Tiyatro Türleri ve Temel Tiyatro Terimleri Soruları

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde boş bırakılan ye- re ayraç içindeki kavram getirilirse bir bilgi yanlı- şı ortaya çıkar? A) ----, tiyatro yapıtlarındaki olay örgüsü olarak ad- landırılmaktadır. (Dramatik örgü) B) ----, manzum ya da mensur olarak yazılabilen ti- yatro türüdür. (Dram) C) D) E) AYINLARI sanatsal yönü zayıf, halkın beğenisine S- lenen, basit hareketli oyunlardır. (Operet) ----- bir sorunu eleştirmek ya da günlük yaşam- daki herhangi bir konuyu ele almak için yazılan kısa oyunlardır. (Skeç) kahramanları olağanüstü varlıklar olan, ma- salların tiyatroya uyarlanmış biçimi olarak değer- lendirilen oyundur. (Feeri) ----

3. Dramla ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Yaşamın acıklı ve gülünç yönleri iç içe ele alınır. B) Üç birlik kuralına uyma zorunluluğu yoktur. C) Yalnızca şiir biçiminde yazılan bu türde, sanatçı- lar belli bir ölçüye bağlı kalmaz. D) Üslupta seçkinliğin aranmadığı bu türde kaba sözlere, argoya yer verilebilir. E) Daha çok toplumsal ve millî konuların işlendiği bu türde konu sınırlamasından söz edilemez.

ken likle in dar ikleri ki PALME YAYINEVI 14. ZIBA DUDU -Amanın efendim, güvey olacak şu herif, isteye dileye aldığı hanımı şimdi istemiyor. Bütün saçını başını yoldu. O şöyle dursun, yenge kadınla bana bir etmediği edepsizlik kalmadı. Size nakletmeye utanıyorum. - EBÜLLÁKLÁKA - Vay namussuz vay! Efendim, kerem ediniz, bendeniz de bildiğim kadar hakikati size anlatayım. EBÜLLÁKLÁKA - Sen sus, sefih! Kadın ninen gibi biçare hatun yalan mı söyleyecek? ZÍBA DUDU - Efendim, bu kızı mutlaka almalıdır. 1 EBÜLLÁKLÁKA - Almalı ya! Almazsa, ırzına leke sürmüş demek olur (Mahalleliye) Öyle değil mi, komşular? MAHALLELİ - Hay hay! (----) - Alamam, efendim! Bunda bir yanlışlık var. Zira bana nikâh ettiğiniz kız bu değildir. Bunun küçüğüdür. Ben onu isterim. EBÜLLÁKLÁKA - Hayır, sana nikâh ettiğim büyük kızdır. (----) - Değildir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki kahramanlardan hangisi getirilmelidir? A) Ali Bey C) Celal Bey E) Suphi Bey B) Müştak Bey D) Bihruz Bey

, 3. Modern edebiyatımızın kurucularından sayılan sanatçımı- zın Doğu ile Batı edebiyatı arasında köprü olabilecek ka- dar kuvvetli bir kültürü, zengin bir hayal gücü vardır. Kırkı aşkın eserinin yarısı tiyatrodur. Tiyatrolarında tarihsel ko- HTZARE hayale dayanan olaylarla manzum-mensur karışık TO PROSE bir anlatımla işlemiştir. Aruzun yanı sıra heceyi de şiirlerin- S de kullanmıştır. Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden han- gisidir? A) Şinasi C) Samipaşazade Sezai B) Namık Kemal D) Tevfik Fikret E) Abdülhak Hâmit Tarhan

16. Karagöz oyununun perdeye yansıtılan asıl bölümüdür. Bu bölümde çeşitli tipler oyuna dâhil olur. Bu tipler ge- nellikle kendi ağız özelliklerine göre Karagöz ile konuş- turulur. Konuşmalara bazen Hacivat da dâhil olur. Ancak konuşmalar öyle bir yere gelir ki olaylar artık düğümlenir. Bu düğümü çözecek başka bir tipin (Tuzsuz Deli Bekir, Külhanbeyi vb.) perdeye gelmesiyle olay tatlıya bağla- & nır. Bu parçada söz edilen Karagöz oyununun bölümü aşağıdakilerden hangisidir? A) Muhavere 0 C) Tekerleme E) Bitiş B) Mukaddime Fasil

2. ---, hayatın gülünç yönlerini, güldürmek ve düşün- dürmek amacıyla sahnede yansıtmak için yazılmış tiyatro eserlerine denir. Bu parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A Vodvil B) Tragedya D) Opera Komedya Epik Tiyatro

11. komedyasında gülünç öge, kahramanın yan- liş ve zayıl yanlarının sergilenmesiyle ortaya çı- kar. Moliere'in ----, Shakespeare'in adlı oyun- ları bu türe örnektir. 2104 Bu parçadaki boşluklara aşağıdakilerin hangi- sinde verilenler getirilmelidir? A) Töre - Tartuffe - Yanlışlıklar Komedyası B) Karakter - Cimri - Venedik Taciri C) Karakter - Hastalık Hastası - Gülünç Kibarlar D) Töre - Kibarlık Budalası - Kral Lear E) Entrika - Scapin'in Dolapları - Othello

14. Aşağıdakilerden hangisi klasik tragedyanın özelliklerinden biri değildir? A) Nazım - nesir karışık yazılması B) Kişilerin tanrılar, tanrıçalar, soylular olması C) En eski tiyatro çeşidi olması D) Kahramanın talihsiz bir sona yargılı olması E) Izleyicide acima, korku duyguları uyandırması

ESEN YAYINLARI 6. Epik tiyatro çağdaş tiyatro anlayışlarından biri olup Bertold Brecht'in oyunlarıyla 1950'li yıllarda yayıl- 1 maya başlamıştır. Bu tiyatro türünde amaç, seyir- cinin sahnede canlandırılan oyuna kendini kaptır- || masını önlemek, izlediklerinin gerçek olmadığını hatırlamasını sağlamaktır. Bu nedenle oyun sıra- sında oyunun akışını kesen açıklamalara yer verilir, IV seyircinin de oyuna katılması istenir. Bu özellikle- riyle epik tiyatro benzetmeci tiyatro anlayışının bir V türü olur. Bu parçada altı çizili yerlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

5. Aşağıdakilerden hangisi klasik kornodi vo tra- Jodido ortak bir özelliktir? A) Olayda, zaman vo mekânda birlik ilkesine uyulması B) Erdeme ve ahlaka değer verilmesi C) Kişi kadrosunun tanrılar ve soylulardan oluş- ması D) Acı veren olayların sahnede canlandırılması E) Dil ve anlatımda halk deyimlerine ve argoya yer verilmesi

7. 20. yüzyıl tiyatrosundaki güçlü eğilimlerden biri- dir. İnsanla dünya arasındaki uyumsuzluğu hem insanın hem dünyanın anlamının silindiği nokta- ya kadar götüren bu anlayış, sahnedeki bütün görsel ve duyusal ögeleri en aza indirmeyi amaç- lar. Örneğin bu tarz oyunlardan birinde sahnede sadece bir ağız görünür. Beckett'in Godot'yu Beklerken ve İonescu'nun Kel Şarkıcı adlı oyun- ları bu türün ünlü örnekleridir. Bu parçada sözü edilen tiyatro türü aşağıda- kilerden hangisidir? A) Uyumsuz tiyatro C) Göstermeci tiyatro B) Benzetmeci tiyatro D) Tuluat tiyatrosu E) Müzikli tiyatro 55

Am 23. Aşağıdakilerin hangisinde Karagöz ve orta oyununa ait tiplerin kurgusal olarak konuşturulmasıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır? 63 A) Çelebi: Kusursuz bir Türkçe ile konuşurum. Bazı oyunlarda zengin bir bey, bazı oyunlarda bir mirasyedi, bazı oyunlarda ise zevk düşkünü bir çapkın olarak seyircinin karşısına çıkarım. B) Beberuhi: Çevremde kötü huylu bir tip olarak bilinirim. Oradan oraya laf taşıyarak herkesi birbirine düşürürüm. Başkalarını, özellikle Karagöz'ü kızdırmaktan hoşlanırım. Çabuk ve duraksız konuşurum. Beni yaygaracı, yılışık, sulu ve densiz biri diye tarif edenlere güler geçerim. C) Pişekâr: Oyunun ana karakterlerinden biriyim. Elimde şakşak denilen bir sopa vardır. Birbirine vurarak ses çıkartır ve oyunu yönlendiririm. Eğitim görmüş ve kültürlü biri olduğumdan dönemin İstanbul Türkçesiyle konuşur, bolca Arapça ve Farsça sözcükler kullanırım. D) Tiryaki: Bir elimde tabanca ya da kama ile sahneye girerim. Mahallenin kabadayısıyım aslında. Çevremde belalı bir adam olarak bilinirim. Olayların karmaşıklaştığı anda gelip kaba kuvvetle olayları çözerim. E) Karagöz: Okumamış, cahil biriyim ama cesur, tepkilerini çabuk açığa vuran, çabuk öfkelenip kavga eden, yalancılığa ve ikiyüzlülüğe tahammül edemeyen, gerçekçi bir halk adamıyım. Halk diliyle konuşurum. in

16. Şair Evlenmesi, eski dönemlerdeki görmeden evlenme anlayışının sakatlığını gösteren bir karakter komedyasıydı. Şinasi bu oyununda yanlış evlenme töresini taşlarken oyu- nun çeşitli özellikler gösteren kişileriyle de genellemesine bir toplum eleştirisine yöneliyordu. Bu kişilerle din tefeci- lerini, bilgisizliği, suya sabuna dokunmayan kişileri, kişiliği olmayan, yığın psikolojisi içinde hareket eden ve her şeye baş sallayan bir halkı ele almıştır. Şinasi'nin önce iki bölüm olarak yazdığı bu yapıtın, sonradan ilk bölümü kaldırılmış ve oyun yalnız bu ikinci bölümüyle oynanmıştı; bugün de böyle oynanmaktadır. Bazı küçük kusurları olmasına karşın, tek bölüm içinde, önemli sorunları özetleyen bu yapıt, Şinasi'nin düşüncesine uygun bir biçimde hem yerli özellikleri hem de Batı tiyatrosunun niteliklerini kapsıyor. Oyunun sahne bölümlemesi, kişilerin girişleri çıkışları ve olayların sürekliliği Batı tiyatrosunun niteliklerini getirirken oyundaki tipler, cinaslı sözler, şive taklitleri, tekerlemeyi andıran konuşmalar da geleneksel tiyatromuzun özellikle- rini taşıyor. Bu parçadaki bilgi yanlışlığı aşağıdakilerin hangisinde belirtilmiştir? A) Şair Evlenmesi'nde görmeden evlenme değil cahilliğin insanı düşürdüğü durumlar anlatılmıştır. B) Şair Evlenmesi karakter komedyası değil töre komedi- sidir. C) Şair Evlenmesi iki bölüm değil dört bölüm olarak yazıl- mıştır. D) Şair Evlenmesi Batı tiyatrosunun niteliklerini yansıtma- maktadır. E) Şair Evlenmesi'inde topluma yönelik bir eleştiri yoktur.

Geleneksel tiyatronun kurallarını hiçe sayan, bir olayı canlandırmaktan çok, bir ses ve hareket düzeni olan, az olay ve çok mesaj vermeyi amaçlayan çağdaş tiyatro türü absürt tiyatroda serim, düğüm, çözüm bölümlerine ve dekora önem verilmez. Zihinde cereyan eden zaman ele alınır. Kahramanların psikolojisi yansıtılırken insanın en kötü hâlinin portresi çizilir. 12) Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen tiyatro türüne örnektir? A) Fazilet Eczanesi-Haldun Taner B) Canlı Maymun Lokantası-Güngör Dilmen C) Asiye Nasıl Kurtulur-Vasif Öngören D) Ayak Bacak Fabrikası-Sermet Çağan E) Rumuz Goncagül-Oktay Arayıcı ami yazarlarındandır. Edebiyata şiirle başlayan

5-A j ve dli eri li 17. Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler-1 Tiyatro Eseri 1. Âkif Bey II. Gülnihal III. Vatan yahut Silistre IV. Zavallı Çocuk V. Celalettin Harzemşah OPO BRAU D) I ve V Eser Özelliği Aşk acısından vereme yakalanan Şefika'nın hastılığını kaldıramayan Ata, hikâyenin sonunda intihar eder. İyilerin ve kötülerin keskin şekilde ayrıldığı bu oyunda, ailesinin bütün yükünü omuzlarında hisseden bir genç kızın dramı anlatılır. • Mal ve iktidar kavgası içinde olan Kaplan Paşa'nın etrafa zararları, entrikaları ve bunların sonucunda çıkan olayların halka zararları işlenmiştir. Kırım Savaşı'nda gönüllü olarak cepheye giden sevgilisinin ardından savaş alanında onunla beraber bulunmak ve onunla aynı kaderi paylaşmak için asker kıyafetine girip vatan savunmasına katılan genç bir kızla sevdiği genç adamın aşkı etrafında gelişir. Namık Kemal'e ait tiyatro eserleri ile eser özellikleri eşleştirildiğinde numaralanmış eserlerden hangileri dışta kalır? A) I ve II B) I ve III E) III ve V C) II ve IV

da gösteriler ve Osmanlı romandır. nında, 'den yola - bölümünü 'in Kurtuluş derlenmiş oman Coğuşu larında miç tir. e ve Azra latılır. 13. (1) Konularını tarihten alan tragedyada kişiler; tanrı, tanrıça ve soylulardır. (II) Bu tiyatro metinleri seçkin bir üslupla ve manzum olarak yazılır. (III) Kötü, bayağı söz ve söyleyişlere yer verilmeyen tragedyalar; birbiri ardınca süren koro ve diyalog bölümlerinden oluşur. (IV) Kişiler arasındaki dövüşme, yaralama, öldürme gibi çirkin olaylar sahnede gösterilmez. (V) Üç birlik kuralına uyma zorunluluğunun olmadığı bu oyunlarda asıl amaç, iyi ruhlu insanlar yetiştirmektir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV ELV almıştır. Yazar, toplu örneklerinden sayıla sıra Kürk Mantolu M adlı romanlarıyla da Bu parçada söz ed hangisidir? Sabahattin Ali B Halide Edip Adu C) Reşat Nuri Gün D Ahmet Hamdi T E) Yakup Kadri Ka