Cümlenin Temel Öğeleri Soruları
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Ögeleri3. Etkinlik
Aşağıdaki metindeki özneleri bulunuz. Bu öznelerin türünü (gizli, açık) söyleyiniz.
"Karım, belirmeğe başlıyan pencerenin önünde oturuyordu: Bütün geceyi orada geçirmiş
Sen hâlâ yatmayacak mısın? dedim. 9:21:
giels
912
Doğruldu. Kül rengi pencerenin önünde sadece bir gölgeden ibaretti. Fakat bu gölgede
raber geçirdiğimiz yirmi küsur yılın her gününden bir şey vardı."
2e
gizli on ne
acik
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Ögeleri7.
(1) Orhan Kemal, romanlarında yaşadığı yöreyi başarılı bir şekilde yansıtmıştır. (2) Baba Evi,
Avare Yıllar, Cemile romanları, büyük ölçüde yazarın yaşamından çizgilerle oluşmuştur. (3)
Daha çok geçim sıkıntısı çeken yoksul insanların yaşayışına eğilen yazarın “Gurbet Kuşları,
Bereketli Topraklar Üzerinde, Murtaza" bu konuyu ele aldığı romanlarıdır. (4) Toplumcu ger-
çekçi sanat anlayışını eserlerine yansıtan Orhan Kemal, insan-toplum ilişkilerini gerçekçi bir
dille yansıtmıştır. (5) Romanlarının yanında öykü kitapları da vardır: Oğlumuz, Yarın Diye
Bir Şey Yoktur öykülerinden bazılarıdır.
hikge
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı söz konusudur?
A1
C) 3
D) 4
B) 2
E) 5
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Ögelerilin
a-
8. Bu çığlıkların acılığıyla kulakları yırtılan bir ihtiyar,birkaç lâhavle çekerek başını salladı ve
şöyle mırıldanarak cemaate karıştı.
Bu cümlenin öznesi aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) bir ihtiyar
B) kulakları
CB
C))Bu çığlıkların acılığıyla kulakları yırtılan bir ihtiyar
D) kulakları yırtılan bir ihtiyar
E) bir lâhavle
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Öğelerin,
7.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi ad soylu kelimelerden oluşmuştur?
A) Ali, günlerce evin boş odalarında gezindi.
B) Ali, işten çıkmış gibi terli ve pembeydi.
C) Kızarmış ekmek kokan odada semaver ne güzel kaynardı.
D) Anasını kucakladı.
E) Ali be, günah be yavrum, dedi.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Ögelerisehe lack
4. Etkinlik
Aşağıdaki metinde kelime grubu hâlinde bulunan özneleri belirleyiniz.
"Dudaklarımdan çıkacak cevabı heyecanla bekliyordu ki, makine şakırtıları yüklü sıcak kori-
dorun kirli aydınlığında, iri yarı biri, belirdi:
- Ayhan!
0212
Onun da üstü başı, eli yüzü kir pas içindeydi."
İmla ve Noktalama
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Ögeleri1. Etkinlik
Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz.
"Bir sabah yemek odasında karşı karşıya geldiler. O, yemek masasının muşambası üzerinde
sakin ve parlaktı. Güneş sarı pirinç maddenin üzerinde donakalmıştı."
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Ögelerirle-
la-
ap
y-
|-
lepenter, acı bağırsaklarda emilmeden parçalayan bi
engelliyor
Bu cümlede aşağıdaki eklerden hangisini almiş bir s
yoktur?
A) Tarelayan (ilgų) eki
C) Alma hal ek
14. Insanoğlu düşünen bir varlıktır, yaradılışı gereği
düşünmenin eksikliğini duyar ama nedense pek sevmez
1
Coğul eki
düşünmeyi, korkar düşünmekten. Nasıl korkmasın? Düşünmek
11
B) Rukunma hal eki
D) Beltme hål eki
yorucu olmakla kalmaz, şaşırtıverir kişiyi; türlü şüphelere
|||
düşürür. Bir yol düşünmeye başladınız mı kolay kolay kesip
atamazsınız. Ortaya atılmış, birbirini çürütür iddiaların birer
IV
A) I
doğru yanı vardır, hepsi insanın bir deneyimine dayanır;
neresinin yanlış olduğunu da hemen göremezsiniz.
V
B) II
Bu parçadaki numaralanmış sözcük/söz gruplarından han-
gisi bulunduğu cümlenin belirtili nesnesi değildir?
GKY-DS-02202301-TYT
C) III
D) IV
Gir Tegnen
E) V
4
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Ögeleri9
Aşağıdaki cümlelerin temel ögelerini belirleyerek bu ögelerin altını çiziniz.
8
7
13
14
15
6
10
11
12
5
4
2
3
1
Pek çoğumuzun hayatında derin iz bırakmış bir tarihtir 17 Ağustos 1999.
Her biri Batı tiyatrosunun bir uzantısı olan bu oyunlar şimdi nerede?
Insanın bilgisi, görgüsü arttıkça alçak gönüllülüğü de artarmış.
Kimseye benzemeyen, kopyadan uzak durabilmiş sanatçılarımızdan biridir o.
Sen günlere bir şeyler getirmedikçe, günler sana hiçbir şey getirmiyor.
Alçak gönüllülüğün ikiyüzlülükten arınmış olduğunu anlamak için sınanması gerekir.
Okuduğunuz bu şiirler, belli bir dönemin, belli bir dil bağlamının ürünüdür.
Çağlar boyunca ozanlar, yazarlar nice konuyu, nice sorunu dile getirmiştir.
Sürüp giden didişmeler, tedirginlikler, sevinçler, her şey sanatta yerini alır.
Taşlığa mutfak, çamaşırhane, kiler ve bir de abimin oyun odası açılırdı.
Sinema dilinin sürükleyiciliğiyle Yılanların Öcü izlenmesi gereken bir film.
Romanlarındaki kahramanlar sönük, iyi işlenmemiş kişiler olarak karşımıza çıkıyor.
Biçim ve dil, özle birlikte ve aynı anda şiiri oluşturan vazgeçilmez ögelerdir.
Afrika'da ulusal parklarda dişleri sökülmüş fillerin yeniden görüldüğü bildiriliyor.
Ben de diğer Türk yazarları gibi kendimden doğrudan doğruya bahsetmiyorum.
gida cüm
1. "Tüm
yükler
"
"Bu,
1. "Ca
ler
'
"C
k
C
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Ögeleri31. Vefasız sandığımız turnalar döndü
Geçen yıl gittikleri meçhul diyardan
Aşağıdaki cümlelerden hangisi ögelerine göre
bu cümleyle aynıdır?
A) Olgun meyveler fısıldaşır dallar arasında.
B) Bir güzün nârı aldı gönlümü uzun zamandır.
C) Bilmem nedir bu işkence beni benden alan.
D) Bu güz akşamında dost diye sokaklarda kendini
ara.
E) Günler geçiyor, yârdan haber gelmiyordu.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Ögeleri2. Cemil Molla Köşkü'nün yanındaki şirin mi şirin
I
11
Üryanizade Mescidi, âdeta minyatür bir yalı gibidir.
|||
OVTE
II. Abdülhamit dönemi şeyhülislamlarından Üryaniza-
IV
de Ahmet Esat Efendi tarafından yaptırılmıştır.
V
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisi-
nin yazımı yanlıştır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV. E) V.
5.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel ÖgeleriAşağıdaki cümlelerin hangisinin öge sıralaması "özne/ nesne / zarf tümleci / yüklem" şekli-
dedir?
A) Adımlarını, benim düzenli adımlarıma uyduruyordu.
B) Alt kattaki komşumuz elinde bir kutu baklavayla çıkageldi.
C) Her gece bu küçücük odamı, sokak lambasının loş ışığı kaplar.
D) Başarıyı hedefleyen insan, her dakikasını olumlu değerlendirmelidir.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Ögeleri1. Aşağıdaki parçada bulunan cümlelerin ögelerini belirleyiniz.
Ayap
Otomobil birdenbire yavaşladı. Yolun sol tarafı sarp bir kesme idi ve sağ tarafta, iki minare boyunda
bir yar, esner gibi ağzını açmıştı. Yol birdenbire darlaşıyordu. Motörün hafifleyen gürültüsü arasında
aşağıdan doğru gelen bir su şırıltısı duyuluyordu. Henüz taş bile döşenmemiş olan şosenin bu kısmın-
da çökme ve kayma tehlikesi bulunduğu için yolcular burada yayan yürür ve otomobiller
ilerlerdi.
yavaş yavaş
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Ögeleri2. Aşağıdaki dizelerden hangisi öge sayısı bakımından en
fazladır?
ALTenimin ruhumdan koptuğu yerde
Bir gizli facia kanamaktadır
3
B) Gözlerinin içinde bilmediğim bir yere
Günlerce gitmeyi, çok istiyorum
3
D
S
En güzel rüyaları andıran enginlere
En geniş ümitlerle açılmak istiyorum
Simdi sonu gelmez maviliklerde
Yağmur ruhumu kikamaktadır
E) Ağaçlar özledim serin ve asil
Gölgeniz altında uyuklamayı
>
23
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Ögeleri5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde cümle ögeleri "zarf tümleci -
nesne - yüklem" şeklinde sıralanmıştır?
A) Dönülmez akşamın ufkundayız. Vakit çok geç;
Bu son fasıldır ey ömrüm nasıl geçersen geç!
B) Cihana bir daha gelmek hayal edilse bile,
Böyle bir teselliyle avunmak istemeyiz.
C) Geniş kanatları boşlukta simsiyah açılan
Ve arkasında güneş doğmayan büyük kapıdan
D) Geçince başlayacak bitmeyen sükunlu gece
Guruba karşı bu son bahçelerde, keyfince,
E) Ya şevk içinde harab ol, ya aşk içinde gönül!
Ya lale açmalıdır göğsümüzde yahut gül.
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Ögeleri10. Hamilelikte D vitaminini eksik düzeyde almak ---
Bu cümle aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa
öge dizilişi "özne - zarf tümleci - dolaylı tümleç - yüklem"
şeklinde olur?
A) doğumdan sonraki vitamin takviyesi ile beraber de tam
olarak düzelme sağlamamaktadır
B) bebeklerin diş çıkarmasında meydana gelen zayıflığın
temel sebebidir
ileriki dönemlerde bebeğin kemiklerinin
yumuşamasına yol açar
D bebeklerde kalıcı hasarlar oluşmasına neden
olabilmektedir
E) pek çok amansız hastalığa zemin hazırlar
Lise Türkçe
Cümlenin Temel Ögelerimıştır?
a güç-
bini-
- bu
-k-
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem yanlış gösterilmiş-
tir?
A) Oktay Akbal, çok değerli birçok dünya klasiğini Türkçeye
kazandıran yazardır.
B) 28 Ağustos 2015'te kaybettiğimiz değerli edebiyatçımız Ok-
tay Akbal, önemli bir hikâyecidir.
C) Yazarın ilk ve en önemli öykü kitabı Önce Ekmekler Bozul-
du'dur.
D) Oktay Akbal, Garipler Sokağı adlı romanıyla 1950 TDK Ro-
man Ödülü'nü aldığında çok gençti.
E) Oktay Akbal hikâyeleri, belli konular çevresinde oluşan anı-
lar toplamıdır.