Edebiyat Nedir? Soruları

FINALE DOĞRU 2A 23. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "eleştiriye açık olma- ma" söz konusudur? (A) Sfirlerim üzerine yapılan değerlendirmeler, bana yeni bakış açılanı kazandırıyor. 8) Okuyucumun beğenisini kazanma, benim için her şeyden önce gelir. C) Son romanımı baskiya vermeden önce bir kez daha kontrol etmeliyim. D) Yıllarımı vererek oluşturduğum bu eserin kusurlu ol- ması mümkün değildir. E) Ünlü yazarın, öykülerim hakkındaki düşüncelerini me- rak ediyorum doğrusu,

8 (1) Zülfikar / bir kapıyı açarak / içeri / bir şeyler / fısıldamıştı. (II) Yüzündeki saygılı ifadeye bakılırsa / efendisi Ebrehe'yle / konuşuyordu. (III) Odadan gelen tiz ve çatlak sesi işittiğinde / Hinziryedi / do- nakaldı. (IV) Ses, / kadın sesiyle çocuk sesi arası bir şeydi. (V) Casus, dilenciye içeriye girmesini em- rettiğinde / zavallının eli ayağı / dolaştı. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi- sinde ögelere ayırmada yanlışlık yapılmıştır? A) I B) II CY/11 D) EXV 1 { 1

2. (1) MS 8. yüzyılda yazılan Göktürk Yazıtları ile sonraki dönemde kaleme alınan Uygur metinleri Türk edebiyatı- nın ilk yazılı ürünleri kabul edilmektedir. (II) 8. yüzyıldan önce yazıldığı bilinen Yenisey Yazıtları'nda gelişmiş bir Türkçe kullanılmadığı için bu yazıtlar ilk yazılı örnek olarak değerlendirilmemektedir. (III) Arkeolojik kazılarda deriler üzerine yazılmış olarak bulunan dinî Uygur metinleri de ilk yazılı edebiyat örneklerimizdendir. (IV) Göktürkler, 38 harften oluşan ve millî bir alfabe olan Göktürk alfabesini kullanmışlardır. (V) Göktürk alfabesinden sonra kullanı- mı yaygınlık kazanan Kiril alfabesi Osmanlı Devleti'nin kuruluşuna kadar Türklerin ulusal alfabesi olarak devam etmiştir. Bu parçadaki numaralı cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

mir a- NAVIGASYON T uzun boylu 5 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kurallı birleşik sifat kullanılmıştır? A) Karlı bir şubat sabahında çok sevdiğim köyümden ayrıl- mıştım. Bory 6 bir subot B) Köselesi aşınmış ayakkabılarının topuğuna basarak uzaklaştı. C) Manevi değerlerini yitiren insanlar bir yaprak gibi oradan oraya savrulur. 70€ D) Bir devlet, insanlarının nitelikli oluşuyla ayakta durabilir. E) Yeşil çam ormanlarının arasından geçerken mis gibi ha- vayı ciğerlerime dolduruyordum.

3. Sone nazım biçimiyle ilgili olarak aşağıda verilenle- rin hangisi yanlıştır? A) İtalyan edebiyatında ortaya çıkmış, Türk edebiyatın- da ilk kez Servetifünuncular tarafından kullanılmış- tır. * B) Kafiye düzenine göre "İtalyan tipi" ve "Fransız tipi" olmak üzere iki çeşidi vardır. C) Bu nazım biçimini Türk edebiyatında ilk kez kullanan şair, Süleyman Nesip'tir. D) İki dörtlük ve iki üçlük olmak üzere toplam 14 mısra- dan oluşan nazım biçimidir. E) Genellikle dinî ve felsefi konular, bu nazım biçimiyle ifade edilmiştir.

n ex Kin HAN EGİTİM DÜNYASI ISY Hikaye (Halk Hikayeleri) 17. Aşağıdakilerden hangisi Tarihi-Dini Halk hi- kâyelerinden değildir? A) Köroğlu B) Kan Kalesi C) Tahir ile Zühre D) Danişment Gazi E) Dede Korkut Hikayeleri

40. Bu parçada yazanın savunduğu düşünceyi desteklemek için aşağıdaki örneklerden hangisi kullanılabilir? A) William Bragg, bilimin asıl amacının "yeni kanıtlar bulmak değil, bilimle ilgili yeni düşünme biçimlerini keşfetmek olduğunu söyler. B Cenap Şahabettin'e göre bilim "Eflatun gibi düşünüp okuma yazma bilmeyen annemin diliyle anlatmaktır. C) Carl Sagan'a göre bilim "bilgi birikiminden çok daha fazlasını düşünmenin bir yolu'dur. D) M. Esat Erişirgil, "bilimin bize sadece gerçeği sunduğunu, barış ya da mutluluğu vadetmediğini" belirtir. E) Cüneyt Ülsever, bilimi yalnızca gerçeği arama yolculuğu" olarak ifade eder, asıl amaç onu bulmak değildir. maksız

TYT - TÜRKÇE TESTİ 36. (1) Karay'ın en çok tutulan hikâye kitabı "Memleket Hikâyeleri", en çok tutulan romanı ise "Nilgün" adlı eseri olmuştur (II) "Memleket Hikâyeleri" on sekiz hikâyeden oluşan, Karay'ın Anadolu'yu gerçekçi ve yalın olarak aktardığı hikâyelerdir. (III) Bir diğer hikâye kitabı ise 1940'ta yazdığı "Gurbet Hikâyeleri"dir ve bu eserde vatan özleminin ağırlıklı olduğu duygusal betimlemeler yer almaktadır. (IV) Bu hikâyeler Karay'ın sürgün esnasında yazdığı hikâyelerdir. (V) "Memleket Hikâyeleri", Karay'ın Anadolu'yu tasvir ederek toplumsal yaşamı aktardığı çoğu İstanbul'un kenar semtlerinde, Anadolu'daki kasaba ve köylerde geçen hikâyelerdir. (VI) Karay'ın bu hikâyelerde en çok üzerinde durduğu kahramanlar görevli bürokrat- lardır. (VII) Bürokratlar kötü çevre koşullarında mevcut bozukluklara ve ağır bürokrasi şartlarına karşı bir şeyler yapmaya çalışsalar da ortamın geri kalmışlığı onları sindi- rir ve iş yapmaz durumdadırlar. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II B) III C) IV DYN E) VI BENİM HOCAM 37. 1. 3 II. III IV

ŞTİRELİM n nda eriy- ç ve an- I'da dan her an- ril- er- Ç- a- rk in "y T. 5. Milli Edebiyat ---- romanı, Türk milletinin milli bilincini amaçlayan 7. siyasi-politik bir eserdir. Olayların merkezinde Oğuz, Kaya, Hamdi Paşa, Lütfi Bey gibi kişilerin bulundu- ğu romanda yazar, Osmanlı Devleti'nin yıkılmasını yavaşlatmak için yeni düşünce ortaya koyduğu gibi Türk milletinin yeniden kurtuluşu için çareler arar. Bu nedenle bireysel duygu ve fikirlerin yanında mem- leketin sorunlarını işlemeye başlar. Romanda birey- sellikten millî olana yönelen yazar, yabancılaşma, değerler yozlaşması, eğitim ve sağlık problemlerini işlediği gibi millî benlik, ulus bilinci, gibi izlekleri yü- celterek ülkenin yeniden kuruluş ve kurtuluşunu di- le getirir. Böylece Anadolu insanının varoluş müca- delesini bütün yönleriyle metinleştirir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Sodom ve Gomore B) Yeni Turan C) Gönül Hanım D) Karlı Dağdaki Ateş E) Hüküm Gecesi 6. Aşağıdaki dizelerden hangisinin dil ve içerik özel- likleri dikkate alındığında Mehmet Emin Yurda- kul'a ait olduğu söylenebilir? ya daha tumi mizi var har leri ba Ya bi d

P)) 13. 1 Ahmet Haşim'in bir yazısında dediği gibi "Şiirde anlam aramak bülbülü eti için öldürmeye benzer." II. Ahmet Haşim bir yazısında şöyle demiştir. "Şiirde anlam aramak bülbülü eti için öldürmeye benzer." Bu iki cümle arasında nasıl bir anlatım farkı vardır? A) I. cümlenin yargısı, II. cümleye göre daha kesindir. 1. cümle Ahmet Haşim'in yargısına katılma anlamı içermektedir. L. cümlede Ahmet Haşim'in düşüncesine karşı çı- kıldığı anlatılmak istenmiştir. D) II. cümle birinciye göre daha tutarlı bir anlatım içermektedir. İki cümlenin yargıları arasında herhangi bir fark yoktur. 15.

6. () Türk edebiyatının bilinen ilk yetkin yazılı örnekleridir. (1) Türklerin ulusal alfabesi olan Göktürk alfabesiyle yazılmıştır. (III) V. yüzyılda Türk boyları arasındaki çetin bir savaştan sonra dikilmiştir. (IV) Anlatılanlar şiirsel bir söyleyişe sahip olmakla birlikte düz yazı biçiminde ortaya konmuştur. (Vlk kez Danimarkalı bilgin Wilhelm Thomsen tarafından çözülen yazıtlar, Kültigin ve Bilge Kağan ile Vezir Tonyukuk adına dikilmiştir. “Göktürk Yazıtları”ndan söz eden bu cümlelerin hangi- sinde bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

37. Bugünkü bildiğimiz anlamda günlük, Türk edebiyatına Batı'dan geçmiştir ancak Osmanlı imparatorluğu dönemin- de "ruzname" adıyla bilinen kitaplar da bir çeşit günlüktür. Osmanlı sarayında ruzname tutmak bir gelenekti. Padişah- ların iç ruzname ve dış ruzname olmak üzere iki ruznamesi olurdu. Bunları padişahın görevlendirdikleri kişiler yazardı. Örneğin, Yavuz Sultan Selim'in Çaldıran ve Mısır seferine katılan Haydar Çelebi'nin ruznamesi bunlardan biridir. Ruznamelerin yanında vakayiname, seyahatname, sefa- retname gibi eserlerde günlük sayılabilecek bazı bölümler görülmektedir. Yukarıdaki paragrafla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Vakayiname, seyahatname, sefaretname günlük çe- şitlerindendir. B) Günlük türü eskiden ruzname olarak adlandırılmıştır. C) Ruzname yazmak için vazifelendirilmiş kişiler olmuştur. D) Günlük Batı'dan aldığımız bir türdür. E) iç ve dış olmak üzere ruznameler ikiye ayrılmıştır.

39.-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Bazı kavramlar, uzun süre sözlüklere ve akademik metinlere hapsedildikten sonra sebebi bilinmeksizin birdenbire, halkın diline düşme; basında, televizyon- da, hatta hükûmet demeçlerinde zikredilme talihini veya talihsizliğini yaşar. Fena hâlde felsefe kokan ve Yunancadaki köküyle akla Aristoteles'i getiren etik kelimesi, bugün tam da bu şekilde sahnenin ortasına yerleşmiş durumda. Yunancada bilgece bir eylem yolu arayışına karşılık gelen etik, felsefe- nin ayrılmaz bir parçasıdır. Descartes'la -yani özne sorununun merkezî önem taşıdığı modern dönem felsefesiyle birlikte etik, ahlakla veya pratik akılla az çok eş anlamlı hâle gelmiştir. Etik, böylece ister bireysel ister kolektif olsun, bir öznenin veya özne grubunun eylemlerini ve bunların sonuçlarını evren- sel yasaların terazisinde ölçen, yargılayan sistem anlamına kavuşmuştur. Bugünün popüler kültür ve siyaset endüstrisinde ise artık anlam enflasyonu ne- deniyle milyonlarca sıfırla şişmiş bir kavrama dönüş- A müştür. O kadar çok şey için kullanılıyor ki hemen y hiçbir şey ifade etmiyor. A Y N 40. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Descartes sonrası modern dönemde etik, top- lum yerine bireyi sorgulamak için kullanılan bir sisteme dönüşmüştür. B) Modern dönemde etik, öznenin yaptıklarını ilke ve yasaların ışığında değerlendiren ahlak felse- fesiyle ve pratik akılla özdeşleşmiştir. LC Aristoteles'in felsefesinde sözünü ettiği etik ile bugün yaygın olarak kullanılan etik sözcüğü farklı anlamlar taşır. LD Medyada, gündelik hayatta ve politikada etik kavramına gösterilen ilgi, kavramın iletişimsel değerini olumsuz etkilemiştir. E) Sonradan popülerlik kazanan kimi kavramlarda olduğu gibi etik kavramının da günümüzde ka- zandığı yaygınlığın nedeni belirsizdir.

20. Haberin var mı taş duvar? Demir kapı, kör pencere Yastığım, ranzam, zincirim Uğrunda ölümlere gidip geldiğim Zulamdaki mahzun resim Görüşmecim yeşil soğan göndermiş Karanfil kokuyor cigaram Dağlarına bahar gelmiş memleketimin Karanfil kokuyor cigaram Dağlarına bahar gelmiş memleketimin Şiirin içerik özelliklerinden hareketle aşağıdaki bilgiler- den hangisi şair için söylenemez? AXŞiirde sloganik, vaazcı bir söylemde bulunmaz. B) Yaşadığı topraklara aidiyet duygusu bulunmaktadık/ C) Şiirlerinde Dadaloğlu, Pir Sultan lirizmine rastlanır. D) İdeolojik bakış açısını şiirlerine yansıtmamaktadır. E) İçten ve doğal bir anlatım şiirlerinde sıklıkla rastlanır.

Kağıthane'den, Göksu'dan, söz ediyor, Göksu gecelerini Boğaziçi'den, mesirelerden, Haliç'ten, Sadabad'dan, anlatıyor. 3. Mektup 'un konusu misafirlik. Yazar bir dostuyla misafirliği konuşuyor. Sonra da onunla ilgili bir anısını akta- riyor: "Geçen gün, sevdiğim dostlarımdan biri ile Köprü 'ye geldik. Dostum, yeleğinin cebinden saatini çıkararak: Vapura yirmi dakika var, bana müsaade! deyince: Vay! Boğaziçi'ne mi? dedim. Aldırmaz bir tavırla cevap vererek: Erenköy tarafına. Bu yıl orada mısınız? Hayır, misafirliğe gidiyorum. Bu gece orada kalacağım, çoluk-çocuk da beraber. Pekâlâ, Allahaismarladık. Ayrıldık. Ertesi sabah, matbaaya erken geldiğim için, kimseyi bulamadım. Köprü üstündeki gazinolardan birine gidip bir nar- gile tellendirmek istedim. Birinci gazinoyu geçtim. İkincisine oturmak istedim. Ta Ada kahvesine kadar gittim. Haydarpaşa vapuru da geldi. Merak bu ya kimler var diye çıkanları sey- rederken sözünü ettiğim dostum çıkmasın mı? Beni gördü. İkimizde bir şaşkınlık! Çaresiz arkadaşım, kızamığa uğramış gibi, cilk kızıl. Kızı, geceden beri ettiği feryatlara doyamamış, hala hıçkırmak için bahane arıyor. O da kıpkırmızı. İkisi de habire kaşınıyor. Hemen anılarını sordum. Birdenbire dedi ki: Senin mekteplinin, sivrisinekle tahtakurusunu gece hayvanla- rindan (!) saydığında hakkı varmış. Bize sabaha kadar hora teptirdiler. Uyumak değil, durmak bile imkansız. " Bu parçada bahsedilen "Şehir Mektupları" ile ilgili aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A) Yazarı dönemin bağımsız sanatçılarından Hüseyin Rahmi Gürpınar'dır. B) Yazar, küçüklüğünden itibaren İstanbul'u tüm yönleriyle anlatmıştır. C) Eserde bilinçli bir İstanbul sevgisi anlatılmıştır. D) Karşılıklı konuşmaya yer vermiştir. E) Sohbet üslubuyla kaleme alınmıştır. Yacomo lu

Şiir yazmaya çocukluk döneminde başlamış, dokuz yaşın- dayken güzel şiir okuduğu için II. Abdülhamit'in dikkatini çek- miştir. Bu nedenle sık sık sarayda padişahın konuğu olmuş, ona şiirler okumuş "liyakat nişanı" almıştır. Yazılarında Ahmet Celal, Velhan, Şârık, Hikmet Celal gibi takma adları kullanmıştır. Fransızcasını ilerletip Fransız yazınını tanıyınca yazınsal değerleri değişmiştir. Bu dönemde Servet-i Fünun dergisinde şiirleri yayımlanmaktadır. Bu dergi kapatılıncaya değin burada şiir ve yazıları çıkmıştır. "Edebiyat-ı Cedide'nin en genç şairlerinden biri olarak Tevfik Fikret'in etkisinde de kalmış, zamanla kendi özgün anlatımına ulaşmıştır. "Beyaz Gölgeler" ve "Buhran" gibi eserleri vardır. "Aşk ve kadın şairi" olarak tanınır. Parçadan tanıtılan şâir aşağıdakilerden hangisidir? A) Hüseyin Cahit Yalçın B) Tevfik Fikret Celal Sahir Erozan D) Hüseyin Rahmi Gürpınar E) Hüseyin Suat Yalçın