Cümlenin Temel Öğeleri Soruları

e ça- angi. lem ÜNİTE 3: CÜMLENİN ÖGELE TEST-2 1. Sait Faik, öykünün yanı sıra şiir ve roman da kale- me almış bir yazardır. Bu cümlenin öge dizilimi aşağıdakilerin hangi- sinde verilmiştir? A) Özne - Yüklem B) Nesne - Yüklem C) Özne - Nesne - Yüklem D) Özne - Dolaylı Tümleç - Yüklem E) Nesne - Dolaylı Tümleç - Yüklem ÇÖZ KAZAN 4. Aşağ ne vu A) T B) H C) D D) E)

9. (1) Mardin'de, kalenin eteklerinde Mezopotamya Ovası'na Laçılan evler, birbiri üzerine teraslar hâlinde yükselir. (II) Çoğunlukla iki katlı olan evlerin ön avlusu hep güneye bakar (III) Güneş ışınlarını engelleyecek biçimde yapıldığı için yazın kavurucu sıcağından serin gölgeler devşirir bu evler. (IV) Geçmişin gizemini taşıyan görkemli mimarisiyle yerli ve yabancı turistlerin her zaman ilgisini çeken bu yapılar, şehrin simgesidir. (V) Kuşkusuz Mardin'in en ilginç yapıları, hiçbir zaman yüz yüze gelmeyen ama yüzyıllardır dost olan, bu esrarengiz evlerdir. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A cümlenin öznesi, belirtisiz isim tamlamasıdır. B) II. cümlenin öznesi, belirtili isim tamlamasıdır. C) III. cümlenin öznesi, sifat tamlamasıdır. D) IV. cümlenin yüklemi, belirtili isim tamlamasıdır. E) V. cümlenin yüklemi, sifat tamlamasıdır.

12. (1) Ne zaman mektuplardan söz edilse bir koruluk hatırlıyo- rum. (II) Ağaçların gölgesindeki banklardan birinde bir kadın oturuyor. (III) Yanında bir tahta kutu, elinde bir mektup var. (IV) Almanya'da "savaştan dönmemiş bir nişanlı" öyküsü sık görülür. (V) Mektupların kutusu bombalanan evinden kurta- rabildiği tek eşyasıdır kadının. Bu parçada numaralanmış cümlelerin öge sıralanışıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A). cümle zarf tümleci, nesne ve yüklemden oluşmuştur. II. cümle dolaylı tümleç, özne ve yüklemden oluşmuştur. . cümlede birden fazla özne aynı yükleme bağlanmıştır. DIV. cümlede sözde özneye yer verilmiştir. EV cümle nesne, dolaylı tümleç ve yüklemden oluşmuş- tur.

8. Kitaptaki soğuk ve mutlu insan resimleri İngilizmiş, ütülü ceketleri ve kravatları var, sokakları da tertemiz. Bu cümlede "özne" göreviyle kullanılan ifadeler aşağı- dakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) İnsan resimleri - ceketleri ve kravatları B) Soğuk ve mutlu insan resimleri - sokakları C) İngilizmiş - ütülü ceketleri ve kravatları - sokakları D) Kitaptaki soğuk ve mutlu insan resimleri - ütülü ceketleri ve kravatları - sokakları E) İngilizmiş - var - tertemiz

9. (1) Okuduğunu anlama; belirli bir yazıyı okumadan önce, okuma sırasında ve sonrasında ortaya çıkan kasıtlı, aktif, etkileşimli bir süreçtir. (II) Aynı zamanda okuma eylemi- nin temel taşlarından biridir. (H) Kişi, okuma sırasında bir dizi karmaşık bilişsel süreçle uğraşır. (IV) Fonemik far- kındalığını, fonem anlayışını ve metinden anlam çıkarma yeteneğini kullanır. (V) Sürecin son unsuru ve bu üçü arasında en önemlisi olan okuduğunu anlama, diğer iki unsurdan bağımsız olarak meydana gelemez. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi sade- ce "özne ve yüklem'den oluşmuştur? AYI B) II C)/1 BY D) IV E) V

20. "Her aydınlığı yangın sanıp söndürmeye çalışan za- vallı insanlarım! Karanlığa o kadar alışmışsınız ki yıldızlar bile rahatsız ediyor sizi." Cemil Meriç sar S... or Bu cümledeki altı çizili söz öbeği aşağıdakilerden hangisidir? A) Özne C) Cümle dışı öge JE E) Zarf tümleci B) Nesne D) Yüklem

de ca soy kimi Belge Harr TYT/ TÜRKÇE 9. (1) Akşamüstleri ufuktaki dağlar gölgelerini ovaya doğru uzatınca içerilerde duramazdım. (11) Akşama kadar kırlarda dolaşmayı çok severdim. (III) Dilimde o günlerde okuyup dur- duğum bir şiirin misraları dolaşırdı. (IV) O şiirler ve gönlümce yazılmış yazılar olmasa ne yapardım? (V) Bütün güvenim, dünyam onlardı. Bu parçada numaralanmış cümlelerin ögeleriyle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez? 1. cümle zarf tümleci, dolaylı tümleç ve yüklemden oluş- muştur. B) II. cümle nesne, zarf tümleci ve yüklemden oluşmuştur. C) III. cümle dolaylı tümleç, zarf tümleci, nesne ve yüklem- den oluşmuştur. D) IV. cümle zarf tümleci, nesne ve yüklemden oluşmuştur. EV. cümle özne ve yüklemden oluşmuştur. 11

3. Deneme 13. İnsanın yapabileceği en büyük fenalık, kendine olan güvenini kaybetmesidir. Bu cümlenin öge dizilişi bakımından özdeşi, aşağıdakilerden hangisidir? A) Para ile alınan sadakat, daha fazla para ile mağ- lup edilebilir. B) Bir insanın hedefleri varsa o insanın hayatının bir anlamı vardır. C) Halkın çoğu zenginlere, çok az kısmı da bilginlere saygı duyar. D) Merhametin yumuşaklığı demir kapıları eritir. E) Duvarda bir gedik açmaya bir taşın eksilmesi yeter.

YAYINLARI ENihayet son şairden güzel ş 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "neden” sözcüğü, "Bu evi neden tutmadığını bilmiyorum." cümlesindeki ile aynı görev ve anlamdadır? A) Her gün neden yapıldığını bilmediğimiz birçok şey yiyoruz. B) Orada durup kavganın nedenini anlamaya çalıştık. C) Büyüklerimizin değerini neden geç anladığımızı anlatayım. D) Stat açılışının yapılamaması için çok neden sayılabilir. E) Eğitimde ilerleme sağlayamamamız bir nedene bağlanıyor.

mci Ogeler 1. Evren Bey, cadde üstünde yer alan Gökkuşağı Ho- tel'in deniz gören odalarının birinde kalıyordu. Bu cümlenin öge sıralaması aşağıdakilerin hangi- sinde doğru verilmiştir? A) Özne - Nesne - Yer tamlayıcısı - Yüklem B) Özne - Yer tamlayıcısı - Yüklem C) Özne - Yer tamlayıcısı - Nesne - Yüklem D) Yer tamlayıcısı - Özne - Yüklem

12. Yüklemin bildirdiği yargıyı gerçekleştiren ya da yargı- nın konusu olan varlığın cümlede açıkça ifade edildiği öznelere gerçek özne; cümlede sözcük olarak yer almayan, yüklemdeki şahıs eklerinden anlaşılan özne- lere ise gizli özne denir. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde gizli özne bulunmaktadır? A) Sokaktaki adam, evimizin merdivemlerine doğru ilerledi. B) Bazıları, sürekli birilerini aşağılamayı marifet sayar. C) Yurdum insanı, her gün yeni bir tuhaflıkla çıkıyor. D) Size bildiği bütün gerçekleri tek tek anlatacak. ÜNİTE 5

- TÜMDERSLER ÖDEVİ-2 57. (1) Arkadaşınızla (II) sizi (III) Kızılay'da (IV) otobüs durağında (V) gördüm. ? Bu cümlede zamanı vurgulamak İçin "dün" sözcüğünün, numaralanmış yerlerin hangisine getirilmesi uygundur? A) I. B) 11. C) III. for. For b) IV. EV. EF OKU 1.

9. (1) Karadeniz'in uçsuz bucaksız yaylalarında küçük bir gezintiye çıkıyorum. (II) Burada birbirinden güzel dağ çiçekleri bulunuyor. (III) Vadilerde, dağ keçilerinin oradan oraya koşuşturmasını seyrediyorum. (IV) Pırıl pırıl kaynak sularının şırıltısı, bir kardeş gibi rüzgârın uğultusuna eşlik ediyor. (V) Burası, huzurun mutlulukla buluştuğu yerdir. T Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) I. cümle üç ögeli bir cümledir. B). cümlenin öge dizilişi "yer tamlayıcısı - özne - yüklem" biçimindedir. C) II. cümlede zarf tamlayıcısı vardır. D) IV. cümle dört ögeli bir cümledir. TE) Vcümle temel ögelerden oluşmaktadır. 1 2

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayır- mada bir yanlışlık yapılmıştır? A) Karagöz / okumamış bir halk adamıdır. B Bütün bunlar / nereye/götürüyor / bizi? Bunun nedenleri / gün gibi ortadadır. D) Aşağıya alacağımız bölümde / insanın doğayla savaşı / anlatılıyor. E) Ağaç dallarında / karga yuvaları / vardı. 0 Dolcylı Tümleç Hola

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada yanlışlık yapılmıştır? CA) Dergiye girecek yazıların / başka bir yerde / yayım- lanmamış olması / gerekir. B) Konudan konuya atlayan, başlığıyla içeriği uyma- yan yazılar / okuyucuyu / çok yorar. C) Alt alta dizilmiş cümlelerle şiir yazılamayacağı /her- kesçe bilinen bir gerçektir. D) "Yaban" romanında anlatılanlar/Milli Mücadele yıl- larında / geçiyor. E) Sait Faik Abasıyanık, / edebiyatımızda / İstanbul öykücüsü olarak / tanınır.

TYT (Temel Yeterlilik Testi) 29.-31. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Tropikal ormanlardan sonra yüksek oranda organik madde üreten bataklıkların ekolojik açıdan faydaları bu- lunur. (II) Bataklıklar pek çok canlıya yaşam alanı oluş- turur. (III) Aynı zamanda toprağı bir arada tutan yapıştı- rici gibidir. (IV) Karbonun atmosfere karbondioksit ola- rak karışmasını engeller, suyu kirleten maddeleri çevre- den kendi içine çekerek göllerin nehirlerin ve su kaynak- larının temiz kalmalarını sağlar. (V) Yağmurların sürekli yağması sonucu ortaya çıkan selleri sünger gibi emerek olası büyük çevre sorunlarını önler. (VI) Bataklık alanlar pek çok kuş türüne de kucak açar, kuşlar göç hareketi sırasında bu alanlarda dinlendikten sonra yollarına de- vam eder. 29. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgitt olarak aşa- ğıdakilerden hangisi-söylenemez? A) I. cümle, kurallı bir eylem cümlesidir. B. cümlede, karşılaştırma anlamı veren bir edat yük- lem görevindedir. C) IV. cümlede, yüklemler geçişli eylemlerdir. D) V. cümlede, yüklem türemiş bir sözcüktür. E) VI. cümlede, yüklemler birleşik eylemlerdir. 12 Prf Yayınları 10 Zengin bir bitki örtüsü oluşmasını sağlamaktadır. II. Daha çok tropikal bölgelerde görülmektedir. III. Yıkıcı felaketlerin önüne geçebilmektedir. IV. Insanlar, yararsız olduğunu düşünmektedir. Bu parçada anlatılanlardan bataklıklarla ilgili olarak numaralanmış yargılardan hangilerine ulasılamaz A) I ve III B) II ve III D) Yalnız II E) Yalnız IV 31. Bu parçada numaralanmış cümlelerde bataklıklarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? Acümlede, doğal hayatın devamlılığı için çok önem- li bir unsur olduğu söyleniyor. B) II. cümlede, bir işlevinden söz ediliyor. v. cümlede, dünyanın başlıca oksijen kaynakların dan biri olduğu söyleniyor. V. cümlede, çevre kirliliğini önlediğine değiniliyor. E) VI, cümlede, kuşların dışındaki canlı türlerine de ba- nak görevi gördüğü anlatılıyor.