Edebiyat Nedir? Soruları

15. 13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozuk- luğu vardır? A) Evrakları yanlış yere gönderdiğinden yerine ulaş- mamış. B) İndirim zamanı bu malların hepsi yarı fiyatına sa- tılır. C) Bu ayın dergileri henüz gelmemiş, istersen bir kitap al. D) Yeni yerler görmeyi, değişik insanlar tanımayı se- viyorum. E) Kentlerde yeşil alan az, insanlar yeşile hasret ka- liyor. MUBA YAYINLARI

MAESTRO 24. Türk mala Bas 23. 1897'de Fransa'da ortaya çıkmış, gözlemle birlikte bilimsel- liği de esas alan bu akımda yazar, insan davranışlarını açık- lamak için soya çekimi dikkate almalı ve tipki bir bilim insa- ni gibi davranmalıdır. Kahramanlarını ait oldukları çevre ile birlikte yansıtmalı, dil ve üslupta ise çok seçici davranma- malidir. rari Bu bir Aşağıdaki metinlerden hangisinin bu parçada sözü edi- len edebiyat akımı etkisinde oluşturulduğu söylenebi- lir? A) B A) Saatler geçtikçe yollara mahzun bir issizlik çöküyordu. Bu çekçek arabalarının ince, yanık çıngırakları var. Icat edenler ne iyi düşünmüşler. B) Odanın ortasında dikiliyor ve acılı bir şaşkınlıkla çevre- sine bakınıyordu. Kapıya gitti, açıp dışarıyı dinledi. Ara- dığı şeyi bir türlü bulamıyordu. C) Şurasını bilmelidir ki bu genç adam, yenice dünyaevine girdiği için işinden geri kalacak adamlardan değil idi. O gün ise Beyoğlu'nda iki mühim işi olup bu işleri vakit kay- betmeden görmek üzere kalktı. D) O galiba -dedesi ve babası gibi- kötü yola sapmış, yok- sul ailelere göre suçların en büyüğünü işlemiş yani para yemişti. Zenginler için eğlence peşinde koşan adam yal- nizca budalalık etmektedir. C E) Biçare Muhammet Hüdabende ise Şehriyar'ın elinde âde- ta esir hükmünde olduğundan yanında bulunmayacak olduktan sonra değil orduya, her nereye gitmek istese canına minnet bilirdi.

16 AYT - TÜRK DİLİ VE EDEBİY 14. I. Akil, mantık, sağduyu, ahlak ve erdeme önem veril- Į miştir; uyumlu insan ancak akıl yoluyla yaratılabilir, tutkular ancak akıl yoluyla dizginlenebilir. II. Klasisizm, Eski Yunan ve Latin kaynakları geleneğine bağlı bir akımdır; Sophokles, Euripidies, Aristophanes gibi sanatçılar örnek alınmıştır. III. 17 yy.da özellikle Fransa'da gelişen klasisizm, "1660 Ekolü" olarak da bilinmektedir. IV. Bu akımın ilkelerini ortaya koyan sanatçı "Şiir Sanatı" adlı eseriyle Victor Hugo'dur V. Bu akım Guy de Maupassant'ın pozitivist felsefesin- den etkilenmiştir. Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangilerinde kla- sisizmle ilgili bir bilgi yanlışı vardır? A) Lve 11 B) Yalnız III C) III ve IV D) IV ve V Elvev

DENEME - 8 23. Gazeteci: Romanının otuz sayfasını yazan ve "400 sayfayı bulacak olan bu romanın anlatıcısı olan çocuk, okuyucuyu romana çekebilecek mi?” diye soran roman yazma heves- lisine anlatıcısını değiştirmesini söylemekle neyi amaçladı- niz? Eleştirmen: Anlatıcının anlattıklarının inandırıcı olmasını istedim. Gazeteci: Bu çocuk anlatıcıyı bir hikâyeci tercih etseydi yine aynı öneriyi yapar mıydınız? Eleştirmen: Bir çocuk, anlatıcılık yükünü 10-15 sayfa taşı- yabilir ama 400 sayfa bu yükü taşıması bir hayli güçtür. Aşağıdaki yargılardan hangisinin bu diyalogdaki eleş- tirmenin sanat anlayışıyla örtüştüğü söylenebilir? A) Bir çocuğun psikolojik ve biyolojik gelişimine ayna tutmak hikâyecinin işidir, romancının değil. B) Seçilen anlatıcının üzerine gölgesini düşüren yazarın kurgusu, inandırıcılık açısından sorunludur. C) Dünyaya ilişkin bilgileri sınırlı olan bir anlatıcının aktara- cağı hikâyenin inandırıcı olabilmesi için anlatıcı, bilgi ve görgü sınırına uygun davranmalı. D) Çocukların roman ve hikâye aracılığıyla anlatılmasının zorluklarını aşabilmek için çocuk anlatıcı figürünün tercih edilmesi yanlıştır. E) Duygu sömürüsü bağlamında çocukların ve çocuk an- latıcıların kurgu konusu yapılması, sanatsal yetkinliği hizmet etmeyen bir tavırdır.

40. I. Sanatçı eserle okuru baş başa bırakmak için kendini gizler. II. Okura yaşanmış ya da yaşanabileceğinden şüphe edilmeyecek bir olay sunulur. III. Üslubun açık, sağlam, yapmacıksız, söz oyunların- dan uzak olmasına önem verilir. IV. "Roman dediğin, bir uzun yol üzerinde gezdirilen ay- nadır." görüşüyle gerçeğe verilen değer anlatılır. V. Determinizmin edebiyata uygulanması realizmi do- ğurmuştur. Realizmle ilgili numaralanmış yargılardan hangisi yanlıştır? III EV D) IV A) ad B) II E

Kunduz 5. Ben yürürüm yane yane Aşk boyadı beni kane Ne akîlem ne divâne Gel gör beni aşk neyledi Dil ve anlatım özellikleri dikkate alındığın- da bu şiir Türk dilinin hangi dönemine ait olabilir? A) Türkiye Türkçesi B) Kuzey Türkçesi C) Doğu Türkçesi D) Eski Anadolu Türkçesi E) Osmanlı Türkçesi

20 22 SOLDAN SAĞA 4. Olay örgüsüne hâkim olan, olay örgüsünü belirleyen unsur. 7. Romanın bütününe hâkim olan temel duygu veya düşünce. 8. Romanın edebiyatımıza girdiği dönem. 10. Gerçeküstü olay, kişi ve yerleri konu alan roman türü. 12. Romanda kullanılan bir teknik. 13. Romandaki olayı anlatan kişi. 4

13. Afrika; yoksulluğun, doğrudan hiçliğin olduğu bir başka gezegendir yazarın yazılarında, Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı aşağıdakile- rin hangisinde verilmiştir? AT Özne - Yüklem - Yer tamlayıcısı B) Özne - Zarf tümleci - Yüklem - Yer tamlayıcısı C) Yer tamlayıcısı - Yüklem - Özne D) Yer tamlayıcısı - Zarf tümleci - Yüklem - Özne E) Özne - Yüklem - Zarf tümleci - Yer tamlayıcısı

E) E) Enis B 6. Hece ölçi lerinde y 2. Necip Fazıl Kısakürek'e ait aşağıdaki eserler- den hangisi "düzyazı" türünde oluşturulmuş- tur? A) Ben ve Ötesi B) Çöle inen Nur C) Örümcek Aği D) Sosuzluk Kervani E) Çile ir özellik aşk, me irlerinin Şatıroğ irimizdi NLARI 3. İnginmelerin ye qurbetin şairi olan sanatçı hece

ederiz. 1. 3. Bilimsel makale; özgün araştırma sonuçlarını ytanımlayan, yazılmış ve basılmış rapordur. Fakat bu kısa tanım; bilimsel makalenin belli bir biçimde yazılmış olması ve üç yüzyıl boyunca geliştirilmiş gelenekler, editör uygulamaları, bilimsel ahlak ve basım-yayım etkileşimiyle tanımlanan belli bir biçimde yayımlanması gereğine dikkat çekilerek hitelenmelidir. (1) Bilims yöntemle (II) Bu ti bilinsel çıkarılm metinle dayani belli k anlatı nitelic Bus Bilimsel makaleyi uygun bir biçimde tanımlamak için bilimsel makaleyi yaratan mekanizmayı yani geçerli yayını tanımlamalıyız. Özetler, tezler, konferans raporları ve diğer birçok literatür yayımlanabilir ancak bunlar her zaman geçerli yayın ölçütünü sağlamaz. num AL Bu iki parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebili? A) Farklı görüşlerin aslında birbirini desteklediğini göstermektedirler. B) İki farklı konuya ilişkin ortak bir görüş olduğunu vurgulamaktadırlar. Ayni olguyu farklı yönleriyle değerlendirip ele almaktadırlar. D) Farklı düşünceyi pekiştirmeye yönelik çeşitli örnekler sunmaktadırlar. E) Farklı üsluplar kullansalar da konuyu benzer nedenlerle açıklamaktadırlar. nomi sanat.

12 3. I. Lebler kırmızı lâ'l kaşları hilâl Gözler âhû misâl bulunmaz emsal Bilmem bu ne hayâl bilmem bu ne hâl Bu ne parlak cemâl ülker misin sen II. Ey aşk pınarım, saçları sarım, Åsude baharım, gönülde nârım, Gözümde envarım, biricik varım, Seninle efkârım bitti sevdiğim. 1 Aşağıdakilerden hangisi yukarıda belirtilen şiirlerin ortak özelliklerinden biridir? At Aynı şair tarafından söylenmiştir. B) İkisi de aruz ölçüsüyle yazılmıştır. Yiğitçe ve mertçe bir söyleyiş söz konusudur. Dy Musammat koşma türünde yazılmışlardır. Divan edebiyatı nazım şekillerindendir.

11. Bir tohum düşmeye görsün kucağına, önce onun korku- sunu giderir şefkatle, sonra okşamaya başlar sevgiyle. Sevincinden tohum çatlar. Toprak, ihtiyacı olan gıdalarla besler, yemyeşil yapraklarla süsler misafirini. Rengârenk sebzeler, yanaklarında sıcak bir sevinçle al al gülümser toprağa. Alçak gönüllü toprak, tatlı bir tebessümle ortak olur sebzelerin sevincine. Bir fidan dikilmeye görsün, top- rak, heyecanla sarılır köküne. Kırk yıllık dost gibi misafir eder fidancığı. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Tamlayanı zamir olan ad tamlaması B) Pekiştirilmiş sıfat ✓ C) Kuralli birleşik sifat v D) Zarf görevinde kullanılan ikileme V E) Edilgen çatılı fiil

13 BENİM HOCAM AYT-TÜRK DİLİ VE EDEBİYA 9. Aşağıdaki eserlerden hangisi hakkında yanlış bilgi verilmiş- tir? At Hayriyye: Nabi, oğlu Ebulhayr için yazmıştır. Öğüt / nasi- hat özelliği gösterdiği için didaktiktir. Nazım şekli mesne- vidir. Halep'te yazılmıştır. Öğüt verdiği için “pendname" özelliği gösterir. B) Siham-ı Kaza: Nefi'nin hicivlerini topladığı eseridir. İnce bir zekâ ürünüdür. Argo ve küfür içeren şiirlere de ese- rinde yer verir. Sadece yergiler yoktur. Bazı övgüler de dikkati çeker. Şeyhülislam Yahya'ya zarif hicivler yazar. Kemankeş Ali Paşa'ya ağır hicivler yazar. Vesiletü'n-Necat: "Kurtulus Sebebi" anlamındaki bir eser- dir. Türk edebiyatında mevlid alanında yazılmış ilk müs- takil ve özgün eserdir. Mesnevi nazım şekliyle yazılmıştır. D) Divan-ı Kebir : “Külliyat-ı Şems” adıyla da anılır. Mevlâna'nın Şems aşkıyla yazdığı gazelleri buradadır. Kasideler, rubailer, terkibibentler, terciibentler... bu eser- dedir. Farsça yazılmıştır. E) Hüsn ü Aşk: 18.yy.da yazılmış Şeyh Galip'e ait bir mek- tuptur. Âşığın sevgiliye duyduğu aşk mektuplarla dile getirilir. "Vahdet-i Vücud" inancını başarıyla işler.

AYT/Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 12. Divan şiiri, Türk şiir geleneğinin önemli bir damarını oluş- 15 turur. Yüzyıllar boyu etkisini sürdüren bu geleneğin şairleri başta gazel, kaside, mesnevi, rubai, şarkı gibi biçimlerde olmak üzere çok sayıda eser ortaya koymuştur. Birçok edebî gelenekte olduğu gibi divan şiirinde de her biçimin ise ya da türün çok bilinen örnekleri vardır. Harnâme, Hüsn Ü ü Aşk, Su Kasidesi, Kanuni Mersiyesi Siham- Kaza adlı eserler divan şiirinin çok bilinen örneklerinden bazịarıdır. Baki NEFI Bu parçada aşağıdaki sanatçılardan hangisinin ese - rinden söz edilmemiştir? C) Şeyhi A) Fuzûlî Fuzuli B) Bâki- El Neffum D) Nedim

Oğuz destan geleneğini, muadili birçok eserden daha fazla muhafaza ettiği öne sürülen bu eser XV. Yüzyılda kaleme alınmıştır. Eserde yazar, Oğuzla- rin kökeninin Araplardan geldiğini belirterek bilinen Oğuz şecere geleneğinden uzaklaşıp yeni bir şe- cere uydurmuştur. Söz konusu eserde Oğuz Sü- leyman adlı birisi Oğuz Devleti'nin kurucusu ola- rak övülür. - Bu parçada sözü edilen eser ve eserin yazarı aşağıdakilerden hangisidir? A) Tevârih-i Âl-i Osman - Âşık Paşazâde B) Tevârih-i Âl-i Selçuk - Yazıcıoğlu Ali C) Câm-i Cem-Âyin - Mahmutoğlu Hasan Bayatlı D) Düsturname - Enver E) Zafername - Şerafeddin - -

an be 15. Hangisi öncelikli (1) Once sevip sonra saygı duyacak sin diye öğretilmişti bana (W) Bense tam tersini yaptım zamanla (III) önce saygı duyuyordum, kalbim kendi- liginden açılıyordu. Saygı duyduğum zaman empati yeteneğim de oldukça gelişti. Karşımdaki haksız bile olsa empati yapip () ona hak verebilir hale gelebil- dim yillar içinde. Kendi açısından öyle davranmakta y) düşünmekte haklıdır deyip enerjimi ziyan etmedim. Içeriden ve dışarıdan kavgayı bitirmek için yeni çözüm yolları geliştirdim Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisinde herhangi bir noktalama işareti kullanmaya gerek yoktur? A) B) 11 C) D) IV E) V