Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı Soruları

7. Realizmin katı toplumculuğu ve gerçekçiliğine karşı çıkan bir sanat akımıdır. Daha çok şiirde kendini gösterir. Sanatsal biçim ve sanatsal içerik kaygısı ön plandadır. Bu akımın etkisindeki edebi eserlerde kusursuz biçimcilik ön plandadır. Bu yüzden teknik kusursuzluk ve ayrıntılı betimlemeler tercih edilir. Bu parçada tanıtılan edebiyat akımı aşağıdakilerden hangisidir? A) Natüralizm B) Sembolizm C) Empresyonizm D) Parnasizm E) Sürrealizm C

Giriş - 1 kelimesi- aşlandığı ", "şiir ve kelimesi rkçedeki Bugüne - düşün- güzel ve ülebilir. mesinin yanlışı Sü 4. Recaizâde Mahmut Ekrem Araba Sevdası adlı romanın- da Batı özentisi bir tipi ele alarak toplumdaki çürümeyi göstermek ister. Aynı şekilde Batılılaşmanın yanlış anla- şıldığını vurgulamak için yazılan eserlerden biri de Ahmet Mithat Efendi'nin Felâtun Bey ile Râkım Efendi adlı roma- nıdır. Bireyden hareketle toplumu ele alan bu romanlar, yazıldıkları dönemin değişen yaşam biçimlerini ve top- lumsal dönüşümleri bizlere aktarmaktadır. Edebiyall Bu parçada sözü edilen eserler edebiyatın aşağıdaki bilim dallarından hangisi ile ilişkisini göstermektedir? A) Sosyoloji B) Psikoloji D) Felsefe C) Tarih E) Coğrafya

'Mavi' hareketinin toplumsal gerçekçi çizgideki önemli ismidir. 'Cebbaroğlu Mehemmed' adlı şiiri ile edebiyat dünyasında adını duyurmuş şiir, roman, deneme, anı, eleştiri türlerinde önemli eserler vermiştir. Zengin imgelerin yer aldığı çoşkulu özgün bir söyleyişi vardır. Sisler Bulvarı, Yağmur Kaçağı, Bela Çiçeği adlı şiirleri ile tanınmışır. 4. Yukarıda özellikleri verilen sanatçının adını belirterek hangi topluluğun sanat anlayışını yansıttığını yazınız.(10p) RAI

Fomedyası genel nda insan haya- em gücüyle yan- söyleyişe ve bi- ni eserinde giz- ziğin şiir diliyle ve sözcükler dir. a benzeten ya- er vermiştir. Toplumcu da Fransız top- atırken kişiliğini arışır ve iyiden kilerden han- kımın temsilci- r şairdir. cim klasisizme olduğu akımın Sevdası'dır. olduğu akımın evfik Fikret'tir. âye A hikâye an- azmamıştır? 0 bes A 16. Meşhurdur: "Az tamah çok ziyan verir." derler a, İşte size güzel bir misali: Vaktiyle bir adamın bir tavuğu varmış da Her gün altın yumurtlarmış hani; Adam sanmış ki tavuğun içi altın dolu. Zengin olayım diye boğazlamış tavuğu. Gelgelelim ne altın bulmuş ne gümüş bulmuş; Üstelik bir de tavuğun kendisinden olmuş. Ne güzel bir ders açgözlülere! Az mı gördük böylelerini eski zamanda. Bir gece zengin olacağız sanırlarda, Eldekinden olurlar yok yere! Türk Dili ve Edebiyatı A Türk dili ve edebiyatı dersinde öğretmen, öğrenci- lerine bu şiirin hangi akımı yansıttığını sormuş ve sebepleriyle birlikte açıklamalarını istemiştir. Sınıf- taki öğrencilerinin cevapları aşağıda verilmiştir. viide sof Asude: Parnasizme ömektir. Çünkü kişisel duy- gular yerine nesnellik öne çıkarılmıştır ve dizelerle âdeta bir tablo oluşturulmuştur. Zafer: Sembolizmin etkisindedir çünkü anlamda kapalılığa yer verilmiştir. Zeynep: Ben romantizmin etkisinde yazıldığını düşünüyorum çünkü şair, duygularını öznel bir şe- kilde anlatmıştır. Sevda: Klasisizmin etkisindedir çünkü akla ve sağduyuya yaslanmaktadır. D) Sevda Ayşe: Empresyonizm akımının etkisiyle yazılmıştır çünkü dış dünyanın şair üzerinde bıraktığı izlenim- leri aktarmıştır. Buna göre hangi öğrencinin verdiği cevap doğrudur? (A) Asude B) Zafer C) Zeynep E) Ayşe

9. Harap olmuş gibi hicran düşüncesinden Sahil esmer, gökler bile solgun benizli. Durgun sular uzaklaşmış gibi sesinden, Hâlâ senin rüzgârlarda matemin gizli! Bu dizelerde şair, tabiat unsurları ile aşağıdakilerin han- gisi arasında bir ilişki kurarak duygularını dile getirmiş- tir? A) Ayrılık acısI C) Sıla özlemi B) Sevgilinin güzelliği D) Sevgilinin cefası E) Sevgilinin bakışı

10. Sınıf Deneme Sınavi 02/Platin Serisi 22, Milli Edebiyat Dönemi bikâyesiyle ilgili olarak 1. Mekan algısı genişlemiş, yazarlar Anadolu'ya yö- nelmiştir. 11. Ağırlıklı olarak durum hikâyesi yazılmıştır. Kahramanlar her tabakadan seçilmiştir. IV. Yazarlar romantizm etkisindedir. bilgilerinden hangileri yanlıştır? A) I ve II B) Te III D) II ve L C) II ve III E) Ilve IV 24

40. Bu sanatçıların elinden çıkan eserlerin derinliği ve etkileyiciliği asla yadsınamaz. Evet, düşünmek de eser vermenin bir parçası fakat bunun, yaşamak kadar büyük bir parçası olduğunu zannetmiyorum. İnsanın içindeki his, duygusal güç ve yaşanmışlık, onun kalemini sağlamlaştıran en büyük etkendir. Hiç şüphesiz "Biz çekmediğimiz derdin türküsünü yakmayız." diyen Neşet Ertaş'ın yıllar geçse de hep yüreğimizde kalacak olmasının sebebi de budur. ----- Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Toplumun duygu ve düşünce dünyasına yön veren, onlara her daim seslenebilen sanatçılar; gönüllerde güzel bir taht kurma- yı başarmışlardır B) Günümüz sanatçıları ne hikmetse toplumsal konulardan ziya- de bireysel konulara eğilmeyi daha çok seviyor C) lyi ve unutulmaz sanatçılar, eserlerinde gerçeğe aykırı durum- ları mükemmel bir kurguyla sunabilen güzide kişiliklerdir D) Eserlerinde yoksul halkın sıkıntılarından ziyade, gelenek ve gö- reneklerini önceleyenler baş tacı edilirler E) Sanatçılar arasında, konularını yaşadıkları durumlar üzerine kale- me alanlar hep unutulmayacak, iyi bir yerde konumlandırılmıştır

16. Öter gûş-ı ruhumda boş bir enîn, Boğuk bir tezâd-ı sükûn u tanîn Tevfik Fikret'in Yağmur adlı şiirinden alınan bu dizelerle ilgili olarak Romantizmin şiirdeki yansımasına örnektir. il. Yabancı sözcüklere yer verilmiştir. W. "Toplum için sanat" anlayışıyla kaleme alın- mıştır. yargılarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) II ve III C) Yalniz III

martine) Külebi) er deniz dburg) i her- kilde larak atma man- adı nu- Na- tin k Mensur Şiir anlatan düzyazı türüne mensur şiir denilir. Mensur şiiri ölçü Duygu, düşünce, yaşam ya da hayallerimizi şiir inceliğinde ve uyağa uymadan yazılabilen konuşma tarzındaki bir şiirdir. Mensur şiirler için şairler ahenkli nesir cümleleri kullanırlar. Mensur şiirin ortaya çıkışı Batı'da romantiklerin kural tanımaz anlayışı ile ortaya çıktığına dair görüşler vardır. Mensur şiir türünün ilk uygulayıcısı olarak Fransız Aloy- sius Bertrandi gösteren araştırmacılar da vardır. Baudelaire de mensur şiirin soyut, modern ve değişik hazlar sonucu ortaya çıktığını söylemiştir. Türk edebiyatında ise mensur şii- rin ilk örneklerini 1842 yılında bu türün ilk ürünlerini verdiği düşünülen Aloysius Bertrand'ın "Gazprad de la Nuit"sinin yayınlanmasından sonra Servet-i Fünun sanatçıları vermiş- tir. Batılı anlamda mensur şiir örneklerimizden önce gele- neksel Türk edebiyatının eski yıllarında bu tür hazırlanmıştır. Divan edebiyatında şiirlerin nesre çevrilmesi ve düzyazı ör- neklerinde şiirsel bir havanın olması bu türün ilk örnekleri olarak kabul edilebilir. Bazı araştırmacılar 15. yüzyılda ya- şamış olan Sinan Paşa'nın seciyle kaleme aldığı ünlü eseri Tazarruname'yi ilk mensur şiir örneği olarak almışlarıdır. Ahmet Hamdi Tanpınar mensur şiiri Recaizâde Mahmut Ek- rem ile başladığını düşünür. Batılı anlamda bizde bu türün ilk güçlü örnekleri Halit Ziya Uşaklıgil tarafından "Mezardan Sesler" kitabıyla kaleme alınmıştır. Halit Ziya'nın yazdığı ilk mensur şiir "Aşkımın Mezarı" adını taşır. Mehmet Rauf'un yayımladığı mensur şiirler kitabı "Siyah İnciler" de bu tür için son derece önemlidir. YORUM KANAT YILDIZ Y ŞİFRELI Duygu, düşünce ve hayallerimizi dilbilgisi kurallarına uy- gun cümlelerle, kafiye ve ölçü kullanmadan manzum ol bilindik ifadeyle nesir düzyazı demektir. Düzyazı ile ka- mayan bir yapı ile anlattığımız biçime nesir" denir. En leme alınmış metinler ise "mensur terimi ile ifade edilir. Düzyazı ile yazan kişilere "näsiradı verilmiştir. KİMSESİZLİKLERİM Bazen sevdiklerimizi kaybettiğimiz ölüm günleri gibi mağmum (sıkıcı, gamlıl günlerde M na ra

D) Durum zarfı vardır. E) Açık Özne vardır. 5. Aşağıdakilerden hangisi Fecriâti topluluğunun özelliklerinden değildir? A) Dönemin baskısından dolayı şiirlerinde bireysel konulara yönelmişlerdir. B) Şiirlerinde çok ağır bir dil kullanmışlardır. C) Anlamda açıklığı değil kapalılığı savunmuşlardır. D) Aruz ölçüsünü kullanmışlardır. E) Toplumsal konuları ele almamışlardır. 8. Av ki S

3. Kant'ın, bilgi teorisine dayalı olarak geliştirdiği "yaratıcı hayal gücü" "Acı bütün bir hayatın temelidir" diyen Alman filozof Schopenhauer'in kötümser düşünceleri • Henry Bergson'un pozitivist felsefeye karşı geliştirdiği spiritüalist (ruhçu) felsefesi Alman müzisyen Richard Wagner'in materyalist dünya görüşüne karşı ileri sürdüğü mistik dünya görüşü Bu parçada verilenler, aşağıdaki akımlardan han- gisinin oluşumunda etkili olmuştur? Şimgecilik C) Romantizm ENVaroluşçuluk B) Parnasizm D) Klasisizm

5. I. Anket ve gözlemden yararlanma - realizm II. Deneysel roman anlayışını benimseme - natüralizm III. Anlam kapalılığını benimseme - parnasizm IV. İnsan doğasını önemseme - klasisizm V. İç gözlemi öne çıkarma - ekspresyonizm Bu özellik-akım eşleştirmelerinin hangisinde yanlış- lık yapılmıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

3. Şiir, tek bir mana ifade edemez. Her okuyucu okuduğu şiirden değişik izlenimler almalıdır. Akımın asıl amacı oku- yucuda bu duyuş zenginliğini oluşturmaktır. Varlığın es- rarlı manasının ifadesi olan şiir, basit, açık, eşyayı ve kav- ramları açıkça belirten bir dili asla kullanamaz. Şiir dilinin gayesi belirlemek, açıklamak değildir. Hayal meyal görü- len tasvir olunamaz, anlatılamayan tercüme edilemez. Aşağıdaki akımlardan hangisi, bu sanat anlayışıyla hareket etmiştir? A) Parnasizm C) Natüralizm E) Sembolizm B) Realizm D) Klasisizm

1. Albert Camus'nün Sisyphe Efsanesi felsefi bir deneme- dir. İnsanın hayat karşısındaki mücadelesine felsefi bir göndermedir. Yabancı ise modern toplum içinde insanın durumunu anlatır. Bulantı ve Yabancı'da modern hayatın içinde yaşamın anlamını yitiren, makineleşen, bu dünya- da fazladan bir birey olduğu bilincine varan insanın du- rumu işlenir. İnsanın hayattaki bu konumu “saçma kav- ramı” içinde verilir. Bu romanlarda kahramanlar yalnızlık içindedirler ve yaşadıkları ortama yabancılaşırlar. Onla- rin duyduğu yalnızlık romantiklerin duyduğu yalnızlık ve hüzünden çok farklıdır kuşkusuz. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdaki akımlar- dan hangisinin temsilcisidir? A) Gerçeküstücülük C) İzlenimcilik E) Realizm B) Varoluşçuluk D) Natüralizm

7. "Roman yol boyunca gezdirilen bir aynadır. Onda hem hayatın güzellikleri hem de çirkinlikleri yer alır.” Bu görüşleri ileri süren bir sanatçı, aşağıdaki edebi- yat akımlarından hangisinin savunucusu durumun- dadır? A) Klasisizm C) Realizm E) Sürrealizm B) Romantizm D) Varoluşçuluk

11. Aşağıdakilerden hangisi realizmin özelliklerinden bi- ri değildir? A) Bilimsel metotlardan gözlem, araştırma ve anket kul- lanılmıştır. B) Romantizmin hayal, duygu üzerine kurulu anlayışı red- dedilmiştir. C) "Sanat için sanat" anlayışı benimsenmiştir. D) Olağanüstü kişiler yerine, günlük hayatta rastlanan kişilere yer verilmiştir. E) Betimlemelere süs için önem verilmiş, abartılı biçim- de betimlemeler yapılmıştır.