Cümlenin Temel Öğeleri Soruları
Lise Türkçe
Cümlenin Temel ÖğeleriSoyad.....
Sinifi ve No:
2.SINIF TÜRKÇE
OKUDUĞUNU ANLAMA
ETKİNLİK-2
ÇİFTÇİ İLE GEÇİMSİZ OĞULLARI
Akıllı bir çiftçi varmış. Ama bu çiftçinin oğullarıyla başı dertleymiş. Çünkü oğullan birbirleriyle
hiç geçinemez, durmadan çekişirlermiş.
Çiftçi oğullarına ne dediyse kâr etmemiş. Çocuklar o kötü huylarini bir türlü değiştirmemişler.
Atışıp çekişmeye devam etmişler.
Adamcağız sözle başa çıkamayacağını anlayıp, "Bari şunlara bir örnek göstereyim." demiş.
Oğullarını yanına çağırmış. Onlardan birkaç demet de çubuk istemiş.
Oğullarını karşısına almış. Çubukların hepsini bir demet yapıp bağlamış. Sonra oğullarına verip:
"-Kirin bakayım şunları!" demiş.
Çocuklar uğraşmışlar, didinmişler ama çubukları bir türlü kıramamışlar. Bunun üzerine çiftçi,
demeti onlardan alıp çözmüş. Çocukların hepsine birer çubuk verip;
"-Şimdi kırın bakalım." demiş.
Çocukların hepsi de ellerindeki çubukları kolayca kırmışlar.
Baba;
"-Görüyorsunuz ya evlatlarım," demiş, "birlik olursanız düşmanlarınız size bir şey yapamaz. Ama
birbirinizle geçinemez, çekişmeye devam ederseniz, düşmanlarınıza tek başınıza karşı
koyamazsınız; yenilip gidersiniz."
A) Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlay nız.
kac tumce
1. Çiftçinin, oğulları ile niçin başı dertteymiş?
çik telan ağlarvardinebis gesine.me.z4.
durmadan çekisielema.....
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri14. Aşağıdakilerin hangisinde bir anlatım bozukluğu var-
dir?
A) Havaların birdenbire bir ısınıp bir soğuması, çeşitli
mevsimsel hastalıkların ortaya çıkışına zemin hazır-
Iiyor.
B) Aşırı sıcak hava, hem bedenlerin fizyolojik işleyişini
hem de ruhsal durumları olumsuz etkileyebiliyor.
C) Yaz mevsimini serin yerlerde geçirmek isteyenler,
genellikle yaylalara çıkmayı tercih ediyor.
D) Eskiden sıklıkla karşılaşılan pek çok hastalık, şim-
dilerde ya çok az ya da alınan önlemler sayesinde
hiç görülmüyor.
E) Sıcak ve kurak geçen yazın ardından beklenen ya-
ğış gelmeyince şehri susuzluk ve bulaşıcı hastalık-
lar endişesi sardı.
TÜRKÇE
10
Lise Türkçe
Cümlenin Temel ÖğeleriTYT/ TÜRKÇE
11. Gestaltçılara göre en ilkel ve basit olan psikolojik deneyimler
dahi karmaşıktır.
Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı aşağıdakilerin
hangisinde verilmiştir?
A) Zari tümleci-özne zarf tümleci - yuklem
B) Zarf-tümleei özne odat tümleci - yüklem
C)Yer tamlayieler Özne zarftümleci - yüklem
D) Özne - zarf tümleci - yüklem
E) Edat tümleci - özne - yüklem
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri8. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde bir
öğenin içine bir başka öğe girmiştir?
A) Sütten ağzı yanan, yoğurdu üfleyerek
yer.
B) Suyun yavaş akanından, insanın yere
bakanından kork.
C) Bir kötünün yedi mahalleye zararı
vardır.
D) Sürüden ayrılan kuzuyu kurt kapar.
E) Akıllı köprü arayana kadar, deli suyu
geçer.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleriki
a
en
anı
V
TYT/TÜRKÇE
19. (1) Otobüsün camına düşen yağmur damlalarının her biri
kendine ayrı bir yol buluyordu. (II) Cam kenarına oturmak
tercihim değildi normalde (III) Aceleyle çantaya attığım
kitabı daha önce okuduğumu fark ettim. (IV) Kahvemi
kitabıma dökmeden içebildim. (V) Hırkamı katlayıp
kucağıma koydum, üşürsem giyerim.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıda
verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlenin öznesi, fiilimsi grubudur.
B) II. cümle, devrik isim cümlesidir.
C) III. cümlede, iki farklı nesne vardır.
D) IV. cümlenin zarf tümleci, bağ-fiil grubudur.
E) V. cümle, bağımlı sıralı cümledir.
20. Yapılan araştırmalarda, bilim ve sanat merkezlerine
devam eden öğrencilerin eğitim süreçlerinde bazı
zorluklar yaşadıkları görülmüştür. Hem kendi okullarındaki
sorumlulukları hem de bu merkezlerdeki çalışmalara
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleridemezdi. Doğru demişler:
"Kendisini saydırmasını bilmeyeni saymazlar." O kendini
saydırmasını bilmiyordu.
Hayatta bilmediği şey yoktu onun: Dülgerlik, saraçlık
yapar, samanları çok güzel yığardı. Gençliğinde kolhozda
öyle tayalar (saman yığınları) yapardı ki kış gelince onu
açmaya kıyamazlardı. Yağmur yağınca sular yığının üze-
rinden kaz sırtından kayıp süzülür gibi akardı. Kar ise
sanki evlerin damını örter gibi örterdi yığınları. Savaşta
'Emek Taburu'nda görev almış, Magnitogorsk fabrikası-
nın duvarlarını örmüş, Stakhanov gibi adını duyurmuştu.
Askerliğini bitirip gelince orman bölgesinde ev yaptı, or-
mancılık yapmaya başladı. Her ne kadar yardımcı işçi ise
de, tomrukların taşınması işiyle o uğraşır, damadı olacak
Orozkul ise kendisini sık sık davet ettirerek ziyafetlerde
gönül eğlendirirdi. Ama üstleri denetim için gelince, on-
ları Orozkul gezdirir, ormanı o gösterir, av partileri dü-
zenlerdi onlara. O zaman patron o olurdu. Hayvanlara da,
arılara da Mümin bakardı. Bütün hayatı sabahtan akşama
kadar çalışmakla, türlü sıkıntılar içinde geçmişti ama ken-
dini saydırmasını öğrenememişti bir türlü.
Üstelik Mümin'in dış görünüşü saygıdeğer bir aksaka-
la da hiç benzemiyordu. Ne saygınlığı ne ağırbaşlılığı ne
de sertliği vardı. İyi yürekli bir insandı ve böyle olduğunu
ama değerinin bilinmediğini yüzüne bakar bakmaz anlar
dınız. Tâ eski çağlardan beri böylelerine şu öğüdü verirle
"İyi olma, kötü ol! Dişlerini göster! Bak sana bu da azdım
Kötü ol, kötü!" Ama onun talihsizliği idi bu. Hep iyi olara
kalırdı. Buruşuk yüzünde gülümseme hiç eksik olmaz v
bakışı ile sanki "Ne istiyorsun? Ne istiyorsan söyle, seni
için her şeyi yaparım, canın ne istiyorsa söyle bana" derd
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri0.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde temel cümlenin-
nesnesi yoktur?
A) Sonra durup herkesi göz ucuyla süzdü.
B) Hint Denizi'nde gayet büyük yılanlar gördük.
C), Lokantanın kapısını sert bir ayak darbesiyle açıp
içeri girdi.
D) İleriden hızlı bir arabanın geldiğini fark etti.
VOL MONT
E) Son anda arabanın önünden çocuğu almayı ba-
şarmıştı.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğelerini
1
di
A
Bütün sevdiklerin seni terk edip gitti,
Yapayalnız kaldın artık.
Dokunsalar ağlarsın çocuklar gibi,
Büyüdü gözlerinde yalnızlık.
Bu dörtlükte aşağıdaki ögelerden hangisi yoktur?
A) Belirtili nesne
BY Dolaylı tümleç
C) Zarf tümleci
D) Özne
E) Belirtisiz nesne
Lise Türkçe
Cümlenin Temel ÖğeleriEleştirmenin herhangi bir yapıtı değerlendirmek için bir ölçütü,
bir yöntemi olması gerekir. Keyfe bağlı yargılardan kaçınmalı,
nesnel değer yargıları ardına düşmeli. Bu özelliklerden uzak
bir eleştirinin gereken değeri görmeyeceğini eleştirmenin çok
iyi bilmesi gerekir.
Bu parçada geçen "keyfe bağlı yargılardan kaçınmak"
sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aynı ölçütleri değişmez kabul etmek
B) Yapıta göre yargı değiştirmek
C) Kişiye ve yapıta göre yargı bildirmek
D) Yargıların tartışılabilir olmasına dikkat etmek
E) Değerlendirmelerde kişisel beğeniyi yansıtmak
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri9.
Bireylerdeki davranış değişikliklerini öngörmek, gelecekte
ortaya çıkabilecek muhtemel sorunlara çare bulmak
açısından önemlidir.
Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı, aşağıdakile-
rin hangisinde verilmiştir?
AÖzne - yüklem
B) Özne - nesne - yüklem
C) Özne - dolaylı tümleç - yüklem
D) Özne - zarf tümleci - yüklem
E) Özne - dolaylı tümleç - zarf tümleci - yüklem
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri11. Dua, tembellere tanınmış özel bir hak değildir.
Aşağıdaki cümlelerden hangisi, ögeleri ve öge dizi-
lişi bakımından yukarıda verilen cümleyle özdeştir?
A) İnsan, kendi istemedikçe yalnız kalmaz.
ald i
B) Plan, amaç, çaba başarının üç anahtarıdır.
C) Güzel düşünen insan, güzel konuşur.
D) Kendini tanımayan insan, çevresini tanıdığını iddia
etmemeli.
E) Bilgi, bilen insan için kör bir insanın bastonu gibidir.
YAYIN
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri7.
Pencerenden, günün aydınlığından önce
dolsun günaydınım odana.
Bu cümledeki öge dizilişi, aşağıdakilerin
hangisiyle özdeştir?
A) Dokunduğum her islak duvardan, pis
kokulu bir yalnızlık bulaşıyor üstüme.
B) Açılmamış bir goncanın üzerine konan
bir kelebek gibi konsun ellerim ellerine.
C) Yerlere sonbaharın geldiğini hatırlat-
mak istercesine düşüyordu yapraklar
ağaçlardan.
D) Bu bakımsız, terk edilmiş bahçede bir
daha açmayacak çiçek.
E) Gökyüzünde ansızın beliren bulutlar bir
kara leke gibi düştü üzerimize.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri29. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad tamlamasının
ögelerinden biri cümle şeklindedir?
A) Yenileşen hayat ve bu hayatın yavaş yavaş oluş-
turduğu kültürel ortam o güne kadar varlığı çok
hissedilmeyen edebiyatı, kamuoyunda düşünülen,
tartışılan bir konu hâline getirmiştir.
B) Bir kültürün, bir uygarlığın veya bir insanın bir baş-
ka kültürü, uygarlığı veya insanı tanımasının en
kısa yollarından biri çeviridir.
C) Yeniliğin ve değişimin kalıcı olmasını sağlamada
en etkili araçlardan biri olan eğitim, güzel meyvele-
rini verebilmek için uzun bir zamana ihtiyaç duyar.
D) Öğrenciler okula yaklaşıyor haberi, kelimenin tam
anlamıyla tarifsiz bir sevinç içindeki öğretmenler
arasında hızla yayılıyordu.
E) Eğitimde belli hedeflere ulaşabilmek için, her şey-
den önce iyi bir ekonomiye ihtiyaç vardır ve dün-
yadaki gelişmeleri doğru yorumlayan bir planlama
gerekir.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri5. (1) Haber fotoğrafçıları yüzlerce görüntü fırsatı ve olanağı
arasından kendi seçtiği bakış açısı ile fotoğrafını çeker.
(II) Bu fotoğrafların gazetenin hangi sayfasında, hangi
büyüklükte ve hangi kadrajla yer alacağına ise fotoğraf
editörleri karar verir. (III) Haber fotoğraflarını değerlendi-
ren ve seçenler fotoğraf editörleridir. (IV) Ancak Türki-
ye'de fotoğraf editörlüğü kurumu maalesef tam anlamıyla
her gazetede yer almamaktadır. (V) Haber editörlerinin,
haber müdürlerinin ya da sayfa sekreterlerinin bu işi üst-
lendiklerini görüyoruz.
Bu parça ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi
yanlıştır?
A) I. cümlenin öznesi belirtisiz isim tamlamasıdır.
B) II. cümlede yüklem birleşik fiildir.
C) III. cümle özne ve yüklemden oluşmuştur.
D) IV. cümlede nesne vardır.
E) V. cümle nesne ve yüklemden oluşmuştur.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri2.
B) Zarf tümleci - yüklem
C) Sadece yüklem
D) Zarf tümleci - nesne - yüklem
E) Nesne-yüklem
Doğa, düşman gibi gözüktüğü zaman bile insanoğ-
luna kudretini tecrübe imkânı veren bir "baba" dır.
Yukarıdaki cümlenin ögeleri sırasıyla aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Özne - yüklem
B) Özne - zarf tümleci - yüklem
C) Nesne-zarf tümleci - yüklem
D) Nesne-yüklem
E) Özne - dolaylı tümleç - yüklem
Aşağıdakilerden hangisinde dolaylı tümleç görevin
de bir ara söz kullanılmıştır?
A) Ada görünce hemen firtinalan, rüzgârlan, uğult
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğeleri4.
Yapabileceğimiz şeyleri yapmaya başlarsak, ken-
dimizi hayretler içerisinde bırakacak sonuçlar alı-
IZ.
Bu cümlenin ögeleri aşağıdakilerin hangisinde
sırasıyla verilmiştir?
A) Özne - dolaylı tümleç – zarf tümleci - yüklem
B) Zarf tümleci - nesne - yüklem
C) Nesne - zarf tümleci - yüklem
D) Nesne - zarf tümleci - nesne - yüklem
E) Dolaytrtümleç zarf tümlecinesne-yüklem