Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960) Soruları
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)oluş
plan
rilen
un
Dokuma sübn00 (
5. Dikmen Yıldızı, Üvey Ana gibi eserleri
olan ----, Genç Kalemler ve Çocuk Bah-
çesi gibi dergilerdeki yazılarıyla tanınır.
Edebiyatın pek çok türünde eseri vardır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağı-
dakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Ali Canip Yöntem
B) Aka Gündüz
El Yapr
Telleipn
C) Refik Halit Karay
DY Ziya Gökalp
Ömer Seyfettin
UNUTMA
2.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)6.
Her yıl sonbahar aylarında düzenlenen TÜYAP Kitap Fuarı
birçok kitapseveri ve yazarı buluşturmakta, kitap tanıtımına
büyük katkılar sağlamaktadır. TÜYAP Kitap Fuarı'nın ilki
1982 yılında gerçekleşmiştir. Bu fuara o yıl, yirmi sekiz yayı-
nevi katılmıştır. 2000 yılında fuarın Beylikdüzü'ne taşınma-
sıyla orada düzenlenmeye başlamıştır. Bununla birlikte fuar,
2005 yılından bu yana da uluslararası bir kimlik kazanmıştır.
Günümüzde yurt içinde ve yurt dışından altı yüze yakın yayı-
nevi ve sivil toplum kuruluşunun katılımıyla gerçekleştirilmiş-
tir. İstanbul Sanat Fuarı da aynı tarihlerde düzenlenmiştir.
Çeşitli yayınevleri bu fuara katılmaktan ve kitabın halk ve
özellikle öğrenciler tarafından çok ilgi görmesinden oldukça
memnun kaldıklarını belirtmektedir.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi kesin olarak çıka-
rılabilir?
A) TÜYAP, Türkiye'nin düzenlediği tek uluslararası kitap
fuarıdır.
B) TÜYAP Kitap Fuarı kuruluşundan beri çeşitli ülkelerin
yayıncılarını misafir etmektedir.
C) TÜYAP Kitap Fuarı kuruluşundan bu yana her yıl düzenli
olarak açılmıştır.
D) TÜYAP Kitap Fuarı, İstanbul Sanat Fuarı ile ortaklaşa
düzenlenmektedir.
E) TÜYAP Kitap Fuarı'nın kitap okuma oranını artırdığı
gözlemlenmiştir.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)TEST
7. Ilk hikâyeleri "olay" hikâyesi biçiminde olan
daha sonra geleneksel "tahkiye" (anlatma) anlayışı
içinde kurgulanan yani olaya, entrikaya, kişiye, baş-
langıç ve sonuca dayanan klasik hikâye anlayışını
Hoe mee
independe
kırmış; “durum / kesit hikâyesi" denilen "modern
gerilo
Hipibem
an. D
Shelter
tarz" hikâyeciliği benimsemiş, Türk edebiyatında
"Çehov" tarzı hikâyenin yaygınlaşmasını sağlamıştır.
Konu ve olaydan çok insanların görünümlerini ön
210X 81/16/
planda tutmuştur.
niter
19
elyód mub cvilid
nu Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdaki yazar-
u8 lardan hangisi getirilmelidir?
Anta Criheen 100 mi en totea
A) Sait Faik Abasıyanık
B) Tarık Buğra
mibed
GH Tefal beargui niver
timu naboso D) Oktay Akbal
E) Ömer Seyfettin
er leqöxl
neC) Ferit Edgü
silux leipneri cebisbin/et bisbigses sbs21squa
Sartan
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)nde yaşa-
mbağala-
zamanla
se suda
yassı
ar ve
deniz
tır.
illerini
de
yeni
m şartla-
karetta
yer
ğalar,
tina
gisi
gös-
vur-
mak-
ÖZDEBİR
db YAYINLARI
ler
nde
11
35 ve 36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Öykülerinde bu toprağın insanlarını, onların sorunlarını
anlatan Memduh Şevket Esendal, öykülerinin tama-
mında halkın içindeki tiplere yer vermiş, insanı yaşadığı
ortamında ele almış, bunu yaparken de onların dilini
eserlerine taşımıştır. Bu bağlamda öykücülüğü, gücünü
halkın değerlerine dayanmasından almıştır, denebilir.
Ancak toplumdaki çarpıklıkları veya sokağı yansıtma adı-
na, ahlaken zayıf kahramanlara sıkça yer vermesi, yine
halkın dilini kullanma eğilimiyle yerel ya da argo ifadelerin
öykülerde yer alması, değerler eğitimi açısından eserlere
ait olumsuz özellikler olarak tespit edilmiştir. Öykülerdeki
değer eğitimi ile çelişen bu özellikler, olumsuz davranış-
tan ders çıkarma, söz konusu davranışın neden olacağı
sonuçları sezdirme gibi bir amaç güttüğünden, bu bağ-
lamda değerlendirilmelidir. Bir geçiş dönemi yazarı olarak
toplumdaki aksaklıkları ve sorunları farklı karakter ve
tipler üzerinden veren Esendal, okuyucuyu sarsmaz, onu
eğlendirir. Sonucu okurun sezgisine bırakır.
35. Bu parçadan hareketle M. Şevket Esendal ile ilgili
aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Öykülerinde değerler eğitimiyle çelişen kahramanlara
yer vermesi
B) Köprü görevindeki bir dönemin yazarı olması
Öykülerini bir sonuca bağlamaması yo
Yaşamının izlerini öykülerine yansıtması
E Öykülerinde sıradan insanlara
a yer vermesi
36. Bu parçadan hareketle;
A
yansıtma
1. toplumdaki aksayan yönleri ve sokağı yansıtmak,
II. toplumda sorunlu insanların da varlığından söz et-
mek,
III. toplumca hoş görülmeyen davranışların sonuçlarını
sezdirmek,
IV. halkın dilini kullanarak argo sözcüklere
yer vermek
seçeneklerinden hangisi M. Şevket Esendal'ın öykü-
lerindeki amacı olamaz?
A) Yalnız T
(D) I ve III
B) Yalnız II
C) Ive Il
E) Il ve IV
TYT Deneme Sınavı
Diğer soufour
AC
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)T.C. MİLLÎ EĞİTİM
BAKANLIĞI
Modem
Haldun Taner'in 1954 yılında yayımlanan kitabındaki yedi öy
küden biri olan ve kitapla aynı adı taşıyan ---- öyküsü, insan
ile zaman arasındaki ilişkiyi konu alır. Öyküde anlatıcı henüz
dokuz yaşındayken bir özelliğini fark eder: Saate ihtiyaç duy-
madan saatin kaç olduğunu bilmektedir. Bu özelliği zamanla
hayatının merkezine yerleşir ve saatlerle çevrili hayatında
kendini bir saat gibi duymaya başlar. Öykü, insan hayatının
zamana bağlı doğasını etkili bir dille aktarır. Kitap, 1955 yılın-
da o yıl verilmeye başlanan Sait Faik Hikâye Armağanı'nı alır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
A) Yaz Yağmuru
B) Yalıda Sabah
e) Dar Zamanlar Üçlemesi
<D) Yedi Renkli Saat
E) On ikiye Bir Var
O
n hangi felaketin beni brale getirdiğini sormu-
böyleydi. İnsanlar ay
Mara dağılırlardi.
yol insanı bu Cevde gib muvaffakiyete gö-
de benim vardığın şahikaya çıkarırdı. Bu
selesiydi. Niçinini nasılını sormak bo
abilir
bilge
1
tir.
Aşağı
verilen
Top
A) Ses
C) Eskicimille
E) Ka
Öykülende güçlü gözlem
dakı aksaklıklara değinişi ile
getirdiği öykülerinin yan
ekonomideki tutars
Dünya Savaşı'n
giden m
Türkiy
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)21. Orada.
Ve durduk yerde büyüyen deniz.
Kayalıkları köpüklerle döverek biçimleyen deniz.
Dur, dinle bir bak: Sana bir şey mi söylüyor?..
Ne söylüyor?..
Ve kendi çapında yırtıcı kuşların erişilmez o çığlık çığlığa
güzelliği.
Burada.
Aman, bir suç olmasın bu!
Insan birini sevince her şeyi yapar.
Her şey dedikse mantıklı olsun biraz.
Yanlışım varsa, düzeltme!
Aşağıdakilerden hangisi, bu parçayla örneklenen
hikâye türünde 1960 sonrasında eserler veren
sanatçılardan biri değildir?
A) Ferit Edgü
B) Haldun Taner
D) Haydar Ergülen
Necati Tosuner
Vüs'at O. Bener
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)E) Kilit, Anahtar, Kapı, Konak
;
----
4
G
1
23. Cumhuriyet Dönemi'nin başarılı yazarlarından olan
roman, hikâye, tiyatro, deneme, gezi türlerinde eserler B
vermiştir. Eserlerinde daha çok kişilerin iç dünyasına
yönelen sanatçı, roman türündeki eserleriyle tanınmıştır.
Romanlarında genel olarak Kurtuluş Savaşı'ndan 1980'li
yıllara kadar gelen süreçte Cumhuriyet'in çeşitli evrelerini
ele almıştır. Örneğin Firavun İmanı'nda Sakarya Savaşı
öncesi ve sonrası, Gençliğim Eyvah'ta 1970'lerdeki top- $
lumsal dalgalanmalar dile getirilmiştir. Bu tarz romanların
yanı sıra farklı içerikli eserleri de vardır sanatçının. Örneğin
adlı biyografik romanında Nahit, Hatice, Sadi karakter- M
1
leriyle 1930'lu yıllarında sürdürülmeye çalışılan geleneksel
tiyatrodaki oyuncuların çileli sanat hayatları ve aşkları anla-
tılmıştır.
----
Bu parçadaki boşluklara aşağıdakilerin hangileri sıra-
sıyla getirilmelidir?
A) Selim İleri - Yalancı Şafak
B) Attila İlhan - Sokaktaki Adam
Tarık Buğra - İbiş'in Rüyası
D) İnci Aral - Yeni Yalan Zamanlar
E) Emine Işınsu - Atlı Karınca
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)DI
PARAGRAFTA YARDIMCI
SONUÇ TESTI T
16. Öncelikle sözcüksel tutumluluk gerektiriyor küçürek
öykü. Sözcükler, bir damıtımdan geçirilerek
tümceleştiriliyor; derin, yoğun anlam katmanları
oluşturma kaygısı güdüyor yaratıcısı. Okurun katılımını
sağlayacak, düş gücüyle doldurulacak boş alanlar
bırakılıyor. İmgelerin, simgelerin gölgesinde örtük bir
anlatım yaratılıyor.
Bu parçadan küçürek öykü ile ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Rafine bir dil kullanıldığı
B) Anlamsal boşluklar bırakıldığı
C) Alegorik anlatıma başvurulduğu
D Söz iktisadıyla ortaya konduğu
Derinliğ
Derinliğinin sözcük sayısıyla belirlendiği
18. h
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)1. Geleneksel anlatım kalıplarını, türlere özgü
bilinen yapısal özellikleri reddederler
II. Modern toplumun bayağı alışkanlıklarına karşı
çıkarlar.
III. Toplumsal yapıyı yeni ve eleştirel bir gözle
yeniden değerlendirirler.
IV. Şaşırtıcı bir gözlem ve bakış açısıyla
alışkanlıklarımızın tuhaflıklarına dikkat çekerler.
V. Toplumu bilinçlendirmeyi ve dönüştürmeyi
sanatlarının amacı olarak görmüşlerdir.
18. Modernizmi esas alan sanatçılarla ilgili olarak
yukarıdaki değerlendirmelerin hangisinde bilgi
yanlışı yapılmıştır?
A) L. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)10) Aşağıdaki eser-yazar eşleştirmesinden hangisi
yanlıştır?
A)Defter-i Âmâl - Ziya Paşa
o-ti-illant-dieshi 80
lizohita
1-
B)Saray ve Ötesi - Halit Ziya Uşaklıgil
C)Ömer'in Çocukluğu - Muallim Naci
D)Türk'ün Ateşle İmtihanı - Halide Edip Adıvar
E)Zeytindağı - Hüseyin Cahit Yalçın
(a
(a
(
16
C (0
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)18. Cumhuriyet Dönemi'nin 1940-1960 yılları arasında bireyin
iç dünyasını esas alan, toplumcu gerçekçi, modernist, milli
ve dinî duyarlılıkları yansıtan hikâyeler yazılmıştır. Abdullah
Efendi'nin Rüyaları, Yaz Yağmuru bireyin iç dünyasını esas
alan hikâyelere örnek verilebilir. Toplumcu gerçekçi çizgide
yazılmış çok sayıda hikâye karşımıza çıkar. Ekmek Kavga
sı, Merhaba Akdeniz, Sarı Sıcak bunlardan bazılarıdır. Yine
bu dönemde Bozbulanık adlı eser modernist çizgiyi temsil
eden hikâyelerdendir.
Bu parçada aşağıdaki yazarlardan hangisinin bir eseri-
ne yer verilmemiştir?
A) Halikarnas Balıkçısı
BSevinç Çokum
C) Nezihe Meriç
D) Orhan Kemal
E) Ahmet Hamdi Tanpınar
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)25.
AYT/ Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler - 1
24. Hanende Melek hikâyesinde, kimsenin sevmediği, yanı-
na pek yaklaşmadığı, içki müptelası dava vekili Hüseyin
Avni'nin umutsuz aşkı anlatılır. Bunun öznesi de kasa-
banın berbat kahvesinde bir saz heyetinin önünde şarkı
söyleyen "düşmüş" bir kadın olan Melek'tir. Hüseyin
Avni, karısının bileziklerini ve çocuklarının rızkını uya-
nik kemanciyla bu kadına göndermesine karşın amacı-
na ulaşamaz. Hatta kahvede dövülür, çamurlar içinde-
ki sokağa atılır. Melek, dışarıda adamı görür; başında
9-10 yaşlarında bir kız çocuğu ağlayıp yalvarmaktadır:
"Babacığım, hadi gidelim. Annem söz verdi, içtin diye
kavga etmeyecek. Bir şey getirmedin diye de kavga etme-
yecek."
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada tanıtılan eserin
yazarına ait değildir?
Sobohotti
Kuyucaklı Yusuf
Bİçimizdeki Şeytan
C) Değirmen
AN
D) Dağlar ve Rüzgâr
E) Tırpan
Tarihe Yardımcı Bilimler
ilimi olarak da adlandink
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)28 ve 29. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Eğitim temelden başlar. Bir ülkenin daima ileriye gitmesi
için halkı eğitmek ve bilinçlendirmek çok önemlidir. Bunun
tam tersi olduğunda cahillik doğar. Insanlar da azımsana-
mayacak kadar büyük felaketlere sürüklenir. Bu sebeple
ülkeyi aydınlatacak olan canlı fenerleri tetiklemek için eği-
timcilere çok iş düşüyor. Bireylerin ruhuna dokunmak ve
onlan cehaletten uzaklaştırmak eğitimle sağlanır.
28. Bu parça aşağıdaki soruların hangisine karşılık söy-
lenmiş olabilir?
Eğitimin temeli bireyin ruhuna dokunmak midir?
BEğitim ve cehalet arasında nasıl bir ilişki vardır? -
Halk eğitim görmezse halkın cehalet seviyesi artar
mi?
DY Bilinçlenmiş insanlar toplumda hangi konuma gelir?
E Olkede cehaletin olduğunu düşünüyor musunuz?
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)5X
Kemal Bilbaşar, ilk öykülerinde, özellikle
Anadolu kasaba halkının yaşayışını dile
getirmesiyle tanınmıştır. adlı kitabında
bir araya getirdiği bu öykülerinde arada
kent yaşamından örnekler de görülmekle
birlikte, kasaba yaşayışının ağır bastığı
görülür.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıda-
kilerden hangisi getirilmelidir?
A) Yaza Yolculuk
B) Yoldan Geçen Öyküler
C) Anadolu Garajı
D) Memleket Hikâyeleri
E) Anadolu'dan Hikâyeler
i
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)A
r?
in
24. O zamanlar bir Tosun Paşa ailesi varmış. Bu
aileyle yaşayan, çocukların eğitim ve bakımıyla
görevli bir Rum kadın, ailenin çocuklarına laterna
ile polka oynatır ve alafrangalık diye birçok aykırı
şey öğretirmiş, Hüseyin Rahmi Gürpinar, buradan
Matmazel Anjel tipini ortaya çıkartmıştır.
Bu parçada sözü edilen tipin yer aldığı eser
aşağıdakilerden hangisidir?
u
7
A) Şık
B) Cemile
C) Üç İstanbul
D) Damga
E)) Mürebbiye
25. Aşağıdakilerden hangisi Hitit Uygarlığına ait
özelliklerden biri değildir?
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Hikaye (1940-1960)Hikâye türünün Türk edebiyatındaki tarihî gelişi-
mini araştıran bir kişi aşağıdaki eserlerden han-
gisini diğerlerinden sonra incelemelidir?
A) Küçük Şeyler
B). Kerem tle AS
C) Semaver
D) Yüksek Ökçeler
E) Dede Korkut Hikâyeleri