Anlam Bakımından Sözcükler Soruları

Beca Die 3. 4. A b olaylar Bir bilim alanından söz edebilmek için gerekli olan en temel özel göstergeleridir. Her ne kadar yöntemleri ve malzemesi unsurlardan biri terimlerdir. Terimler bilimin bildirişim aracı, ulusal olmalıdır. Çünkü insanlar varlığı, dünyayı, eşyayı ve bakımından evrensel olsa da bilim, dili ve terimleri yönünden anlamlandırabilir ve anlatabilirler. Varlıkların zihnimizdeki i en iyi kendi ana dillerinin sistemi içinde kavrayabilir, tasavvuru olan kavramların, bir zihinden diğer bir zihne ya da bir merkezden diğer bir merkeze iletilebilmesi, üzerinde uzlaşılan göstergelerle sağlanır. Bilim alanlarini bildirişim aracı olan özel göstergeleri, terimlerdir. Dil olmadan nasıl ki düşüncenin işletilmesi ve bildirişimin sağlanması mümkün mensuplarının düşüncelerini işletmesi, anlatması ve değilse terimler olmadan da bilim, sanat ve meslek alanı anlaşması mümkün değildir. Edebiyat da bir bilim ve sanat dalıdır. Hem bilim dalı olarak hem de sanat dalı olarak edebiyatın kendine özgü terimlerinin olması kaçınılmazdır. Aşağıdaki metinlerin hangisinde altı çizili sözcük, bu Heim plusel Idrop parçada verilmek isteneni örnekler? A) Nefi, divan edebiyatının gür sesli şairlerindendir. Kendinden emin ve sanatına güvenen bir kişiliği vardır. Sevgisini ve öfkesini dile getirirken şairin sesinde alışılmamış bir ton duyulur. Seslenişleri yüksek perdedendir, bildiğini açıkça söylemekten çekinmez. Ifadesinde sert, acımasız, hatta biraz da isyanci tavırlar ezilir. Şair, böylesine sert bir yapıya sahip 3D yayinlari olmaktan gurur duyar. B) Bir varmış, bir yokmuş, evvel zaman içinde, kalbur saman içindeyken köylerin birinde bir Keloğlan ile anası yaşarmış. Anası saçını süpürge yapar, orada burada çalışarak günlük nasiplerini çıkarırmış. Oğlu Keloğlan, tembelin tekiymiş. Bütün gün hiçbir işe bakmaz, miskin miskin oturur veyahut da yatarak zamanını geçirirmiş. Kadın bakar ki olacak gibi değil! C) Annem, içinde yaşadığımız darlıktan çok sıkılır ve çok kez kocasına söyleyecek iğneli sözler, sinsi ve üstü kapalı sitemler bulurdu. O vakit zavallı adam bana pek dokunan bir hâl alırdı. Açık elini, yoktan bir ter siliyormuş gibi alnından geçirir ve hiç yanıt vermezdi. Ben onun elinden bir söz gelmediğine üzüldüğünü anlardım. Her şeyden kısılırdı. Karşılık yapılmamak için hiçbir çağrıya gidilmezdi. Dükkân artığı ucuz yiyecek alınırdı. Küçürek öykü türünün en başta gelen özelliği, kısa ve mensur oluşudur. Kısalık, küçürek öykünün en belirleyici yanıdır. Nitekim küçürek öykünün bir edebî metin olmasını sağlayan diğer özellikler, genellikle başka edebî metinlerde de vardır. Örneğin az sözle çok şey anlatmak, sözcüklerin duygu ve çağrışım değerlerinden yararlanmak ve alışılmamış bağdaştırmalar kullanmak şiirde de görülen özelliklerdir. E) Şairin hareket hâlinde olmasına rağmen, bir dehlizi andıran bu dar, karanlık ve kapalı dekor devam eder. Kaldırımlar ve sokak kelimelerinin sık sık tekrarlanmasıyla bu kasvetli mekân, bir musallat fikir daha doğru bir deyişle, şairin hayatına sekil veren bir kader hâline geliyor. Onun dünyası bu dar ve karanlı sokaklardan ve kaldırımlardan ibarettir. YENİ NESİL SORULAR

V 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim, yay ayraç içerisinde verilen anlamıyla uyuşmamak- tadır? A Dedem, ihtiyarlayınca köydeki bağ bahçeden elini ayağını çekmişti. (uğraşmaz olmak) 8) Geçmişte birçok işi tembel kimliğim yüzünden elden kaçırmıştım. (elde edilebilecek bir şeyden türlü sebeplerle yararlanamamak) C) Sergen, özünde iyi bir çocuk olsa da arkadaşları onun kanına girdi. (büyük ölçüde etkisinde kal- mak) D) Basireti bağlanmış gibi hareket edince yarışmayı tamamlayamadı. (iyi düşünemez, gerçeği göre- mez bir duruma düşmek) E) Eda'ya sakın dünkü olayı anlatma, onun ağzında bakla islanmaz. (sir saklamamak) PUANYAYINLARI

12. Bazı sözler hem gerçek hem de mecaz anlama gele- bilecek şekilde kullanılabilir. Bu açıklamaya göre, aşağıdakilerden hangisinde hem gerçek hem de mecaz anlamda kullanılabilecek bir söz vardır? A) Baktım ki kavga çıkacak, hemen oradan uzak- laştım. B) Biz, tam otuz beş yıl bir yastığa baş koyduk onunla. C) Ev sahibi, bütün konukları tek tek odalarına kadar götürdü. D) Grip yüzünden yaklaşık bir hafta evde istirahat ettim. E) Kitabı alıp bir süre inceledikten sonra dikkatle okumaya başladı.

20. 1971 yılında yayımlandığında olumludan çok olumsuz eleş- tiri alan, anlaşılmayan ve okura ulaşmayan Tutunamayan- lar günümüzde Türk edebiyatı tarihinde kült bir kitap olarak kabul ediliyor. Bu cümledeki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerden hangisinde vardır? A) Yazarın eserlerinde doğduğu toprakları etkili bir biçim- de anlattığını görüyoruz. B) Yayımlandığı dönemde aşırı ilgi gören eser Türk ede- biyatının en fazla satan eseri unvanını aldı. C) Topluma öncü olmak için yola çıktığını söyleyen yazar bazı eserlerinde bunu es geçtiğini fark ediyor. D) Bütün toplumlarda ortak olan bazı değerlerin anlatıldığı film, ülkemizde çok sevildi ve izlendi. E) Yaşadığı dönemin dışına çıkan sanatçı, birçok ressam adayına da ilham kaynağı olmuştur.

3. • zorlanmak: Güçlük, sıkıntı çekmek, • girmek: Başvurmak, kullanmak. • kazanmak: Edinmek, sahip olmak. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "zorlanmak, girmek, kazan- mak” sözcükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak şekilde kullanılmıştır? A) Küçük yaşlarda girdiğim yazın dünyasında çok sayıda kitap okudum ancak şimdilerde çoğunlukla ödül kazanan yazar- ları okumayı tercih ediyorum, bununla birlikte onların ara- sında da bir seçim yapmakta zorlanıyorum. B) Sanatçının, yapıtlarında günlük konuşma diline yer verir- ken bunu zorlanmadan ve yapay söyleyişlere girmeden yapması, okurların beğenisini kolayca kazanmasını sağlı- yor. C) İçeri girince beni tanımakta zorlandı ve bu duruma alındı- ğımı düşündü, önemli olmadığını söylememe rağmen gön- lümü kazanmak için çok dil döktü. D) Bugün gireceğimiz iki sınav var, zorlanacağımız sorular ola- bilir ama önemli olan istediğimiz puanı alıp istediğimiz üni- versiteyi kazanmak. E) On sekizine giren kardeşim, yaşının getirdiği bazı sorum- lulukları yerine getirmekte zorlanıyor ama mücadele etti- ğinde neler kazanacağının da farkında kendisi. ÖZDEBİR YAYINLARI

4. Tencere tava, herkeste bir hava diyorsanız herkesin kendi bildiğini yaptığını anlatıyorsunuz demektir. Hiç yoktan iyidir, demek de elde bulunanla yetinmek gerektiğini uzun uzadıya anlatmaktan kurtarır sizi. Hele lamı cimi yok, UI diyorsanız başka yolu yok kararlılığınızı kesin bir şekilde herkes anlar. Karşınızdakinin isteksizliğini, bir şeyi istemeye istemeye yaptığını belirtmek içinse iki kelime yeter: yarım IV ağızla. Bir kişinin ne kadar savurgan olduğunu ifade etmek için kullandığınız parayı bastırmak sözü ise o kişiyle ilgili V olumsuz bir düşünce oluşmasını sağlamada yeter de artar bile. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi yanlış kullanılmıştır? A) I B) || C) III D) IV E) V

7.1. Yay yarupan ergüzi Aktı akın munduzi Toydu yaruk yulduzı Tingla sözüm külgüsüz UT Bed II. Gönül gurbet ele varma Ya gelinir ya gelinmez Her dilbere meyil verme Ya sevilir ya sevilmez III. Çoklar aşk yoluna verdi serini Dağlar çekemezdi ah u zârını Dahi öldürmedin nefsin birini curan ndin Ruhsatî külhan var sen n'olacaksın IV. Ah o beni o beni bend nda nüne eler, Kâkül örtmüş o beni Ben yârimi unutmam Unutsa da o beni Cilir . r. Aşağıdakilerin hangisinde farklı şiirlerden alınan bu parçaların nazım biçimi sırasıyla verilmiştir? mış A) Koşuk - semai - mani - koşma B) Koşuk - semai - koşma - mani/ C) Koşuk - koşma - semai - mani D) Semai - koşuk - koşma - mani E) Koşma - semai - koşuk - mani 51

4. John Berger Görme Biçimleri'nde "Yalnızca baktığımız şey- leri görürüz. Bakmak bir seçme edimidir." der. Bu cümlede sanatçı, altı çizili sözle bakmak ile ilgili hangi noktaya dikkat çekmiştir? A) Bakmakla görmek arasındaki o ince çizgiye B) Amacına hizmet edecek nesne, olay ve olguları algila- yıp kalanı dışarıda bırakmaya C) Sadece istediğimiz şeylerin zihnimizde inşa edildiğine D) Görülen ve gören arasındaki ilişkide görenin etken du- rumda olduğuna E) Gerçek ne olursa olsun kişinin ne algıladığının önemli olduğuna

stari TEST 02 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “yeşil" sözcüğü ad görevinde kullanılmıştır? A) Yeşil yaprak döndüğünde gazele Yazın ardı güz görünür sevdiğim B) Beklerdi işitinceye dek ağacın dalında Yeşili duydu mu uyurdu rüyasında C) Tanrı' m nereye baksam yeşil kasırgalar Sevip gitmekse o, uzak ve yeşil bakmaksa D) Kapanan bir çift yeşil gözdü uykularda Gülümseyen çehresiyle o şimdi rüyalarda E) Kimdir geçen yeşil korudan Eğilirken önünde her ağaç ilkyaz? .

TYT DENEME SINAVI bir duygu sance gre Bilimsel zihniyetli kişi, kendisine telkin edilen düşünceler yerine olaylar arasında sebep-sonuç ilişkileri kurarak doğru bilgilere ulaşmaya çalışır. Bunun için önce bilgilerden meto- dik olarak şüphe edilmelidir. Çünkü bilgi ve düşüncelerini, yüzde yüz doğru kabul eden insanlarla bilimsel tartışma yapılamaz. Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Türkiye'de algı yönetimi ile yanlış bilgilendirilen halk; yol , bina ve havaalanı yapılmasını kalkınma sanmak- tadır; asıl yapılması gereken Türkiye'nin tarım, hay- vancılık ve sanayisinin geliştirilmesidir. B) Diş hekimliğinde, diş ve komşu dokuların anatomik ve fizyolojik özellikleri ile dişlerin, çenelerin ve eklemlerin karşılıkh ilişkileri yeterince bilinmeden başarılı teşhis ve tedavinin geliştirilebilmesi son derece zordur. C) Oyun Teorisi, ekonomiden sosyolojiye, psikolojiden uluslararası ilişkilere, siyaset biliminden biyolojiye ka- dar farklı disiplinlerde yer bulan ve popülerliği giderek artan bir konudur. D) Deneysel araştırmalarla elde edilen bilgiler katıhal kim- yasından ve katıhal fiziğinden yararlanılarak açıklana- bilmektedir. E) Eğitimin insan yetiştirmedeki rolü yalnızca öğretmek ya da yüksek akademik başarıya sahip öğrenciler ye- tiştirmek değildir, onlara insan olmanın ne olduğunu aşılamak da vardır.

4. • güç: Fizik, düşünce ve ahlak yönünden bir etki yapabil- me veya bir etkiye direnebilme yeteneği; azim. saymak: Herhangi bir şey yerine koymak veya herhan- gi bir şey gözüyle bakmak. birikim: Gözlemler, deneyler sonucu elde edilmiş şeyle- rin bütünü, deneyim. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "güç, saymak, birikim" sözcükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak şekilde kul- lanılmıştır? Cance a ne yazar, kaleminin gücünü, bu işe emek vermiş sa A) natçıları sayıp onların birikiminden yararlanmasına borç- luydu. B) Gücu eline geçiren çoğu kişi, kendini vazgeçilmez sayıp geleceğini garanti altına almak adına birikimlerini artır- maya çalışıyor. Önceki birikimlerinden güç alarak geleceğe yön vermeye çalışan insanlar, çevresi tarafından da sayılan kişiler olur. D) Babası saydığı o kişinin birikimlerinden yararlanıp ken- dini geliştirmesi, ona her türlü zorlukla mücadele etme gücü vermişti. E) Yalnızca alın teri ve bilek gücüyle böyle bir birikime sahip olması, onun başarılı sayılması için yeterli bir gerekçeydi. 3 TYT DENEME - 3

3. Bir kişiye bin tarakta bezi var, diyorsanız o kişinin I çok hile yapan biri olduğunu ifade etmiş olursunuz. Aynı şekilde bir kişiye burnu büyüdü, diyorsanız o A kişinin kendini beğenen, kibirli biri olduğunu ifade etmiş olursunuz. Eğer bir kişi halka öğüt verip ken- disi ona uymuyorsa bu durumu halka verir talkını kendi yutar salkımı, sözüyle dile getirmiş olursu- nuz. Hiçbir yeteneği olmadığı hâlde üstünlük tas- layan insanları hem kel hem fodul diye nitelendi- IV rirsiniz. Ar damarı çatlamış, utanmaz, arlanmaz in- sanları perdesi yırtık diye nitelendirirsiniz. V obom Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi yanlış kullanılmıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

2021-MSÜ/Türkçe 15. (1) Gramofonu yanımdaki konsolun üzerine koyarak müzik konserlerine başladım. (11) Bitişik odadaki sakinleri rahatsız etmek de istemiyordum. (111) Oysa ki plaklar eskidiginden seslerini ben bile zor işitiyordum (IV) Hele bir gazel plağı vardı ki bazı yerlerinde çizgiler rendeden geçirilmişçesine sibh miş, dümdüz olmuştu. (V) Sesini duymak zor bile olsa bu plağı dinlemekten mutlu oluyordum, benimki bitmeyen çocukça bir hevesti Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde "ki"nin yazımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır? Sani Neysel Be H DIV E 4 legon 16. Eskiden çamaşır yıkamak uzun bir uğraş gerektirir (1) insanların en az iki gününü alırdı. Yıkamaya başlamadan önce tokmak (11) kül gibi kullanılacak temizlik malzemeleri için mutlaka ön hazırlık yapmak gerekirdi. Bir gün öncesinde odun külü (III) kazanda iyice kaynatıldıktan sonra ateşten indirilir ve dinlenmeye bırakılırdı. Küller bütünüyle dibe çöker (IV) su

4. Tencere tava, herkeste bir hava diyorsanız herkesin kendi 1 bildiğini yaptığını anlatıyorsunuz demektir. Hiç yoktan II iyidir, demek de elde bulunanla yetinmek gerektiğini uzun uzadiya anlatmaktan kurtarır sizi. Hele lamı ciddi yok, diyorsanız başka yolu yok kararlılığınızı kesip bir şekilde herkes anlar. Karşınızdakinin isteksizliğini, bir şeyi istemeye istemeye yaptığını belirtmek içinse iki kelime yeter: yarım IV ağızla. Bir kişinin ne kadar savurgan olduğunu ifade etmek için kullandığınız parayı bastırmak sözü ise o kişiyle ilgili V olumsuz bir düşünce oluşmasını sağlamada yeter de artar bile. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi yanlış kullanılmıştır? A) I B) 11 C) III DM EV

3. n. 1930'ların ilk yıllarında kitapları yayımlanmış olan pek çok şairin adını hatırlayanımız yoktur. Neden? Çünkü onlar kendileri olamadılar. Yakın zamanda tamamlanan bir araştırmaya göre 1930milk beş yılında yayımlanan kitaplardaki serbest tarzda şiflerin hemen hepsi Nazim Hikmetin şiirlerini çoğaltıcı nitelikteydi. Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Popülerliğini arttırmak B) Görünür kılmak C) Benzerlerini oluşturmak D) Anlamını zenginleştirmek E) Yeniden yorumlamak

19 de Sezai karakoç gibi bir şairin şiirleri kadar düzyazılan da önem taşır. Şiirlerindeki yoğunluğu hem sözcüklerle hem de düşünsel alt yapısıyla sağlar. Karakoç'un bir ideal olarak adlandırdığı "Diriliş" ülküsü ilk okuyuşta kendisini kolayca ele vermez. Bu parçadaki altı çizili söz, sanatçının eserlerindeki hangi özelliğe gönderme yapmaktadır? A) Anlaşılması için çaba istemesi B) Tarafsızlığa özen gösterilmesi Her zaman önem arz etmesi Düşünceye dayalı olması Üslubun içeriğin önüne geçmesi os nilo kurmak dediğimiz zaman