Edebiyat Nedir? Soruları

26. Nazım Hikmet'in en büyük ilham kaynağı, SH Pri 11 Hol ölümsüz aşkı "Piraye" Ankara Sanat Tiyatrosunda ||| isim is im başkentin seçkin sanatseverlerinin beğenisine IV V sunuldu. Bu parçadaki altı çizili sözcükler ikişerli eşleştirildiğinde hangi sözcük dışta kalır? C) III D) IV (BE) V A) I B) I 9

lar doğ- Y" yazı- k uzak- r. ik açı- i özel- deği- 2. Aşağıdakilerden hangisi bir halk hikâyesi değildir? AY Arzu ile Kamber Arzu B) Leyla ile Mecnun C) Yusuf ile Züleyha D) Kerem ile Aslr E) Ferhat ile Şirin

18. Felatun Bey ile Råkim Efendi romanındaki Felatun Bey, yanlış Batılılaşmayı temsil eden ve bu yolda gü- lünç durumlara düşen bir tiptir. Tanzimat Dönemi'nin asli konularından birinin temsilcisi olan bu tipin birçok romanda özdeşi vardır. Buna göre, Felatun Bey ile özdeş olabilecek tip ve o tipin bulunduğu eser aşağıdakilerden hangisi- dir? Bihruz Bey - Araba Sevdası B) Feride - Çalıkuşu C) Talat - Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat D) Selma - Ankara E) Naim Efendi - Kiralık Konak

12. Şinasi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) 1860'da Agâh Efendi ile birlikte Tercüman-ı Ahvâl gaze- tesini çıkarmıştır. B) Yazdığı tek perdelik Şair Evlenmesi adlı komedi, Batılı anlamda ilk Türkçe oyundur. C) Çeviri şiirlerle Batı dünyasının düşünce tarzından ör- nekler vermiştir. D) Ziya Paşa'nın çelişkilerini vurgulayarak onun bir eserini şiddetle eleştirmiştir. E) Eski nazım biçimleriyle yazdığı şiirlerde, yeni düşünce- leri dile getirmiştir. Diğer sayfaya geçiniz.

AAAAAAA 20. Felsefe tarihine baktığımızda, pek çok filozofuna zamanda edebî bir tarzı kullandıkları görülür. İlk filozoflarından bazıları, görüşlerini şiirler şeklinde dile getirmişler ve aynı zamanda ozan olmuşlardır. Platon, St. Augustine, Schopenhauer, Nietzsche aynı zamanda büyük edebiyatçılardır. Russel, Camus, Sartre Nobel Edebiyat Ödülü'nü almışlardır. Ama bazı çok iyi filozoflar da vardır ki bunlar kötü yazar olmuşlardır. Orneğin Aris- toteles, Kant gibi isimler çok iyi filozof oldukları hâlde, kullandıkları dil bakımından iyi yazar değillerdir. Bu parçada üzerinde durulan konu aşağıdakilerden hangisidir? Bulduğumuz ğımız otele mıza çekilip lerle çevrili a ve solun- kaklar çok kaç dakika çığlık du- Oradaki- aşandığını ngisinde , bil- CAF A) Felsefe ile edebiyat arasında bir ilişkinin bulunup bu- lunmadığı B) Her yazınsal ürünün aslında belli bir felsefesinin oldu- ğu C) İlk Çağ filozofları ile kimi çağdaş sanatçılar arasında benzerliklerin olduğu D) Edebiyat dünyasını yönlendiren sanatçıların çoğunun filozof olduğu E) Şiirin diğer türler arasındaki yerinin ne olduğu

270 III. Annem arkadaşlarım gelecek diye mi Yukarıdaki cümleler çatı bakımından incelendiğinde aşağı- dakilerden hangisine rastlanmaz? A) İşteş B) Oldurgan D) Edilgen C) Geçişli E) Geçişsiz Nağmelerin yorulmayan dalgalardan bahtiyâr Gönderelim bu ahengi o sevgili yurda kadar Bu dizelerde geçen altı çizili fiille ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Birinci çoğul şahsa göre çekimlenmiştir. B) Nesne alabilen bir fiildir. C) Özne-yüklem ilişkisine göre etkendir. D) Dilek kiplerinden biriyle çekimlenmiştir. E) Anlam (zaman) kaymasına uğramıştır.

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözcük biçiminde birden çok zamir kullanılmıştır? Başka gün başkası camları silsin. B) Beni durmadan arayan oymuş. C) Onlardan biraz da bahçeye dikelim. D) Bazı sorular zor, bazıları kolaydı. Birçok soruyu, birçoğu çözemedi.

Paragrafta Yardımcı Düşünceler (Değinilme 1. Eskiden kültür daha elitti; ama inanılırlığı vardı. Şimdi gi- derek yaygınlaşıyor. Yaygınlaştığı ölçüde yüzeyselleşiyor. Her yerde estetik, her yerde sanat var. Eskiden edebiyatın çözünürlüğü çoktu, yaygınlığı azdı. Şimdi ise çözünürlük az, yaygınlık çok. Bu ticari açıdan çok güzel ve iyi olabi- lir. Ama sanat ticarileşmeye katlanamaz. Kültür için bu çok tehlikeli bir durumdur. Ölüm döşeği gibi. Bu parçadan kültürle ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisine ulaşılamaz? A) Kültürel eserlerin gün geçtikçe daha çok tanınıp bilindi- ğine B) Kültürün ağırlığını, inandırıcılığını ve etkisini yitirdiğine C) Kültürün alınır satılır bir metaya dönüştüğüne mD) Kültür eserlerinin yaygınlaşmasının ticari açıdan iyi bir gelişme olduğuna E) Kültürün sonunun iletişimsizlik, anlaşılmazlık olduğuna

5. (1) İnsanların en temel ihtiyaçlarından biri barınmadır. (II) Çün- kü zorlayıcı çevre koşullarından ve tehlikeli canlılardan ko- runmak için güvenli bir yuvaya ihtiyaç duyarız. (III) Geçmiş- te insanlar ağaç ve taş gibi doğal malzemeleri kullanarak barınaklar yapıyordu. (IV) Zaman geçtikçe barınma ihtiyacı- nı karşılamanın ötesinde işlevlere sahip yapılar inşa edilme- ye başlandı. (V) Köprüler, devasa kubbeli ibadethaneler, ba- rajlar, gökdelenler, stadyumlar; tasarım ve mühendislik bil- gilerinin birleştirilmesi sayesinde yapılabildi. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki- lerden hangisi yanlıştır? cümlede, derecelendirme zarfı vardır. azlık çoklet Á) BY II. cümlede, hem edat hem bağlaç kullanılmıştır. LOTI III. cümlede, durum zarfı bulunmaktadır. LDY IV. cümlede, belgisiz zamir kullanılmıştır. hopsi, boeist EV. cümlede, kurallı birleşik sıfata yer verilmiştir. kimi vb.

Çağdaş edebiyat eleştirisinde metin terimi, toplumsal, imgesel, yaşam öyküsel ve düşünsel belirlenimleriyle ve kurgusunun bütünüyle kendi bitmişliği içinde ele alı- nan yapıt anlamına gelir. Bir yazıyı bir metin olarak ele almak demek, onu dil bilimsel yöntemlerin gelişmesi çerçevesinde incelemek yani cümleyle yetinmeyerek cümle ötesi alana kaymak, söylemin sınırları içinde kalmayıp yapıtı tek ve sürekli bir söylem olarak ince- lemek demektir. Bu bakımdan sözsel üretimlere göre ikincil bir sistem sayılan sanatsal yazı, birincil söyle- min yan anlamlarını kapsadığı ölçüde sözle bağlantılı ve aynı zamanda da ondan farklıdır. Lotman'ın ortaya attığı metinler kuramında, sanatsal metnin anlaşılma- si demek, bu metnin öteki kültürel metinlerle birlikte bir benzerlik ve rekabet ilişkisi içinde, aynı zamanda da toplumsal ereklerin bölüşülmesi çerçevesinde ele alınması demektir. Çağdaş edebiyat estetiğinde metin dediğimiz zaman, kendi üreme koşulları üzerinde du- ran ve özerkliğini simgesel ve ideolojik verilerin bilinçli olarak işlenmesinden alan yapıtı anlarız. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Bir metnin varlığı, içindeki sözcüklerin derinliklerine kadar incelenmesiyle söz konusu olacaktır. B) Sanatsal yazının sözle bağlantılı olması, ilk söyle- min gerçek anlamının dışındaki, somutlaşmış an- lamlarını da barındırmasına bağlıdır. C) Toplumsal amaçların paylaşılması çerçevesinde ele alınan sanatsal metnin anlaşılmasından söz edilebilir. www.pelikankitabevi.com.tr D) Bir yazının metin olması, metnin incelenme yön- temlerindeki gidişata göre belirlenir. E) Sanatsal yazının sözle ilişkisi her ne kadar birincil söylemle ilişkili olsa da birbiriyle bağlantılı olma du- rumu daima vardır.

TYT 32. Ebru sanatının tarihiyle ilgili kesin bir bilgi söz konusu olmamakla beraber 13 ve 14. yüzyılda Türkistan, Se- merkant gibi bölgelerde ebru sanatının yapıldığına kay- naklarda rastlanılmıştu? Tam tarihi tespit edilmiş en es- ki ebru Topkapı Sarayı'nda sergilenen ve 1447 yılına ait bir eserdir. Ebru sanatının çıkış noktası Orta Asya olarak bilinmektedir. Orta Asya'dan çıkıp Batı'ya doğ- ru yayılmıştır. Ebru sanatı Osmanlı Dönemi'nde resmî yazışmalarda da kullanılmıştır. Bilinen en eski ebru sanatkârı Şebek Mehmet Efendi olarak kayıtlara geç- miştir. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Ebru ile ilgili bazı bilgilerin hâlen netlik kazanmadı- ğına B) Yapılan ilk ebru çalışmasının nerede muhafaza edil- diğine C) Coğrafi olarak nerede ortaya çıkıp nasıl bir yayılım k nerede sağladığına 33. D) Şebek Mehmet Efendi'nin ebru sanatının eski us- talarından olduğuna f E) Siyasi iletişim içerisinde de yer bulduğuna

1. "Gerçeğin ifadesinde akıl ve mantık perspektifini redde- dip sanatçının hayal gücünü esas alırız. Biz, görülmemiş ve söylenmemiş olan yeni gerçekliğin peşindeyiz. Varlığı, içiyle ve dışıyla birlikte yani bir bütün olarak kavrayıp an- latmak hevesindeyiz." Yukarıdaki parça, aşağıdaki edebî akımlardan hangi- sine aittir? A) Empresyonizm B) Kübizm D) Fütürizm C) Ekspresyonizm E) Sürrealizm

4. Çarşıya gittim Eve geldim hanım yok Bebek ağlar beşik yok 10460 Çorba taşar kaşık yok Ali baba öldü tabut yok Yukarıda örneği verilen türün adı aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Mani B) Ağit D) Tekerleme E) Ninni C) Türkü helby J

104 7. Gecenin gölgeden menâziriha İmtizâc eylemiş nücûm-i bahâr... Aşağıdaki eserlerden hangisinin ön sözü bir çeşit poetika (şiir hakkında görüşler) özelliği göster- mektedir? A) Bize Göre B) Ruh-1 Bikayd D) Ergânun Rüştü BAYINDIR Piyale E) Kırık Mahfaza Edeb Serv etmi Şiiri lan Fecriat doğruc A) 3

2. Bu parçada sözü edilen şiir anlayışıyla oluşturulmuş eserler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? AY Odalar ve Sofalar Sebr Eset Siyevusgi) BY Tunç Sesleri Vashi Mahir Kocation C) Memleketimden Insan Manzaraları DY Birinci Perde Cevdet bodret solo E) Sonrası

m bir irti- CAP 18. Radyo programında Ridvan Çongur'un sorduğu "Sa- nat çalışmalarınıza yön veren belli başli-ilkeler neler- dir, kısaca açıklar misiniz?" sorusu üzerine grubun şa- irlerinden daha sonra topluluğunun manifestosu/ beyannamesi sayılacak dört ilkeyi şu şekilde sıralar: . Türk Dili ve Edebiyatı Bize göre şairin veya yazarın kalemini her- hangi bir ideolojinin hizmetine vermesi onun bir sanatçı olarak ölümü demektir. Sanat ese- rinin bir propaganda hâline getirilmesinin ke- sinlikle karşısındayız. Biz bir milletin edebiyatının o milletin ruhunu, mizacını, özelliklerini aksettirmesi gerektiğine inanıyoruz. Kısacası sanat eseri millî bir karak- ter taşımalıdır. Bize göre sanatta yenilik, eskiyle bütün bağları koparıp soysuzlaşmak değildir. Yeni mutlaka eskiye dayanacak, eskiden kuvvet alacaktır. Biz bu anlayışla Hisar'da kökümüzden kop- madan bugünün sanatını vermeye çalışıyoruz. Yaşayan canlı Türkçenin edebiyat dili olma- sına taraftarız. Halkın konuştuğu dilden ayrı bir yazı dili, âdeta yeni bir divan dili yaratılma- sını son derece zararlı buluyoruz. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) Mehmet Çınarlı B) İlhan Geçer C) Mustafa Necati Karaer D) Halit Fahri Ozansoy E) Yavuz Bülent Bakiler