Cümle Çeşitleri Soruları

YKS / TÜR 33. Totemin avlanması için belli dönemlerde düzenlenen ve "sığır" diye adlandırılan kutsal av törenlerinde, şölen denilen toplu ziyafetlerde, yenilgiyle biten sa- vaş sonlarında söylenilen şiirlerdir koşuklar. Bunları ozanlar kopuz eşliğinde söyleyip çalarlar. Dörtlükler biçiminde kurulmuş bir yapıları vardır. Bunlarda yiğit- lik, aşk doğa sevgisi konular, işlenir genellikle. Yukarıdaki paragrafta aşağıdakilerden hangisine yer verilmemiştir? A) Sifat-fiil (ortaç) kullanılmıştır. , B) Tanım cümlesi kullanılmıştır. C) Zarf-fiil (ulaç) kullanılmıştır. D iç içe birleşik cümle kullanılmıştır. E) Aynı adı niteleyen ve belirten sıfat tamlaması var- dır. 500

20. (1) Cahit Sıtkı kendini hit Sıtkı kendini, hep kendini dile getirir şiirlerinde. O. içli bir memleket türküsü gibi sade ve sıcak şiirler vazdi. (III) Sevgililer icat etti yok yere, dostlar bulup onlarla konuştu. (IV) Çiçekler, kelebekler, ay işığı, güvercin kanadi, doimakta olan gün ona arkadaşlık etti. (V) Dünyaya güzel türküler söylemek için gelmişti Cahit Sıtki. Numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) I. cümle, devrik bir fiil cümlesidir. B) II. cümle, bağımlı bağlı bir cümledir. C) III. cümle, bağımlı sıralı bir cümledir. D) IV. cümle; kurallı, olumlu bir fiil cümlesidir. E) V. cümle, devrik bir birleşik cümledir.

bleik ON 2312 (1) Şehir, yazar için bir lisandır. (II) Şehir, yazarların dilinde- ki süslü bir cümledir. (III) Her toprağında tarihi çiçekler açar şehirlerin. (IV) Tarihin epik ve lirik sayfalarını okuruz şehir- lerin dilinden. (W) Şehirler fark edilmeyen tarihsel güzellik- leri anlatır. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi yapı- ca ötekilerden farklıdır? A) B) 11 C) III D) IV E) V

yucuyu düşündürmektir. (II) Ben okurumun düşünce vecan) 7. (1) Benim amacım bir doğruyu kanıtlamak değil oku- mkun lambasını yakan bir ışık olmayı isterim. (III) Her konuda deli- yazarım, düşüncelerimi sıcak bir üslupla dile getire- | bir bilirim. (IV) Okuyucularımla bir düşünce ormanında gezinirim. (V) Denenmemiş yolları denemeyi seven bir ele- denemeciyim ben. ret Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) cümle isim cümlesidir. söyler BY II. cümlede birden fazla yan cümle vardır. III. cümle bağımlı sıralı cümledir, D) IV. cümle birleşik fiil cümlesidir. E) V. cümle devrik, birleşik isim cümlesidir. 194

dayanarak / farklı ve kendine özgü dü- şünceler 7 üretir. C) Günlük hayatta / belirli bir sosyal çevre içinde yer alan insanlar / birbirleriyle / iletişimdedirler. D) Başkalarının sizden farklı düşünmelerinin altında yatan bir sebep / mutlaka / vardır. E) Başkalarının anlattıklarına ilgi göstermediğiniz zaman / kendilerine değer vermediğiniz mesajını / gönderirsi- niz. 15. (1) Ben artık gözlerimi pervasızca karşımdakine dikmiştim. gw Kısa kesilmis saçlarının tepesi açılmaya başlamıştı. (III) Küçük kulaklarının altından gerdanına doğru kırışıklıklar uzanıyordu. (IV) Uzun ve ince parmaklı ellerini önündeki kâğıtlar arasında gezdiriyor ve sıkıntı çekmeden tercüme yapıyordu. V Ara sıra, bulamadığı bir kelimeyi düşünür gibi gözlerini kaldırıyordu. Bu parçada numaralanmış cümleler yapısı bakımından ikişerli gruplandırılırsa hangisi dışarıda kalır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. . Bugün, aşırı ısı değişimlerine dayanabilecek uzay elbiseleri yapılabileceğini biliyoruz. Bugün uzayda dolasmanin ito

11 Aşağıdakilerden hangisi yapıca bağlı bir cümledir? (A) Eve geldi ve yemek yedikten sonra bir müddetdinlendi. B) Önce kitap okuyor, sonra okuduğu kitabı özetliyor c) Denizin dalgalarını dinlemek bana mutluluk veriyor. D) Yeşille mavinin buluştuğu bu şehri ben de pek severim. E) Yillar yılı tarım ve hayvancılıkla geçimini sağlamıştı. 3707

Rüyalar aynalara benzer, bazen içlerinde başımıza gele cek şeyleri görürüz. Bu cümleyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yan- lıştır? A) Iki yüklem de geniş zamanla çekimlenmiştir. B) Birleşik yapılı bir cümledir. C) Virgülden önceki cümle yapıca basittir. D) Virgülden sonraki cümlede sifat-fiil grubu nesne göreviyle kullanılmıştır. E) Anlamca olumlu, söz dizimine göre kuralli cümle- lerden oluşmuştur.

27. (1) Yapay zekâ, gündelik yaşamımıza katkılarıyla son döne- min en popüler ve ilgi çekici konularından biri hâline geldi. (11) Şöyle ki internet arama motorlarında, navigasyonlarda, yeni ürünler araştırdığımız alışveriş sitelerinde pek çok ya- pay zekâ sistemi bulunuyor. (III) Bu sistemlerin çalışması ile yaşamımız kolaylaşıyor ve yaşam kalitemiz artıyor. (IV) Ar- tik hizmet sunucu firmalar, kullanıcı memnuniyetini artırmak ve operasyon maliyetlerini azaltmak için yapay zekâ çalış- malarına daha çok yatırım yapmaya başladı. (V) Bütün bu yatırımların gelecekte yaşamımızı önemli ölçüde değiştire- ceği öngörülmektedir. Bu parçada numaralanmis cümlelerle ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi yanlıştır? AV I cümle, kuralli, olumlu bir eylem cümlesidir. B) cümle, girişik birleşik cümledir. III. cümle, bağlı cümledir. D) I. cümlenin öznesi, bir sifat tamlamasından oluşmaktadır. E) V. cümle, yüklemi birleşik fiil olan basit yapılı bir cümle- dir.

al 14. Doğduğum yere yaptığım ziyareti, ibadet eden bir hacı gibi tamamladım. Orada hiç hazırlıklı olmadığım duygular içinde kaldım, çok etkiledi bu ziyaret beni. mi ? Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Birleşik cümlelere yer verilmiştir. B) İsim cümleleri vardır. C) Olumlu fil cümlelerine yer verilmiştir. D) Yan cümleler vardır. E) Sıralı cümleye yer verilmiştir.

31. 1. Yaz bulut örtüsünde meydana gelen bariz ay manın Grönland buz örtüsünün erimesini hat sayılır oranda hızlandırdığı biliniyor. II. Bu da bir mavi balinanı ağırlığının 180 milyon katina ya da kabaca ABD'nin yıllık su tüketimine denk düşüyor. III. Yaz bulut örtüsünde sadece %1'lik bir azalma. Grönland buz örtüsünde fazladan 27 gigaton bu- zun erimesine yol açıyor. IV. Dünya gözlem uydularının gösterdiği veriler sa- yesinde yazları bulut örtüsünde 1995'ten başla- yarak tutarlı bir azalma olduğu ortaya çıktı. V. Böylece Grönland toplamda yaklaşık 4.000 gi- gaton buz kaybederek küresel deniz seviyesi yükselmesinin bir numaralı sorumlusu hâline geldi. Yukarıda numaralanmış cümleler anlamlı ve ku- ralli bir bütün oluşturduğunda hangisi baştan dördüncü olur? A) I. B) II. c) III. D) IV. / E) V.

Bu parçadaki numara A) un bir perdorin arkasına saklanacagim. Onun için onlar konu- Parçadaki numaralanmış cümlelerle agus olarak aşağıda verilenlerden hangisi yang inci, gereklilik kipiyle çekimleri bir cümlesidir. B) 'nci, yüklemi bilesik.czcük olan gigi şik cümledir. c) 'Onco, devrik, bilesi bir fil comlesider. D) Vüncü, kuralı bir oim cümlesidir. E Vinci, kurall, bileşik bir fil cümlesidir. Aşağıdaki bileşik cümlelerin hangisi farkh bir şekilde oluşturulmuştur? A) Bütün kitapçılarda aradığım hålde yine de o kitabı bulamadım. bilm bünkü firtinadan sonra kiremitlerin aktanimasi gerekiyor. Sonuçlan ona olduğu gibi aktann ki bundan sonra daha sıkı çalışsın. emir U çak, Istanbul'da aktarma yaptığı için geg kaldık. D E) Buraya getirilen eşyaların tüm sorumluluğu güvenlik görevlilerine aittir. 141 AKADEMI

9.) Nuran gülü seviyordu. (1) Hele Hollanda yıldızı deni- len kadife güllerine bayılıyordu. (II) O başlı başına bir saltanatti. (II) "Elbisem çok eski olsun fakat bahçem- de gúller yetişsin". (IV) Sonra krizantemlere sıra geliyordu. (V) Laleyi fazla üslup buluyor, buna karşılık ménekşeye bayılıyordu. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi bir- leşik yapılıdır? A) I. B) II. C) I. D) IV. E) V.

11. "Vardar Ovası, Vardar Ovası! Kazanamadım başlık parası!". Babaannem bu türküyü Rumeli şivesiyle söylerdi; eskinin olağanüstü günlerini, Balkan Savaşı çıkıp Türkiye'ye göç etmeden önce yaşadıkları bolluğu özleyerek. Metnin dil ve anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yöresel ağız özellikleri taşıyan sözcükler vardır. B) Basit, türemiş ve birleşik sözcükler bulunmaktadır. C) Devrik cümlelere yer verilmiştir. D) Yan cümlecikleri olan birleşik cümle bulunmaktadır. E) Birden fazla ad tamlaması kullanılmıştır. 1

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisi bağımsız sıralı cümledir? A) Hayatı anlayın; anlamayanlar, asla sevemez. B) Insanoğlu; iyiyi, güzeli, doğruyu sevmeli; bu, onun varoluşsal bir özelliğidir. C) İçimde bugün yağmur fırtınaları var, dünkü dinginlik yok. D) Her yer karanlık, diyordu; karanlıkta görmeyi öğrendi. E) Zekâ, büyük bir nimettir; iyi eğitilmediği zaman eziyete dönüşür. Sarmal Dil Bilgisi Soru Bankası •

filimss you BASIT (0) Bir insanda zekâ ile aklın ikisi de olmaya- bilir. (II) Zeki adam, günlük zorlukların için- den kolayca sıyrılabilen adamdır. (III) Akıllı adam ise günlük zorlukları tarih içine otur- tarak onlara çözüm arar. (IV) Zeki adam, olayların o andaki görünüşüyle yetinir. V Akilli adam ise olayın değerlendirilmesini tarihinin gidişine, yönüne göre yapar. Bu parçadaki numaralanmış cümleler- den hangisi yapıca diğerlerinden farklı- dir?

10. 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümle, özne görevinde kullanılmıştır? Co A) Bölgenin, kuzey rüzgarlarına kapalı, yüz elli metreye kadar sığ denizi var. B) Gireceğiniz denizin Karadeniz olduğunu, sakin görüntüsünün altında bıçkın bir delikanlı ruhu taşıdığını unutmayin. Gelen dalgaların kıyıya vurduktan sonra yarattığı anaforların derin oyuklar açması olumsuz sonuçlara yol açabilir. D) Yöre sulak alanlar bakımından diger bölgelere karşılaştırılmayacak ölçüde zengindir. E) İğneada ziyaretçileri altın gibi bir kumsalda güneşlenme ayrıcalığına sahip olacaktır. 7