Biyografi Soruları

11. Aşağıdakilerden hangisi biyografi ve otobiyog- rafinin ortak özelliğidir? A) Günü gününe yazılmaları B) Öğretici metin türü olmaları C) Yazarlarının metnin kahramanı olması D) Olağanüstü olayları anlatmaları E) Gazetelerde yayınlanmaları

(Türün Genel o 3. Bir kimsenin kişiliğini oluşturan üstün nitelikle- rinin anlatıldığı biyografilerdir. Bir kimseyi çevresi, gördüğü işler, özel yaşamı ve yapıtlarıyla kendi çağı içinde ayrıntılı olarak ele alan biyografilerdir. Divan edebiyatında şairlerin yaşamını, eserleri- ni tanıtan metinlerdir. • Tarikat ulularının efsaneleşmiş yaşamını anla- tan yazılardır. Aşağıdaki türlerden hangisi bu açıklamalardan biriyle ilişkilendirilemez? A) Otobiyografi B) Monografi C) Tezkire D) Menâkıbname E) Portre

3. Herhangi bir düşünceyi, görüşü açıklamak, bir tezi savunmak için bir devlet yetkilisine ya da halka hitaben, bir kişi ya da kurum tarafından yazılan, gazete, dergi aracılığı ile yayımlanan mektuplardır. Sadece yazanı değil, geniş kitleleri ilgilendiren önemli konular ele alınır. Bu parçada özellikleri verilen mektup türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Özel mektup C) Resmî mektup B) Açık mektup D) Iş mektubu E) Tavsiye mektubu

22. Celal Usta devam etti: "Çoluk çocuğu perişan ediyorsunuz. Hükümet, İş Kanunu yapar, günde sekiz saat mesai kabul eder, siz fakir fukarayı on sekiz saat çalıştırırsınız." Ustabaşı sinirlendi: "O senden sorulmaz. Sen sana verilen işe bak, üst yanına karışma!" Celal, durdu: "Peki! Madem benden sorul- maz, ben de bilirim işimi öyleyse... Yarın, eğer bizzat İş Dai- resi'ne gidip her şeyi bir bir ihbar etmezsem...." Hırsla ayrıl- dılar. no İşlenen çatışma dikkate alındığında bu parçanın aşağı- dakilerden hangisinin hikâyesinden alındığı söylenebilir? A) Tarık Buğra C) Ferit Edgü be de B) Orhan Kemal D) Mehmet Bauf E) Bahaeddin Özkişi r

3 ve 4. soruları aşağıdaki metinden hareketle cevaplayınız Nurullah Öğretmen, 12 sinif öğrencilerine bir proje odvi vermiştir. Plana göre öğrencilerden, Beyza, edebiyatın gozel sanatlarla işkisini, Yusuf Türkçenin tarihi gelişimint • Said, Türk edebiyatının tarihi gelişimini, Eda Nur, metinlerin sınıflandırılmasını, Ziya ise Türkçenin önemli sözlüklerini araştıracaktır 3 Araştırmalarının sunumunda öğrencilerden; Beyza: Edebiyat, güzel sanatlar içinde fonetik, sanatlar grobunda yer alır. yusuf: Hikemi gazelin temsilcisi Nabi'nin gazelleri Os manlı Türkçesi ile yazılmıştır. Sald: Sagu, Islamiyet öncesi Türk edebiyatına ait sözlü ürünlerden biridir. Eda Nur: Makale ve gezi yazısı öğretici, bilgilendirici me tinlerdepdir. Ziya Direktör Ali Bey'in Kamusi Turki adlı eseri edebiya- tımızdaki ilk sözlüklerden biridir. bilgilerini vermiştir. PH SAMPIYON Buna göre öğrencilerden hangisi konusuyla ilgili yan- liş bir bilgi vermiştir? M Ziya ByEda Nur (D) Yusuf Beyza Said

7. FECRIATI EDEBİYATI (Genel Özellikler ve Yazınsal Türler) Aşağıdakilerden hangisi Servetifünun şiiriyle Fecriati 10. Fecriati tiya şiirinin ortak özelliği değildir? söyleneme A) Başlıca temalar aşk ve doğadır. B) Kafiye ve redif terk edilmiştir. CÇoğunlukla aruz vezni kullanılmıştır. B) Fransız şairleri örnek alınmıştır. E) Yabancı sözcüklerin yoğun olduğu sanatlı bir dil kullanıl- mıştır. Serveti konmu B Toplum Birden bir yer D) Toplu güdül Şahab yazarl

- Gözlerimle görmeliyim, diyordu. Bizim keçe... Paşa'nın mirası... İki yüz lira... Vallahi yalan... Bu muhaverenin ertesi günü halamla annem önde, ben arkada, hizmetçi kızla aşçı daha geride Topkapı Sarayı'nın yeni açılan eski işlemeler ve halılar müzesinden içeri girdik. Her nedense hepimizde tuhaf bir titreme vardı. Hizmetçi kız aşçıya sokuluyor, çınar ağacının altında, miras keçeyi değnekle saatler saati dövdüğü, suya vurduğu, islattığı, tekrar kuruttuğu, tekrar dövdüğü günleri düşünüyordu. Halam birdenbire durdu: - Çocuk, dedi. İşte, işte... Hakikaten bizim keçeydi. Bir sedirin üzerinde duruyordu. Tek başınaydı. Yukarıdan açık bir pencereden, yüzüne hafif bir gün ışığı vurmuştu. Âdeta bacak bacak üstüne atmıştı, gururlu bir hâli vardı. Hepimiz bir adım geri çekildik. Zaten kalın bir kordon bizi birbirimizden ayırıyor; aramıza, âdeta denizler, okyanuslar, servetler ve asırlar koyuyordu. Ben biraz eğildim ve keçe hazretlerinin hemen üzerine bırakılmış olan levhayı okumaya çalıştım: Halam duramadı. Elini uzatmak; parmaklarıyla yoklamak istedi. Fakat birdenbire yan tarafımızda odacılardan biri atıldı: Hanım, dedi, bak, peşin haber vereyim. El sürmek, dokunmak yasak. Bunlar antika şeylerdir çünkü. Sonra yavaş yavaş annemle halamın arasına girdi: - Müzeye geleli bir hafta oluyor, dedi. Ama bin senelik... Yazık ki maldan anlamayan kişiler eline düşmüş. İnsanlar değil, eşekler kullanmış. Şu örmeğe bakın... Şu sarı renge, şu toz pembesine... Hayvan olsa bunları görür insan be?.. Keçenin karşısında ne kadar kaldığımızı bilmiyorum. Yalnız benim başımın içinde bir sinema hilesi gibi keçe, değnek, paspas üstünde tepinen ayaklar, çamaşırlıktaki iskemle, kümesin üstü, tozlar, sonra tekrar değnek, yine paspas üstünde tepinen ayaklar, halam, hizmetçi kız, hepsi birbirine karışıyor; bu oda içindeki bütün eşyaları alıp götüren bir sel hızlı hızlı akıyordu. Aman, evinizdeki eşyalara dikkat edin... Ne olur ne olmaz!

You 8. Çocuk, elbiselerini kendine ait dolaba koydu. Dco II. Sair, dostlarını bu akşam evinde ağırlayacak. All. "Siyah... Bu, taşın gerçek rengi." diyerek bize, yaptığı çalışmayı gösterdi. CIV. Akşam, eğlencelerine bir nihayet vermeleri ge- rekiyordu. Numaralanmış cümlelerin hangilerinde virgü- lün kaldırılması altı çizili-sözcüğün-türünü de- ğiştirir? A) I ve II B) ILve V D) I, II ve III " _C) II ve IV E) II, III ve IV (A

22. Aşağıdaki cümlelerde, altı çizili sözcük lerden hangisinin kökü, tür bakımından diğerlerinden farklıdır? A) Bakıcı kadın, saatini unutmuş. B) Kırgın olduğumu, ona da söyledim. C) Gülünç durumlara düşüyorsun. DY Kapsamlı bir çalışma değildi. Yazmak, benim için vazgeçilmez bir uğ- raştır. heli 30

5 15. Bu eserler öncelikle bir ön söz (mukaddime) ile başlar. Bu bölümde yazar, Tanrı'ya hamdedip peygambere dua ettik- ten (hamdele ve salvele) sonra kitabını niçin yazdığını anla- tır. Mukaddimeden sonra biyografilere geçilir. Eserin çatısı- ni meydana getiren şairler bölümünde, Osmanlı ülkesinde yetişmiş ve Türkçe şiirleriyle tanınmış şairlere yer verilir. Bu şairlerin doğum yeri, adı, lakabı, öğrenim durumu, mesleği veya makamı, başlıca hocaları, görev yerleri, hayatında- ki önemli değişiklikler, ölümü, varsa ölüm tarihi, mezarı- nın yeri, bazen şairle ilgili bir ya da birkaç anekdot, edebî durumuyla ilgili değerlendirmeler, eserleri ve eserlerinden örnekler yer alır. Hatime adı verilen sonuç bölümüyle eser tamamlanır. Bu parçada söz edilen tür aşağıdakilerden hangisidir? A) Münşeat B) Vakayiname C) Tezkire D) Surname E) Hatırat

Biyografi • Fıkra • Makale Bu yazı türlerinin ortak özelliği, aşağıdakilerin han- gisinde belirtilmiştir? A) Konuşma diliyle, içten bir anlatımla yazılma B) Hayatı ve yaptıkları ilgi çeken biri hakkında kaleme alınma Tanıkların anlatımlarından yararlanma D) Gazetenin gelişmesiyle ortaya çıkma E) Öğretici metin özelliği gösterme

18. Tevfik Fikret'in benimsediği yeni şiir; vezin, nazım şekilleri, tema, ifade ve dil konularında birtakım yeni buluşların, gelenekten fazlaca ayrılmadan tatbikine ve yeniliğin bu yolla teminine dayanan bir çabadır. Bu bakımdan onu, Tanzimat sonrasında oluşan yeni edebiyat arayışları içinde yüzünü bütünüyle Batıya dönmüş ve geleneği tamamen reddetme yolunu seçmiş bir şair olarak değerlendirmek doğru olmaz. Aksine o, bütün bu yenilikleri son derece bilinçli ve hassas adımlarla geleneğin içine taşımıştır. Bu sayede edebiyat tarihi içinde kendisine saygın bir yer edinmiş ve ---- gibi eserleri bugüne kadar değerlerinden pek az şey yitirmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada boş bırakılan yere getirilemez? A Rübab-ı Şikeste B) Tâmât Cyşermin D) Iarth-i Kadim E Haluk'un Defteri 20. E DOLL F E M F D H

12. 1. Grup II. Grup Teşhis ve intak sanatı Ben merkezli anlatım t. Biyografi II. Mülakat III. Fikra kose your Tezkireler IV. Fabr Deneme Söyleşmeye bağlı anlatım Yukarıdaki I. grupta verilen türlerden hangisi, II. grupta verilenlerden biriyle ilişkilendirilemez? B) II CH -D) IV EXV

2. Figani Trabzonludur. İsfehani'de iken medreseyi bırakıp tıp öğrenimine başladı. Şiire eğilimli, yetenekli ve Farsça şiirlerden ezberinde çok örnek olan biriydi. Ne var ki her işte kusur arayan kalem gibi ileri gelenlere söz atmaya başladı. İbrahim Paşa hakkında söylenen "Bu dünyaya iki Ibrahim geldi; biri put kırdı, diğeri put dikti." meşhur beyti elde ve dilde dolaşmaya başlayınca "İnsanın belası dili yüzündendir." sözü gereği geniş dünyayı ona dar ettiler. Bu parça aşağıdaki yapıtların hangisinden alınmış olabilir? A) Tezkiretü'ş Şuara (Latifi) B) Maarifname (Sinan Paşa) C) Kitab-ı Bahriye (Piri Reis) D) Cihannüma (Kâtip Çelebi) E) Fezail-i Mekke (Baki) 5. Aşağıdakilerden ha biçimleri bir arada A) Gazel-şathiyye B) Kaside-mesne C) Mäni-türkü - D) Gazel-kaside E) Mesnevi-gaz

10. Günlükler, günü gününe yazılır. Onları anılardan farkl 1 kılan en önemli özellikleri de budur. Her iki türde de öznellik göze çarpar ancak günlükler tümüyle kişisel || yazılırken anıların öznelliği sınırlıdır; anı yazarı tarihsel gerçekliği bozmamaya gayret eder. Günlük yazarı, ken- BOX ||| di hayatını konu alırken anı yazarı kimi zaman kendisi- nin kimi zaman bir başkasının yaşamından söz eder. IV Biyografi ile anının ortak yönü de budur. V Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A)T B) II C) III D) IV E) V as A

A 6. (1) Toplumlar, ikilemler sayesinde yasalarını, ahlaki kural ve ilkelerini yeniden düşünerek düzeltmeye giderler. (II) Toplumların etik açıdan ilerlemesini sağlayan dinamizmin önemli köklerinden biri işte bu tür vicdani davranışlardır. (III) İyilik yaparken sevinç duymamızı sağlayan ama kötülük yaptığımızda da bize istiraplar yaşatan duyguların kaynağı, içimizdeki vicdan ve çoğunlukla karşı konulamayan insani otoritedir. (IV) Düşünür J. G. Gregori vicdanımızı, suretimizi yansıtan aynaya benzetir çünkü ona göre vicdan, "yalan söylemez, insanın zihninde birbirinden farklı düşüncelerin çarpışmasıyla ortaya çıktığı için de tarafsız bir yargıç" rolü üstlenir. (V) Fakat vicdanın tarafsız olduğu savi, felsefi açıdan tartışılan bir durumdur; sonuçta insani davranışlarda tarafsızlık yoktur. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerin hangisi yanlıştır? A). cümlede ikilemlerin toplum yaşamına katkısı dile getirilmiştir. B) II. cümlede vicdani davranışların toplum etiğinin gelişmesini sağladığına vurgu yapılmıştır. Laur Cil. cümlede insani otoritenin farklı davranışlara farklı duygusal tepkiler vermemizi sağladığı belirtilmiştir. DIV. cümlede vicdanın tarafsız olduğu, metaforlarla ortaya konulmuştur. E) V. cümlede bir olgunun farklı iki durumundan söz edilmiştir.