Cümlenin Temel Öğeleri Soruları

11-Aşağıdaki cümlelerden hangisinde soru zarf tümlecini buldurmaya yöneliktir? A) Buraya nereden geliyorsunuz? B) Çocuğu okula kim bırakacak? C) Bütün bunları sen mí söyledin? D) Otobüsten saat kaçta ineceksiniz? E) Kitapları buradan mı alacağız!

(1) Denize açıldığında uzaklaşan kıyının görüntüsü onu hiç- bir zaman ağlatmazdı. (II) Rihtimin, iskelelerin, vinçlerin ve depoların yavaşça gözden silinişini öfkeli bakışlarla seyre- derdi. (III) Bir keresinde, demir almak yüreğinde bir şeyler tutuşturmuştu. (IV) Denizde geçirilen on yıl, bu alevleri çok- tan söndürmüştü. (V) Geride sadece güneş yanığı teni ve keskin gözleri kalmıştı. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinin öge sıralanışı "zarf tümleci - özne-nesne - zarf tümleci - yük- lem" şeklindedir? A) Y B) W EX CYM DVIV

6. Ağaç meyvesi olunca başını aşağı salar. Bu atasözünün ögeleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir? A) Özne - nesne - zarf tümleci - yüklem B) Özne - zarf tümleci - nesne - zarf tümleci - yüklem C) Zarf tümleci - nesne - zarf tümleci - yüklem D) Özne - zarf tümleci - nesne - dolaylı tümleç - yüklem E) Zarf tümleci - nesne - dolaylı tümleç - yüklem

(1) Mahalle bir bayram yeri gibidir. (II) Dümbelek, zurna, keman sesleri duyulur. (III) Kaytan bıyıklı, poturlu ihtiyarlar gezer. (IV) Çamurlarda geçen kıştan, Fatih'in İstanbul'a girdiğinin ertesi günü yağan yağmurdan kalma nal izleri vardır. (V) ileride bir fabrika gürül gürül işlemektedir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde zarf tümleci vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

a) Sait Faik'in hikâyelerinde insanların ve çevrenin, herhangi bir kurala bağlı kalmadan özgürce ele alınmasını yazarın yaşayış biçimine bağlayabiliriz. b) Genç yaşında öykü alanında isim yapmış ve türün parlak örneklerini vermiş olan yazar, kahramanlarını her gün karşılaşabileceğimiz kişiler arasından seçmiştir. c) Açık balkon kapısından içeri giren ikindi serinliği onlara alt katın mutfak pencerelerini saran pembe yaseminlerin kokusunu getirdi. d) Sözlerinden çok, adının önem kazanması, bir eleştirmenin en büyük korkusudur. e) Yazınsal türlerin birbirine benzeyen ve birbirinden ayrılan yönlerini belirlemek zordur. 811 nesm Jahlen

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada bir yanlışlık yapıl- mıştır? A) Ülkemizi / kuzeybatıdan gelen soğuk hava kütlesi / etkileyecek. B) Ekrem'in gözü / top oynayan çocuklardaydı. C) Bayram şenliklerinde / çocuklar / sıra sıra / dizilmişti. D) Baharla birlikte çiçek açan / ağaç- lar / tüm şehri / renklendirmişti. E) Onun hakkında / köydekilere / yalan yanlış bilgiler / ulaşmış.

25-Aşağıdaki atasözlerinden hangisi iki ögeli bir cümledir? a) Kusursuz dost arayan dostsuz kalır. Rüzgârın önüne düşmeyen yorulur. Aşure yemeye giden kaşığını taşır. Âşık âlemi kör, dört yanını duvar sanır. Ateş demekle ağız yanmaz. b) c) d) e)

23. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin öge dizilişi "dolaylı tümleç-belirtili nesne-özne-yüklem" şeklindedir? A) Sevinçlerin, acıların, umutların paylaşılması için dile ihtiyaç vardır. B) Bir esere edebi değer kazandıran özellik, dilin ustalıklı kullanımıdır. C) Insanları sevmek, büyük sanatçıların eserlerini okumakla mümkündür. D) Bize sanatın dünyayı yeniden keşfetmek olduğunu Sait Faik öğretmiştir. E) Sanat eserinde şekil ve muhteva, üslup ile anlam birbiriyle kaynaşmıştır.

Sylenebilir? uştur. lale azan kulu plan M ak 27 Bu cümlede kaç yan cümlecik kullanılmıştır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 6. E) 5 e wh Cümleyi oluşturan sözcükler gelişigüzel değil söz dizimi temel yasasına göre dizimlenarek cümledekl yerlerini alırlar. Söz diziminin temel yasası da temel ögelerin sonda yardımcı ögelerin başta bulunmasıdır. Tamlamalar, belirtmeler gibi söz dizimsel biçimlerden tutun da en büyük söz öbeği olan cümleye kadar tüm söz dizimi bu yasaya göre oluşur. Bu parçada verilen bilgilerden yola çıkarak aşağı- daki cümlelerden hangisinin "söz dizimi yasasına" aykın olduğu söylenebilir? A) Dün geceden beri aralıksız bir şekilde çalışıyoruz. B) Ünlü romancı kendisine yöneltilen soruyu şöyle ya- nıtladı. C) Her yokuşun bir inişi, her inişin bir yokuşu vardır. D) Her gün bu saatte annesinin mezarını ziyaret ederdi. E) Sizi üzecek davranışlarda bulunur muyum hiç?

10. (1) Oya Baydar acıya, zora ve baskıya karşı ne varsa anlatmış "Erguvan Kapısı"nda. (II) Edebiyatını değer- lendirişinin verdiği bakış açısıyla. (III) Birkaç kelimey- le anlatmak gerekirse "Erguvan Kapısı", kimlik arayışı- nin ve yersiz yurtsuzluğun romanı. (IV) Bu roman, bü- tün karakterleriyle dört yıl önceki Türkiye'nin fotoğrafı- ni da ortaya koyuyor. (V) Karakterleri etrafında şekille- nen olaylardan toplumca takı..ılan umarsız tavır anla- tılmış. (VI) "Erguvan Kapısı" hem kurgusu hem de üs- lubuyla çok konuşulacak bir eser. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi ken- dinden önceki cümlenin bir öğesi durumundadır? A) It. B) III. C) IV. D) V.. E) VI.

11. Zararlı sen çıkacaksın bütün bu hiddetle. 1 Benim de yandı içim anlayınca derdinizi, Fakat, baban sana ismarlayıp da gitti sizi. O, bunca yıl çalışıp alnının teriyle seni B) II Nasıl büyüttü? Bugün, sen de kendi kardeşini, IV Yetim bırakmayarak besleyip büyütmelisin. V nosil? Bu dizelerde altı çizili sözlerden hangisi zarf tümleci değildir? A) I C) III nereden gelir lardan () den D) IV E) V Imedi mi fen ikler () ins lere a emez reti

C) Özne - Yüklem D) Özne - Nesne - Yüklem E) Zarf tümleci - Nesne - 9. Sade yazmakla zamanına göre çok ilerde olan Akif, şiirimize halk dilini, mahalle, sokak konuşmasını getirmiştir. Bu cümlede aşağıdaki öğelerden hangisine yer verilmemiştir? (5p) A) Özne B) Nesne C) Yüklem D) Zarf tümleci E) Dolaylı tümleç

2. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A. Güzel sanalları diğer eserlerden ayıran en önemli özellik insanda coşku ve estetik haz uyandırmasıdır. B. Sesle yapılan sanatlara fonetik sanatlar, görüntüyle yapılan sonatlara ise plastik sanatlar denir. C. Edebiyatın malzemesi kelimelerdir ve edebiyat dille gerçekleştirilen bir güzel sanat etkinliğidir. D. Edebiyatın asıl amacı güzel sanatların en önemli öğesi olan estetik zevk duygusunu dil aracılığıyla gerçekleştirmektir. E. Edebiyatta fayda sağlamak amaç olarak her zaman birinci plandadır.

i SIRA SENDE Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bularak bulduğunuz yüklemlerin altını çiziniz. 1. Aşılmasına imkân olmayan hiçbir duvar yoktur. 2. Zorluklar, başarının değerini artıran süslerdir. 3. Camdan evde oturanlar başkalarına taş atmamalıdırlar. Yapılmış küçük işler, planlanmış büyük işlerden çok daha iyidir. 5. Bir düşünce ileriyi bir ateşten daha çok ısıtabilir. 6. Eskimiş fikirler paslanmış çivilere benzer, onları söküp atmak çok güçtür. Fenalıkların ilki ve en büyüğü, haksızlıkların cezasız kalmasıdır. 8. Gerçek bilgi, yapılarak, denenerek öğrenilen bilgidir. Hiç kimse başarı merdivenine elleri cebinde tırmanmamıştır. 10. Büyük başarıların sahipleri, küçük işleri titizlikle yapabilme sabrını gösteren kişilerdir. 11. Düşünmeden konuşmak, nişan almadan ateş etmeye benzer. 12. Öğretmen, bir kandile benzer; kendini tüketerek başkalarına ışık verir. 13. Şiir hem ozanın hem de yazıldığı çağın resmidir. 14. Tatlı dil, her kapıyı açan sihirli bir anahtardır. 15. Görmek isteyenler için ışık, istemeyenler için karanlık vardır. 16. Çocuğa küçük şeylerden zevk almasını öğreten, ona büyük bir servet bırakır. 17. Siz bir sarrafın bağırdığını duydunuz mu hiç? 18. Unutma ki ağzında bal olan arının kuyruğunda iğnesi vardır. 19. Patikanın sizi götürdüğü yere gitmeyin, patika olmayan bir yerde iz bırakarak yürüyün. 20. İnsan hayatı, silgi kullanılmadan çizilmiş koskocaman bir tablodur. 21. Başarının çalışmaktan önce geldiği tek yer, sözlüktür. 22. Başarı, mutluluğun anahtarı değildir; mutluluk başarının anahtarıdır. 23. İnsan, gençliğinde öğrenir; ihtiyarlığında anlar. 4. 7. 9. 24. Kişinin başlangıç noktası ile ulaştığı yer arasındaki farktır başarı. 25. Karşılaştığın bir engelin son engel olup olmadığını asla bilemezsin. 5

20.Aşağıdaki cümlelerden hangisinin öge sayısı diğerlerinden farklıdır? A)Uzaniverse gövdem, taşlara boydan boya B)iki yanımdan aksın fenerler bir sel gibi. C)Alsa buz gibi taşlar alnımdan bu ateşi. D)Yedi tepe üstünde zaman bir gergef işler. E)Dalıp sokaklar kadar esrarlı bir uykuya ölse kaldırımlar

I. Fırtınayı andıran orkestra sesleri Bir ürperiş getirir senin sinirlerine II. III. O anda karşıki evden bir orta yaşlı kadın Göründü Durur alev gibi dallarda kanlı bülbüller S. 16) Yukarıdaki dizelerdeki cümlenin ögelerini bulunuz.