeytin de bana al. E) Çay kaşığımızın biri kaybolmuş. 15. "insanlığın trajedisi sonsuza dek sürecek." cümle- sindeki tamlamanın özdeşi aşağıdaki cümlele rin hangisinde vardır? A) Burası senin aradığın yer değil. (B) Tekerleklerin sesi hepimizi rahatsız etti. C) Ilık bir ilkbahar akşamıydı. D) Halk sahil boyunca oturmuş çay içiyor. E) Yağmur hlut

si ya A) 1. Kökteş kök İsim kökü E) V. Sesteş kök ism D) IV. Fiil kökü A) 1. 1. Durgun suda yüzen ördekler ve kazlar güzel bir görüntü oluşturuyor. 4 II. "Ben yine sana.vurgunum." dizesi yıllarca dil- lerden düşmedi. III. Bana saygın kalmadıysa bu ilişkiyi sürdürmek FIS artık anlamsız IV. Yıllarca yetkin insanlarla çalışmak beni çok ge- liştirdi. V. Bir ülkeyi ancak bilgin ve sanatçılar uygarlaştı- rir. B) II. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük diğerlerinden farklı ek almış- tır? AYDI C) III. D) IV. E) V. E) 6.

7 Sözcükte Yapı 96 4. Yaşamın her döneminde insanlar pek çok kez birbirleriyle || yarışırlar. Bu yarışta bazen kiskançlıklar olur, bazen ||| jar IV bilgisini ortaya koyma. Ama en kötüsü ne oldum delisi ol- maktır ki bu görgüsüzlüktür. V A) I. Yukarıdaki parçada numaralanmış kelimeler- den hangisinin kökü diğerlerinden farklıdır? B) II. C) III. D) IV. E) V. 5. Suat Dervis'in, gazetelerde yayımlanmış yurt dışı seyahat yazıları da vardır. Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur? A Tamlayan eki... B) Belirtme eki

13. (1) Annem çiçekleri çok severdi. (II) Bahçesi olmayan evi- nin balkonunu âdeta bir çiçek serasına dönüştürmüştü. (III) Çeşit çeşit çiçekleri vardı: hanımeli, akasya, karanfil, kaktüs, orkide... (IV) Onlara çocukları gibi bakıyordu. (V) Arkadaşıymış gibi onlarla sohbet ediyordu. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde birleşik yapılı isim ya da fiil kullanılmıştır? A) Yalnız III B) Yalnız V D1, II ve III E) IV ve V C) III ve V

12. Penguen benim de içimde saklı tuttuğum buzlu kıyılar, çığlık hatıraları ben de senin kadar kaçkınım ve yaralı. Kim bağışlayacak beni, penguen çizdim senin beyaz ve narin yerini. Bir yanım bembeyaz ışık kör ediyor, bir yanım zehir gece parktaki salıncağa binmeyi beceremedim bugün ben de. Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Kuralli birleşik fiil vardır. Blyelik ve isim durum eki almış sözcük vardır. SHE Yapım ekinden önce çekim eki almış sözcüğe Si Bit yer verilmiştir. parktaki yaponki D) Gövdeden türemiş sözcük yoktur. Hem yapım hem çekim eki almış sözcükler kulla- nılmıştır.

26. Anadolu'nun yanık türkülerde tüter daima. acıları, sevinçleri, ağıtları Bu cümlede altı çizili sözle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Bir durumu olduğundan fazla göstermek için kullanılmıştır. B) Sözcük hem gerçek hem mecaz anlama gelebilecek şekilde kullanılmıştır. C) Benzetme ilgisi kurularak başka bir sözcük yerine kullanılmıştır. D) Sözcüğün yakın anlamı söylenip uzak anlamı kastedilmiştir. E) Benzetme amacı güdülmeden başka bir sözcük yerine kullanılmıştır.

11. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcük- lerden hangisinde, yapım ekinin görevi di- ğerlerinden farklıdır? A) Hayatının her döneminde o köyde gördüğü düğünü hatırladı. B) Yüzüme karşı bir şey söylerlerse hepsini te- pelerim. C) Eski dostlarıyla ahbaplıklarını her fir- satta tazeliyordu. D) Ethem Bey'e bir süre ortada gözükmeme- sini tembihlediler. E) Bu yokuş civarındaki bütün dilenciler gelip geçeni gözlerler.

Üşüyorum, soğuk (1)dörtnala dolaşıyor içimi Hiç kimse (II)ısıtamaz ellerimi artık (III)Hiçbir şey eskisi gibi (IV)olamaz biliyo- rum (V)Unutmaz kalbimin mavi ötüşlü güvercini 5. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış söz- cüklerden hangisi birleşik sözcük değildir? C) III. D) A) I. IV. B) II. E) V.