Dilin Kullanımından Doğan Türler Soruları

18 ve 19. soruları aşağıdaki şiire göre cevaplayınız. a Bir ateştir sardı dört bir yanim Titriyorum düşündükçe sonumu Ya bu aşkı söndür ya Ya kavuştur yâre beni Yaradan al canimi 18. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) 11'li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur. Redif ve yarım uyaktan yararlanılmıştır.. tem your C) Örüşük uyak düzenine sahiptir. D Anlaşılır bir dille söylenmiştir. E) İstiare sanatına başvurulmuştur. realit yarling cardio 19. Bu dizeler içerik açısından aşağıdaki şiir türlerinden hangisine örnek verilebilir? Lirik B) Epik D) Satirik C) Didaktik E) Pastoral

eis Yayinlan 7. insa top yas Zaman kavramı için Aziz Augustinus, "Hiç kimse bana sormazsa onun ne olduğunu biliyorum fakat bir sora- na onu açıklamak istediğimde bir dakika öncesi şu ani tutmadığından ne olduğuna tam olarak karar veremiyo- rum." demiştir. Bu cümlede "zaman" ile ilgili asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? Bu led A) e A) Varlığı her an, yapılan her işte duyumsanan ve aşina olunan bir olgu olduğu B) Dlçülebilir ve deneyimlenebilir bir niceliğe sahip ol- madığı C) Muğlaklığı ve değişkenliğiyle insan zihninde ikircikle- şebildiği b) Anlaşılması için bazı metaforlardan faydalanılması gerektiği E) Yaşanan bir anı başka bir anla kıyaslama yöntemi ol- duğu benzetme anlaşması zor 6. eis 1. Günlük tüketim ihtiyacı kadınlarda 25, erkeklerde 35 mikrogram olan hayati mineral kromun, kan şekeri- nin normal düzeyde kalmasına yardımcı olabilme

2. Aşağıdakilerin hangisinde çaresizlik anlamı vardır? A) Az anlamak, ters anlamaktan iyidir. B) Ne kadar bilirsen bil söylediklerin kar- şındakinin anladığı kadardır. C) İçteki duyguların dili sözcüklerle anlatı- lamayacak kadar geniştir. D) Bataklıkta boğulanın ne yuttuğunu araştırmaya gerek yoktur. E) Arkadaşlar ateş gibidirler; azı nimet çoğu felakettir YCUN YAYINLARI SADIK UYGUN YAYINLARFOS

PLE Penal Learning 39. Bu parçadan "kriptomnezi" ile ilgili olarak, Bilinçdışı bellekte bulunan bir şeyin istem dışı kopya lanmaşıdır. Bilinçaltının kesintiye uğrayarak ortaya çıkardığı ve bilimsel anlamda varlığı kabul edilen bir durumdur 1. Kişinin önceden var olan ve başkasına ait bir fikri yeniden oluşturması ancak bu fikrin yeni olduğuna inanmasıdır. IV. Birbiriyle hiç karşılaşmamış, herhangi bir etkileşim yaşamamış kişilerin aynı düşünce, yapıt ya da yazılar ortaya koymasıdır. çıkarımlarından hangileri yapılabilir? A) I ve 11 B) I ve III C) 1, Il ve E) II, II We IV D) II ve III 38, 39 ve 40. soruları aşağıdaki parçaya göre ce- vaplayınız. Hiç düşündünüz mü "sahte" ya da "çalıntı" olarak dam- galanan eserler ya öyle değilse? Daha doğrusu eser "çalıntı"ysa fakat sahibi onu gerçekten de kendi fikri sa- niyorsa... O zaman bu kişiyi ve durumu nasıl yargılama- It? işte bu noktada "kriptomnezi" terimi devreye giriyor. Bilinçaltımızın bize oynadığı oyunlardan biri olan ve var- lığı tartışılmaz olan kriptomnezi; önceden bildiğimiz bir düşünceyi, bir melodiyi ya da herhangi bir yaratıcı imge- yi kendimize ait orijinal bir fikir zannederek tekrarlamak anlamına geliyor. Yaratıcı işlerle uğraşan insanlarda sıkça görülen, esere ve sahibine bir anda okların çevrilmesine sebep olan bu durum, çalıntı olduğu iddia edilen pek çok sanat eserinin kötü niyetli olmayan doğuşunu açıklıyor; "Bu fikri gerçekten de ben buldum!" diyen eser sahibi- nin samimiyetini vurguluyor. Bu konunun ilmiyle uğraşan uzmanlar, kriptomnezinin ortaya çıkışını hafızamızın anlık sekteye uğrayışı şeklinde açıklıyor. Bir konu ya da ani aklımızda kalırken onu nerede ve ne şekilde öğrendiği- mizi unutuyoruz. Tıpkı bize geçenlerde başından geçen bir olayı anlatan arkadaşımıza birkaç gün sonra, "Benim de bir arkadaşımın başına şu gelmiş..." diye aynı olayı anlatmamız gibi. Olay doğru fakat öznenin aynı oldu- ğunun farkında değiliz. Bilinçaltımız konunun kaynağını derinlere gömmüş durumda. Nabokov'un Lolita adlı ese- ri, edebiyat tarihinin çalıntı olup olmadığı en çok merak edilen eserlerinden biri ve kriptomnezi konusuna iyi bir örnek. Nabokov, kitap fikrinin zihninde belirmesi ve kita- bin ortaya çıkışıyla ilgili oldukça detaylı bir hikâye anlatsa da Michael Maar The Two Lolitas adlı kitabında tamamen aynı hikâyenin 1926'da Alman yazar Heinz von Lichberg tarafından yazılmış olduğunu ileri sürdü. Bunun için Na- bokov'u suçlamayan Maar, yazara saygıyla, Nabokov'un öyküyü yıllar önce okuyup kendi fikriymiş gibi yeniden keşfederek yazmış olabileceğini söyledi. PLE Yayinlar 38. Bu parçadan hareketle "kriptomnezi"nin sanatsal alanda, aşağıdaki kavramlardan hangisiyle karıştırı- labileceği söylenebilir? 40. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Açıklama BY tanımlama D) Tartışma A) Inthal B) Kolaj D) Tenzil Jørneklendirme c) itbat E) Tanik gösterme Ustkurmaca aloya alma ar kigenin

9. I. Ses, taklit, hareket ve konuşma önemlidy. II. Gerçeklerden sapma vardır. II. Amaç, okuyucuyu düşündürmek ve eğlendirmektir. IV. İmiş"li geçmiş zaman kullanılır V. Kahramanları sadece olağanüstü varlıklardır. Numaralanmış cümlelerde verilen bilgilerden hangisi mizahi anlatım için yanlış olur? AI B) II C) III IV E) V

4. Uygulama 3. Aşağıdaki sözcüklerin karşısına uygun ifadeleri (lehçe, şive, ağız, argo, jargon) yazınız. Giriş Özbekçe: celiyrum: Yakutça: inek: Çuvaşça: Otopsi: papel: yahşi sevirem: 4. MENDEN NAME GALAR Türkmence: Giň asmanın arasında birje yıldızım da yok nlar gezek görünsem de kim meni tananok ğimiň bukçasın açıp ser etseň vüm qusso

Yukarıda numaralanmış alfabe örneklerinden hangileri Türkler tarafından kullanılmıştır? A) Yalnız B) I ve il estve in D) Il ve III E) I, II ve III 5. est 1. parça Küçük kardeşim Kültigin vefat etti. Kendim düşünceye daldım. Görür gözüm görmez gibi, bilir aklım bilmez gibi oldu. Kendim düşünceye daldım. Zamanı Tanrı yaşar. Insanoğlu hep ölmek için türemiş. Öyle düşün- ceye daldım. Gözden yaş gelse mani olarak, gönül- den ağlamak gelse geri çevirerek düşünceye daldım. Köktürk Kitabeleri Il. parça ofta Bilig bildi boldi eren belgülüg Biligsiz tirigle ölüg körgülüg Biliglig er ölse adi ölmez ol Biligsiz tirig erken adı ölüg Atebetü'l-Hakayık Hl. parça Tam başlarken bitti bilip gittiler - Dostlukları, umuları silip gittiler Bana bakıp şimdi başka yerlerde Başka şeyler vardır deyip gittiler furlige Ş- Özdemir Asaf Bu edebî metinlerin oluşturulduğu dönemler sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde doğru ve- rilmiştir? A) Orta Türkçe - Eski Türkçe - Orta Türkçe B) Eski Türkçe - Orta Türkçe - Türkiye Türkçesi C) Orta Türkçe - Orta Türkçe - Eski Türkçe D) Eski Türkçe - Eski Türkçe - Türkiye Türkçesi E) Eski Türkçe - Orta Türkçe - Orta Türkçe 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 23

2. islamiyeti kabul eden ilk Türk devletlerinden biri olan Karahanlılarda; hükümdarlık halife tarafından tasdik edilmiş, ülkede halife adına hutbe okutulup para bastırılmıştır. Böyle olmakla birlikte İslamiyet öncesi yönetim gelenekleri de büyük ölçüde devam P ettirilmiştir. Buna göre, Karahanlılar, 1. İslamiyet'i kendi kültürleriyle kaynaştıran bir siya si yapı oluşturmuşlardır. II. Din ve devlet işlerini birbirinden ayırmışlardır. I. Arap kültürünü bütünüyle benimsemişlefdir. yargılarından hangilerinin doğru olduğu savunu- labilir? A) Yalnız Dil yeli B) Yalnız II C) Yalnız III E), dem yan

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI A A Atfeyleyelim ki belki bilmez Bir sürçen atın başı kesilmez Aşkın şarabından içem Mecnun olup dağa düşem Enginleri dinliyor yalnız kenarda Sararmış bahçesiyle viran bir yalı Beni bende demen bende değilim Bir ben vardır bende benden içeri Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarının hangis örnek yoktur? A Tekrir B) İrsali-mesel C) Kapalı eğretileme D) Hüsn-i talil E) Telmih t

A. Aşağıdaki cümlelerden doğru olanlar için yanlarındaki kutucuğa işareti; yanlış olanlar için * işareti koyunuz. 1. Türkiye Türkçesine en yakın yazı dili Azerbaycan Türkçesidir. 2. Türkmen Türkçesi, Batı Türkçesi kolunda yer almaz. 3. Altay Türkçesi Türk dilinin uzak lehçelerinden birisidir. 4. Kırgız Türkçesi, Doğu Türkistan'da da konuşulur. 5. Karaçaylar, Kafkas Türklerindendir. 0 6. Uygur Türkleri, bugün de Uygur alfabesini kullanmaktadır. 07. Dünya Türklüğünün merkezi, Orta Asya olarak kabul edilir. 8. Türkler, en az alfabe değiştiren milletlerden biridir. 09. Türk dünyası için ortak bir alfabe düşünülmemektedir. 10. Kazak Türkleri, Köktürk alfabesini kullanırlar.

2. Bugünün dünyasında değerlerimizden kopmadan, geçmişimizi yadsımadan yeni bir yol bulabilmenin peşine düşmeliyiz. Bu cümledeki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? Daha önceki kitaplarında dile getirdiği düşünceleri öğrencileri tarafından bir araya getirildi. Bu zamana kadar zevkle takip ettiğim yazarın son romanında beğenmediğim tek şey dil ve anlatımındaki özensizlik oldu. Bu ziyaretinde köyüne ne kadar yabancı kaldığını daha çok hissetmiş olmanın verdiği bir burukluk yaşadı. D) Baştan savma, gelişigüzel hazırlanan yayınların sonunun hüsranla bittiğini hep birlikte gözlemliyoruz. E) Onun bu, herkesi sürekli eleştiren tavrı, belki de çocukluğunda yaşadığı birtakım eksikliklerin yansımasıydı.

PARAGRAF TESTI aragraf) Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz. 1. at nasi n, 3 ex kistan 2. Hava kirliliği; atmosferde toz, duman, gaz, su buharı şbirliği şeklindeki kirleticilerin insanlar, canlılar ve doğal arasında çevre üzerinde olumsuz etkiler yapacak ve onlara zarar verecek düzeye erişmesidir. Hava kirliliği sınır 55'te tanımayan, çevre üzerindeki etkileri küresel, bölgesel ve yerel ölçeklerde meydana gelen bir evletlere problemdir. (Sayıp dökmeye yer verme) va açıktı. II. Genel anlamda çevre kirliliği 19. yüzyıldan itibaren Türkiye hızlı bir gelişme gösteren sanayileşme ile birlikte gündeme gelmeye başlamış, günümüzde kitlesel emci ölümlere neden olabilecek boyutlara yükselerek bütün dünyanın ortak problemi hâline gelmiştir. ntlaşması İnsanları, hayvanlar ve bitkileri direkt veya dolaylı olarak olumsuz yönde etkilemiştir. (Çoğullaştırmaya yer verme) III. 20. yüzyıl başından itibaren gelişen sanayileşme ile kuzey yarım kürede, özellikle gelişen ülkelerde kış aylarında konut ve iş yeri ısıtma, enerji santralleri, erle endüstriyel tesis faaliyetleri ve taşımacılık amaçlı . faaliyetlerin sonucunda çeşitli kirletici emisyonların işinin atmosfere atıldığı bilinmektedir . Noktasal, çizgisel ve alansal olan bu kaynaklar, endüstri bölgelerinde ve trafiğin yoğun olduğu yerlerde hava kirliliğine yol III açmaktadır. (Duyular arası aktarma) IV. Dünya genelinde hızlı ve plansız kentleşme, şehirlerin yanlış bölgelere kurulması, kalitesiz yakıt ve uygun olmayan yakma sistemleri kullanımı hava kirliliğinin artışına sebep olmaktadır. Hava kirliliğine bağlı olarak öksürük, bronşit , kalp hastalığı ve akciğer kanseri gibi hastalıklar artış göstermektedir . A (Nitelik bildiren kelimelere yer verme) ASA V. Genel olarak havadaki kirleticilerin sağlığa olumsuz Wonib etkileri; solunum fonksiyonlarında bozulma, solunum sistemi hastalıklarında artış, kronik kalp hastalığı olan kişilerin hastalıklarının şiddetlenmesinde artış, kanser görülme sıklığında artış, erken ölümlerde hov artış olarak ifade edilebilir. Bu durum birçok ülkede aynı şekilde görülmektedir. (Nesnel veriler sıralama) Yukarıdaki numaralanmış parçalardan hangisi ayraç sin içerisindeki kavramla ilişkilendirilemez? A) NI DI E) W

KİTAPLARI a- 9. un - la - Diller yapı bakımından bükümlü, eklemeli ve tek heceli olarak gruplandırılır. Bükümlü dillerden olan Arapçada kabl > istikbal örneğinde olduğu gibi kökler çekime girdi- ğinde değişime uğrar ve kök ile türemiş biçim arasındaki ilişkiyi kurmak zorlaşır. Türkçe ise sondan eklemeli bir dil- dir, türetim ve çekim ekleri eklendiği sözcüğün kökünde bir > bir +lik örneğinde olduğu gibi herhangi bir değişime sebep olmaz. Bu açıklamaya göre aşağıdaki sözcüklerden hangisi Türkçenin bu ilkesine uymamaktadır? B) Benim A) Sana D) Ondan C) Bize E) Sizde (2021-ÖABT)

Sağlık hizmetinin temel amaçlarından biri, kişilerin yaşam kalitelerinin yükseltilmesidir. Ancak kişilerin yaşam kalitesi değerlendirilirken ve kıyaslanırken (kar- şılaştırılırken) sosyal bazı parametrelerin (değişkenle- II rin) etkileri de dikkate alınmalıdır. Sağlığın Sosyal Belirleyicileri (SSB) denildiğinde, bireysel olarak veya belirli grup ya da toplumun sağlık durumlarını etkileyen ekonomik ve sosyal değişkenler anlaşılmalıdır. Bu değişkenler, değişik toplumlarda ve toplumdaki değişik gruplarda farklılıklar (ayrıcalıklar) göstermektedir. Sağ- III lıkla ilgili riskler ve müdahaleler değerlendirilirken sade- ce biyolojik belirteçlerden yararlanmak hem risklerin gerçek boyutunun (kapsamının, genişliğinin) anlaşıla- IV mamasına hem de müdahalelerin başarısız olmasına yol açmaktadır. Yaşam kalitesi içinde sadece biyolojik belirteçleri dikkate almak, sosyal faktörleri yadsımak V (inkâr etmek) bu ölçütlerin kullanımından kaynaklana- cak faydayı azaltmaktadır. Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisinin anlamı ayraç içinde verilen açıklamayla uyuşma- maktadır? Ati B) 11 CII Dhiv EN

2 Bugünün dünyasında değerlerimizden kopmadan, geçmişimizi yadsımadan yeni bir yol bulabilmenin peşine duşmeliyiz. Bu cümledeki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardir? A) Daha önceki kitaplarında dile getirdiği düşünceleri öğrencileri tarafından bir araya getirildi. B) Bu zamana kadar zevkle takip ettiğim yazarın son romanında beğenmediğim tek şey dil ve anlatımındaki özensizlik oldu. C) Bu ziyaretinde köyüne ne kadar yabancı kaldığını daha çok hissetmiş olmanın verdiği bir burukluk yaşadı. D) Baştan savma, gelişigüzel hazırlanan yayınların sonunun hüsranla bittiğini hep birlikte gözlemliyoruz. E) Onun bu, herkesi sürekli eleştiren tavrı, belki de çocukluğunda yaşadığı birtakım eksikliklerin yansımasıydı.

7. Bugünün dünyasında değerlerimizden kopmadan, geçmişimizi yadsımadan yeni bir yol bulabilmenin peşine düşmeliyiz. Bu cümledeki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Daha önceki kitaplannda dile getirdiği düşünceleri öğrencileri tarafından bir araya getirildi. B) Bu zamana kadar zevkle takip ettiğim yazann son romanında beğenmediğim tek şey dil ve anlatımındaki özensizlik oldu. C) Bu ziyaretinde köyüne ne kadar yabancı kaldığını daha çok hissetmiş olmanın verdiği bir burukluk yaşadı. D) Baştan savma, gelişigüzel hazırlanan yayınlann sonunun hüsranla bittiğini hep birlikte gözlemliyoruz. E) Onun bu, herkesi sürekli eleştiren tavn, belki de çocukluğunda yaşadığı birtakım eksikliklerin yansımasıydı.