Cümlenin Temel Öğeleri Soruları

124. Aşağıdaki dizelerdeki altı çizili sözlerden hangisi ötekilerden farklı bir ögedir? A) Gönül verdin derlerdi o delikanlıya, En sonunda varmışsın bir Erzincanlıya. B) Hâfız'ın kabri olan bahçede bir gül varmış; Yeniden her gün açarmış kanayan rengiyle. C) Her yandan küçülen bir oda gibi Duvarlar yanaşmış, tavan alçalmış. D)) Unuttum çoktan geriye dönmem, Geriye dönmem, geriye dönmem E) Boğazın düğümlenir, konuşamazsın Sen beni ölsen unutamazsın! 40000000000 185

aya lan an ğını KARAAĞAÇ YAYINCILIK 3 Karadeniz Bölgesi'nde dere kenarlarında oluşturulan çarpık yapılaşma sonucu meydana gelen sel felaketleri can kayıplarına yol açmaktadır. Karadeniz Bölgesi'nde dere kenarları dışında yerleşime uygun düz bölgelerin yok denecek kadar az olmasından dolayı akarsu kenarlarına yakın bölgelerde oluşturulan yerleşim yerlerinde oluşan sel felaketleri ölümlere yol açmaktadır. 8. Düzenli güneş enerjisinden faydalanan bitkiler kloroffl aracılığıyla suyun basit şekerlere dönüştürülmesi ile beslenme ihtiyaçlarını giderir. (A) B) C) Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? Özne - zarf tümleci - belirtili nesne - yüklem Zarf tümleci - özne - belirtili nesne - yüklem Zarf tümleci - zarf tümleci - Özne - belirtili nesne- yüklem D) Özne- zarf tümleci - zarf tümleci - belirtili nesne- yüklem E) Belirtisiz nesne - yer tamlayıcısı - zarf tümleci - özne- yüklem Diğer sayfaya geçini

TYT - Türkçe 13. "Birinci vazifen, Türk istiklalini, Türk Cumhuriyeti'ni, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir." Bu cümle, I. Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. II. Bu temel, senin en kıymetli hazinendir. III. Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur. cümlelerinden hangileriyle ögeleri ve ögelerinin dizilişi bakımından aynıdır? A) I ve II B) Yalnız I D) Yalnız III E) II ve III C) I ve III

9. Bu tespihi (1) arkadaşın (II) sana (III) Erzurum'dan (IV) ge- çen yıl (V) getirdi. Bu cümledeki numaralı yerlerin hangisine "mi, mi soru edati" getirilirse özne vurgulanmış olur? A) I B) II C) III D) IV E) V 18

12 29. (1) Ankara, 17. yüzyılın başında bölgede başlayan Ce- lali İsyanlarına sahne olmuştur. (II) Bu ayaklanmalar sırasında kentin bir kısmı yakılmıştır. (III) Osmanlı İm- paratorluğu'nun son döneminde Ankara da öteki kentler gibi sönük bir dönem geçirmiştir. (IV) Kent, bu dönemde bölgenin önemli bir gelir kaynağı olan tiftik ve tiftikten yapılan kumaş ticareti ile önemli bir dericilik merkezi ko- numundadır. (V) Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılışı ile 13 Ekim 1923 tarihinde Türkiye'nin başkenti olmuştur. mate Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) 1. cümle birleşik, kurallı bir fiil cümlesidir. B) II. cümlenin yüklemi, geçişsiz bir fiildir. C) III. cümlede fiilimsi yoktur. DW. cümlede hem bağlaç hem de edat vardır. V. cümlede bir isim tamlaması dolaylı tümleç göre- vinde kullanılmıştır.

7. (1) Sanat eserindeki güzelliği kavramak, estetik heyecanı gerektirir. (II) Bu heyecanı yaşayan; faydaya, çıkara, gün- delik hayatın bayağılıklarına itibar etmez. (III) Sanat ese- rini izlemeye dalan kişi gerçekliğin zorunluluklarından uzaklaşır. (IV) Kendisini sanatın heyecanına bırakır. (V) Bu durum, bir anlamda hayattan, gerçeklerden kaçış- tır. (VI) Hayattan, gerçeklerden kaçmak mutluluğa atılan ilk adımdır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde özne kendisinden sonraki cümlenin de öznesidir? A) I B) II C) III D) IV E) V

20 in kendisi değil, binalarn biri olduğu anlamine 717=14 14 4 29 öntemlerden) 'meyen ar gracek delikleri tıkayarak (sakıncalı taraflara 23. Toprağı, sonsuz bir sabırla işliyordu. Aşağıdakilerden hangisi, ögelerinin sıralanışı bakı- mindan bu cümleyla özdeştir? A) Televizyon başında geçirdiği saatlere acımaya başladı. B) Beni, herkese sormuşsun. Gözlerinizde bir umut ışığı aradım. D) Sesinde, gizleyemediği bir kızgınlık vardı. E) Unuttuğu çocukluğunu, özlemle hatırladı. BIN, Zit edat t CON cecece 26. Gerçekler kendisi h rük Kapı dayanır zarken tabii; a Y Neyi kimi verey 24. Sanatçı, elbette kendi dönemini ve bu dönemin sanatını bilocok kusaklar arasında iletişim kuracak, sanata yeni bir katına düm. larım Bu gä

8. Eski Türk Edebiyatına Giriş adlı bu kitabın amacı, edebiyatımızın eski metinlerini okuyup anlayabilmeniz ve bu metinler üzerinde değerlendirmeler yapabilmeniz için gerekli donanımı kazanmanızdır. Bu cümlenin ögeleri sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Belirtili nesne - dolaylı tümleç - yüklem B) Özne - yüklem C) Belirtisiz nesne - zarf tümleci - yüklem p) Özne - zarf tümleci - zarf tümleci - yüklem E) Özne - edat tümleci - zarf tümleci - yüklem

coğu nda J bir K ni var i a 11. (1) Mardin'de, kalenin eteklerinde Mezopotamya Ovası'na açılan evler, birbiri üzerine teraslar hâlinde yükselir. (II) Çoğunlukla iki katlı olan evlerin ön avlusu hep güneye bakar. (III) Güneş ışınlarını engelleyecek biçimde yapıldığı için yazın kavurucu sıcağından serin gölgeler devşirir bu evler. (IV) Geçmişin gizemini taşıyan görkemli mimarisiyle yerli ve yabancı turistlerin her zaman ilgisini çeken bu yapılar, şehrin simgesidir. (V) Kuşkusuz Mardin'in en ilginç yapıları, hiçbir zaman yüz yüze gelmeyen ama yüzyıllardır dost olan, bu esrarengiz evlerdir. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlenin öznesi, belirtisiz isim tamlamasıdır. B) II. cümlenin öznesi, belirtili isim tamlamasıdır. C) III. cümlenin öznesi, sifat tamlamasıdır. D) IV. cümlenin yüklemi, belirtili isim tamlamasıdır. E) V. cümlenin yüklemi, sifat tamlamasıdır.

, bu- r. Bu bağ- oğuk anat- Örnek .. 7 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, "de (da) bağlacı" nesnele- ri birbirine bağlamaktadır? A) Yeni çıkan o cep telefonunu ben de beğeniyorum arkada- şım da. B) Sınıftaki bazı öğrenciler matematik dersini de çok seviyor fen dersini de. C) Sizi görmek için buraya geçen salı da bu salida uğradım ama siz o günlerde burada yoktunuz. D) Mahalleden taşındıktan sonra eski arkadaşlarımdan bazıla- rını görmedim de aramadım da. E) Yol buzlu olduğu için aracın şoförü de çok kaygılıydı araçta- ki bazı yolcular da.

7. 1. Sahili bir baştan bir başa ağaçlarla donatmışlar. Bunca çabanızın karşılığını aldığınızı görmek II. sevindirici. III. Ali Bey, konunun en tanınmış uzmanlarındandır. IV. İnsan, potansiyelini sezerse birçok meslekte verimli olabilir. V. Bir gün masalın kahramanı devler ülkesine gitmiş. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangilerinin öge dizilişi aynıdır? A) I ve II D) III ve V B) II ve III E) IV ve V C) II ve IV

C C 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belgisiz zamirin için- de bulunduğu söz öbeği nesne görevinde kullanılmış- tır? C A) Çocukların geleceğini etkileyecek bu önemli haberi kim- seye söyleme. B) Ders sırasında aldığım notların bazılarını yeniden dü- zenledim. C) Fakülteye atanan yeni öğretim görevlisinden herkes çok memnundu. D) Birinden destek görmeden bu kadar işi kısa sürede bi- tiremezsin. E) Düşüncelerini sorduğum arkadaşlarımın hiçbiri, bu ko- nuyla ilgili olumlu bir şey söylemedi. C C G nerely 12. As di E

E) V luş- da,. §. de- a o mış, ndi. ol- 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisi özne ve yüklemden oluş- muştur? A) Bolşevik Devrimi'nin önderinden biri olan Sultan Gali- yev ile ünlü tarihçi Zeki Velidi Togan, Başkortostan'da doğan önemli isimlerden birkaçı. B) Karaköy İskelesi'ne çıkan, Eflâtun'u çağıran esrarengiz kişi ya da kişiler buralarda bir yerde olmalıydı. C) Zühal ve müşteri arasındaki açı dikkate alınırsa işte bu yıldız Bâtın'ın oğlu Zâhir'den başkasını simgeliyor ola- mazdı. D) Anlatacaklarımı dinledikten sonra bana hak vereceği- nizden kesinlikle eminim. E) Görüp kucaklaşmasının bir türlü nasip olmadığı bu meç- hul dostun sesi, yokuşun aşağısından bir yerden geli- yordu. TÜRKÇE 291

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisi sadece yüklemden oluş- muştur? A) Taraklı; J.V. Hammer'in Osmanlı Tarihi adlı kitabında, Osmanlının ilk fethettiği yerler arasında gösterilmiş. B) 150 bin metre karelik bir alanı kaplayan göletin en de- rin yeri bahar aylarında 15 metreyi buluyor. C) Eğer yüreğimizde sadece bir tek güzel anı kalmışsa o bile bir gün bizim için kurtuluş çaresi olabilir. Hayatını gezmeye adamış, onlarca kitap yayımlamış, üniversitelerde konuşma yapmış, kültürlü bir gezgindi. E) Ormanların çevrelediği bu yer geniş çayırlar ile kaplı ol- duğundan daha çok piknik için tercih ediliyor.

mub 12 ÖRNEK SORU imüp sa Arkadaşlık, insanları birbirine bağlayan kuvvetli bir zincirdir. Bu cümlenin öge dizilişi aşağıdakilerden hangisidir? A) Nesne zarf tümleci - yuklem B) (Ozne - zarf tümleci - yüklem C) Nesne-ozne - yüklem D) Neene yüklem E) Özne-yüklem

D) Neene yüklem E) Özne-yüklem 13 ÖRNEK SORU Her doğan günün bir dert olduğunu takvim yaprakları öğretir. ore Bl. Bu cümlenin ögeleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla ve- rilmiştir? A) Nesne özne yüklem B Nesne-dolaylı tümleç - yüklem C) Özne - dolaylı tümleç - yüklem D) Özne - nesne - yüklem E) Nesne - zarf tümleci - yüklem