Cümle Çeşitleri Soruları

35. Rasim Özdenören'in Gül Yetiştiren Adam'ı yalnızca ken- di eylemselliğinin etrafında dönmez; aksine yazarın ön- gördüğü yaşayışını "Gül" imgesiyle donatarak bir iletinin sözcülüğünü üstlenir. T E M P OU3m- kaleme amanla- Bu cümle için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? S ği yok- E E A) İki cümleden oluşmuş sıralı cümledir. B) Birinci cümlenin içinde bir tane yan cümlecik vardır. C) İkinci cümlede yan cümlecik vardır D) İki cümlenin özneleri ortaktır. E) Birinci cümle bişimce olumsuzdur. U i col e

21. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne ve nesne ortaklığı söz konusudur? A) Yalnız başıma yaptığım ilk yolculuktu bu; ayrılık, gurbet, sila nedir bilmiyordum henüz. B) Çantamı temizledim; kat kat çamaşırları, havlu ve giysileri içine özenle yerleştirdim. C) Tren hızla akıp giderken gördüğüm her şey beni kendine çekiyor, hayal âlemine sürüklüyordu. D) Yol boyunca kimseyle konuşmadım; biraz kitap okudum, biraz uyudum. E) Sabahleyin Kars'a inecek, oradan da otobüsle atandığım kasabaya gidecektim. 1 1 1 1

A IR ? - (1) 15 Ocak 1902'de Selanik'te doğmuş, Heybeliada Bahriye Mektebinden mezun olup Hamidiye kruvazö- rüne güverte subayı olarak atanmıştır. (11) Daha önce de yakalandığı zatülcenp hastalığı tekrar eden Nazım Hikmet, askerlikten çıkartıldıktan sonra Millî Mücade- leye katılmak için Anadolu'ya geçmiştir. (III) Ancak Bolu'da öğretmen olarak kaldığı yıllarda, güvenlik sorunu nedeniyle Moskova'ya gitmiştir. (IV) Moskova'da, Doğu Universitesinde ekonomi ve toplum bilim okumuştur. (V) ilk serbest şiirlerini de Moskova'da yazmıştır. Bu parçada numaralanmış cümleler, yapılarına göre eşleştirilirse hangisi dışta kalır? 6 G Em GIV ETV B) II III

94. 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisi basit yapılı bir cümledir? A Turnalar yok olursa aşk ve hasret öksüz kalır. BY Bilenle bilmeyen bir tutulmaz. e) Kierkegaard, "Hayat, geriye doğru anlaşılır, ileri doğru yaşanır." diyor. D) Hiçbir sanat eseri yoktur ki toplumunu yansıt- masin. Genç bir yazar, başka yazarların yapıtlarını ilk yazarlık dönemlerinde örnek alabilir. 5. 2. Aşağıdaki cümlelerden hangisi birlesik yapılı bir cümle değildir? A) Hemen oturup günlüğümü yazmalıyım. B) Her şeyi gördüm, artık buradan göçüyorum. C) Insan inanmalı ki başarıya ulaşsın. Sen beni anlarsın sanmıştım. E) Ayrılık başlarsa aşk da acıtır yüreği. 6. 3. I Sana kızmiyorum ama sitem ediyorum. II. Başka birine acı verebileceğimin bilinci beni ahlaklı kılar. III. Şu dünyada her insan, bir hikâyenin büyük veya küçük parçasıdır . ly. Topluluklar, giderek çöküyor; onun yerini titiz- likle korunan kimlikler alıyor. V. Siyaset adanlarının ve medya mensuplarının dilinin toplumu gerdiğini düşünüyorum.

8. “Nokta kadar menfaat için, virgül kadar eğilme." cümlesi yapısı bakımından aşağıdakilerden hangisine uygun- dur? A) Meyveli ağaca taş atan çok olur. B) Körler memleketinde şaşılar, padişah olur. C) Dereyi görmeden paçaları sivama. D) Ne kızı verir ne dünürü küstürür. E) Kimin arabasına binerse onun türküsünü çağırır. no ye Türk külti

L1. Kerem der ki dağ üstüne dağ olmaz Ah çekenin yüreğinde yağ olmaz Elin kızı gelip sana yar olmaz Vanp kapısına kul olmayınca Yukarıdaki dörtlüğün ikinci dizesinde hangi söz sanatına yer verilmiştir? B) Kinaye c) Tariz A) Teşbih D) Teşhis E) Tevriye

3. (1) Çocukları toplamak, dersleri yoluna koymak pek kolay olmadı. (II) Köylüler kendi dilleriyle konuşanla- ri anlamakta gecikmiyorlar. (III) Şimdilik hiçbir şey- den şikâyetçi değilim. (IV) Yalnız bir yol meselesi var ki bunu kendime iş edindim ve aylardır uğraşıyorum. (V) Geldiğim ilk gün kamyonda canımı çıkaran o yol, meğer bütün vilayetin en büyük derdiymiş. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca olumludur? . A) I ve II B) II ve III C) III ve IV V D) IV ve V E) I, II, III ve v e kaal

28. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapısına göre ötekilerden farklıdır? A) Arkadaşlarımla akşama kadar kentin tarihî yer- lerini dolaştım. B) Masanın üstündeki vazoda birbirinden farklı çi- çekler vardı. C) Ev sahibi misafirlerine yörenin meşhur yiyecek- lerinden ikram etti. D) Hiç kimse senin bu işi bu kadar kısa bir sürede yapacağını düşünmemişti. E) Yaşlı adam, uzun yıllar bu küçük köyde çiftçilikle geçindi.

AM 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisi anlamına göre olumlu, yapısına göre birleşik, söz diziming göre devrik bir eylem cümlesidir? A) Telaş içinde anlattıklarınızdan pek bir şey an lamadım ben. B) Kargo paketinin içinden çıkanlar sağlıklı ya şamla ilgili tanıtımlardı sanırım. c Fabrikamızda üretilen tekstil malzemeleri yurt dışına da gönderiliyordu. D) Eskiden bayram kartları atardik sevdiklerimi- ze hatta iş arkadaşlarımıza E) Konuşmanızda çok iyi özetlediniz konuyu, de ğerlendirmeleriniz de çok isabetli oldu

13. (1) Semerkant'a akşamüzeri indik, kent bize biraz serin geldi. (II) Once havaalanının önündeki kahvede oturup dinlendik. (III) Yanımızda bir peykenin üstüne oturmuş, çay içip konuşan kadınlı erkekli Özbekler... (IV) Bizim köy kahvelerimizi andıran bir görünüş. (V) Sonra ora- dan kalktık, otomobille şehre yollandık. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? AT I. cümle sıralı cümledir. B) I. cümle kurallı, birleşik bir fiil cümlesidir. C. III. cümle eksiltili cümledir. D) IV. cümlede yan cümlecik vardır. E) V. cümle bağlı bir cümledir.

5. Anilara dönmenin de bir yaşı olmalı değil mi? Bu, ben- de çok erken baş göstermiş olmalı! Çağınız başlıyor ey hatıralar! Erken, çok erken... Neye dokunsam bir ucu hep çocukluğa, hep anılara çıkıyor. "Hangi resmi- me baksam ben değilim." diyordu Tarancı. Hayır, öyle değil! Hangi resmime baksam benim. Her yaşımda be- nim, her çağımda ben... Her resimde o çocuğun hü- zünlü yüzü karşıma dikiliyor ve benimle aynı dilde, aynı tonda konuşuyor. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Olumsuz cümle B) Onaylatma cümlesi C Sebep-sonuç cümlesi Dy Unlem cümlesi E) Olasılık cümlesi

in ETİSİM ni ve ANLATIM BOZUK CÜMLE TÜRLERİ Bölüm 11 1. Cümle Birleşik cümlelerde birden fazla yan cümlecik bulunabilir. Aşağıdakilerden hangisi bu açıklamayı örneklendi- ren bir cümledir? A) Çocuklar heyecanla birbirlerine bakıyor ama kimse bir şey söyleyemiyordu. B) Elleriyle gözlerini ovaladı, gördüklerine nasıl inanabi- leceğini düşündü bir süre. C) Günümüzde yayıncılar çok satan kitapların peşinden koşuyor. D) Böyle bir ortamda büyüyen bir çocuğun kötü konuş- ması kimseyi şaşırtmaz. E) Ev sahibi, suçunu kabul edebilecek kadar cesur de- ğilmiş. (1) Bazı konular, derhâl tartışmaya yol açar. (II) Bu ko- Ortama

eyecan) mümkün çin deli- 7. (I) Benim amacım bir doğruyu kanıtlamak değil oku- yucuyu düşündürmektir. (II) Ben okurumun düşünce lambasını yakan bir ışık olmayı isterim. (III) Her konuda yazarım, düşüncelerimi sıcak bir üslupla dile getire- bilirim. (IV) Okuyucularımla bir düşünce ormanında gezinirim. (V) Denenmemiş yolları denemeyi seven bir denemeciyim ben. ensel bir ikâyele- cesaret Iktir. ayraç makta- Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) cümle isim cümlesidir. B) II. cümlede birden fazla yan cümle vardır. III. cümle bağımlı sıralı cümledir. D)) IV. cümle birleşik fiil cümlesidir. EX V. cümle devrik, birleşik isim cümlesidir. 194

arın nin 18. nda dır. un Aşağıdakilerden hangisi yapısına göre basit, söz dizimine göre devrik bir fiil cümlesidir? 1 kat Ar Uç ay kadar sürmesi bekleniyormuş ekonomik krizin. B) Şaşırtıcı derecede akıcıydı kitaptaki öykülerin dili. SY Daha önce birkaç kez seyretmişti bu macera filmini. DY Bütün kuşkular tek bir kişinin üzerinde toplanıyor. E) Likyalılardan kalan mezarları ziyaret ettik öğleden sonra. 5

13. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, yapısına göre diğerlerinden farklıdır? At Bu yıl sınava nasıl hazırlanmayı düşünüyorsun? BHer gün bu kadar yolu gidip gelmek zor olmuyor mu? ☺ C) Uzun zamandır nerelerdesin, niye arayıp sormu- yorsun? D) Saat kaçta çıkarsak oraya zamanında varabiliriz? E) Bütün bu olanlardan sonra oraya nasıl gideriz?

(1. Aşağıdakilerin hangisi, biçimce olumlu anlamca olumsuz bir cümledir? Babası ve amcası trafik kazasında hayatını kaybetti. B) Ben, Türkçe dersinden hiç yanlış yapar mıyım? • Müşterisini memnun edemeyen iş yeri çabuk kapanır . D) Matematik sorularının çözümünü bilmiyor değilim. Öğretmenin söylediği sözlerden dolayı kalbi kırıl- mıştı.