Temel Ögeler Soruları

8. Edebiyat sahnesine 1960'lı yılların başında çıkan Nichita Stanescu, Bu cümlenin ögeleri aşağıdakiler- den hangisiyle tamamlanırsa cüm- lenin ögeleri sırasıyla "Özne - Zarf tümleci - Yer tamlayıcısı (Dolaylı tüm- leç) - Yüklem" şeklinde olur? A) çeşitli gazete ve dergilerde redak- törlük ve başyazarlık görevlerinde bulundu B) daha ilk zamanlarında Roman- ya'daki edebiyat çevrelerinde fırtı- nalar kopardı C) yarım yüzyıllık yaşamına her biri diğerini aşan mükemmel eserler sığdırdı D) yazdıklarıyla kısa zamanda ülke- sinin en sevilen şairlerinden biri oldu E) ikinci şiir kitabıyla Romanya'daki sanatseverlerin ilgisini çekmeyi başardı

njoy moes Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde özne ortaklığı söz konusu değildir? A) Tencere yuvarlanmış, kapağını bulmuş. B Yalancının evi yanmış, kimse inanmamış. Dost ile ye, iç; alışveriş etme. D) (Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır. E) At, adımına göre değil, adamına göre yürür.

Aşağıdakilerin hangisinde soru, ayraç içinde verilen öge- yi bulmaya yönelik değildir? A) Okullar ne zaman açılacakmış? (Zarf tümleci) BT Size şirketle ilgili rapor veren kişi, Ahmet miydi? (Özne) C Geçen sene tatilde nereye gitmiştiniz? (Dolaylı tümleç) Binaya yeni taşınan aileyi tanıyor musunuz? (Yüklem) E Sabah otobüs durağında kiminle konuşuyordun? (Edat tümleci)

KİYE B TYT/ Türkçe (1) Nikola Tesla eşsiz bir bilim insanıydı. (II) Meslek haya- tının zirvesindeyken yoğun bir ilgiyle izleniyordu ancak özel hayatı hakkında kimse bir şey bilmiyordu. (III) Tek başına çalışmayı ve yalnızlığı seven müzmin bir bekardı. (IV) Arkadaş ortamları dışında pek ortalıkta görünmezdi. (V) Özel hayatı yabancılara kapalıydı. Bu parçada numaralandırılmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez (AI. cümlede iyelik eki almış sözcük vardır. X B) II. cümlede zincirleme isim tamlamasi zarf tümleci görevindedir. C) III. cümle tek ögeli bir cümledir. D) IV. cümle basit, fiil cümlesidir. E) V. cümle nesne, dolaylı tümleç muştur. ve fümleç ve yüklemden oluş- rua 18. Uzun boylu ve narindi. zarif bir.givimi vardı ve tüm B 20. Gözler Felake Beni s E Bir se Çöp Hayı Bu tur A) B) G D) E

CÜMLENİN ÖGELERİ Istekli olan için hiçbir şey zor değildir. Isteksiz olan için hiçbir şey kolay değildir. Peki, bunu ne zamana kadar denemelisiniz? Olana kadar. Bu parçada aşağıdaki ögelerden hangisin örneği yoktur? Azarf-tümleci B) yüklem özne dolaylı tümleç E) belirtili nesne Belli ki sonbahar yağmurlarıdır Seni böyle ufak ufak düşündüren Her bir bakışındır güneşin ışınlarını andıran Soğuk bir kış sabahında tıp tıp düşen yağmur tanesidir - Bendeki hatıran en sunuenuto girlsalop slovod Altı çizili bölümlerin karşılık geldiği ögeler sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? Tho A) nulo özne - yüklem - yüklem - özne BY nesne - özne - yüklem - özne Gözne - yüklem - özne - özne DY özne - yüklem - özne - yüklem E) özne - özne - yüklem - yüklem Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden çok öz vardır? ve ygu de bir d 5. D) Ana üç tar aldığ Coğ Sug ku To

neyi Bra 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf tümleci görevinde kullanılan bir fiilimsi grubu vardır? A Herkesi memnun etmeye çalışmak, başarısızlığın anahtarıdır. 03-selves B) İnsanoğlu başarıya odaklandığı an onu elde eder. C) Işini iyi yapanların hiçbir zaman endişelenmemesi gerekir. D) Mçinizde olanın dışında bir başarısızlık yoktur. E) Benim en büyük endişem başarısızlığa uğramanız değil, bundan rahatsızlık duymamanızdır. (1) Bir sevinç dalgası yüreğ küçük bir başarıdan bile b çıkarıverirdim. (III) insanc becerisini mutlaka kazan almak, kişinin öz güven güven, yaşamın hiçbir c Bu parçadaki numara diğerlerinden farklı b B) IL

Dil Bilgisi 1. a. Aşağıdaki cümlelerin öge çözümlemelerini cümlelerin altındaki boşluklara yapınız. Dünyada insanların mesut olabilmesi için topu topu iki yol varmış. Günde on bin kuruş kazandığını duyduğunuz adamın yanı başında yer almaya heves etmeyiniz. Elde edemeyeceği kudretlere sahip olmak isteyen adam bedbaht olurken bir başkası sahip olduğu kudreti yavaş yavaş arttırarak mesut olabilir. Adi tuhaflıkların baş sedirde yer bulması fikren henüz yükselemediğimize kuvvetli bir şahittir. Artık ayaklarımızın altında bir meşin top kadar âciz yuvarlanan şu zavallı toprak parçası üstünde ya- şamaktan utanıyorum!. Sofralıklar gitti mi? diye telaş gösteren zatlar çokça idi. Vakti saadette fukarayı sâbirin kafilesini teşkil eden Ashabı Suffa'ya edilen yiyecek yardımı sonraları, bin güçlük, bin zahmet ile açtığımız aşhanelerin elbette mükemmeli olan imaretlere dönüşmüştü. Sohbet ve Fikra

1 11. Her günün ufkunu sardıkça gece Dediler belki son akşamdır bu Yukarıdaki misralar, öge dizilişi bakımından aşağı- dakilerden hangisiyle benzerlik göstermektedir? A) Bize geldiği zamanlar, eski günleri hatırladığını söylerdi. B) Hâlâ o kızıl hatıra titrer gözümüzde. C) Bir derenin yamacında yangın harabesine dönmüş bir köydü. D) Artık sana dargın değilim. E) Benimle böyle konuşursan üzersin beni.

4. CÜMLENİN ÖGELERİ Garany nay Aşağıdaki cümlelerin hangisi ögeleri ve ögelerinin dizilişi bakımından ötekilerden farklıdır? A) Yakup Kadri, romanlarında tipik bir devri, bir çevre- yi anlatmak isteyen bir romancıdır. B) O, düşünme ve araştırma yanı çok kuvvetli bir iki romancımızdan biridir. C) Konağın dağılıp satılığa çıkarılmasıyla biten roman, bir zümrenin çöküşünün üç kuşaklık hikâyesidir. D) Romanda olumlu bir gelişim gösteren tek kişi, Hak- ki Celis'tir. E) Naim Efendi'nin hüzünlü serüveni, kahramanı oldu- ğu kitabın adından başlar.

i | 10- "Gerçek yolculuk, aynı gözlerle yüz değişik ülkeyi dolaş- mak değil, aynı ülkeyi yüz değişik gözle görebilmektir." Aşağıdakilerden hangisi öge yönünden yukarıdaki cümleyle özdeştir? A) Insan gördüklerini saptamakla kalmamalı, bunlardan yarar- lanmaya çalışmalıdır. B) Çok yaşayan değil yaşadığı sürece değişik yerler gören kişi birçok şey öğrenir. C) Değişik konularda gördüğümüz, öğrendiğimiz şeyler, kişili- ğimizi ve davranışlarımızı şekillendirir. D) Aynı şeye değişik yaklaşımlarla ve değişik açılardan bak- mayı bilmeliyiz. Bir şeyi öğrenmekten çok, onu değişik durumlarda kullana- bilmek, önemlidir.

14. Cümlede önemsenen bir ögeyi vurgulamanın bir yolu da onu yükleme yaklaştırmaktır. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisin- de diğerlerinden farklı bir öge vurgulanmıştır? A) Baş nereye giderse ayaklar oraya gider. B) Dünyayı su bassa ördeğe vız gelir. C) Aşk kalbe girince akıl kafadan çıkar. D) Aynaya nasıl bakarsan yüzünü öyle görürsün. E) Zaman sana uymazsa sen zamana uy.

2. (1) Arkadaşınızla (II) sizi (III) Kızılay'da (IV) otobüs durağında (V) gördüm. Bu cümlede zamanı vurgulamak için "dün" sözcüğünün, numaralanmış yerlerin hangisine getirilmesi uygun olur? A) B) II. C) III. D) IV. E) V. (1993 - ÖYS)

19. Aşağıdakilerden hangisi iki ögeli bir cümledir? A) Kar yağmadan arabayla yola çıkardım. B) O an istediği tek şey, tarçınlı bir salepti. C) Hâlâ bursla ilgili bir haber bekliyoruz. D) Sırası gelen çocuk, şiirini okumaya başladı. E) Dedem, bize ilgi çekici bir anısını anlattı.

SORU 2. Aşağıdaki cümleleri ögelerine ayıralım. > Trenin penceresinden seyrettim el sallayan çocukları. isim tormiamas yüklem belirtile gesne > Öğrenciler, problemleri çözmüştü; doğruluklarından emin değillerdi. > Kardeşimi aradım, başarısından dolayı kutladım. Belistene ► Babam bu şehrin en iyi diş doktoruymuş. özne fill > Arabesk müziği sevmiyorum; çünkü arabesk müzik psikolojimizi olumsuz etkiliyor fil bzne Belical 20 All eme

► Trenin penceresinden seyrettim el sallayan çocukları. > Öğrenciler, problemleri çözmüştü; doğruluklarından emin değillerdi. > Kardeşimi aradım, başarısından dolayı kutladım. Babam bu şehrin en iyi diş doktoruymuş. bios ► Arabesk müziği sevmiyorum; çünkü arabesk müzik psikolojimizi olumsuz etkiliyor.

CUMLENIN OGELERİ ken 10. Aşağıdakilerden hangisinde ögelere ayırmada bir yanlışlık yapılmamıştır? Sanat eserlerindeki / güzelliklerin sağladığı zevk / ahlak terbiyesine 7 yardımcı olur. B) Sanatta / kendine has bir anlayışa, bir estetik ve sanat felsefesine sahip olmak / son derece önemli / bir vasıftır. C) Servetifünuncular arasında/estetik, güzellik, sanat konularında en çok ve / belli bir sistem dâhilinde / görüş ortaya koyan şair / Cenap Şahabettin'dir. D) Sözcüklerin çok yönlü musikisine karşı doğuştan sağır olanların kaleme aldığı eserler / edebiyatın e sağırı"dır. E) Yıllar önce Şehir Tiyatrolarında bir Rus yönetmen / Çehov'un ünlü oyunu Vişne Bahçesi'ni / sahnele- mişti.