Destan Soruları

19. 15. yüzyılda yazıya geçirilen Dede Korkut Hikayeleri'nde bir on söz ve kahramanlarından kimileri ortak olan on iki hikâye bu- lunmaktadır. Dede Korkut Hikâyeleri'nin yazarı Dede Korkut'un her hikayenin sonunda ortaya çıkması ve olayları sonuçlandır- ması hikâyelere bir bütünsellik kazandırmaktadır. Kimi zaman olağanüstülüklere de yer verilen eserde karşılıklı konuşmalar, şiirle; olay anlatımı, düzyazıyla yapılmıştır. Bu parçadaki bilgi yanlışı aşağıdakilerin hangisinde belirtil- miştir? 22. A) Dede Korkut Hikâyeleri'nin bütünü şiir biçimindedir, düz- yazı kısmı sadece eserin ön sözüdür. B) Dede Korkut Hikayeleri'nde Dede Korkut dışında ortak bir kahraman yoktur. C) Dede Korkut, hikâyelerin yazarı değil; herkesin saygı duy- duğu bir Türk büyüğüdür. D) Dede Korkut Hikâyeleri'nde olağanüstülüklere yer veril- memiştir. E) Dede Korkut Hikâyeleri'nin ne zaman yazıya geçirildiği belli değildir. 5 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER-1 Sınav kodu (Y212)

ES ud 4. Destanlar, ulusların çocukluk dönemi ürünleridir. İnsanların düş gücüyle beslenmiştir. Düş gücüyle beslenmesine, olağanüstü olay ve kişilere yaslan- masına karşın, tamamıyla gerçek dışı değildirler. Kimi destanlar, ulusların özlemini ve düşlerini dile getirmiş, kimilerinde ise tarihsel bir gerçeklik vardır. ab Bu parçada özellikleri verilen doğal destanlar, aşağıdakilerin hangisinde bir arada verilmiştir? qua A) Oğuz kağan Destanı - Alp Er Tunga Destani - Şu Destani B) Göç Destani - Şu Destani - Üç Şehitler Destanı C) Alp Er Tunga Destanı - Yaratılış Destani - Ke- rem ile Asli D) Dede Korkut Hikâyeleri - Ergenekon Destani - Köroğlu Destani E) Ergenekon Destani - Alp Er Tunga Destani - Kuvayi Milliye

Sek Okçele tam bir olgunluga kavuşur. De Resat Nuri Güntekin'in Tanrı M Harap Möbetler, Yakup Kadri Güzellik adlı hikayeleri de M okura zevk veren ürünlerdir Bu parçadaki bilgi yanlist eserlerden hangisinin ye 19. 15. yüzyılda yazıya geçirilen Dede Korkut Hikâyeleri'nde bir ön söz ve kahramanlarından kimileri ortak olan on iki hikâye bu- lunmaktadır. Dede Korkut Hikâyeleri'nin yazarı Dede Korkut'un her hikâyenin sonunda ortaya çıkması ve olayları sonuçlandır- ması hikayelere bir bütünsellik kazandırmaktadır. Kimi zaman olağanüstülüklere de yer verilen eserde karşılıklı konuşmalar, şiirle; olay anlatımı, düzyazıyla yapılmıştır. melidir? B) Bu parçadaki bilgi yanlışı aşağıdakilerin hangisinde belirtil- miştir? 2 22. Benim şiirlerimin leri değil, görün ruhudur aslında çimde görünü rimi okurken Şiirlerinder edebiyat a Dede Korkut Hikâyeleri'nin bütünü şiir biçimindedir, düz- yazı kısmı sadece eserin ön sözüdür. B) Dede Korkut Hikâyeleri'nde Dede Korkut dışında ortak bir kahraman yoktur. Dede Korkut, hikâyelerin yazarı değil; herkesin saygı duy- duğu bir Türk büyüğüdür. Dede Korkut Hikâyeleri'nde olağanüstülüklere yer veril- memiştir. E) Dede Korkut Hikâyeleri'nin ne zaman yazıya geçirildiği belli değildir. Al Sürrea Fütür 5 LO COSYAL BİLİMLER-1

ta yug - sagu B) şölen - koşuk c) sığır - koşuk Di sığır - sagu E) yuğ - sav 2. Ergenekon Destanı'yla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? AY Kayan ve Nüküz isimleri, Türk boylarını temsil ede- cek şekilde kullanılmıştır. BY Göktürklere ait ulusal bir destandır. Destanda ele alınan olay, Göç Destanı'yla paralellik ler gösterir. D) Türklerin demiri işlemeleri, demircilik alanında uz- manlaşmalan ele alınmıştır. Paylaşım Yayınları ) Destanda anlatılanlar, tarihi olaylarla örtüşür. nonce Toniran savaşlarını anlatan, hacim Senmesinde

2021-AYT/Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 24. Seyyid, kızın esir tutulduğu kaleye gelir. Devin yerini öğrenir. Battal Gazi devin bulunduğu yere gitmek ister ama önüne bir deniz çıkar. Nasıl geçeceğini düşünür- ken Yunus Peygamber'i içinde taşıyan balık gelir ve Battal'a "Ben Yunus Peygamber'i karnında kırk gün barındıran balığım. Bugün bir nida duydum. Bana de- nildi ki 'Yürü var, Seyyid Battal'ı sudan geçir.' Şimdi gel ve benim sırtıma bin, seni öte yakaya geçireyim." der. Battal Gazi, balığın dediğini yapar. Balık da onu devin olduğu yere getirir. Burada başka padişahların kızları da tutsaktır. Battal Gazi, devi öldürüp onları da kurtarır ve geri döner. Battal Gazi Destanı'ndan alınan bu metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Kahramanı olağanüstü özellikler taşımaktadır. B) Gerçek ve hayalî unsurlar bir arada verilmiştir. C) Kahramanı ruhsal derinlikleriyle tasvir edilmiştir. hD) Olaylar ayrıntılara girmeden anlatılmıştır. E) Anlatımda dinî bir kıssaya göndermede bulunul- muştur.

B) Aşağıda özellikleri verilen destanların isimlerini sırasıyla yazınız. a) Uygur Türklerine ait bir destandır. Destan, Uygurların erkek bir kurttan türeyişi üzerine kuruludur. b) Uygur Türklerine ait bir diğer destandır. Türklerin kutsal yada taşını Çinlilere vermeleri üzerine Tanrı tarafından cezalandırmaları, kuraklığın başlaması sebebiyle de göç etmeleri anlatılır. c) Göktürklerin en büyük destanıdır. Destan adini, Türklerin yüzyıllar boyunca çift sürerek, maden işleyerek, avcılık yaparak yaşamlarını sürdükleri, çevresi yüksek aşılmaz dağlarla çevrili kutsal bildikleri topraklardan almıştır. d) MS VI. yüzyıldan VII. yüzyıl ortalarına kadar egemen olan Göktürk devletinin soy kütüğü ve var olma hikâyesinin anlatıldığı destandır. Soyu sopu öldürülmüş olan Türk çocuğunun dişi bir kurt tarafından nasıl büyütüldüğünü anlatır.

Yaşamak zevki nedir bilmez ölümden korkan Gür bir imanla damarlarda ateşten bir kan Birleşip böyle diyorlardı derin bir sesle Yeri fethetmek için gelmiş o Fatih nesle Böyle bir dersi alan ruha vatan dar görünür Daima başka sefer, başka ufuklar görünür Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Mesnevi kafiye biçimi ile kafiyelenmiştir. B) Tezat sanatına başvurulmuştur. C) Epik bir duyarlılıkla yazılmıştır. D) Yarım uyak kullanılmıştır. E) Ses ve kelime tekrarlarıyla ahenk sağlanmıştır .

6. V- Aşağıdaki atasözlerinden hangisi anlamca olumlu bir cüm- le özelliği taşır? re, A) Can, gövdeye mülk değil. B) İşleyen el, ele açılmaz. C) Dilin kemiği yoktur. D) Öfkeyle kalkan zararla oturur. E) Bugünün işini yarına bırakma. 105

6. Destan ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yan- lıştır? LA Ulusal bilinci artıran, birliği sağlayan metinlerdir. .t B) Sözlü kültürden doğup toplumun ortak hayal gü- cüyle biçimlenir. Lor Doğuş, yayılma, derleme adı verilen üç aşamada oluşur. D) Her insanı ilgilendiren evrensel değerler ve konular anlatılır. E)) Uluslarin en eski epik şiir örnekleridir. +