Cümlenin Temel Öğeleri Soruları

8. Aşağıdakilerden hangisinde yansımadan türemiş bir yüklem vardır? A) Söylediği sözler, bu sefer de hedeften sapmıştı. B) Şırıl şırıl akan derenin sesi uzaktan duyuluyordu. C) Arılar hem çalışıyor hem de durmadan vızıldıyordu. D) Bu evde karıncalar ve ince bacaklı böcekler geziniyordu. E) Her akşam, gıcırtılı merdivenlerden üst kata çıkarız. Çözüm Yayınları 11.

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisi özne ve yüklem- den oluşmuştur? A) Bu sabah parkta gördüğüm mavi tasmalı beyaz köpek yanıma doğru geliyordu. B) Etraftakilerin bakışlarından rahatsız olan adam köpeği tasmasından çekiştirerek evinin yolunu tuttu. C) Hayvansever kadın, büyük olasılıkla köpeği sem- patik gördüğü için satın almıştı. p D) Bu sevimli köpek bile evine gittiğine göre benim de eve gitmem gerekir diye düşündüm. jim. E) O sevimli ve cana yakın hayvanın duruşu, insan- lığa büyük bir ders verir gibiydi.

Yoksulların içinde bulunduğu sıkıntıları bir nebze ol- sun azaltmak için elinden geldiğince çok çaba gös- terirdi, onlara yardım ederdi. Yukarıdaki cümlede aşağıdaki ögelerden hangi- si yoktur? A) Yüklem B) Dolaylı tümleç C) Zarf tümleci D) Edat tümleci E) Özne

7.Dil işçiliğinde yetkinleşip yoğrulmamış, dilin tadına, şiirine varamamış bir sanatçı yaşadığı günlerin sınırını aşamaz. 8.Dev saksıya gömülen kısa kütükten çelik süngüler gibi fışkıran yapraklar, korkunç bir acı ile gerilmiş büyük bir elin bana doğru uzanan sert parmakları gibi göründü. 9.Acının ateşi yaşamın ırmağını buharlaştırınca yağmura kucak açıyor gönlümün göğündeki bulutlar. Escimdir

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne isim tamla- maşından oluşmuştur? A) Ylar sonra da lise yıllarımın mutluluğunu hep ha- layacağım. B Her gün annemin yaptığı yemekleri düşünüp onu anıyorum. C) Geçen yılların acısını düşünmekten yorulmuş bir kadındı o. Ney D) Öğretmenimiz, en güzel kitabı yine ona vermişti. E) Adını kitaplardan öğrendiğim usta tiyatrocuyu bugün kaybettik. una gelen ve

dirler. imle- Re- Aynı gibi ırlar. enin tep- z? -lar. den nila- nları elikankitabevi.com.tr 3. Bir cümlenin ögelerini bulurken atacağınız ilk adım yüklemi bulmaktır. Çünkü tüm soruları yükleme sora- cağız. Yüklem bulmak sanıldığı gibi kolay da değildir. Özellikle tamlamaların, deyimlerin kısacası söz öbek- lerinin yüklem olduğu cümlelerde yüklemi görmek zordur. Yüklemin ardından mutlaka özne bulunmalıdır yoksa özne ile belirtisiz nesne karıştırılabilir. Yüklem ve özne olmayan cümlenin ögeleri bulunamaz. Mutla- ka yüklem ve özne olmalıdır. Bu iki öge esas öge iken diğer ögeler yardımcı ögedir. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? A) Söz öbekleri, yüklemi bulurken zorluk çıkarabilir. BÖzne ve belirtisiz nesnenin karışmaması için bir şart vardır. C) Yüklem ve öznenin bulunması, diğer ögelerin bu- lunmasını etkiler. D) Yüklemin önce bulunması diğer ögelerin bulunma- sını kesinleştirir. E) Öge bulmada esas ve yardımcı ögeler vardır.

1. Aşağıdakilerden hangisi sadece temel ögelerden oluşmaktadır? A) Kitap okuduktan sonra bir anda bir değişme bekle- mek doğru değildir. B) Kimseye söylemeden pilini pırtısını alıp buralardan gitti. B C) Kapıyı kilitleyip çıkması gerektiğini dün söyledim.ne D) Kalemtıraşla oynamak gibi değişik bir zevki olduğu- nu biliyoruz. E) Yörenin en güzel konuşan insanını davet etmek is- tedik.

se) dane 13. Ankara'nın eski semtleri, son dönemdeki yapılaşma ile birlikte, Türkiye'nin en görkemli semtleri arasında yer aldı. Bu cümle ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru Yüklen değildir? ton. A) Ögeleri, belirtisiz nesne - zarf tümleci - yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç)- yüklem şeklinde sıralanmıştır. B) Öznesi, tamlayanı ile tamlananı arasına sıfat girmiş bir ad tamlamasıdır. C) Zarf tümlecinde sıfat tamlaması vardır. D) Yer tamlayıcısında karşılaştırma ifade eden zarfa yer verilmiştir. E) Yüklemi birleşik fiildir.

18. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin ögeleri "özne - zarf tümleci - yüklem" şeklinde sıralanmıştır?ne A) Doğa Derneği dört yıldır buradaki kara akbabaları, izliyor. BKanat açıklığı üç metreyi bulan kara akbabalar, bu bölgede dev bir gölge şeklinde rahatlıkla fark ediliyor, C) Sadece tepesi düzleşecek yaşa ulaşan karaçam ağaçlanında yuva yapabiliyorlar, Orman Genel Müdürlüğü planlarını bu devasa yırtıcılanı koruyacak şekilde hazırlıyor. EY Kara akbabalar, uzun zamandan beri milli parkin da sembolleridir.

7. Her gece rüyasında kendini kurtarmak için birçok gemi- nin pupa yelken geldiğini gören zavallı, eski bir Türk ge- micisiydi. Bu cümlenin ögeleri aşağıdakilerin hangisinde sıra- sıyla verilmiştir? A) Yüklem B) Özne, yüklem C) Zarf tümleci, özne, yüklem D) Özne, ilgeç tümleci, yüklem E) Zarf tümleci, dolaylı tümleç, özne, yüklem 10. D n 8 S

Sabah ezanı okundu. Kalk yavrum, işe geç kalacaksın. Ali nihayet iş bulmuştu. Bir haftadır fabrikaya gidiyordu. Anası memnundu. Namazını kılmış, duasını yapmıştı. İçindeki Cenabı Hak'la beraber oğlunun odasına girince uzun boyu, geniş vücu- du ve çok genç çehresi ile rüyasında makineler, elektrik pilleri, ampuller gören, makine yağlan sürünen ve bir dizel motoru homurtusu işiten oğlunu evvela uyandırmaya kıyamadı. Ali işten çık- mış gibi terli ve pembeydi. Coppe cadenin üz kadıncağı Anası Halıcıoğlu'ndaki fabrikanın bacası kafasını kaldırmış, bir horoz vekanıyla sabaha, Kâğıthane sırtlarında beliren fecri-kâzibe bakıyordu. Neredeyse ötecekti. Ali nihayet uyandı. Anasını kucakladı. Her sabah yaptığı gibi yorganı kafasına büsbütün çekti. Anası yorgandan dışanda kalan ayaklarını gıdıkladı. Yataktan bir hamlede fırlayan oğluyla beraber tekrar yatağa düştükleri zaman bir genç kız kahkahasıyla gülen kadın mesut sayılabilirdi. Mesutla- n çok az bir mahallenin çocukları değil miydiler? Anasının çocuğundan, çocuğun anasından 11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Al All: ( za

6. Asırlarca aynı topraklar üzerinde yaşamak, farklı ulus- lar arasında ortak bir anlayış geliştirdi. Cümlenin Bu cümlenin öge dizilişl, aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) Nesne - Dolaylı tümleç - Yüklem B) Özne - Dolaylı tümleç - Nesne - Yüklem C) Dolaylı tümleç - Özne - Nesne - Yüklem D) Zarf tümleci - Özne - Yüklem E) Özne - Zarf tümleci - Nesne - Yüklem B

9. Aşağıdakilerin hangisinde yanıt cümlesi, ötekilerden farklı bir ögedir? A) - Bu kötü şakayı yapan kim? Arkadaşım. B) C) Dün izlediğiniz oyun nasıldı? Büyüleyici. Bu zor soruyu kim cevaplamak ister? - Ben. 6 1.D -> D) - Deponun anahtarları kimde? Dayımda. E) - Caninı sıkan ne? Hava. • 2. B 3. D 4. C 5. C

21. (1) Çoğumuz, düşünmeyen bir dünyada yaşıyor olmaktan yakınıyoruz. (II)-İnsanların büyük bir bölümü, en az dü- şünceyle bütün bir yaşamı omuzlamak gibi bir kolaycılığı benimsiyor. (III) Büyük çoğunluğunu düşünmeyenlerin oluşturduğu bir dünyada her şeye rağmen düşünen in- sanı gerçek insan diye tanımlamak gerekir, (IV) Düşün- mek, insan yaşamına bütünsel bir bakışla bakmaktır. (V) Düşünmek, dünyaya bir ya da birkaç açıdan değil bütün açılardan bakmayı bilmekle olur. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinin öge dizilişi sırasıyla "özne, dolaylı tümleç ve yüklem" şeklindedir? A) I B) II C) III D) IV E) V

n sıralanışı yo we v C) Il ve Ill tümleç, açıklayıcı- Subu yeri, bir ressam zim duyamayacağımız mşumuzun babası, söz Prf Yayınları edebiyatının dertli şairini, yedi buçuk gibi, büyük bir B) Gözlerinde beliren bir damla CL meselesinde arkadaşlarıyla aynı görüşteydi. D) Bütün gün kırlarda, deniz kenarlarında dolaştık. E) Dere tepe gezip sonunda yorgun düşmüştü. 59. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin öge sayısı diğerlerinden daha azdır? hipodromları ve bo- A) Dünyanın en önemli yazarlarından biriydi. B) Bunca olaydan sonra benim tek dayanağım sensin. C) Eriyen karların içimizi coşturan serin sularından içtik. D) Başımda duydum kumruların o eşsiz kanat sesini. E) Kimse duymaz çilesini tütmeyen bu öksüz ocakların. 60. Aşağıdaki cümlelerden hangisi sırasıyla "kim, neyi, ne za- man, kimden" sorularına cevap verir? gaza yüzde kaç oranında zam yapacağına sabah

soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Içeriği ne olursa olsun, bir sorunu çöz- mek için insanların düşünce alışverişinde bulunmaları, bir başka deyişle iletişim kurmaları gerekir. (II) Uygarca konuşma ve tartışma becerisinin geliştirilmemiş ol- duğu toplumda, bir sorunu çözmek ama- cıyla başlatılan etkileşim, kısa sürede sür- tüşme ve çatışmaya dönüşür. (III) Böylece var olanı çözmek şöyle dursun, soruna yenileri eklenir; dünyanın birçok ülkesin- de görülen kanlı çatışmaların kökeninde, bilinçsiz koşullar altında yaratilan sosyal ortamdaki iletişim düzensizliği yatar. (IV) Toplumsal sorunların demokratik çözümü için karşılıklı, iki yönlü iletişim gereklidir. (V) Böyle bir iletişim gerçekleştirilmediği sürece, sorunların çözümüne ulaşılamaz. (VI) Gücü o anda elinde bulunduran oto- rite, emir vererek toplumsal soruna bir çözüm getireceğine inanabilir. (VII) Ancak iletişim kurmadan ortaya atılan ve zorla kabul ettirilen bu tür çözüm biçimlerinin ömrü, emri veren güçün ömrü kadar olur otorite değişince yeni otorite eski emri ortadan kaldırır ve çoğu kere, öncekine taban tabana zit, yeni emirler verir. (VIII) Zamanla sürtüşmeler çoğalır, bu tür keyfi emir ve uygulamalar daha derin toplum- sal buhranlara yol açar. B12 11. Mehmet Isi denemesi 10 Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) II. cümlede altı çizili bölüm sifat-fiil öbeği- nin nitelediği bir isimdir ve cümlede dolay- li tümleç görevindedir. B) III. cümlede ünsüz yumuşaması kuralına aykırı durumda olan bir sözcük isim tamla- masında tamlanan olarak kullanılmıştır. d IV. cümlede tamlayanı ve tamlananı sıfatla nitelenmiş bir karma tamlama sonuna al- dığı edatla zarf görevi üstlenmiştir. D) V. cümlede işaret sıfatı ve belgisiz sıfatla kurulan sifat tamlaması cümlenin öznesi durumundadır. E) VII. cümlede edilgenlik eki bulunan sifat- fiiller aynı isim tamlamasını nitelemiştir. sorunların asumine