Edebiyat Nedir? Soruları

D) Günlük E) Gezi yazisi Bu de A) C 18. Cumhuriyet Dönemi'nde romanda bir çeşitlilik gözlenir. Sadri Ertem'in Çıkrıklar Durunca romanında ucuz Avru- 20 pa mali dokumanın yerli mali dokuma tezgâhlarını orta- dan kaldırışı, Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Mahur Beste 11 romanında Kurtuluş Savaşı zamanının İstanbul'u ve iki uygarlık arasında bocalayan Türk toplumunun ironik tablosu anlatılır. Peyami Safa, Fatih Harbiye romanında III muhafazakâr bir ailenin kızı olan Neriman'ın gelenekle- rinden kopmaya başlamasını ve Batılı yaşama yönel- mesini ele alır. Mithat Cemal Kuntay, tek romanı olan Üç İstanbul da Abdülhamit yönetiminin son yıllarından IV başlayarak II. Meşrutiyet ve mütareke yıllarının istan- bul'unu verir. Abdülhak Şinasi Hisar da Çamlıca'daki Eniştemiz romanında diğer romanlarında da olduğu gibi geçmişte kalan yaşama duyduğu özlemi dile getirir. Bu parçada numaralanmış romanlardan hangisinin konusu yanlış verilmiştir? 11 gill DW EV 11KDS20215-1 5

www.pelikankitabevi.com.tr 13. Yillar yarlardan, yarlar yıllardan vefasız. Kara baht bir kasirga gibi. Bu ne baş döndürücü iş? Geceler gunle . ri, günler geceleri kovalıyor, cefalar cefaları kolluyor Saçlarımızda aklar akları, alnimizda çizgiler çizgileri doğuruyor. Kadere boyun eğmek güç, isyan tehlikell, felek hiç acımayacak mı? Heyhat, aziz dost, onu dón düren kara bahtın kasırgası... "Bahçeler bozuldu, yuvalar dağıldı, yollar silindi, ci han viran oldu." Yaşlı gönül şimdi böyle diyor, her şeyi kendine eş görüyor. Bu da yanlış duygulardan biri Cihan ne vakit bayındır idi? Bahçelerde ne vakit güller açtı? Ne vakit yuvalarda bülbüller öttü? Yollardan ne vakit yârlar geldi? Umduk, bekledik, düşündük. Hangi şey umduğumuza uygun düştü? Gördüğümüz düşün- düğümüze benzedi mi? Gelenler beklediğimize değdi mi? O mutlu ve yüce saat hangi saatti ki, içinde iken "Geçme! Dur!" diye haykırdık? Hiçbiri, aziz dost, hiçbi- ri! Belki hepsini geçsin gitsin diye bekliyorduk; çünkü onlar birbirinden çirkin, birbirinden yararsız saatlerdi. Kimi bir damla gözyaşıyla, kimi tek bir "Eyvah!" ile kimi bir esnemeyle, kimi yalnız susmayla dolup gitti. Onlar birer birer yeniden gelsin ister misin? Hayır, hayır , ha- yır; değil mi? Şimdi kalbimiz boş, başımız doludur. Ağzımızda zehir, gözlerimizde ateş var; tatsız bir içki sersemliği içinde yiz. Ve artık yolun ortasını geçtik ve saçlarımızda aklar akları ve alnımızda çizgiler çizgileri doğuruyor. Bu mensur şiirin yazarı aşağıdakilerden hangisi- dir? A) Ziya Gökalp B) Halide Edip Adivar C) Mehmet Emin Yurdakul VD) Yakup Kadri Karaosmanoğlu Hamdullah Suphi Tanriöver www.pelikonkitabevi con

9. Aşağıdakilerin hangisinde sözü edilen esere ilişkin yanlış bir bilgi verilmiştir? A) Acımak adlı roman, hoşgörüsüz, disiplinli, katı kalpli bir öğretmen olan Zehra ile babası Mürşit Efendi'nin hatıraları etrafında şekillenir. B) Yakup Kadri, Hüküm Gecesi'nde II. Meşrutiyet yılla- rini ve bu dönemde İttihat ve Terakki Partisi çevre- sinde gelişen olayları konu eder. C) R. Nuri Güntekin, Bugünün Saraylısı'nda İstanbul'da kendi hâlinde bir aileye katılan sonradan görme bir akraba kızının, ailenin değerlerini alt üst etmesini anlatır. D) Yaban'da, Kurtuluş Savaşı öncesi Türk aydını ile Türk köylüsü arasındaki derin uçurum romana has gerçekçi bir tutum ve kurgu ile gözler önüne serilme- ye çalışılmıştır. E) R. Halit Karay, önemli romanlarından olan İstanbul'un İç Yüzü adlı eserinde Meşrutiyet'le zenginleşen in- sanları işlemiştir.

17. (1) Alışkanlıktan yine çok erken uyandım. (II) Karaman Ovası'nda ay batmak, güneş doğmak üzere idi. (III) Açık mavi gökteki sabahçı birkaç yıldızın feri hâlâ geçmemisti, yıldızlaruşıldıyordu. (IV) Güneş, gümüş kamçılarını sallamaya, ovada canlı ne varsa hepsini uyandırmaya başladı. (V) Bol yıldızlı gece karanlığından yepyeni bir dünya, bütün hatlarıyla, bütün renkleriyle taze, aydınlık bir dünya doğmuştur ve bu dünyanın ne tabiatı ne sabahı ne güneşi dünkü Çukurova'nınki gibidir. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? AW. Basit fiil cümlesidir. BITI. Girişik birleşik cümledir. SIII . Bağımsız sıralı cümledir. . . BY Div. Olumlu fil cümlesidir. E) V. Bağlı cümledir.

VO 14. Afyonlular, Türkiye'deki yedi coğrafi bölgenin üçünde 1 yer almakla gurur duyuyor. Bunu da “Biz Anadolu'nun kavşak noktasıyız.” sözleriyle ifade ediyorlar. En büyük II dayanakları da şehirlerinin, Anadolu'ya hâkim olmak için yapılan büyük savaşlara sahne olması. Büyük İskender'in ölümünden sonra generalleri arasında çıkan ünlü ipsos Savaşı, Antik Dönem'in en kanlı savaşı olan sinie 9V nis IV DUOS i Krallar Savaşı, Selçuklu ile Bizans arasında geçen ve Anadolu'da askerî inisiyatifi Selçuklulara kazandıran Miryokefalon Savaşı ve zaferiyle Türkiye'yi iobom bei müjdeleyecek Büyük Taarruz, onların bu iddialarını Isimibnelem V nobivad doğrulayan tarihî dönüm noktaları omnuvea nisbino digimitu nineliger Bu parçada numaralanmış kelime gruplarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? ielgebra 99 8 A) I. kelime grubundaki belirtili ad tamlamasının tamlayani, sifat tamlamasından oluşmaktadır . B) II. kelime grubundaki belirtisiz isim tamlamasının tamlayanı, bir cümleden oluşmaktadır. C) III. kelime grubu, isim-fiil grubu ile edat grubundan oluşmaktadır. D) IV. kelime grubundaki belirtili isim tamlamasının hem tamlayanı hem de tamlananı sifat tamlamasından oluşmaktadır. E) V. kelime grubundaki belirtisiz isim tamlamasının tamlayani, sifat tamlamasından oluşmaktadır.

5. 7. (1) Yaşadığımız çağın belki de en önemli simgesi, alışveriş merkez- leri. (II) Modern çağın bu devasa mabetleri günbegün hayatımız- da daha merkezî bir rol üstleniyor. (III) Canlı, coşkulu, ele avuca sığmaz çarşıların yerini, soğuk ve kaba alışveriş merkezleri alıyor. (IV) Geçmişin ruhu, tarihin sesleri, sokakları dolaşan uğultu artık orada değil. (V) Alışveriş merkezi her şeyin bir düzen takıntısına uygun olarak kodlandığı, size alışveriş kadar sinirli sorumlu bir eğ- lence de vadeden yeni yaşama mekânına işaret ediyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra, "Böylece satın alma arzusu ile ürün arasındaki boşluğu ortadan kaldırıyor." cümlesi getirilebilir?

15. Türk edebiyatı dersiyle ilgili bir ödev hazırlayan öğren- cilerden Türk edebiyatında ilk olma özelliği gösteren eserleri bulup incelemeleri istenmiştir. Buna göre aşağıdakilerden hangisine bu ödevde yer verilemez? AŞemsettin Sami'nin Taaşşuk-Talat ve Fitnatina By Ahmet Mithat Efendi'nin Letaif-i Rivayat'ına Recaizâde Mahmut Ekrem'in Araba Sevda'sına D) Tevfik Fikret'in Rübab-ı Şikeste'sine E) Halit Ziya Uşaklıgil'in Mai ve Siyah’ına 5

e 17 Yuvarlak camın ardındaki suları gördüm. Her 6. 2 şey birden olmuştu. Herhangi bir an yoktu hatırladığım. Camdan baktım. Bir gemideydim. Beni buraya kimin getirmiş olabileceğini sorguladım. Geliş nedenimi bir bilsem yok olacaktı içimdeki belirsizlik. Belki böylelikle rahatlardim. Geminin sintinesine indim. Demir yığınının, denizin sularına boğulmuş kısmina. Sonunda bir sinema odasına vardım. Koltuğa oturduğumda ışıklar söndü ve projeksiyon çalışmaya başladı. Fit vücutlu, smokin giymiş bir adamla; şık giyimli, kırmızı bluzlu bir kadının akşam yemeğindeki romantik bakışmalarını seyrediyordum. Filmden çok anı gibiydiler. Daha fazla dayanamadan ayrıldım salondan. Güverteye tekrardan vardım. Belirsizlik beni yoruyordu. Bu kahrolası sessiz gemiden nasıl ayrılabilirdim? Güverteye çıktım, el salladım. Başta fark etmese de sonrasında biri deliler gibi çırpınmam görmüştü. Bu parçanın anlatımı ile ilgili, aşağıdaki yargılarından hangileri söylenemez? A) Betimleyici ögeler kullanılmıştır. B) Tekdüzelikten kaçınılmıştır. c) Benzetmeden yararlanılmıştır. D) Birinci kişili anlatım kullanılmıştır. E) Kişileştirmeye başvurulmuştur.

9. Tip ve edebiyat ilişkisi, tıbbın insanla olan ilişkisi gibi tarih boyunca şekil değiştirmiş (her dönem yeni yaklaşımlarla genişlemiştir. Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Birden çok tamlayanı olan belirtisiz ad tamlaması By Zaman bildiren zarf - fiil Sifatla nitelenmiş edat grubu Kökü isim olan baskt zamanlı fiil E Bir adı belirten belgisiz sifat

argalas ciye, belirt- B) Kanaviçe C) Şerefliye D) Çark Lade E) Zemberek nden dirile- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlı- A) Yaşamı tiyatroyla geçen sayılı tiyatro adamla- rimizdan olan Muhsin Ertuğrul'a tiyatroya bü- yük hizmetlerinden dolayı Almanlarca "Goethe" şi vardır? 5. () Nezihe giner madalyası verilmiştir. B) (11) Branda larını sokac sul insanla ken "Cig'a (III) Bu oyu reler ve al erek Refik Erduran, gençlik anılarını "Gülerek" ad- li kitabında topladı. Yurt içinde ve dışında si- nema, televizyon senaryoları yazdı. Atatürk'ün toplumu yeniden yapılandırmada kırdığı sürat rekorunu anlatan "Metamorfoz" senaryosu da filme çekildi. C) Orhan Asena aldığı ödüller, tiyatroya katkıla- ni ve yazdığı eserler nedeniyle “Türk tiyatrosu- nun Shakespeare'i" olarak anılmıştır ve ilk oyu- nu "Tanrılar ve İnsanlar"dır, asi- num Kel aşa şam hakk ğişik soru ģinir. (IV çük mer gibi AYDIN YAYINLARI liklari ya ise yaşı duğu ki en ları işle D) Recep Bilginer, Yunus Emre İlme Hizmet Vak- fi Ödülü ve Türk Dil Kurumu Oyun Ödülü sahi- bidir, bazı oyunları Devlet Tiyatrosu ve şehir ti- yatroları tarafından sahneye konmuştur. Necip Fazıl Kısakürek tiyatro eserlerinde üstün bir ahlak felsefesini savunmuş, "Reis Bey" adlı tiyatrosunda hapishane anılarına yer vermiştir. Bu pa dığına bir bi A) V. 3. Muhsin Ertuğrul oyunlarında daha çok, tarihi olay- 6. Cun En e- 1 sor lan ve tarihi şahsiyetleri işlemiştir. İsmail Dede Aks 11 Eto, 110 AS "Yine Bir Gülnihal"

Tramvay, Galata Köprüsü üzerinden tarihî yarımadaya geçerek Sultanahmet'e vardığında sırasıyla iki farklı şeh- rin çehresine şahit olan yolcu, burada bir müddet bekle- mek zorunda kalacak. Roma hipodromu olan 11 At Meydanı çevresindeki yapıların ışıltısı karşısında büyülenecek; üç devrin mabedi bin beş yüz yıllık Ayasofya Camisi, etrafı süsleyen Alman çeşmesi gibi V IV anıtlar geçidinin ortasında başı dönecektir. Bu parçada numaralanmış sözlerin hangisinin yazımı yanlıştır? CYMI AY B) II DYIV EL

B B B Deneme - 4 anda argi- atla- en ul- wle le Fu p 23. Salah Birsel Türk şiirinin derli toplu ilk poetikasını kaleme alan isimdir. o: siirde orta yolu benimsemiş, şiirin ilkelerine sirf kendi düşüncesiyle varmak yerine Şiirlerden yola çıkarak varmayı tercih etmiştir. Bu bakımdan, onun şiir görüşleri için orijinal kelimesi yerine genelgeçer sifatini kullanmak uygun olur. Kendisi de şair olan Salah Birsel, şiirlerini bu görüşleri doğrultusunda işlemiştir. 1940 Kuşağı'na mensup olan şairin "Şiirin ilkeleri" isimli kitabı, aynı zamanda bu şiirin de poetikası niteliğindedir. Orada ileri sürdüğü görüşlerle Türk şiirinin gelişi- mine katkı sağlamıştır. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulasılamaz? A) Salâh Birsel, şiir üzerine düşüncelerini ilk kez düzenli biçim- de ele alan şairdir. B) Salâh Birsel'in düşüncesine göre şiir; toplumun çoğu tarafından kabul edilen, şiirin kendisine de indirgenebilen görüşlerden oluşmalıdır. C) Eserleri ve görüşleriyle Türk siifine katkı sağlayan Salah Birsel, Türk şiirinin ilk poetikasiny kaleme alan yazardır. D) Salâh Birsel'e göre şiir toplumun değer yargılarını reddet- memeli; şiiri ortak zevkin ilkelerinden yola çıkarak oluştur- mali. E) Salâh Birsel'in şiir anlayışı özgünlüğün değil, herkes tara- fından benimsenenlerin szerine kurulmuştur.

Şiirlerini bir kuyumcu titizliğiyle işlemiş, aruzu ve söz sanatlarını ustaca kullanmıştır. Çağının Fuzûli'den sonraki en büyük şairidir. Ustalığını daha çok, gazel ve kasidede göstermiştir. Aşkı bu dünyaya ait bir kavram olarak degerlendirmiştir. . Bazı özellikleri verilen divan şairi aşağıdakilerden han- gisidir? A) Bâkî B) Nedim C) Zâtî D) Neşatî E) Şeyh Galip

18. Hayat parantezi 1916'da, serin bir bahar sabahında İstan- bul'un Fatih semtinde, Atik Ali Paşa'da açıldı Behçet Necati- gil'in. Sonra parantezin içerisine bir başka şehir girdi: Kasta- monu. Zeki Ömer Defne'nin zilleri çalarken derslere bir bir gi- renler arasında o hassas ortaokul öğrencisi de vardı. Evler- den, kırlardan, denizlerden duyulan bu ses; zil değil, şiirin ti- nisiydi. O zamanlar kompozisyon dersi vardı okullarda ve ka- lemin er meydanıydı bu ders. Defne'nin, on dört yaşındaki ta- lebesinin defterine yazdığı cümle ilk ödülüydü Necatigil'in: "Yarının iyi bir kalemine sahipsin." Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A Kişileştirme B) Alinti yapma C) Benzetme D) Farklı duyulara seslenme E) Farklı cümle türlerinden yararlanma TÜRKÇE 7

5. âdeta bir mefhumlar kamusu dağınık ve derbeder bir ansiklopedi. Üstada göre, kurmak istediği abidenin birkaç sütunuyla birkaç odası. Bu abide önemine binanen iki ayn cilt halinde yeniden düzenlendi. İlk cildin başlığı "Rümuz- Edeb". Bu cilt, dünya edebiyatından yola çıkarak klasiğe hümanizmden edebiyatından yola çıkarak klasiğe hümanizm- den edebiyat sosyolojisine, romanın romanından edebiyat tarihinin tarihine uzanıyor. Cemil Meriç, bu uzun edebî yolcu- lukta okuru düşünmeye davet ediyor. Bu parçadaki boşluğa aşağıdaki eserlerden hangisi geti- rilmelidir? A) Bu Ülke B) Kirk Ambar C) Kültürden Irfana D) Mağaradakiler E) Balzac

11. 1. Kamus-i Türki a) II. b) Divanu Lugati't Türk Kipçak Türkçesi sözlü- ğüdür. 11. yy.da yazılmış, Türklere ait ilk sözlük- tür. III. Codex Comanicus c) Farsça-Türkçe karşılaş- tırması içeren bir söz- lüktür. IV. Muhakemetül C Lugateyn V. Lehçe-i Osmani Bu tabloda verilen eserler ve özellikler eşleştirildi- ğinde hangileri dışta kalır? A) I ve II B) I ye IV C) Il ve IV DNII ve v E) I ve v