Cumhuriyet Sonrası Halk Şiirinin Temsilcileri Soruları

n- 1 9. (1) Şiir ve inşa makalesi İstanbul'da çıkan 7 Eylül 1868 tarihli Muhbir gazetesinde yayımlanmış ve bu makalede halk şiirine ilk defa dikkat çekilmiştir. (II) Ziya Paşa Osmanlı şairlerinin İranlıları İranlıların da Arapları taklit etmeleri neticesinde ortaya melez bir şey çıktığını söyler. (III) Ziya Paşa, nesirdeki du- rumun da aynı şiirdeki gibi olduğunu belirtir, yani eski şiirimizin anlaşılmadığı gibi eski nesrimizin de anla- şılmadığını ileri sürer. (IV) Makale, Ziya Paşa'nın şu tespitiyle biter: "Şiir ve nesirdeki bütün bu eksiklikleri gidermek için tabii olmak ve kendimize yönelmek ge- rekmektedir." (V) Bizim şiirimiz divan şairlerinin ölçü- süz diye beğenmedikleri avam şarkıları ve taşrada çöğür şairleri arasında deyiş, üçleme ve kayabaşı olarak anılan manzumelerdir. Ziya Paşa'nın Şiir ve İnşa makalesi hakkında veri- len bu parçadaki numaralanmış bilgilerden han- gisi yanlıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

AYT/Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 21. Cumhuriyet'in ilk yıllarında memleketçi şiir anlayışını sürdüren şairler, Kurtuluş Savaşı, Anadolu'nun doğal güzellikleri ve savaş sonrası durumu gibi konuları ele almışlardır. Yine aynı dönemde öz şiirin iki güçlü şairini izleyen şairler, Bursa'da Zaman, Kaldırımlar gibi başarılı şiirler yazarlar. Bu dönemde kimi şairler halka yönelmiş, folklordan yararlanarak halk şiirini yeni bir bakışla canlandırmaya çalışmıştır. 1930'lu yıllardan itibaren ise şiirde toplumcu gerçekçi etkiler görülür. Özellikle de 839 Satır'ın yayımlanmasından sonra şiirde serbest nazım önem kazanmıştır. 1940'tan sonra ise şiirde köklü bir değişim görülür. Bu yılların başında üç şairin başını çektiği yöneliş; şiiri, geleneksel yapısından tümüyle sıyırarak günlük yaşama açar ve sanatsallığı terk eder. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki memleketçi şairler arasında Kemalettin Kamu ve Faruk Nafiz Çamlıbel sayılabilir. B) Öz şiir anlayışını sürdüren şairlerle ilgili dile getirilen şiirler sırasıyla Ahmet Hamdi Tanpınar ve Necip Fazıl'a aittir. Saf sir 3 Bu yıllarda halka yönelip halk şiirini canlandırmak isteyenler arasında Asaf Halet Çelebi ön plana çıkmaktadır. D) 1930'larda toplumcu anlayışla yayımlanan şiir kitabı, Nazım Hikmet Ran'a aittir. E) 1940'lı yılların başında geleneksel şiiri yıkan üç şair, Garip akımının temsilcisi olan Orhan Vel, Melih Cevdet ve Oktay Rifat Horozcu'dur, 23. Ali - B Fu Yanıt Yayınları - F ro He S b:

6. Kabrin çiçekten bir türbe olmuş Dönmüş o türbe bir haclegåhe Bir haclegåhe dönmüşse türben Aç koynunu aç maşukânım ben Sen öldün, ölüm güzel demektir Ölsem yaraşır gaminla her gün Abdülhak Hamit'in bir şiirinden alınan bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Metafizik bir temayı işlemektedir. BY Bireysel duygular ağır basmaktadır. C) Türk edebiyatının ilk ölçüsüz şiiridir. D) Tanzimat'ın II. Dönemi'ne ait unsurlar belirgindir. E) Bir mersiye olarak nitelendirilebilir.

2. Yük beygirlerinin çalışma koşullarının kötülüğü Sultan Üçüncü Murat'ın dikkatini çeker ve bir ferman yayımlar. Bu fermanda sahiplerinin hayvanlarını iyi beslemeleri gerektiği öncelikle be- lirtilir. Ve hemen ardından da hayvanlara taşıyabileceklerinden fazla yük bindirilmemesi gerektiği... Yük beygirlerinin hakları- ni gözeten ilk padişah olan Sultan Üçüncü Murat'tan üç yüz yıl sonra 1856'da beygir haklarını gözeten yeni bir belge çı- kar. Yük taşıyan hayvanlara iyi davranılması için kimi kuralla- rin hatırlatıldığı belgede beygir hamallarının cuma günleri tatil yaptıkları vurgulanıyor. Fakat bu tatil günlerinde beygirlerin bi- nek amaçlı kullanılma ihtimaline karşı semerlerin üzerine demir çubuklar çaktırılmış olmasına rağmen kimi esnafın hayvanla- ri erzak nakliyatında kullandıkları ortaya çıkmış. Bunun üzeri- ne yük hayvanlarının altı gün çalışması ve bir gün dinlenmesi kurala bağlanmış. İş kurala bağlanmakla kalmamış, konuyla ilgili görevli memurlar tayin edilmiş, esnaf sürekli olarak de- netlenmiş. Ama insana "Buyurun buradan yakın" dedirtecek bir olay, bu düzenlemenin üzerinden altmış yıl geçtikten son- ra yaşanmış. 1920 yılında tramvay ve tünel işçileri haftanın bir günü izin yapma talebiyle greve çıkmışlar! Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Öyküleyici anlatımdan yararlanılmıştır. B) Deyimler kullanılmıştır. C) Açıklama amacı güdülmüştür. D) Birinci kişili anlatıma başvurulmuştur. E) Niteleyici sözcükler kullanılmamıştır.

6. uy Dostumdu önceleri Göz nurunu kitaplara dökmek varken Avare gezerdi caddelerde Dünya böyledir zaten Kadın olmasın ara yerde İçerik ve biçim özellikleri dikkate alındığında bu dizelerin aşağıdaki şairlerden hangisine ait olduğu söylenebilir? neb A) Necip Fazıl Kısakürek B) Ziya Gökalp C) Enis Behiç Koryürek D) Ahmet Kutsi Tecer E) Behçet Necatigil alkoselk

9. Geçmişteki ozanları, yaşayan ozanları bir bir inceledi Kendime yol gösterici, eylem kılavuzu olarak seçtiği Pir Sultan oldu. Ses olarak etkilendiğim sanatçı Dav Sulari'dir. Toprak çocuğuyuz, toprağa karşı büyük bir ö lemimiz vardır. Bunu da en iyi dile getiren Âşık Veys idi. Belirli bir derecede onun da etkisinde kaldım. Sula den etkilendiğim sese, Âşık Veysel mülayimliğini kattır Ve şunu anladım: O güne kadar halk ozanlığı sürekli ola rak istismar edilmişti. Halk şiiri geleneği gül, bülbül, çiçe edebiyatının dışına çıkarılmalıydı. İlk amacım bugün kadar gelen bu kalıpları kırıp yıkmak oldu. Olaylardan v halk yaşamından aldığım gerçekleri bir bir işlemeye baş ladım. Bu parçada görüşlerini dile getiren günümüzde Alevi- Bektaşi şiirinin yaşamasına katkıda bulunan ozan aşağıdakilerden hangisidir? A) Reyhani ob B) Murat Çobanoğlu C) Âşık Mahzuni Şerif D) Abdurrahim Karakoç E) Hüseyin Çırakman mineley ned

Adım-10 1. Küçük yaşta mecazi bir sevdaya tutuldum. Bu aşk 15 yaşıma kadar devam etti. İlk yıllarda Çoban Osman mahlasıyla şiir yazar, türkü söylerdim. 1964'ün sonbaharında ve 1965'in yen ilkbahar ve yaz aylarında birkaç kez rüyamda nurani yüzlü bir zatı görmüştüm. Bana hep "Feymani" diye seslenmişti. Bu yüzden bu adı mahlas olarak aldım. 1972 yılında evlendim. Üçü erkek, biri kız, dört çocuğum oldu. Hâlen Azapli köyünde oturuyorum. Aşağıdaki eserlerden hangisi, biyografisinde bu sözleri söyleyen halk ozanına aittir? a 18 A) Ahu Gözlüm B) Beşinci Mevsim C) Sazımdan Sesler D) Dom Dom Kurşunu E) Suları Islatamadım 9Y vs lo de Aşık Şiiri 18 ndod 3

DENEME-50 26. Ortak zevk ve dil anlayışına sahip şairlerin ortak şekil özelliklerini, ahenk unsurlarını, imge ve tema- ları kullanarak oluşturduğu şiir anlayışına şiir gele- neği denmektedir. Buna göre aşağıdaki dizelerden hangisi diğer- lerinden farklı bir şiir geleneğine ait olabilir Ayrill! 25071 kosme 2 A) Nice sultanları tahttan indirdi Nicesinin gül benzini soldurdu Nicelerin gelmez yola gönderdi Bir ayrılık bir yoksulluk bir ölüm b B) Seher vakti çaldım yârin kapısına Baktım yârin kapıları sürmeli b Boş bulmadim otağının yapısın Çikageldi bir gözleri sürmeli C) Dokun Veysel tele dokun Coştu gönül etti akin Sensin bana benden yakın Sen olmasan ben olmazdım 8 TAGO DC D) Var ol yürü var ol yürü Kara bağrın yere sürü Döğün döğün ağla bari Benim gönlüm olmayınca 2 Haydi Abbas vakit tamam Akşam diyordun işte oldu akşam Kur bakalım çilingir soframızı Dinsin artık bu kalp ağrışı b

8. Anadolu halk motiflerini işleyen, duygulu şiirler yazmıştır. Memleket şiirleriyle tanınan şairimizdir. Avrupai şiir anlayışından Aşık Tarzı söyleyişe söylenmiştir. Hece ölçüsüne yeni biçimler aramış modern ozanımızdır. Koçyiğit Köroğlu, Köşebaşı, Şiirler bilinen eserleridir. Bu paragrafta sözü edilen yazarımız aşağıdakilerden hangisidir? A) Fazıl Hüsnü Dağlarca B) Cahit Külebi C) Ahmet Kutsi Tecer D) Cahoit Sıtkı Tarancı E) Kemalettin Kamu

14. APARTMAN Dün iki katlıydı, Bugün üç katlı Derken Dört katlı, beş katlı, altı katlı Yükseliyor efendim yükseliyor, Memleket yükseliyor Yukarıdaki şiir aşağıdaki şairlerden hangisine ait olabilir? A) Ahmet K. Tecer B) Melih Cevdet Anday C) Sezai Karakoç D) Necip F. Kısakürek E) Turgut Uyar

5. Konuşacak Mehdi Geldi derleniş günü Derleniş toparlanış vakti Artık her gün her gece Bir kadir günü ve gecesi Kuran iniyor dağlardan tepelerden Yağmur onun yedeğinde Horozlar en keskin sesleriyle ötmede Koyunlar ışıldıyor yünlerinde Yeni ve keskin bir bilgelik keçilerde Doğudan batıya bir şimşek atlardan Heyamolalarla inip çıkan Bir eleğimsağma develerden Teinci Yeni Kullanılan imgeler ve beslenilen gelenek bakımından bu misraları, aşağıdaki şairlerden hangisi yazmış ola- bilir? A) Cemal Süreya B) Turgut Uyar C) Nazım Hikmet → D) Sezai Karakoç E) Behçet Necatigil Yayınla E

ŞİİR UNITE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI SIVAS YOLLARINDA Sivas yollarında geceleri Katar katar kağnılar gider Tekerleri meşeden() Ağız dil vermeyen köylüler Odun mu() tuz mu() hasta mi götürürler(?) Ağır ağır kağnılar gider Sivas yollanında geceleri(.) Ne yıldızlar kaynaşır gökyüzünde(,) Ne sevdayla dolar taşar gönüller()) Bir rüzgâr eser ki bıçak gibi El ayak şişer(.) Sivas yollarında geceleri Ağır ağır kağnılar gider(.) Kamyonlar gelir geçer(,) kamyonlar gider(-) Toz duman içinde() Şavkı vurur yollara(,) Sivas yollarında geceleri Katar katar kağnılar gider(-) 3. Siirde "Sivas yollanı" hangi duygu aracılığı ile anlatılmıştır? Açıklayınız. 4. Şairin şiirdeki Sivas izlenimi nasıldır? Değerlendiriniz. 143 bi, Bütün Şir

E) Birinci Yeni şiiri yüksek zumreye hitap eder. 20. Aşağıdakilerden hangisinde, Cumhuriyet dönemi şiir toplulukları, ortaya çıkış sırasına göre ve doğru olarak verilmiştir? A) Beş Hececiler, Yedi Meşaleciler, İkinci Yeniciler B) Yedi Meşaleciler, Garipçiler, İkinci Yeniciler C) Birinci Yeniciler, Beş Hececiler, İkinci Yeniciler D) Garipçiler, Yedi Meşaleciler, İkinci Yeniciler E) Birinci Yeniciler, İkinci Yeniciler, Yedi Meşaleciler 21. Ekmek dizimde

E) Birinci Yeniciler, Ikinci Yeniciler, Yedi Meşaleciler 21. Ekmek dizimde Yıldızlar uzakta, ta uzakta Ekmek yiyorum yıldızlara bakarak. Öyle dalmışım ki sormayın, Bazen şaşırıp ekmek yerine Yıldız yiyorum. Yukarıdaki şiir biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisine ait olabilir? A) Beş Hececiler B) Yedi Meşaleciler C) Toplumcu Gerçekçiler D) İkinci Yeniciler E) Garipçiler 22. Toplumcu siir geleneğinin edebiyatımızda

18. TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Seherden seyre vardum murgzâra Hezârân murg gördüm geldi zara Gül ü lâleyle zeyn olmış çemenler Oyuna girdi gönlekcek semenler Çü gördüm nakş-ı Erjeng oldi sahra Edüp bir nice rengîn şi'r peyda Bir divan edebiyatı şiirinden alınan bu beyitler, biçim ve içerik özellikleri bakımından aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisine ait olabilir? A) Mesnevi D) Gazel B) Kaside E) Müstezat C) Şarkı 20.

amık Kemal mi içinde unlar yazılmı in ikinci yanse wa başlamışt nü yaşatan .. IV. Murat ve e ve Yunus Em - Midas'ın Kö Midas'ın ülkesi nu anlattığı oy 1. - 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. akılan yerler - oyunlarıyla, çağdaş kültür ile halk kül- türü unsurları arasında bir köprü kurma gayreti içinde olmuştur. Oyunlarında de- ğer yargılarının değişmesi ve ekonomik - koşulların aileyi etkileyişi üzerinde dur- muş, maddi değere önem verdikleri için yanlış yolda giden aileler yanında, yoksul ancak sağlam temellere oturmuş, düz- gün bir yaşayışı olan aileleri de anlatmış, geleneksel Türk tiyatrosundan da yarar- lanarak --- adlı oyununu modern orta oyunu şeklinde yazmıştır. Bu eserinde kültürel yozlaşmanın getirdiği olumsuz- luklara, insanların ikiyüzlülüğüne ve de- ğerlerinden kopuşlarına dikkat çekmiştir. Konusunu ünlü Köroğlu hikâyesinden alan ve bir folklor araştırması özelliği taşıyan Koçyiğit Köroğlu adlı oyununda Köroğlu'nu yeniden yorumlamıştır. rinin konusun 1. Bu parçada tanıtılan tiyatro yazarı ve ştir. Tiyatro a eseri aşağıdakilerden hangisidir? de adını duyu A) Cevdet Kudret - Tersine Akan Nehir 3 2. Eserlerin şayan b -erkek durmu Kanav Su Ge yaşa kimi ve b akt tro Bu B) Faruk Nafiz Çamlıbel - Canavar C) Ahmet Kutsi Tecer - Bir Pazar Günü D) Necip Fazıl Kısakürek - Sabır Taşı E) Yaşar Nabi Nayır - Mete da A Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriy eserlerinde işlen