Büyük ve Küçük Ünlü Uyumu Soruları
Lise Türkçe
Büyük ve Küçük Ünlü Uyumu6. Art (Kalin) //, /g/, /ğ/, / ünsüzleriyle art ünlüler lal, N,
lo/, /u/; ön (ince) ünsüz /k/, /g/, /ğ/, / sesleri ile ön ün-
lüler le/, /i/, /ö/, /ü/ bir arada bulunur. Buna ünlü-ünsüz
uyumu denir. Grev, ihmal, rol, saat, sevk gibi uyum dışı
kelimeler yabancı kökenli sözcüklerdir.
Hangisinde Türkçe olduğu halde kural dışı kullanıl-
mış bir sözcük vardır?
A) Uçan kuşları düşün, geçen kervanları an!
B) Daha deniz görmemiş bir çoban çocuğuyum.
C) Anam bir yaz gecesi doğurmuş beni burada.
D) Görmediği gün yoktur sürü peşinde bizi.
E) Gönlümü yayla yaptım Bingöl çobanlarına!
Lise Türkçe
Büyük ve Küçük Ünlü UyumuBEN SANA MECBURUM
Ben sana mecburum bilemezsin
Adını mıh gibi aklımda tutuyorum
Büyüdükçe büyüyor gözlerin
Ben sana mecburum bilemezsin
İçimi seninle isitiyorum.
Ağaçlar sonbahara hazırlanıyor
Bu şehir o eski İstanbul mudur
Karanlıkta bulutlar parçalanıyor
Sokak lambalan birden yanıyor
Kaldırımlarda yağmur kokusu
Ben sana mecburum sen yoksun.
Sevmek kimi zaman rezilce korkuludur
insan bir akşam üstü ansızın yorulur
Tutsak ustura ağzında yaşamaktan
Kimi zaman ellerini kırar tutkusu
Bir kaç hayat çıkarır yaşamasından
Hangi kapıyı çalsa kimi zaman
Arkasında yalnızlığın hınzır uğultusu
Fatih'te yoksul bir gramofon çalıyor
Eski zamanlardan bir cuma çalıyor
Durup köşe başında deliksiz dinlesem
Sana kullanılmamış bir gök getirsem
Haftalar ellerimde ufalanıyor
Ne yapsam ne tutsam nereye gitsem
Ben sana mecburum sen yoksun.
Belki haziran da mavi benekli çocuksun
Ah seni bilmiyor kimseler bilmiyor
Bir şilep sızıyor Issız gözlerinden
Belki Yeşilköy'de uçağa biniyorsun
Bütün ıslanmışsın tüylerin ürperiyor
Belki körsün kınılmışsın telaş içindesin
Kötü rüzgar saçlarını götürüyor
Ne vakit bir yaşamak düşünsem
Bu kurtlar sofrasında belki zor
Ayıpsız fakat ellerimizi kirletmeden
Ne vakit bir yaşamak düşünsem
Sus deyip adınla başlıyorum
İçim sıra kımıldıyor gizli denizlerin
Hayır başka türlü olmayacak
Ben sana mecburum bilemezsin.
Lise Türkçe
Büyük ve Küçük Ünlü UyumuKAZANIM TESTI-1
Türkçedeki ses uyumlarının oluşumunu kavrar.
1. Türkçede bir sözcüğün ilk hecesinde kalın ünlü (a,i,o,u) varsa | 4. Aşağıdaki m
diğer hecelerde de kalın; ince ünlü (e,i,ö,ü) varsa diğer hece-
lerde de ince ünlü bulunmalıdır y lesmonul uing conte
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uymayan bir-
den fazla sözcük kullanılmıştır?
mayan bird
A Sohbet
ved nebmstyse (3
girdi.
A) Annem ve babam devlet dairesinde memur olarak çalışı-
D
Xosle smisiuy nebsined
yor.
byles 180x
B) Turizm ve aşçılık bölümünü okumaya ortaokul yıllarımda
karar vermiştim.
C) Etnik grupların kültürlerini ve hikâyelerini çok iyi bilirim.
D) Barınaktan aldığımız köpek tuvalet eğitiminde bizi zorladı.
E) Bambaşka coğrafyalarda pek çok insanla karşılaşmış.
Tubey rasmissb ülnü obnieigned nihelsimüs iebigs
meva id püg resmligsiu uğulungob imaxhid anslosant (A
B) ki gün
düm.
C) Profes
var.
P) Ailesi
miş.
E Zevk
di.
5. -cik,-
de bus
Lise Türkçe
Büyük ve Küçük Ünlü Uyumu1.
gel, kış, ilki
... Boşluk Doldurma
Aşağıdaki cümlelerde büyük ünlü uyumuna uymayan sözcük-
leri karşılarındaki boşluğa yazınız.
2.
Tek perdelik eserde görücü usu-
lüyle evlilik eleştirilmektedir.
Etkinlik 1
Göçebe hayatının olmazsa ol-
mazı olan kilimler, dokuyucunun
duygu ve düşüncelerini yansıtan,
boy ya da aşireti temsil eden
damgaları barındırmaktadır.
Lise Türkçe
Büyük ve Küçük Ünlü UyumuSATIŞININ TESBITI HALINDE YASAL IŞLEM BAŞLATILACAKTIR
4)Aşağıdaki eklerden hangileri Büyük Ünlü Uyumu Kuralını bozar?
vo
A)-gen,-ce
B)-ki.-() mtrak
C)-ler, -de
D)-() nci, -li
5)Aşağıdaki sözcüklerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?