Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı Soruları

1. - 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Saf şiir anlayışı, Paul Valery'nin şiirde dili her şeyin üstünde tutan görüşünden ve divan şiirinin şekilci yapısından oldukça etkilenen şairlerimizin ortaya koyduğu bir şiir anlayışıdır. Türk edebiyatında "saf şiir" eğilimi ---- bir kitabının ön sözü olarak yayımladığı adlı makalesiyle başlar. Sanatın bir form sorunu olduğuna inanan bu şairler için önemli olan iyi ve güzel şiir yazmaktır. Bu anlayışla kendilerine has bir imge düzeni oluştururlar. Özgün ve yenilikçi olan bu imgeler, dilin mantığına uygun ve dilin anlam alanını genişletip dile yeni imkânlar sunacak bir yapıya sahiptir. Dilde saflaşma düşüncesi, kendini rahat şiir yazma şeklinde başat öge olarak gösterir. Şiirsel söylemin zirvesine ulaşmak düşüncesiyle dilin yücelişi ilke edinilir. Şiirde her türlü ideolojik sapmanın dışında kalarak sadece okuyucuda estetik haz uyandıran şiir yazma eğilimi, bu şairleri her türlü mektepleşme eğiliminin dışında tutup müstakil şahsiyetler olarak şiir yazmaya yöneltmiştir. 2. UcD Besl 1. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir? A) Ziya Paşa'nın - Şiir ve İnşa B) Süleyman Nazif'in - Kara Bir Gün (C) Ahmet Haşim'in - Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar + D) Ömer Seyfettin'in Yeni Lisan E) Hüseyin Cahit Yalçın'ın - Edebiyat ve Hukuk Bu parçada sözü edilen şiir anlayışıyla oluşturulmuş eserler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? AY Odalar ve Sofalar Sebr Eset Siyavusgi) BY Tunç Sesleri Vasli Mahir kocathark C) Memleketimden Insan Manzaraları DY Birinci Perde Cevdet kodres solok E) Sonrası

24. Türk edebiyatında ik ómekleri Servettünun Dönemi'nde görülmeye başlanan romantine tepki olarak ortaya çıkan bir glir akimidir. Bu akımda "sanat için sanar görüşü savunulur, pirde biçimsel özelliklere, sözcük seçimine ve gözlemlere önem verilir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) fütürizm C) parasizm B) klasisizm D) empresyoniam E) natüralizm

6. (1) Bu akımın kurallarını Fransız yazar V. Hugo belirlemiştir. (II) Realizmin tüm kuralları yıkılmıştır. (III) Bireyin yerine toplumun düzeltilmesi amac- lanmıştır yani "toplum için sanat" görüşü benim- senmiştir. (IV) Karşıtlıklar üzerinde durulmuştur. (MV) betimlemelerine bolca yer verilmiştir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin han- gisinde romantizm ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır? AT. (B). BH. e)III. D) IV. E) V.

9. Doğa kavramı bu edebiyatta, insanın iç doğası (ruh hali) anlamında kullanılmıştır. Öyle ki insa- nın her yönü ele alınmamış; hayatın zamanla değişmeyen koşulları dışında, insanın duygu ve düşüncelerinin hiç değişmeyen yanları bulundu- ğuna inanılmamış, insandaki bu evrensel özellik- lerin incelenmesine girişilmiştir. Bu parçada özellikleri verilen edebî akım aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Natüralizm C) Sembolizm B) Realizm D) Klasisizm E) Romantizm

www.pelikankitabev 15. Aşağıdakilerden hangisi "romantizm" akımı ile ilgili olarak doğru değildir? 0 Ve tarihten A) Konuları belirlerken efsanelerden ve tarihten yarar- lanılmıştır. + B) Soyut değil somut konular üzerinde durulmuştur. Sanatı sanat için yapma anlayışı kendini göster- miştir. D) Roman, öykü, şiir gibi birçok türde etkili olmuştur.+ E) Victor Hugo bu akımın en önemi temsilcilerinden- dir.

"Sanat şahsi ve muhteremdir." ilkesiyle hareket etmişler. Şiirde sembolizm akımını, öykü ve romanda Maupassant'ı, tiyatroda Henrik Ibsen'i örnek almış- lardır. III. Şiirde hece ölçüsünü esas almışlar; koşma, varsağı nazım biçimleriyle şiir yazmışlardır. I. II. IV. Edebiyatıcedide'ye tepki olarak ortaya çıktıklarını söyleyen Fecriaticiler tepkilerini açık seçik ortaya koyamamışlar, Edebiyatıcedide'nin bir uzantısı ola- rak kalmışlardır. Servetifünuncuların Batı edebiyatını yeterince tanı- yamadıklarını söylemişler, Batı'daki akımlardan ve görüşlerden genişçe yararlanmak amacı güttükleri- ni belirtmişlerdir. Numaralanmış cümlelerin hangisinde Fecriati ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II V. C) III D) IV E) V

7. En masumundan hastalıklı derecesine kadar, kitap edinme ve biriktirme biçimleri, onu saklama, koruma, değerlendirme, ondan yararlanma çeşitliliğine dair iki çift laf edeceğim. Kitaba ilginin en sıhhatli hâli, okumak için ona sahip olmaktır. Okur veya seçkin okuyucu diye vasıflandırdığımız bu türden insanlar, okumanın ayrıcalıklı ve soylu bir uğraş olduğunu bilirler. Batı dünyasında "bibliyofil" denen bu kişiler için dilimizde "kitap muhibbi", "kitapsever" sıfatları uygun görülmektedir. Onlar kitabı severler, sevdirmeye çalışırlar. Önemli bulduklarını çocukları yahut yakınları, eşi dostu, akrabası da okusun diye saklarlar. Biriktirmek için kitap almazlar. Zevklerine, dünya görüşlerine veya belli bir amaca yönelik kitap alırlar ve hemen çoğunu okurlar. Hayatlarına kattıkları kitapları başkalarına tavsiye etmeyi, ödünç vermeyi de ihmal etmezler. Kıskanç değildirler. Kitap hediye etmekten hoşlanırlar. Evlerinde mütevazı bir kitaplıkları vardır. Bu parçada kitap ile ilgili; I. Sadece okumak ve okunmayı sağlamak için elde edilmelidir, II. Kıymet bilirler tarafından temin edilmeli ve korunmalıdır, III. Sahip olunan düşünceye ve zevke uygun olanları tercih edilmelidir yargılarından hangisi veya hangileri parçanın ana düşüncesidir? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III

6. savunmuştur. Yukarıda verilen bilgilerin hangisi parantez içindeki sanatçıyla ilgili değildir? B) II A) I C) III C) Ahmet Haşim D) Bedri Rahmi Eyüboğlu E) Cenap Şahabettin D) IV E) V Şinasi'den Recaizade Mahmut Ekrem'e kadar gelen dö- nemde şiirde en önemli eksiklik pitoresk yani resim duy- gusudur. Resimle yakından uğraşan şairimiz, bu devrede (1893-1895 arasında) Türk şiirinde bu eksikliğin farkına varır. Malümáťın ilk sayısına yazdığı Güzellik adlı maka- lede göze büyük önem verir ve Türk edebiyatında ilk defa açıkça duyulardan söz eder. Ona göre güzellik, göz ile ku- lak duyularına hitap eder. Böylece ressam şairimiz resim- le şiirin ve musikinin yakınlığını kavrar. Dış âleme bakış, renkleri seçiş ve ifade ediş bakımından resimle uğraşma- sının büyük etkisi olmuştur. Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir? A) Yahya Kemalblog B) Tevfik Fikret HOCALARA GELDİK 8.

4. Aşağıdaki sanatçı akım - tür eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A) François Coppee - Parnasizm - Şiir- de led B) Jean Moreas - Realizm - Roman C) La Fontaine - Klasisizm - Fabl D) George Sand - Romantizm - Roman, öykü E) Rilke - Empresyonizm - Şiir /////// revc, / / / / / / II www.pelikankitabevi.com.tr LLL LLL

E) Süleyman Nazif 9. Aşağıdakilerden hangisi Fecriati edebiyatı için söy- lenemez? A) Gerçeğe uygun düşmeyen doğa betimlemeleri yap- mışlardır. B) Sanatçıların her biri kendi beğenisine göre bir gü- zellik yaratmaya çalışmıştır. C) Serbest müstezat, sone, terzarima gibi nazım biçim- lerini kullanmışlardır. D) Genellikle aruz ölçüsünü, zaman zaman da hece öl- çüsünü kullanmışlardır. E) Aşk ve doğa konuları üzerinde durmuşlar özellikle romantik bir aşktan söz etmişlerdir. 10. Servetifünun edebiyatına tepki olarak ortaya çıkan; an- Özelliklerini taşıyan, hatta ortaya 13

10. Bu akımın anlayışına göre, şiirde uyak ve ölçü söz ko- nusu değildir. Yalın sözcüklerle ve belirli bir dize biçimi olmadan aktarılan duygular dikkat çekicidir. Bu yaklaşı- mıyla kendinden sonra gelecek olan bazı akımlara zemin hazırlamıştır. Rusya'da Mayakovski'nin öncülüğünü yap- tığı bu akım, 20. yüzyılın ikinci yarısında etkisini yitirmiştir. T Yukarıdaki parçada sözü edilen edebî akım ve bu akı- mın Türk edebiyatındaki temsilcisi aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Fütürizm - Nâzım Hikmet Ran B) Sürrealizm - İlhan Berk C) Sembolizm - Ahmet Haşim D) Dadaizm - Orhan Veli Kanık E) Empresyonizm - Ahmet Muhip Dıranas

13. Aşağıdakilerden hangisi sembolizmin özellikleri arasın- da yer almaz? A) Şiirde müzikalite oluşturmak için ölçü, uyak, asonans ve aliterasyon kullanmışlardır. B) Dış dünyayı nesnel gerçekliğe uygun biçimde yansıt- maktan kaçınmışlardır. Herkesçe kolay anlaşılan bir şiir dili oluşturmak istemiş- lerdir. D) Şiirde biçim kaygısından çok, söyleyiş güzelliğine önem vermişlerdir. E) Şiirde anlam kapalılığına ve imgeye yer vermişlerdir. 39

Hrnek olarak B gele? akalım ar gibi BB SERİSİ SEDEF SERİSİ / OPO2-55.31AYTOS TÜRK DİLİ VE ED. SOSYAL BİL.-1 Bu ne bu? Kar. - Böyle kar hiç görmemiştim.... -Burada daha neler göreceksin. - Neymiş göreceklerim? - Kurt, köpek. - Başka? -Ayı, tilki. - Başka? İşin rast giderse, bir insanoğlu. - Bu karda mı? -Bu karda, eğer yolunu bulabilirsen. Ya da o, yolunu yitirmişse. Artık bahtına... Bu parça aşağıdaki öykü türlerinden hangisine örnek olabilir? A) Klasik vaka öyküsüne Küçürek öyküye B) Kesit öyküsüne D) Durum öyküsüne E) Toplumcu gerçekçi öyküye 25. 1220'lerde başlayan Moğol istilası Türkistan'da, XI. yüzyıldakine benzer bir göçe yol açmıştır. Horasan, Iran, Azerbaycan üzerinden Anadolu'ya gelen Türkmenler, I. Alaaddin Keykubâd zamanında iskân edilmiştir. Ancak bir süre sonra göçlerle gelenlerin lanuntur

11. I. İlk şiiri "Hayal-i Aşkım"ı 1905'te yayımlamıştır. II. Şiirlerinde sembolizme yer vermiş, Türk edebi- yatının en büyük sembolişti sayılmıştır. III. Türk edebiyatında "akşam şairi" olarak da ta. nınmaktadır. IV. Bütün şiirlerini aruz ölçüsüyle yazmıştır. “Köylü vezni" olarak nitelendirdiği heceyi musiki açısın- dan çok yetersiz bulduğu için kullanmamıştır. V. Düzyazı türlerinde de çok başarılıdır. Fıkra, sohbet, gezi türündeki yapıtlarında kendine özgü bir üslubu vardır. Ahmet Haşim'le ilgili numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

11. Ahmet Haşim'in şiiri uzun soluklu bir şiirdir. Öyle rüzgârın yönüne göre değişen bir anlayış değildir. 1926 yılında yayımladığı eserinde Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar başlığıyla bir ön söz yazmıştır. Bu ön söz onun şiir sanatının açıklaması gibidir. Zaten daha sonra şiir kitabı yayımlamamıştır. Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir? A) Göl Saatleri B) Piyale C) Gurabahane-i Laklakan D) Bize Göre E) Frankfurt Seyahatnamesi

Türk edebiyatinda "Saf Şiir" eğilimi ... "Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar" adlı makalesiyle başlar. Bu makalenin kilit cümlesi şudur: "Şairin dili, nesir gibi anlaşılmak için değil, fakat duyulmak üzere var olmuş, müzik ile söz arasında, sözden çok müziğe yakın ortalama bir dildir." 73. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Yahya Kemal Beyatlı'nın B) Necip Fazıl Kısakürek'in C) Ahmet Haşim'in D) Cahit Sıtkı Tarancı'nın E) Ahmet Hamdi Tanpınar'ın