Divan Şiiri Özellikleri Soruları

9. 1. 2 3 Bizim yaylanın kuşuna Can dayanmaz ötüşüne Serin yaylalar başına 4 Kuraydim otağı şimdi II. Dadal'ım sıladan haber Gözümde dağların tüter Koçdağı'nda kekik biter Burcu burcy koktu m'ola Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış dörtlüklerin ortak özelliklerinden biri değildir? A) Güzelleme türüne örnek olma B) Benzer temaları işleme VC) 8'li hece ölçüsüyle oluşturulma D) Semai nazım şekliyle yazılma E) Ait olduğu şiirin son dörtlüğü olma AYTULTI20221-2 S

k Beves 19. Divan edebiyatında mensur hikâye geleneğinin önemli temsilcileri arasında yer alır. Bizzat şahit olduğu ya da doğruluğundan emin olduğu birbirinden bağımsız on adlı eserinde toplamıştır. Yaşanmış olaylardan hareketle aşk hikâyesini sanatlı bir dil kullanarak Meşâkku'l-Uşşak yazılmış bu hikâyelerin çoğu, yazarın bulunduğu sosyal çevreye ve yaşadığı döneme aittir. Yazarın gözlem gücünü de gösteren eser, özellikle 17. yüzyıl Osmanlı toplum hayatının çeşitli yönlerini realist bir biçimde yansıtmaktadır. Nihalistan ise yirmi beş hikâyeden oluşmuştur. Bu hikâyelerde başta aşk olmak üzere cömertlik, yiğitlik, pişmanlık, tövbekârlık vb. konuları işlenmiştir. Onun Horosnâme adlı eseri ise tilki ile horoz hikâyesinin konu edildiği bir fabl örneğidir. Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir? A) Kâtip Çelebi D) Nergisî B) Veysî E) Sinan Paşa nnebunemen C) Şeyhi (68713 AYTI Edeb 21. Esk ha oin tem ad al ec D a y C

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlı- şi vardır? A) Dede Korkut Hikâyeleri'nde kahramanlara ad koyma motifinden yararlanılmıştır. B) Halk hikâyeleri konularına göre aşk hikâyesi, dinî hikâyeler ve kahramanlık hikâyeleri olmak üzere üç başlık altında incelenir. C) Divan edebiyatı nazım biçimlerinden biri olan mesnevide bütün güzelliği/değil parça güzelliği esas alınmıştır. D) Halk hikâyeleri, destanların zaman içerisinde biçim ve öz değişikliğine uğramasıyla oluşan ürünlerdir. E) Türk edebiyatındaki ilk mesnevi XI. yy.da Yusuf Has Hacip tarafından kaleme alınmıştır.

7. Divan şiirinde aşağıdaki özelliklerinden hangisi gö- rülmez? A) Ulusal nitelik taşıma B) Soyut, gerçek olmayan güzelleri anlatma C) Sanat sanat içindir, anlayışını yansıtma D) Özgün olmayan, alışılagelmiş konuları işleme E) Göz için kafiye anlayışına bağlı olma

. Bir kadehle bizi sâki gamdan âzâd eyledi Şâd olsun gönlü anın gönlümü şâd eyledi Bendeyidi bunca yıllar kaddine serv-i revân Doğrulukta kulluk ettiğiyçün âzâd eyledi Husrev-i hûbân eden sen dilber-i şîrîn-lebi Bîsütûn-ı aşk içinde beni Ferhâd eyledi Bu dizeler aşağıdakilerin hangisinden alınmış olabi- lir? A) Rubai B) Mesnevi D) Murabba E) Gazel C) Şarkı

Tür 1. Koçaklama II. Mersiye III. Tuyuğ IV. Rubai V. Nefes Özellik Yiğitçe söyleyişin hâkim olduğu koşma türüdür. Divan edebiyatının hikâye anlat- mada kullanılan nazım şeklidir. Divan edebiyatında, ilk kez Türk- ler tarafından kullanılan bir nazım şeklidir. Mâni gibi kafiyelenen tek dörtlük- ten oluşur. Tekke edebiyatı nazım şeklidir. Yukarıdaki numaralanmış tür-özellik eşleştirmele- rinden hangisi yanlıştır? A) I B) II C) III D) IV a) o E) V

1. Söylenen bir sözü geri alıp onun yerine daha güçlü bir söz söyleme sanatıdır. (Rücu) II. Sözü hiç beklenmeyen bir sonuca bağlayarak bitirmektir. (Tedric) ? Terdid III. Aynı ünsüzlerin ya da hecelerin bir ahenk oluşturacak bi- çimde tekrarlanmasıdır. (Aliterasyon) —cinsit IV. Dizelerin harfinin yukarıdan aşağıya doğru okunduğun- da bir söz çıkacak biçimde düzenlenmesidir. (Akrostiş) V. Bir dize ya da cümledeki sözcüklerin, söz öbeklerinin yerini değiştirerek yeni bir dize veya cümle oluşturmaktır. (Akis) Numaralanmış bilgilerden hangisi ayraç içinde verilen kavramla ilgili değildir? B) II A) CYTII DYV EV

1. TEST 13 KONU TESTİ DİVAN EDEBİYATI (ŞİİR) - I Zihniyet; bir dönemdeki sosyal, siyasi, idari, adli, dinî, tica- ri hayatın birlikte oluşturduğu ortamdır. Buna göre aşağıdaki dizelerden hangisi, divan şiirinin zihniyet özelliklerini yansıtmaktadır? I Johya Kemot in /Sessiz Gemi / Cum. Dia A) Artık demir almak günü gelmişse zamandan Mechule giden bir gemi kalkar bu limandan B) İstanbul'da Boğaziçi'nde Sele gelmy Bir fakir Orhan Veli'yim begat değil Veli'nin oğluyum C) Ayağı tonmadı mı havzın evvelâ başdan Ya düşmedi mi çenârın eli çemende meğer D) Altin kulelerden yine kuşlar Tekranını ömrün eder ilan. Kuşlar mıdır onlar ki her akşam Âlemlerimizden sefer eyler? 3. E) Gelen aynı Sümmahi'nin başına, Sen de kavrulmuşsun aşk ataşına, Sevda temrinine mermer taşına, Sen de benim gibi vurabildin mi? > Asik yakında I. Yârdan ce Gayrdan II. Senden Ey âşık- Benzer Biçâre III. Fuzuli Müba IV. Bir e Yük V. Ser Se Yukar lama D E

8. Bektaşi şairlerinin yazdıkları tasavvufi şiirlerdir. Bu tür şiirlerde genellikle tasavvuftaki vahdet-i vücûd (varlığın birliği) kavramı anlatılır. Bunun yanı sıra Hz. Muhammet ve Hz. Ali için övgüler de söy- lenir. Kalenderane ve alaycı bir üslup göze çar- par. Edebiyatımızda Kaygusuz Abdal bu türün önemli ismidir. Bu parçada özellikleri verilen tekke edebiyatı nazım türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Nefes B) Devriye D) İlahi C) Nutuk E) Şathiye

14. Hevada gezmegil her dem Kulagun tut bana bir dem Nedür gör ayet-i Kur'an Sana bir bir beyan idem mos St Biçim, içerik ve anlatım özelliklerine bakılarak bu parçanın aşağıdaki türlerin hangisinden alındığı söylenebilir? SOSARAN Ac Gazavatname B) Menakibname ) Pendname D) İskendername ) Sefaretname 17. 10. "di ko 20 O SC ta k a

W 17. Oğlum: Düşün ki neden var oldun? Herkes kendi gamını çeker yavrum. Tanrı seni yoktan var etti ki Hakka tapasın diye. Madem ki varsın, Tanrı kulu ol. Hayalı, vergili cömert ol. Günlerini yemek ve uyumakla geçirme. Sabah ve akşamlarım Tanrı zikriyle yaşat! bicHele sabah aydınlığında çok uyuma yavrum. Nefsini oburluğa alıştırma yavrum! Bu parça aşağıdaki edebî türlerin hangisinden alınmış olabilir? A) Şehrengiz B) Pendnâme C) Surnâme D) Seyahatnâme E) Tezkire

Divan Şiiri-Nazım Seni sevmeyen begüm ádem degül Ne demi var kim ki bağn dem degül Sen gözün gamzesin atma şuna Kimeye ger yarunuz merhem degül Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? C A) Bir tuyuğdan alınmıştır. B Zengin uyak kullanılmıştır. C) Sözcük redife yer verilmiştir. D) Söz sanatlarına yer verilmiştir. E) Aruz ölçüsüyle ve "aaba" uyak düzeniyle kurulmuştur. PALME YAYINEV

7. Görüp ahkâm-ı asri münharif sidk u selâmettena Çekildik izzet ü ikbal ile bâb-ı hükümetten Hakîr olduysa millet, şânına noksan gelir sanma b Yere düşmekle cevher, sâkit olmaz kadr-ü kıymetten Günümüz Türkçesiyle Asrın değer yargılarının doğruluktan ve kurtuluş yolun- dan sapmış olduğunu görüp onurumuzla ve kendi iste- ğimizle hükûmet kapısından çekildik. YAYIN D Millet aşağı düştüyse şanına bir eksiklik gelir sanma; yere düşmekle cevher itibardan ve değerden düşmez. Hürriyet Kasidesinden alınan yukarıdaki dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Kafiye şeması divan şiirindeki kaside ile aynıdır. B) Divan şiirinde bu bölüme nesip adı verilir. Nesip bölümünün bütün özelliklerini taşımaktadır. Namık Kemal tarafından kaleme alınmıştır. Dönemin zihniyetine ilişkin kavramlara yer verilmiştir. V Tanzimat Dönemi'nde ilk kez karşımıza çıkan pek çok kavrama yer verilmiştir. 62 3. UNITE

10. Ey şûh-ı kerem- pîşe dil-i zâr senindir Yok minnetin asla Ey kanûı güher anda ne kim var senindir O Pinhân ü hüveyda Bu dizeler aşağıdaki nazım biçimlerinin hangisinden alınmıştır? REMMO A) Murabba B) Terkibibent D) Kaside C) Müstezat E) Terciibent

si e u 51. Leyla vü Mecnun → Fundi Hüsrev ü Şirin Gegh Celp Gülşen-i Aşk →→ zet Mella Yukarıdaki eserlerin ortak özelliği aşağıdakilerden han- gisidir? A) Aynı sanatçıya ait olmaları B Mesnevi nazım biçimiyle yazılmaları C) Aynı yüzyıla ait olmaları D) Sade dille yazılmaları E) Aynı padişaha sunulmaları

mani aa ba 3. Sarhoş gözün badem tanesi olur mu? a Saçın bir tuzak, benin de o tuzağın içindeki yem olur Q mu? Tatlı dudağına baktığımda gördüm ki o benim bah- tımdır. Bu dünyada azıcık, bu kadar küçük bir istek olur mu? Yukarıdaki dört misralık bentte aşağıdaki hangi nazım biçimi kullanılmıştır? A) Şarkı C) Rubai E) Mani B) Semai D) Koşma lir. sek