Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960) Soruları
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)3. Anadolu'nun ilk defa usta bir kalem tarafından sağlam bir
hikâye tekniğiyle dile getirildiği bu hikâyelerde memur,
esnaf ve orta hâlli insanların sıkıntıları, geçim dertleri,
kasaba eğlence hayatı, adetlerin bağlayıcılığı gibi konular
canlı ve realist tabiat tasvirleriyle işlenmiştir. Hikâyelerde
konu Anadolu olmakla beraber dil, sade bir İstanbul Türk-
çesidir. Şeftali Bahçeleri, Boz Eşek, Yatık Emine, Garip
Bir Hediye kitapta yer alan hikâyelerinden bazılarıdır.
Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Halide Edip Adwar
B) Sait Faik Abasıyanık
C) Refik Halit Karay
D) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
E) Falih Rıfkı Atay
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)7.
TEST-1 Tam Öğrenme Testi
Wiwin
Son günümüz oldukça heyecanlı başladı. Nasıl olmasın? Ma-
1
mutların ülkesindeyiz ve mamut müzesine gidiyoruz. Juras
sic Park'ı yeniden ve gerçekten yaşıyorsunuz burada. Don-
muş topraklarda tamamı donmus mamut fosilleri, mamut
fosille (hdost
iskeletleri, kazılması zor donmuş topraklarda varlığı bilinen
ITT
mamut fosili. Müzede izlediğimiz video dudak uçuklatacak
kadan ilginçti.
A)
BY
SÖZCÜK TÜRLERİ, TAML
Bu parçada numaralanmış sözcüklerin türü aşağıdaki-
lerin hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir?
I
Zarf
Zarf
Zarf
D) Zamir
Sifat
11
Sifat
Zamir
Zamir
Sifat
Isim
4) Bidesik isim
İsinT
Sifat
İsim
Zarf
Zarf
IV
Edat
Edat
Bağlaç
Sifat
Bağlaç
10.
7
Edebiyat dünyası rengârenk bir gökkuşağıdır. Her yazar, ese-
riyle bu gökkuşağına bir renk eklemiştir. Genç sanatçılara dü
şen de önce bu gökkuşağının bütün renklerine boyanıp son
ra kendi rengini ortaya koymaktır.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)L
L
37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Solaris romanının yazarı Stanislaw Lem, Tarkovski'nin 1972 +
yapımı Solaris'ini izlediğinde şöyle diyor: "Tarkovski; Solaris'i
f
çekmemiş, Suç ve Ceza'yı çekmiş!". Tarkovski'nin
başyapıtlarından biri olarak görülen Solaris, bu bakımdan +
çokça eleştirilmiştir. Romanda baskın olan "insanın yüce bir -
bilinmezle karşılaşması" fikri, filmde yerini bireyin iç
yolculuğuna ve kendi vicdanıyla muhasebesine bırakır. Lem, →
Tarkovski sinemasının ruhuna uygun ama kendi edebî
anlayışına aykırı olan bu değişiklik sonucunda hikâyenin
bilim kurgu tarafının silikleştiğini söyler. Filmi çekmeden +
birkaç yıl önce Kubrick'in 2001: Bir Uzay Macerası'nı izleyen+
ve filmi fazlasıyla "soğuk" bulan Tarkovski ise bir bilim -
kurgunun "teknolojik bir yabancılığa" savrulmaması
gerektiğini söyler. Bilim kurgu, karakterler için
"normalleşmiş" bir gerçekliği yansıtır ve bu nedenle onun da +
gerçekçi bir estetiğe sahip olması gerekir. Görsel olarak
türün bilindik teknolojik araçlarından neredeyse tamamen
yoksun bir Solaris hayal eden yönetmen; renkli, samimive
nostaljik bir yeryüzü karşısında soğuk ve uzak bir uzay
istasyonunu birlikte sunar.
37. Bu parçaya göre, Tarkovski'nin eleştirilmesinin asıl
nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Farklı yapıtlara özgü ögeleri filminde birlikte ele
alması
B) Esinlendiği yapıtın öyküsünü kapalı bir dille
sunması
X
C) Filme uyarladığı romanın dokusuna sadık
kalmaması
D) Lem'in Solaris romanını sıra dışı bir bakışla
uyarlaması X
E) Yapıtlarının baştan sona bulanık bir atmosferde
geçmesi X
"F
ŞL
d
d
F
E
A) Bilim kurguya kendi damgasını vurduğu
B Solaris adlı filminde mekân zıtlığı kurduğu
C) insanın duygusaltarafını göz ardı etmediği
D) Seyirciyi yaşam hakkında şüpheye düşürdüğü
E) Filmlerinin psikanalitik okumalara elverişli olduğu
LİMİT YAYINLARI
38. Bu parçaya göre, Tarkovski ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)1.Aşağıdakilerden hangisi bireyin iç dünyasını esas alan hikâyelerin
özellikleri arasında yer almaz?
A) Ruh tahlilleri ve psikolojik analizler yapılmıştır.
B) Çağrışımlara açık bir dil kullanılmıştır.
C) Olaylar bir düşünceyi doğrulamak, haklı göstermek üzere anlatılmıştır.
D) Çehov tarzı (durum-kesit) hikâye tekniği kullanılmıştır.
E) İç konuşma ve bilinç akışı gibi teknikler kullanılmıştır,
Faulkner, Yaşar Kemal gibi yazarların kalemin de des-
romanın çağdaş bir çeşitlemesini su-
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)08 TEST
4. Ağustos... Cuma günü... Sicil Müdürü Cavit Bey,
yemekten sonra minderin üstüne uzanmış: uyu-
mak istiyor. Ama karasinekler rahat bırakmıyor.
Köylülerin duvar diplerine uzanıp yüzlerine birer
mendil örterek mışıl mışıl uyudukları gözünün
önüne geldi. İmrendi. Uzandı, sandalye üzerin-
de duran ceketinin cebinden beyaz keten mendili
alıp yüzüne örttü, sıkıntılı olmasına aldırmayarak
uyku gelecek diye bekledi. Bu arada da ilkin ço-
cuklarının mektep taksitleri için gönderdiği paranın
makbuzunu nereye koyduğunu düşündü. Sonra
karısının "Para yetiştiremiyorum!" diye sızlanma-
sını hatırladı.
ODönemi Hikâyeciliği - Il
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi bu parçadaki
hikâye anlayışıyla örtüşen eserler vermiştir?
A) Aziz Nesin
B) Yaşar Kemal
C) Refik Halit Karay
D) Samim Kocagöz
E) Memduh Şevket Esendal
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)11.
için hayat sürekli bir akıştır. Günlük hayatın herhan-
gi bir anından alınıvermiş küçük bir kesitten ibaret olan
öykülerinde, giriş ve sonuç bölümlerinin olmayışını bu
noktada aramak gerekir. Okuyucu, metnin bitmesine
rağmen öykü kahramanlarının yaşadığı, öyküde anlatılan
hayatın devam ettiği hissine kapılır. Genel olarak memur-
lar, bürokrat ve yanı aydınlar, Batı'ya öykünen tipler, ev
hanımları, esnaflar ve dedikoducu insanlardan oluşan
öykü kahramanları, günlük hayatta her gün karşılaştığı-
mız, üstün özelliklere sahip olmayan, ancak karakteristik
bir özelliğiyle öne çıkan sıradan insanlardır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangi-
si getirilmelidir?
A) Tarık Buğra
B) Oktay Akbal
C) Halide Edip Adıvar
D) Sait Faik Abasıyanık
E) Memduh Şevket Esendal
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)7)
Hiçbir şeyden çekmedi dünyada
Nasırdan çektiği kadar
Hatta çirkin yaratıldığından bile
O kadar müteessir değildi;
Kundurası vurmadığı zamanlarda
Anmazdı ama Allah'ın adını,
Günahkâr da sayılmazdı.
Yazık oldu Süleyman Efendi'ye
(Orhan Veli Kanık)
Bu dizelere bakılarak Orhan Veli Kanık için aşa-
ğıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Günlük konuşma dilini kullanmıştır.
B) Süssüz bir anlatımı vardır.
C) Kendinden önceki şiir geleneklerine bağlı kal-
mamıştır.
D) Fransız simgeci şairlerin etkisinde kalmıştır.
E) Sıradan bir insanı şiirde işlemiştir.
8)
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)2.
1. Halka yakınlık
II. Alışılmamış bağdaştırmalar
III.
Yoruma açık dizeler
IV. Uzak çağrışımlar, kapalı anlatım
V. Akıl dışı yönelimler
Yukarıdakilerden hangisi İkinci Yeni şiiri
ile ilgili değildir?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV. E) V.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)ANIM 8
RAMA
Tâye - 6
8. Hikâyelerinde İstanbul sınırları dışına çıkarak Anadolu'ya
yönelmiştir. Yurt gerçeklerini gözlemleyerek başarılı bir
biçimde ele almıştır. Yurt dışındaki sürgün yılları ona en
güzel vatan hikâyeleri yazdırmıştır. Egzotik, iğneleyici
sohbet havasındaki dili toplumun beğenisini kazanmıştır.
Samimi ve gerçekçi üslubuyla Anadolucu edebiyatın ilk
önemli eserlerini kaleme almıştır.
Türk D
Edebiy
Mizah ve siyasal yergi alanında da eser veren bu ya-
zar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Mithat Efendi
B) Refik Halit Karay
C) Hüseyin Rahmi Gürpınar
D) Halit Ziya Uşaklıgil
E) Namık Kemal
9. (Ben de duyarım bir ses ama bulamam nereden gelir ()
Nereden gelirse gelsin dağlardan (1) kuşlardan (deniz-
den() insandan (1) ottan (1) böcekten () çiçekten
de nereden gelirse gelsin () Bir hişt sesi gelmedi mi fena ( )
Geldikten sonra yasasın cicekler böcekler () insano-
Gelsin
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)Köylüye, emekçiye eğilen bir öykücülük anlayışı Saba-
hattin Ali'den sonra yaygınlık kazanmıştır. İkinci Dünya
Savaşı'nın çalkantıları arasında yaygınlaşan bu anlayışın
belli başlı yazarları arasında ---- sayılabilir.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdakiler-
den hangisi getirilemez?
A) Orhan Kemal
B) Mustafa Kutlu
C) Kemal Bilbaşar
D) Samim Kocagöz
E) Kemal Tahir
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)Aşağıdaki eserleri yazarları ile eşleştiriniz.
4.
5.
7.
2.
6.
8.
1.
3.
9.
Korkuyu Beklerken
Cevizli Bahçe
Semaver
Sam Amca
Kağnı
Kızıl Saçlı Amazon
Fil Hamdi
Hababam Sınıfı Uyanıyor
Susuz Yaz
10. Bacayı İndir Bacayı Kaldır
Aziz Nesin
-Samim Kocagöz
Rifat Ilgaz
Sadri Ertem
Oğuz Atay
Necati Cumalı
Sait Faik A.
Kemal Bilbaşar
Sabahattin Ali
Haldun Taner
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)D. Tevfik Fikret'le ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yan-
liştir?
A) Han-ı Yağma, Doksan Beşe Doğru adlı şiirleri toplum-
sal İçerikildir.
B) Şiirlerinde aruzla Türkçeyi en iyi bağdaştıran şairler-
den biridir.
C) Nazmi nesre yaklaştırmış, şiirlerinde parnasizm akı-
minin etkisinde kalmıştır.
D) Balıkçılar ve Yağmur adlı hikâyelerinde romantizmin
Izleri görülür.
E) Şermin adlı kitabında çocuklar için hece ölçüsüyle
yazdığı şiirler vardır.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)9. Türk edebiyatına realizmin yansıması, Tanzimat Edebi-
yatı'nın ikinci nesli ile mümkün olur. Samipaşazade Sezai
---- hikâyeleri ve romanında, Recaizade Mahmut Ekrem
- romanında, Nabizade Nazım -
romanı ve ---
hikâyesinde realizmin gerçekçiliği, mekân-insan ilişkisi,
insanın iç dünyası, olay örgüsündeki sebep-sonuç bağ-
lantısını belirgin biçimde ortaya koyar. Edebiyatımızda
realizm ve natüralizm akımları hakkında ilk ciddi bilgiler,
ilk Türk pozitivisti olarak nitelenen Beşir Fuad tarafından
verilir ve onun etrafında "hayaliyyun-hakikiyyun" tartışma-
si yaşanır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
herhangi biri getirilemez?
A) Sergüzeşt
Cuküçük Paşa
E-Karabibik
B) Araba Sevdası
D) Zehra
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)1) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde Cumhuriyet Dönemi'nde
Milli Edebiyat anlayışını yansıtan hikâyelerin özelliklerinden
biri değildir?
A) Hikayelerin kahramanları genellikle birçok yazarın yakından
tanıyıp gözlemlediği Anadolu insanıdır.
B) Toplumsal ve kültürel farklılıklar, ülke ve toplum sorunları,
Kurtuluş Savaşı, eski-yeni çatışması, köy ve kasaba insanının
çelişkileri, tarihi konular, yanlış Batılılaşma konuları ağırlıkla
işlenmişt
C) Hikâyeler toplumcu gerçekçilik anlayışıyla yazılmış ve gözleme
önem verilmiştir.
D) Cumhuriyet dönemi hikâyesinin sanatçıları eserlerinde, Milli
Edebiyat döneminde ele aldıkları konulara ilave olarak Atatürk ilke
ve inkılaplarını, savaş sonrası hayatı işlemişlerdir.
E) Batıl inançlar ve hurafeler eleştirilmiş, toplumsal fayda esas
alınmıştır.
Ahmet Hamdi Tanpınar, Tarık Buğra
21
***************
HERKLEE
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)DUF 07
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde parantezle () belirti-
len yere iki nokta (:) getirilemez?
A) İstanbul deyince aklıma üç şey gelir ()Boğaz, deniz ve
amak kique
vapurlar.
B Daha anlatacağım o kadar çok şey var ki () Hangisin-
den başlasam bilmiyorum.
C) Bunu tek bir yöntemle çözebilirsin () Empati kurarak.
D) Bu beklemediğim cümle beni şaşırttı ( ) Sana hep gü-
venmiştim.
E) Birçok şehre gittim () Paris, Londra, Petersburg, Ber-
lin...
V
CHAD -1150
AB
10
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Hikâye (1940-1960)4
"Benim Sinemalarım'da kıstırılmış insanların değişik
konumlarını vermek istedim. Ayrı yaşama koşulları-
nın, ayrı kişileri, hiç umulmadık yerlerde kesişir değil
mi? Benzemez tepkiler taşısalar da sonuçta çıkışı
aramaktadırlar. Türkiye'de insanın, beni ilgilendiren
durumunu vermeyi istiyorum... Anlatmaya çalıştığım
şeylerin gün ışığına çıktıktan sonra başkalarınca tar-
tışılmasından yanayım."
Bu parçada söylenen sözler, aşağıdaki yazarlar-
dan hangisine aittir?
A) İnci Aral
C) Latife Tekin
E) Ayşe Kulin
B) Pınar Kür @
DFüruzan