Sözcükte Yapı Soruları

Türemiş sıfatlar, adlarla fiillerin kök ya da göv- delerine yapım ekleri getirilerek oluşturulur. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde bu yol- la yapılmış bir sifat vardır? A) Güneş balçıkla sivanmaz. B) Korkunun ecele faydası yoktur. C) Her ağacın meyvesi yenmez. D) Mızrak çuvala sığmaz. E) Işleyen demir pas tutmaz. (2000-Öss)

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükler kökünün türü bakımından özdeştir? A) Romanları yaşamın zenginliği, sıcaklığı, güzelliğiyle doludur. B) Güzellik, çoğu zaman kusurları gizleyen bir örtüdür. C) Her büyük sanatçı, sanata kendi kimliğini vurur. D) Toplumun insanlık özelliği, güzel sanatlarla beslenir. E) Doğayı seven insanların daha mutlu olduğu bir ger- çektir.

Yapım Eki - Çekim Eki (Sözcükte Yapı) As lig 1. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü sesteş köke örnek olarak gösterilemez? A) Çok da güzeldi bu yaz, By Yine bir düş gördü sabah sabah. c) Sol yanım ağrıyor, yine mi âşık oldum ne? Di Sen de bir gülat penceremden bana. E) Yine mi boya aldın eve ya!

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sözcük hem yapım hem de cekim eki almıştır? A) Her gün, kahvenin önünden dört beş defa geçerler. B) Çarşı içinde küçük bir manifatura dükkânı vardı. C) Bu yıl balık fiyatlarında çok az artış olacak. D) Eli kulağında, kapıyı ya bugün ya da yarın çalar E) Hasta, küçük bir operasyonla sağlığına kavuştu.

10. Sayın şairimize göre, insanlar başka insanlarla anlaşmakta I güçlük çekiyor; dolaysız yollardan anlaşamıyor. II UI IV Numaralanmış sözcüklerin yapısı aşağıdakilerden hangi- sinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir? IV Türemiş Türemiş Basit Basit B) Türemiş Türemis Türemiş Birleşik Türemiş Basit Basit Türemiş Basit Türemiş Türemiş Birleşik E) Basit Türemiş Türemiş Basit

8. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin aldığı ek çekim eki değildir? A) Tok, açın hâlinden anlamaz. B) Körün istediği bir göz, Allah vermiş iki göz. C) Yazın gölge hoş kışın çuval boş. D) Bugünün işini yarına bırakma. E) Geçti Bor'un pazarı, sür dgeği Niğde'ye.

Tavşanların yavruları doğduklarında tüylüdür ve göz- IT leri açıktır. Doğduktan birkaç dakika sonra ziplayıp koşabilirler. Bu özellikleri ile aynı familyada yer alan ada tavşanlarından ayrılırlar. Ama leporidaelerin üyeleri arasındaki görünüş benzerliğinden dolayı IV ada tavşanlarına çoğu zaman yanlış olarak tavşan denir. Örneğin evcil tavşanları ada tavşanlarından V ayırmak çok zordur. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi diğerlerinden farklı bir çekim eki almıştır? AT BT ) C) III D) IV EV

15. Leyla Erbil, noktalama işaretlerini pek önemsemiyor. Kimi 1 II IV yerde özenli, kimi yerde gelişigüzel hareket ediyor. V Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerle ilgili aşağıda- ki belirlemelerden hangisi yanlıştır? A) I. sözcük iki farklı yapım ekiyle türetilmiş bir isimdir. B) II ve V. sözcükler, aynı türde kullanılmış sözcüklerdir. C) III. sözcük hem isimden isim hem de isimden fiil yapım eki almıştır. D) IV. sözcük belgisiz zamir olarak görev üstlenmiştir. E) V. Sözcük, cumlenin anlamını durum yönünden tamam- layan birleşik yapılı bir zarftır.

2018-MSÜ/Türkçe 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sözcük hem yapım hem de çekim eki almıştır? A) Her gün, kahvenin önünden dört beş defa geçerler. B) Çarşı içinde küçük bir manifatura dükkânı vardı. C) Bu yıl balık fiyatlarında çok az artış olacak. D) Eli kulağında, kapıyı ya bugün ya da yarın çalar. Hasta, küçük bir operasyonla sağlığına kavuştu.

TYT/Türkçe 13. Çocukluğumuzu ve gençliğimizi birlikte geçirmiştik. 11 Sonra o gitti, küçük kentlerdeki Orkek çocukların IV yaptığı gibi. V Bu parçada altı çizili sözcüklerden hangisi yapım eki almamıştır? erin line r? C) IV) B) II D) E) V A) ki = ? ( tinde

türü ba C) III B) 11 D) IV A) E) V 13. Aşağıdakilerin hangisinde verilen altı çizili sözcükler kökünün türü bakımından özdeş değildir? A) Çok insan anlayamaz eski musikimizden, Ve ondan anlamayan bir şey anlamaz bizden. B) Deniz ufkunda bu top sesleri nerden geliyor? Barbaros, belki, donanmayla seferden geliyor! C) Karanlığın bu ışık dağıttı korkusunu, Yavrular bu işıkta uyudu uykusunu. D) Beyaz yelkenlerinde ölgün bir kızıllığın Titrek son akisleri dalgalandı belirsiz. E) Açılan yolcuların hepsi hissetmişti ki Bugün de erişilmez o diyara, yarın da... 7-B 8-E 9-C 10-D 11-E 12-C 13-C 16

10. Bilim insanı, çevreyle ilgili projeleri merak edince uçabilen mikroskoplar konusuna ilgi duymaya başlamış. Bu cümlenin zarf tümlecinde aşağıdakilerden hangisi yoktur? Testoku! A) ilgeç B) Bağ-fiil C) Türemiş sözcükler le e D) Birleşik fiil E) Bağlaç

Seni karanlıkta yatiriyorlar Korkuyorsun geceden Bakıp bakıp pencereden Yatağına sokuluyorsun Ben hep eski yerimdeyim, biliyorsun Hava açık olduğu zamanlar Beni seyrediyor, seviniyorsun Behçet Necatigil'in Yıldızlar" şiirinden alınan bu dize- lerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 1 A) "yatiriyorlar" fiili oldurgan bir fiil olup ek ile geçişli yapıl- mıştır. B) “sokuluyorsun" ve "seviniyorsun" fiilleri öznesine göre dönüşlü, nesnesine göre geçişsiz çatilidir. C) "korkuyorsun" fiili türemiş yapılı basit çekimli bir fiildir. D) "yatağına" sözcüğü türemiş bir isimdir ve yapım ekin- den sonra iyelik ve hâl çekim ekleri almıştır. E) "yerimdeyim" sözcüğü iyelik, hâl ve ek fiil çekim eklerini almış basit yapılı bir isimdir. ( (

1. Hey Ne duruyorsun be, at kendini denize: Geride bekleyenin varmış, aldırma; Görmüyor musun, her yanda hürriyet; Yelken of, kürek ol, dümen ol, balık ol, su ol; Git gidebildiğin yere... Yukarıdaki dizelerde kaç tane çekimli eylem vardır? A) 8 B 9 ) C) 10 D) 11 E) 12

6. Türkçede, köklere uygun ekler getirilerek bu köklerle anlamca ilişkili ancak farklı anlamlı yeni sözcükler elde edilir; bunlar türemiş yapılı sözcüklerdir. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük türemiş değildir? 330 A) Filmin bazı kesitleri aklımdan hiç çıkmıyor. B) Aracımız kazadan sonra ne yazık ki kullanılamaz hâldeydi. C) Bu olay tarihimizde dönüm noktası olmuştur. D) Örtüyü kaldırınca inanılmaz bir güzellikle karşı- laştık. E) Gözlerindeki pırıltının nedenini merak ediyorum. 87

14. Bizdeki dolmuş kültürü bir başkadır. Bir yardımlaşma havası, bir aile sıcaklığı... Acaba Paris'te bir dolmuş hattı açılsaydı sefer sırasında şöyle diyaloglar II geçer miydi? -Kaptan, şuradan bir Eyfel alır mısın? -Bozuk olsun! -On avro var bende, kusura bakma, bozuver. IV V ya da -Kaptan, Louvre'dan geçer mi? -Yok, aşağıdan bineceksin Louvre'a, heykelin yanından... Hiç sanmiyorum! Bu parçada numaralanmış sözlerin hangisi tamlama değildir? ALL C) II D) IV Bly E V