Cümlede Söz Konusu Olanlar Soruları

13. 1. Taç beyit II. Musammat gazel M. Müstezat N. Mesnevi Aşağıdaki beyitlerden hangisi numaralanmış ifadeler derr biriyle iliskilendirilemez? A) Men mübtelâ-yi hicrân menden ırağ cânân Ve'l-ömrü keyfe mâkân mislü'r-riyahı rayih B) Çihre-i zibâsi anun gülşen-i cândur Halk-i cihâna Mâ'i ridási sanasın âb-L revândur Bâğ-i cinâna Gussamun kıssaların yazar iken âhumdan Hâmeler yanduğını nâme-i terden sorasın D) Ben didükçe böyle kim kıldı Nedim'i nâ-tüvân Gösterür engüşt ile meclisdeki minâ seni E) Hümâ şeh sâyesidür çünki ikbal a Hümâyün oldi tâli' hübdur fala Gülistan oldi 'işk ehline gördüm Pes adın Gülşen-i Uşşak virdüm I

ns- an Ortalık adamakilli kararmış, gemi de limana iyice yanaşmıştı. Rıhtımda tek tük ışıklar yanıyordu. Ikinci kaptan, biraz içi geçmişçesine tekrar kumanda köprüsünün ön tarafına gelerek demirin başında duran yorgun tayfalara emirler verdi. Demirin zinciri, istim seslerine karışan büyük bir gürültüyle sıçraya sıçraya geminin burnuna doğru gidip delikten geçerek soğuk sulara gömülüyordu. Vapur, makinelerini istop edip olduğu yerde suların akışına kapılarak ağır ağır dönerken bir sürü kayık, sanki bir anda peyda oluvermişler gibi geminin etrafını sardı. Fakat korkudan aşağıya uzatılan iskeleye yanaşmıyorlar, biraz açıkta duruyorlardı. onun ni şu inda Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Hâkim bakış açısıyla yazılmıştır. B) Olaylar oluş sırasına göre verilmiştir. C) Betimleyici anlatıma yer verilmiştir. D) Tanık göstermeden yararlanılmıştır. E) Birden çok duyuya seslenilmiştir. 356

göster A) Yalnız I TYT022122 B) Yalnız III E) NIPve IV DI 12. Bir sanat yapıtının her yorumlanışında farklı sonuçlara ulaşıl- ması sanatın doğasında olan bir durumdur. Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cümleye en yakındır? A Bugün "sanat yapıtı" kavramının içeriği çok genişlediğin- den, sınırlarını belirlemek gittikçe zorlaşmaktadır. Sanat yapıtının çok anlamlı bir yapıya sahip olması sana- tin özünde vardır. Eski sanat yapıtlarının yeni bakış açılarıyla değerlendiril- meye gereksinimi vardır. Bir sanat yapıtıyla ilgili benzer yargılara varılması sanatın doğasından kaynaklanır. Sanatı değerlendirmede tarihsel süreçte oluşan farklı gö- rüşler, çok değişik değerlendirme ilkelerine göre düzen- lenebilir.

nalından da video 2. Her hâlin öyle güzel hep sıcacıksın. İçimde yaşıyorsun benim canımsın Seni sorsalar bana anlatılmazsın Kimseye benzemez sen bambaşkasın. Bu dörtlükte aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? A) Ünlü daralması B) Ünsüz benzeşmesi C) Ünsüz düşmesi D) Kaynaştırma E) Kökte ünlü değişimi

2. E) V (1) Her atasözünün bir genel kuralı, bir ilke niteliği vardır. (II) Bazı atasözleri uzun gözlemlere dayanarak doğa olaylarının sonuçlarını anlatır. (III) Bazı atasöz- leri ise sosyal ilişkiler üzerinde durur. (IV) Doğrudan doğruya öğüt veren atasözleri de vardır. (V) Bununla birlikte temsilî ve mecazi anlatıma sahip olmayan ata- sözlerimiz vardır. (VI) Bazı atasözlerinde de yargı me- caz anlamdadır fakat gerçek anlamını da düşünmeye engel yoktur. Bu parçada numaralanmış cümlelerdeki açıklama- lara aşağıdaki atasözlerinden hangisi örnek ola- rak gösterilemez? A cümle: Ağustosun yarısı yaz yarısı kıştır. Bll. cümle: Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır. C) IV. cümle: Az söyle, çok dinle. V. cümle: İşleyen demir ışıldar. E) VI. cümle: Mum dibine ışık vermez.

SIRA SİZDE Aşağıdaki parçalardan hareketle edebiyatın tarih ve dinle olan ilişkisiyle ilgili çıkarımlarda bu- lununuz. Bağdat'ın kapısın Genç Osman açtı, Düşmanın cümlesi önünden kaçtı, Kelle koltuğunda üç gün savaştı, Allah Allah deyip geçer Genç Osman... Kayıkçı Kul Mustafa Bu yıl bağa daha erken çıkmalıydılar. Geç kalmanın, şehirde lüzumsuz yere biraz daha oya- lanmanın hiçbir yararı yoktu. Evet, en iyisi erken gidip geç dönmekti. Üstelik bağları şehre yakın olanlar için, geç kalmak iyice anlamsızdı. Zaten buna da oldukça geç kalınmıştı. Oğlan askerliğini bitirmişti. İyi kötü bir işi, bir zanaatı vardı elinde. Sonra bu yıl biraz çeltik de düşünülebilirdi. Su durumu bildirki gibi değildi. Kış karlı geçmişti. Allah dilerse iyi olurdu. Mahmut Efendi bile bu yılki ürüne ilk kez "kulak asma" dememiş, "Allaha şükür" demişti. Denenmeye değerdi. Rasim Özdenören, Gül Yetiştiren Adam

7. Güçlüklere bir başına da olsa karşı koyan insan, güçlü insan olmalı. Ben bunu yalnız kalıp da ümitsizlik içinde olduğum anlarda daha iyi anladım. Bununla beraber senelerden beri o kadar çok zaman yalnız kaldım ki bu duruma âdeta alışır hatta güçlü olmanın gururunu duyabilmek için zaman zaman yalnızlığı arar oldum. Şu anda gurur diye adlandırdığım bu his, başlangıçta bir avunma yoluydu. Hayatlarının benim gibi ızdırapla dolu olduğunu sananlar, buna benzer bir sürü avunma çareleri bulmuşlardır. Bu çareler, o yalnız kalmış insanların yalnızlık anlarındaki arkadaşlarıdır. Hayatın karşısında bu arkadaşların yardımıyla tutunabiliriz. Bu parçanın yazarı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Umudunu zaman zaman kaybettiği B) Yalnızlığı her şeye tercih ettiği C) Uzun zaman yalnızlık çektiği D) Yalnızlığa karşı avunma çareleri ürettiği E) Avunma çarelerini hayata tutunma yolu gördüğü 268

ine, hem de anışlarında başarırdı. gerginlikte ak istenen in doğrulu- yola baş- rli görmek ölçütlerine östermeye 01 - ÖSS) k" söz- (uyma- er mev- erin ba- A) Bir süre sonra kendisi de bu akımın, bu tartış- manın içinde yer almıştı. B) Bu kitapları, belirlediğiniz ölçütlere göre se- cin, ayırın. C) Kendisine yapılan bu hakerzligi, bu saygısız- liği içine sindiremiyordu. D) Bütün bunları kendisinin yerine, önüne geç- mek isteyenler düzenliyordu. E) Bu makineler ötekilere göre daha kullanışlı, daha pahalıdır. (2001 - ÖSS) 27. Bıkmadan, yorulmadan, yılgınlığa düşmeden, sürekli okumalıyız. Okurken bir yandan, daha önce okuduklarımızdan belleğimizde kalan izin üzerini örten tozu, kiri temizlemeli, bir yandan da bu izi derinleştirmeye çalışmalıyız. A Y A Bu parçada geçen "belleğimizde kalan izin üzerini örten tozu, kiri temizlemek" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisi- dir? Y I N A) Edinilmiş bilgilerin önemini anlamak L A B) Doğruyu yanlıştan ayırmak R I C) Gereksiz bilgilerle oyalanmamak D) Unutulmaya yüz tutmuş bilgileri anımsamak E) Yeniliklere açık olmaktan kaçınmamak (2000 - ÖSS) Mauiulo vosilin kucak kucağa olduğu Kanlıca,

10 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümle, farklı öge görevi üstlenmiştir? 1 A) Ateş içinde yanarak kendini yatağa attı. B) Yanımıza koşarak geldi çocuk. C) Beni hiç sayıp yanınızdan uzaklaştırdınız. D) İnsanların aşk uğruna canlarını vermelerine şaşırdım. E) Yazar, acıyı hiçbir biçimde abartmadan sunuyor.

(1) "Motive olamıyorum." diyenlere şu tavsiyede bulunurum: (II) Kendinize "Ne istediğimi biliyorum ve bunu almaya ka- rarlıyım." derseniz ve bu basit onaylamayı gün içinde birkaç kez tekrarlarsanız istediğiniz şeyi elde etmek için bir heves kazanırsınız. (III) Birçok engel yolunuza taş koysa bile çalış- ma alışkanlıklarınıza sıkı sıkıya tutunma konusunda kararlı olun, çalışma ahlakınız başarınızı belirler. (IV) Hayal kurun ve dikkatinizi ona yoğunlaştırın. (V) Günümüz insanı hayal kurmaktan ne çok uzaklaştı oysa. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) I. cümlede doğrudan aktarım vardır. B) II. cümlede koşul anlamı vardır. C) III. cümle olasılık cümlesidir. D) IV. cümlede öneride bulunulmuştur. E) V. cümlede yakınma anlamı vardır. 2

19. Yıllarca önüme gelen her kitabı okudum. Bu kitap- larda ruhumun başkasının açlığını çekerken buldu- ğu, varıp yerleştiği öteki limanlar aradım. Bu liman- ları yıllar sonra bu yazarda buldum. Bu parçadaki altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisinde vardır? A) İnsanın başkalarına açmaktan korktuğu yanları- nın olduğunu hepimiz biliyoruz. B) Birbirini tamamlayan, uzaktayken birbirine öz- lem duyan insanlar iyi dosttur. C) Onun için her insandan öğrenilecek bir şey var- dır. D) Bazı insanları yalnızca yılda bir kez görmek ye- terli olabilmektedir. E) Herkesin överek bahsettiği bir insan, iyi bir in- sandır. ABCDE

h 28. Biyolojik özellikleri nedeniyle aloe vera kullanılan en eski tıbbi bitkilerden biri. Aloe vera ismi, "parlayan acı madde" anlamındaki Arapça "alloeh" ve Latince "ger- çek" anlamına gelen "vera" kelimelerinden oluşuyor. Tarih kaynakları Antik Çin ve Eski Mısır'da aloe vera- nın yanık ve yara tedavileriyle beraber ateş düşürücü olarak kullanıldığını gösteriyor. İki bin yıl önce Yunan bilim insanları tarafından her derde deva bir ilaç oldu- ğu kabul edilen aloe vera, Mısırlılar tarafından "ölüm- süzlük bitkisi" diye adlandırılmıştı. Bu parçadan hareketle aloe vera ile ilgili aşağıda- kilerin hangisi söylenemez? Antik dünyada tanınan bir bitkiydi. B Bugün olduğu gibi eski çağlarda da yanık tedavi- sinde kullanılırdı. Los C) Tipta kullanılmasının nedeni biyolojik özelliği ol- muştur. rih D) Sözcüğü oluşturan bölümler farklı dillerden gelmiştir. E) Üç kıtada bilinen ve kullanılan bir bitkiydi.

8. (1) 19. yüzyılın ortalarına gelinceye kadar heykelin işlevini de- ğiştiren bir değişim görülmez. (II) Heykel belirli konuları ve nes- neleri betimleyen bir sanat anlayışı olarak varlığını sürdürmüş- tür (II) 19. yüzyılın ortalarından sonra ise heykel sanatının ge- leneksel tutumların dışına çıkması hızlanır. (IV) Kil ile biçim- lendirdiği ön modellemeler yapan Auguste Rodin'in heykel- "Oleri, izlenimcilik akımının etkilerine açıktır. (V) Rodin'in hey- kellerinde yoğun duygusal romantizm her zaman vardır. 24 9 Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangileri ögeleri ve ögelerinin dizilişi yönüyle aynıdır? Alivell B) I ve II CI ve III D) lit ve IV ETV ve V Diğer sayfaya geçiniz.

16. Yüzünde görünür Yusuf nişanı Yüzünü görenler çeker efgani Büsbütün Gürcistan, Erzurum, Van'ı Belh'i, Buhara'yı değer gözlerin Bu dizelerde belirgin olan sanatlar aşağıdakilerden hangileridir? A) Teşbih-tecahuluarif B) İstiare - mecazımürsel Hüsnütalil - tevriye DMübalaga - telmih E) Mübalağa irsatimesél

4. I. Bataklığın en dibindeyseniz ne kadar çırpınırsanız çırpının bu, daha dibe gömülmenizden başka bir işe yaramayacaktır. II. Bir boksör yere düştüğü zaman yenilmez, ayağa kalkamadığı zaman yenilir; bu yüzden her düştü- ğümüzde ayağa kalkmayı bilmeliyiz. Numaralanmış II. cümleyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) I. cümlede ifade edilenlerle benzer görüşler içer- mektedir. B) I. cümlede anlatılan durum ile ilgili örnekleme ya- pılmıştır. C) I. cümlede ifade edilenler benzetme yoluyla somut- laştırılmıştır. D) 1. cümlede ifade edilenlerle çelişmektedir. EI. cümledeki durumda eksik olan, aşama bildiren bir ifade dile getirilmiştir. Diğer sayfaya geçiniz.

TYT01 Ideal Süre: 40 dakika 14. Fesleğen kabarmışken Biçip de kurutsak ya Seriversek kuskusu Şırayı şişelesek Tarhana, pestil, keş Eski toprak bizimkisi Bu şiirde aşağıdakilerden hangisi yoktur? War Zo A) Hgi Zamiri B) Haber kipiyle çekimlenmiş eylem C) Kuralli birleşik eylem D) Hem yapım hem çekim-eki almış sözcük E) Belirtme durum eki almış ad