Makale Türü Soruları

Fin- rla ak da al- ra ca en 7- ar 1- 24 Tanımadığım bir şehirde gece vakti gezerken pen- cerelere bakarım. Bir evin ışığı yanıyorsa, duvar- larında bol bol kitap varsa "Bu bizden biri." diye düşünürüm. Onun hangi milletten olduğu, hangi işi yaptığı, cinsiyeti hiç önemli değildir. Aynı kabileden olduğumuz duygusu uyanır içimde. Kapıyı çalsam o insanla kitaplar sayesinde tatlı mı tatlı bir diyalog kurabiliriz. Kitap okumayan, kitaba hayatında fazla yer vermemiş biriyle ne konuşabilirim ki? 1 Bu parçada aşağıdakilerden hangisine yer veril- memiştir? A Koşul cümlesine B) Söyleşmeye bağlı anlatıma C) Karşıtlık bildiren sözcüklere Sözde soru cümlesine E) Yinelemeye

15. Hafta D. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru cevaplarını işare- Aşağıdakilerden hangisi bililmsel bir makaleden alın- 1. mıştır? A) Bilim insanlan akciğerlerdeki hücrelerin genetik işlev- lerini incelerken alveollerde yeni bir hücre tipi buldu. Yapılan incelemeler, yeni tip hücrelerin hava yolunu kaplayan mukus için gerekli proteinleri ürettiğini göste- riyor. Mukus, akciğerleri kaplayarak zararlı maddelere karşı koruyan bir salgıdır. Bu yüzden keşfedilen hücre- lere solunum yolu salgı hücreleri (RASCs) adı verildi. B) Bilim dünyası her gün diğer gezegenlerde hayat ara- maya devam ediyor, peki ya bu gezegenlerin ayların- da hayat olabilir mi? Kaliforniya Üniversitesi ve So- uthern Queensland Üniversitesinden araştırmacılar, 100 dev gezegenin aylarında (uydularında) hayat ola- bileceğini belirledi. C) 49 yaşındaki terminal meme kanseri hastası kadına üç ay ömür biçilmişti. Fakat yeni denenen bir teda- vi sayesinde birkaç hafta içinde tümörler yok oldu ve kadın 22 ay sonunda tümüyle sağlıklı hâle geldi. Adoptif immünoterapide (edindirici bağışıklık tedavi- si) kendi immün hücreleri kullanılıyor. D) Gönlümüzün güzelliği sevgi ise, beynimizin güzelliği de düşünebilme yeteneğimizdir. O yeteneği her an, her dakika kullanalım. Unutmayalım ki düşünen insan, özgür insandır. Kişi düşünebiliyorsa pek çok sorununu çözümleyecek, pek çok şeyi bilecektir. Herkesi dinleyin. E) Türkiye'de enerji üretimi ve tüketimi arasındaki fark; nüfus artışı, ekonomik büyüme ve sınırlı enerji kay- nakları nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Enerji üretimi ve tüketimi arasındaki artan fark ise enerji ithalatı- nın artacağı anlamına gelmektedir. Türkiye'de nihai enerji tüketimi dünyadaki gelişmelere paralel olarak artış göstermektedir. 3. ordinat yayınları 1. 1

4. . Makalede geçen her türlü terim ve kısaltmanın açık- laması Yapılan çalışmanın gerekliliği Konunun daha önceki bilimsel yayınlarda nasıl ele alındığı Bu bilgiler bilimsel bir makalenin hangi bölümünde yer alır? A) Özet B) Giriş D) Bulgular C) Yöntem E) Sonuç ve tartışma Sonuç

cin ya- ya ça- ğıda- 14 1. Grup 2. Grup I. Deneme II. Günlük III. Sohbet IV. Makale V. Haber yazısı Yukarıda I. grupta verilen kavramlardan hangisi, II. gruptaki özelliklerden biriyle ilişkilendirilemez? A) I. B) II. C) III. senli benli anlatım birinci kişili anlatım kişisellik ters piramit tekniği D) IV. E) V.

Dil öğretimi, uzmanlık gerektiren bir alandır. Öğreticilerin formasyonu, kullanılan materyal, dili öğrenecek kitle, kitlenin ilgi ve istekleri, öğretim amacının ne olduğu oldukça önemlidir. Bunları göz ardı etmek mümkün değildir. Dil, kültür taşıyıcısı olduğundan bir dili öğretirken sadece "dil öğretimi" yapmış olmayız. Dil öğretiminin yanında o dilin kültürü, medeniyeti, bakış açısı gibi hayatî öneme sahip değerleri de öğretmiş oluruz. Her dil, zamanla kendi hegemonyasını oluşturur. Dilin gücü buradadır. Bir dilin varlığı, zenginliği, geçerliliği buna bağlıdır. Bu bakımdan dilin prestij kazanması, ihtiyaç hâline gelmesi ne kadar önemli ise doğru yöntemlerle doğru kişilerce öğretilmesi de o kadar önemlidir. 3. Yukarıdaki paragrafta hangi anlatım biçimi kullanılmıştır? Metnin türüyle ilişkilendirerek açıklayınız. 10P

5. Aşağıdakilorin hangisi "makale'nin özellikle- rindon biri doğildir? A) Hor alanda, her konuda yazılabilmesi B) İleri sürülen savların kanıtlarla doğrulanması C) Yazarının işlenen konuda uzman olması D) Anlatımının terimsel söyleme dayanması E) En eski düz yazı türlerinden biri olması

1. Bazı eserler zamana meydan okur. her döneme hitap eder. Klasik olarak nitelendirilen bu kitaplar, okuru say- faların arasında bitmeyecek bir maceraya çıkararak uf- kunu açar. Bu cümledeki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Eski Yunan ve Roma çağı dili ve sanatı ile ilgili olan. B) Üzerinden çok zaman geçtiği hâlde değerini yitirme- yen, türünde örnek olarak görülen. Alışılmış olan, yenilik getirmeyen, geleneksel, sıra- dan. D) Bir dilin, metinlerden çıkarılıp bir öğretim konusu ya- pılan şekli. E) Ülküsel bir güzellik düşüncesinden kalkan, ölçü ve düzene dayanan üslûp.

23:48 000 HIN VERENK 111. Kendini hemen ele vermeyen, ruhunu sokakların da kayboldukça hissettiren bir şehir Berlin. 11. Çini el emeğini ateşle buluşturan, gizemli, müteva. zı bir gelenek. Bursa şairlere ilham veren, seyyahların anlatıların da sularının bolluğuyla bahsi geçen hareketli bir şehirdir. IV Güzellikleri saymakla bitmeyen aydınlık bir Akde- niz kenti olan Mersin'in köklü tarihi ve baş döndü- rücü doğası sizi çağırıyor. A) I ve II Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde birden çok tamlayanı düşmüş isim tamlaması var- dır? ||| 4OX (B) ve III D) III ve IV Vo)) LTE ll%26 O C) II ve IV E) Il ve V

32. Onlarca kişinin öldüğü bir trafik kazası haberinden sonra doğrudan doğruya izleyiciye seslenerek şöyle de- nebilir: "Sayın seyirciler, aşk engel tanımıyor." İnsanların acımasızca coplandığı bir gösteriden çıplak mankenlere, oradan kolların, bacakların sağa sola savrulduğu bir kaza görüntüsüne oradan da "Mahsun Kırmızıgül'e kim ateş ediyor?" ya da "Seda Sayan nasıl kör oldu?" başlığıyla, çevrilmekte olan dizi ile ilgili olduğunu ancak haberin so- nunda anlayacağınız uydurma heyecanlara geçilecektir. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağı- dakilerden hangisi getirilebilir? Ankara Yayıncılık -VIL A) Haber bültenleri halkı pek de ilgilendirmeyen boş içe- rikli haberlerle doldurulmaktadır. B) Haberlerin sıralanmasında nasıl bir ilkeye göre hareket edildiğini anlamak mümkün değil. C) Magazin haberleri, ana haber bültenlerinde bu kadar yer almamalıdır. D) Halk, ciddi haber programlarının yerine eğlenceli ve sevimli haberleri görmeyi yeğliyor. E) Özel kanallardaki ana haber bültenleri, halkı bilgilen- dirme işlevini yerine getirememektedir.

Net Değil. 1. Bu testte 30 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türk Dili ve Edebiyatı Testi için ayrılan kısmın Makaleler, herhangi bir konuda bilgi verme; bir görüşü, bir düşünceyi savunma, destekleme, ispatlama amacıyla yazılmış yazılardır. Temel ögesi düşünce olan metin türüdür. Bu parçadan hareketle makale ile ilgili, Öğretici metin türüdür. H. Çağrışıma dayalı bir anlatıma sahiptir. Konu sıralaması yoktur. deal yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II TÜRK DİLİ VE EDI D) I ve III 2 > Sonet metni C)Ive II E) 1, li ve tit 3. A ta n S u p S n B d

18. Uzmanlık alanım olmasına rağmen çevreyi koruma hakkında tam olarak konu- nun bütün ayrıntılarına hâkim olmadığımı fark ettiğim bir metin kaleme alın- mış. Hayretle karşıladığım birçok bilgi edindim. Yazar, anlattıklarını öyle sağ- lam delillere dayandırmış ki aksini kimse iddia edemez. Görüşlerini bu şekilde ifade eden bir kişi aşağıdaki metin türlerinden hangisine ait bir metinden söz etmektedir? 2 A) Makale B) Deneme C) Söyleşi D) Fikra

3. Oğuz Türkçesinin Anadolu'daki ilk ürünleri için aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A) Malazgirt Zaferi'nden sonra Anadolu'ya gelen Türk boyları içinde özellikle Oğuzların ortaya koydukları ürünlerdir. B) İlk ürünler Oğuzların nüfus olarak Anadolu'yu Türk- leştirdikleri XIII ve XV. yüzyıllar arasında verilmiştir. Bu dönemde verilen ürünler arasında Mevlânâ'nın eserleri Oğuz Türkçesinin en güzel örneklerini oluş- turur. D YAYIN DENİZİ D) Bu dönemde Yunus Emre, Hacı Bektaş-ı Veli gibi isimlerin öncülüğünde tasavvuf önemli bir akım hâ- line gelmiştir. E) Bu dönemdeki ürünlerin tamamı Arap alfabesi ile ka- leme alınmış ve sonraki yüzyıllara oranla sade bir dille verilmiştir. 6. 58

1. SORU Medeniyetin İki Unsuru: Müzik ve Dil Dil, bir milleti oluşturan en önemli ögelerden biridir. Müzik de dilin taşıyıcısı olarak büyük önem arz etmektedir. Bu iki önemli kavramın, gençlerin medeniyet algısını oluşturacak şartlardan oldukları kaçınılmazdır. Müzik ve dilin, anlaşıldığı üzere medeniyetten izler taşıdığı göz ardı edilemez. Gençlerin eğitiminde de ön plana çıkan müzik, insanı bir "ney"e benzeten medeniyetimizin nesilden nesile taşınmasında büyük role sahiptir. Dil de müzik sayesinde özellik kazanmaktadır. Ancak bu özellik olumsuz bir durumu da beraberinde getirmekte, dili aynı zamanda yozlaştırmaktadır. Dil ile müziğin ayrı düşünülemeyeceği bir medeniyetten gelmekteyiz. Yunus Emreler diyarı, gönül medeniyeti de diyebiliriz, şarkılarda anlatılması gereken bir medeniyettir bizim medeniyetimiz ancak son zamanlarda müzik, medeniyet taşıyıcısı dile sahip olmaktan ziyade, bir "gürültüye" dönüşmeye başlamıştır. Tıpkı, Milan Kundera'nın romanında dile getirdiği gibi: "Mutlak çirkinlik, kendisini ilk olarak her yerde birden var olan işitsel bir çirkinlik olarak hissettirmişti: Otomobiller, motosikletler, elektronik gitarlar, matkaplar, hoparlörler, canavar düdükleri..." Oysa müzik yüksek medeniyetin dilini taşıdığı zaman yüksek seviyede bir sanata dönüşür, medeniyetin taşıyıcısı rolünü hakkıyla yerine getirmiş olur. Yukarıda verilen metnin türünü ve bu türe ait iki özelliği yazınız. (Tür: 2p+Özellikler: 2x2p=4p.) Metnin türü: Türün özellikleri: D. Pınar Arıç

15. Normal bir insanda günlük enerji harcamalarının %60-75'i (yaklaşık 1.500 kcal) bazal metabolizmaya gider. Merkezi sinir sistemi ise tek başına günde 100-160 kcal enerji harcar ve bunun tamamı glukozdan gelir. Vücudumuzda enerji; glikojen (1.600 kcal), mobilize edilebilen protein (24.000 kcal) ve yağ (135.000 kcal) olarak depolanır. Açlık başlayınca ilk önce glikojen depoları mobilize olur ve yaklaşık 24 saatte boşalır. Bu dönemde amaç kanda glukoz düzeyini yaklaşık 50 mg/dl dolaylarının üstünde tutabilmektir. Öncelik, enerji kaynağı olarak salt glukozu kullanabilen merkezî sinir sistemi ve eritrositlere verilmektedir. Açlık durumunda kan glukoz seviyesinin düşmesi ile serum insülin düzeyi azalırken glukoneogenik hormon olan glukagonda artış görülür. Böylece karaciğerde glukoneogenesis hızlanır. Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisine ait özellikler ağır basmaktadır? A Makale C) Eleştiri E) Günlük B) Deneme D) Fıkra

ana- güzel apıl- sha- ştur. 10. I. IV. V. Geleneksel Türk Tiyatrosu Tuluat yöntemiyle doğaçlama oynanır. Günümüzdeki anlamda sahne ve dekor yoktur. Prova yapılmadan oynanır. Kişiler, genellikle "tip" özelliği gösterir. Teknolojik imkânlar yok- tur. Modern Türk Tiyatrosu Yazılı bir metne bağlı oy- nanır. C) III Sahne, dekor, perde var- dır. Sahnelenmeden önce birkaç kez prova yapılır. Kişiler, her zaman "tip" özelliğinde anlatılır. Teknolojik imkânlardan yararlanılır. Yukarıdaki tabloda geleneksel Türk tiyatrosu ile mo- dern Türk tiyatrosu karşılaştırılmasının hangisinde yanlışlık yapılmıştır? A) I B) II D) IV E) V

mek ek 11. () Marsias; Yunan mitolojisinde Frigya kökenli bir satirdir. (11) Armoninin mucidi Hyagnis'in oğlu olup, iki borulu bir kavalı/ fütü ustalıkla çalmaktadır. (III) Mitolojiye göre Athena, flütü bir naklarının aksini suda görünce çirkinleştiğini düşünerek fırlatıp geyik kemiğini delerek yapmış, ancak onu üflerken şişen ya- ken flütü bulmuş; çalmaya başlayınca sesine hayran kalmıştır. lanetlemiştir. (IV) Olaydan habersiz Marsias, kırlarda dolaşır- (V) Kısa sürede -enstrümanı- büyük bir beceriyle kullanmayı ba- şarıp müzik tanrısı Apollon'u bile kıskandırmıştır. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisinde noktala- ma yanlışı yapılmamıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V 15. geciniz