Lise Türkçe Soruları

A A Türkçe A 27. İnsanın diğer insanlardan ayrı yaşaması mümkün değildir. Onun varlığı ancak diğer insanların varlığıyla gerçekleşir. İnsan, tek başına zayıf olduğu için hayatını tamamlayamaz. İnsan, bu yüzden tüm ihtiyaçları için başka insanlarla yardımlaşmaya muhtaçtır. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Birey, her sorununu toplumsal uyumla çözebilir. B) Her toplumun farklı bireyleri ve inançları vardır. C) Insan, doğal olarak bir topluma gereksinim duyar. D) İnsanın en büyük özelliği toplu yaşama bağlılığıdır. E) Toplumun huzuru ve düzeni bireyinkinden önce gelir. nha inicillimey elitenes evice hibabyshuanu

8. Dünya Sağlık Örgütü, mevcut antibiyotiklere direnç 1 gösteren ve insan sağlığına ciddi risk oluşturan on iki || çeşit bakteriye karşı önlem alınması gerektiğini açıkla- dı. DSÖ, yeni bir uygulamayla ilaçlara direnç gösteren bakterileri gruplandırdı ve risk derecesi belirledi. IV Üç kategoriye ayrılan risk derecelendirmesinde, ihtiya- cin aciliyetine göre kritik, yüksek ve orta öncelik kriterleri V belirlendi. Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisi "be- lirtme durum eki" almıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

A A A 33.-34. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Genç bir mühendislik öğrencisiyken Oğuz Atay'ın kitaplarıyla ta- nıştım. O yılları unutmam mümkün değil. Tüm yazdıkları üzerim- de derin bir etki bırakmıştı ama en çok Demiryolu Hikâyecileri'ni okuduğumda sarsılmıştım. Metin, bir soru cümlesiyle bitiyordu. "Ben buradayım sevgili okuyucuyum, sen neredesin_acaba?" Romanlarında ve öykülerinde o güne dek Türk edebiyatında hiç görmediğim cesur denemeler yapmış olan yazarın yaşarken yeterince anlaşılmadığını, kalbi kırık bir şekilde bu dünyadan göçüp gittiğini biliyordum. Sadece edebiyat içerisinde var olan kalıpların dışına çıkmaya çalışmıyordu; aynı zamanda içinde bulunduğu sosyal, kültürel ve ideolojik yapıyla da donkişotvari bir hesaplaşmaya girişmişti. Hakiki ve samimi bir edebiyatın im- kânlarını araştırıyordu. O güne dek okuduğum kendinden emin, her şeyi bilen otoriter yazarlardan çok farklıydı. 33. Bu parçada yazarın Oğuz Atay'ın Demiryolu Hikâyeleri'ni okuyunca sarsılma sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A) O zamana kadar ele alınmamış bir konunun işlenmiş olma- SI x & C) Vurucu cümleler kullanılarak okuyucuya ayrıntıların sunul- ması Alışılmışın dışında, bir şekilde, eserin okuyucuya hitapla sonlanması DKullanılan üslubun son derece seçkin ve samimi bir şekilde olması E) Toplumun güncel sorunlarının başarılı bir şekilde yansıtıl- masi X

22. Anlatım özelliklerinin en başında şüphesiz ki çıklık gelir. Açık- lik, metni okuyan herkesin o metinden aynı şeyi çıkarmasıdır ki bu noktada devreye kullanılan kelimelerin açık, anlaşılır of- ması gerektiği giriyor. O kadar çok metin okuyor; gün içerisinde birçoğunun ne dediğini anlamakta zorlanıyor, "Bu yazar ne an- latmış?" diye sormadan edemiyoruz. Açıklık ilkesine uyulmayan metinler zamanla yok olup gitmeye mahkumdurlar. Bir metin yazacaksanız her şeyden önce okurun anlayıp anlamayacağını göz önünde bulundurun. Bu parçada metinleri zamanla yok olup gitmeye mahkûm eden durum olarak özellikle aşağıdakilerden hangisi veril- miştir? x A) Metnin biçimiyle uyumlu bir konunun ele alınmaması Gür Yayınevi B) Konu seçiminde halka ulaşmayı sağlayacak yönelimden uzak durulması X C) Kafa karışıklığına neden olunması, ele alınan konunun net sunulmaması D) Yabancı sözcüklerden arındırılmamış, sanatlı bir anlatımın yapılması E) Konuyla hitap edilecek okur kitlesinin uyumlu olmaması GKY-DS-02202301-TYT

17. (1) Atkins diyeti, Simeons diyeti, Bloom diyeti, Stillman diyeti ve daha niceleri... Dünyada ilk çıktıklarında insanların uygulamak için sağlıklarından oldukları diyetler bunlar. (Cabucak kilo ver- diren ama sağlığı bozan bu divetler, isimleri bilinmese de çoğu kişi tarafından uygulanmış olabilir. (IV) Hızlı kilo kaybına neden olan bu diyetlerin bazıları "0 kalorilik", bazıları bol yağlı, bazıları da 3 gün uygulanan diyetler (V) Düşünün ki 3 günde alınmayan 10 kilo, 3 günde verilmeye çalışılıyor. (VI) Kilo kaybının asıl anla- mı, vücuttaki yağ oranının azaltılmasıdır ama yapılan yanlış diyet- ler vücuttan yağ kaybı yerine su atılmasına neden oluyor. Bu parça iki paragrafı ayrılmak istense ikinci paragraf nu- maralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II B) III C) IV DIV EXVI

insanla midir Antal- sani Gür Yayınevi Karacaoğlan 20. Ülkemizde yeni çıkan kimi şarkıların sözleri niye bu kadar an- lamsız ve düzeysiz anlamıyorum. Oysa bu ülke, gibi büyük ustalara sahiptir. Hangisini isterseniz onu örnek alın. Bu parçanın sonuna aşağıdakilerden hangisi getirilirse aksi takdirde başarılı olunamayacağı sonucuna ulaşılır? Köküne dayanmayan, oradan güç almayan bir çağdaş sa- nat yaratmak olanaksızdır. B) Gelenek reddedilmese de tamamen ona bağlı olarak esas üretmek doğru bir hareket değildir. C) Geçmişte yazdıkları ve söyledikleriyle tarihe damga vurmuş sanatçılarımızın olması kültürümüzün zenginliğidir. D Modern çağda halk edebiyatı sanatçılarının bazı eserleri yeni enstrümanlarla yeniden yorumlanıp dinleyicilere sunu- luyor. E) Halk edebiyatında, öyle sanatçılar var ki yıllar geçse dahi asla unutulmayacaklar. Diğer sayfaya geçiniz. 22

18. Bırakın bizim edebiyatımızı, dünyada hiçbir ede- biyat kendinden önce yazılanlara yaslanmadan cümle kuramaz. Geleneğin şöyle bir paradoksu var: Hem size kılavuzluk eder hem de sizi kendi hapishanesine kapatır yazacağınız her seye gölge eder. Bu, sizin önceki söz değerleriyle kurduğunuz ilişkiye bağlı. Hayatın bütün alanlarında olduğu gibi edebiyatta da gelenekle, söylenmiş sözle yetinir- seniz, onu dönüstürerek, zamanın ruhuyla kararak yeniden yaratmazsanız o büyük birikim size kötü- lük eder. Ben Ehrenburg'un sözüne çok inanırım: "Çağdaş sanatın anahtarını geçmişte buldum." Bir de Dostoyevski var, "Bana kendi uydurduğun bir yalan söyle, seni alnından öpeyim." diyen. Dolayı- sıyla Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelians Aher şiir, kendi döneminin özelliklerini taşıdığı için modern şiire yakındır B çağdaş edebiyatın çok önemli şairleri de kendi- lerinden öncekileri taklit eder yüzden geleneksel edebiyatımız şiirle başla- mıştır, şiirle kurulmuştur D) ancak yaşadığı hayatı yaşadığı zamanın dışına çıkaran şair özgündür E geleneksel olandan yararlanma sadece millî değerle sınırlı tutulmamalıdır

Bir bölümü anı defterinden okunan ---- (1943) adlı romanda bir aydının, çevresi ve ailesiyle olan uyuşmazlığı ve bu uyuşmazlığın nedenleri anlatılır. Romanın başında bir küçük memur ailesinin yaşamı gerçekçi çizgilerle işlenir. Anı defterinin okunmasıyla başlayan romanda, Sabahattin Ali'nin Almanya'da geçen yıllarının gözlemleri verilmekle birlikte kişinin bütün yaşamını etkileyen bir aşk, romana egemen olur ve kişinin çevresiyle uyum sağlayamayışının nedeninin de bu aşk olduğu ortaya konur. 6) Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Kuyucaklı Yusuf B) İçimizdeki Şeytan C) Sinekli Bakkal D) Çalıkuşu E) Kürk Mantolu Madonna alumcal gercekciliği savunan ve uygulayan sanatçıdır.

3. Yürümek için baston ne ise düşünce için kalem de odur fakat nasıl ki insan en kolay bastonsuzken yürürse en kusursuz biçimde de elinde kalem yokken düşünür. In- san ancak yaşlanmaya başladığında bir baston kullan- mayı ister, kalem de böyledir. Aşağıdakilerden hangisi bu sözü desteklemez? A) İnsan, yazmak için kendini düşünmeye zorladığında çok iyi sonuçlar çıkmaz. B) İnsanın kendini mecbur hissettiği için bir şeyler yaz- ması yanlış bir metottur. C) Kalem, insanın zamanla olgunlaşan düşüncelerini aktarmak için bir araçtır. D) Yazıya aktarılmış her düşünce çok kıymetlidir. E) Fikirler belli bir birikime ulaştıktan sonra kâğıda dö- külmelidir.

. Eleştiri, yapıtla okur arasında bir köprü olmuştur. Nesne I ve bilimsel bulgularıyla sanatçıya yeni ufuklar kazandı- rir. Sanatçı ancak eleştiriye uğradıkça adım adım ilerler. || Eleştiriye kulak vermek, sanatçının durduğu yerin belir- lenmesi bakımından da önemlidir. Eleştirinin varlığı aslında sanat için de sanatçı için de büyük bir şanstır. IV Çünkü sanatın gelişim yolunda en büyük destekçisi ve elinden tutup gideceği yere kadar bırakmayan en büyük yoldaşı hep eleştiri olacaktır. Bu parçadaki altı çizili sözlerin hangisinde mecazlı bir anlatım yoktur? A) I B) II C) III D) IV E) V

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemi yapılış şekli yönünden tamamlayan bir öge vardır? A) Hiç kıpırdamaksızın, eski ve boyası dökülmüş ahşap bir sandalyede oturuyordu. B) Eve girer girmez yarınki misafirleri için yapacağı yemeklerin bir listesini hazırladı. C) Bir tarih kitabında rastladığı büyüleyici motifleri, ördüğü kazağa işlemeye çalışıyordu. D) Odanın duvarına astığım kahverengi saat dedemden geriye kalan tek hatıraydı. E) Yoğun bulutların kapladığı gökyüzü, az sonra kopacak bir kıyametin habercisiydi.

TİRENDE BİR KEMAN "Höst. Edebini bil. Ne bu acemi âşık hâlleri. Evet kız güzel, ses güzel, beste güzel. Olur bu kadar be Kenan. Aşk apansız geliverir." Onlar üçüncü parçaya gelmişlerdi ki, Ali Rıza Bey naralar atarak binaya girdi, âdeti üzere "Ne bu pislik, ne bu sessizlik? Ne yapıyor bunca adam? Ulan alçaklar nerdesiniz? Patron geldi patron." Anında köşeden bucaktan hizmetliler çıkarak Ali Rıza Bey'in önünde sıralandı. Kendileri âdeti üzere hepsini haşladı. Camları silin, çerçe- veleri silin, yerleri silin'den başladı; tavanı temizleyin her yerden örümcek akıyor'da bitirdi. Patırtıya ara verince sahne tarafından gelen sese kulak kabarttı. - Hıdır Efendi nedir bu? - - Kenan Bey ve misafirleri. Efendim bir hanımla kızı geldiler, galiba kızı dinliyor. Ali Rıza hatırladı. Tabii!.. Nezihe gelecekti. Unuttuk be! O hızla sahneye doğru gitti. - Kolay gelsin, ne güzel ses bu böyle. Kenan kemanı, Semiramis okumayı bıraktı, hep beraber ayaklandılar. Hıdır Efendi patron için bir sandalye koşturdu. Kusura bakma Nezihe, az geciktik. - Estağfurullah efendim, Kenan Bey ilgilendi. İki güzel hanımı görünce ilgilenir elbet, seni gidi kerata. Kenan önüne bakıyor. Bu kız ne çabuk büyümüş böyle. Maşallah âfet olmuş âfet. Adı neydi? - -Semiramis, efendim. - Oh, oh! Tam assolist adı. Kızım tahsilin nedir? - Liseyi bitirdim efendim. Üç yıl koro. 13

3. Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizeler ayraç için. deki dönem/akım/şiir anlayışını yansıtmaz? A) Takvimler değiştirilirken bir gün yitirilir Bir kent ölümün denizine kayar dragomanlarıyla (İkinci Yeni) B) Ağlar çekiliyor dalyanlarda Bir kadının suya değiyor ayakları (Birinci Yeni) Ya şevk içinde harab ol, ya aşk içinde gönül Ya lale açmalıdır göğsümüzde yahud gül Ey, bu topraklar için toprağa düşmüş asker Gökten ecdâd inerek öpse o pâk alnı değer (Öz Şiir) (Toplumcu Gerçekçi Şiir) E) Başka sanat bilmeyiz, karşımızda dururken Yazılmamış bir destan gibi Anadolu'muz (Memleketçi Şiir)

28. Seninle bir yağmur başlıyor iplik iplik, 1 Bir güzellik doğuyor yüreğime şiirden. 11 Martilar konuyor omuzlarıma, 111 Gözlerin İstanbul oluyor birden. IV Akşamlardan, gecelerden, senden uzağım Şiirlerim rüzgardır uzak dağlardan esen Durgun sular gibi azalacağım V Bir gün, birdenbire çıkıp gelsen VI Bu dizelerdeki numaralanmış eylemlerden hangileri tü- remiş yapılıdır? A) II, III ve V B) I ve IV D) III, IV ve V C) I ve V E) Il ve V X YENİ NESİL

8. Ey şimdi kara haber gibi bana yaklaşan, Sonra saadet olup yanımdan uzaklaşan. Sesler, ayak sesleri, kesilmez çıtırtılar! Bir gün sönük göğsüme düştüğü vakit başım, Benden ayrılıyormuş gibi bir can yoldaşım, Gittikçe uzaklaşan bu sesi duya duya, Yavaşça dalacağım o kalkılmaz uykuya Biçim ve anlatım özellikleri dikkate alınırsa bu dizele- rin hangi şiir anlayışına bağlı olarak yazıldığı söylene- bilir? (A) Mistik Şiir C) Yedi Meşaleciler E) İkinci Yeni (6 B) Memleketçi Şiir D) Birinci Yeni

31. Macarların en büyük ulusal bayram olarak kutladıkları gün, 15 Mart 1848'de başlayıp Avusturyalılar ve Ruslar tara- fından birkaç ayda bastırılan Macar ayaklanmasının yıl dönümüdür. Ülkeden kaçmak zorunda kalan "Macar Öz- gürlük Savaşı" önderlerinden, ulusal kahraman Lajos Kos- suth, Türkiye'ye sığınmış ve iki yıla yakın süre Kütahya'da yaşamıştı. Asıl mesleği avukatlık olan ve ülkesinin ba- ğımsızlığını ilan ettikten sonra Macaristan'ın ilk cumhur- başkanlığına getirilen Lajos Kossuth, kurmayı planladığı bağımsız Macaristan'ın anayasasını Kütahya'da kaldığı evde hazırlamıştı. Bu parçada Lajos Kossuth ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Macaristan'ın ilk cumhurbaşkanı olduğuna B) Bağımsız Macaristan'ın anayasasını hazırladığına C) Ülkesinin bağımsızlığı için savaştığına D) Bağımsızlık için hukuksal mücadele verdiğine E) Millî bir kahraman olduğuna