Edebiyat Nedir? Soruları

1. Aşağıdakilerin hangisinde kurallı birleşik sifat diğerlerinden farklı yolla yapılmıştır? A) Geniş sarıklı, bol cübbeli efendiler enderunda dolaşmaya başlamıştı bile. B) Kışın gelişiyle birlikte soğuk renkli elbiseler vit- rinlerdeki yerini aldı. C) Hoş kokulu tropikal meyvelerden kaselerin içine bol bol doldurdular. D) Bu yaslı günde onu gözü kara dostları korumaya devam edecek. E) Harabelerin arasında mavi mineli bir saat gözü- me ilişince eğilip aldım.

ir gele eski . (1) et ve arın man yat Ya yas ştir. Millî edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren şairler ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisinde bir yanlışlık yapılmıştır? Alik şiirleri "Dergah" ve "Milli Mecmua"da yayımlanan Ahmet Kutsi Tecer, Batı'ya özenen tipleri Köşebaşı adlı tiyatro- sunda eleştirmiştir. B) "Ankaralı Aşık Ömer" unvanını kullanan Behçet Kemal Çağlar, Necip Fazıl Kısakürek ile Onuncu Yıl Marşı'nı yazmıştır. Ömer Bedrettin Uşaklı, Sarı Kız Mermerleri adlı şiir kitabını ölen kızının anısına adamıştır. Edebiyat araştırmacısı ve eleştirmeni olan Orhan Saik Gökyay "Dede Korkut'un Torunu" unvanını almıştır. Arif Nihat Asya, Türklüğü yücelten şiirleri ile tanınmıştır, aynı zamanda da başarılı bir deneme ve fikra yazarıdı 1 1

G. Orhan Kemal'in Piyango Bileti adlı öyküsünden alınan aşağıdaki parçayı okuyunuz. Soruları cevaplayınız. -Hepinizin kahrını ben çekiyorum. Yemeği ben, tahtayı, çamaşın ben, söküğü dikişi ben, çarşıya pazara da ben, öyle olduğu häide.... Para bankaya benim namima yatacak! -Ne münasebet? Kadın yatakta hırsla oturdu: - Eğer paralar benim namima yatmazsa ben de bu evde durmam! Şimdiye kadar neyini gördüm? On senedir canım çikh ovinde... Hesap, kitap, hesap, kitap... Eller gibi bir masrafım yok... Ne sinema bilirim ne tiyatro... Elimize geçer üç buçuk kuruş, iki ucunu nasıl bir araya getireceğim diye alnımın damanı çatlar. Ne bu? Adam: - Bence, dedi, lokanta daha iyi! Boğazımız bedavadan çıkar, sermayemiz de gene sermaye... Kadın yorganı tepesine hırsla çekerken "Para benim namima yatacak!" dedi fakat uyumadı. Kocasına arkasını döndü. Aklında manto. tayyör, lizöz, ruj, bilek saati, bilezik, naylon çoraplar, iskarpinler... lyi ama mantoyla tayyörün renkleri? Lacivert pek resmi, hem de le- keyi çabuk belli eder. Kurşuni olsa... a. Bu parçada hangi edebî akımın ve hikâye anlayışına özgü nitelikler ağır basmaktadır? b. Bu parçada hangi anlatım tekniklerine başvurulmuştur? 11. Sinif TMS 3 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

8. Nisan ayı gelince yeşeren tabiatı seyretmekten duy- duğum hazzı neredeyse başka hiçbir şeyden almi- yorum. Bu cümlede aşağıdaki ses olaylarından hangi- si yoktur? 15 A) Ünsüz benzeşmesi B) Ünsüz türemesi C) Ses (hece) düşmesi D) Ünlü daralması E) Dudaksılaşma 11. 1. 11. M

4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde koşula bağlılık söz ko- nusudur? A) Saatler geçmeyi, akşam olmayı bilmezdi Ne kadar beklesen B) Gün olur ağlamak isterim Bütün acı çeken insanlar gibi C) Bir elem çöker üstüme ağır ağır Seni andıkça gözlerim dumanlanır D) O yumuk ellerine yine sar beni Bir bak ne håle getirdi yıllar beni E) Gözlerimin önünden yıllar geçer de Seni ararım her zaman ve her yerde

B *** 14. Canım kurban olsun senin yoluna Adı güzel kendi güzel Muhammed Şefaat eyle bu kemter kuluna Adı güzel kendi güzel Muhammed C) Surname Jinner E) Münacat uckdis B Mü'min olanların çoktur cefâsı Âhirette olur zevk ü safâsı On sekiz bin âlemin Mustafa'si Adı güzel kendi güzel Muhammed İçerik özellikleri dikkate alındığında bu dörtlüklerin aşağıdaki türlerden hangisine ait olduğu söylenebilir? A) Naat B) Tevhit Allah gids D) Mersiyet pos DENEME - 1 Souge

17. ● ● Servetifünun Dönemi bağımsız yazarlarındandır. Türk basınının önemli isimlerinden olmuş, sade bir dille toplumsal meseleleri ele almıştır. Sosyal konulara eğilmiş, "halkçı muharrir lakabıyla anılmıştır. Fıkra, sohbet, anı türündeki eserleriyle tanınmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bazı özellikleri verilen yazara ait eserlerden biridir? A) Şehir Mektuplari B) Tahrib-i Harabat C) Kavgalarım D Şıpsevdi E) Frankfurt Seyahatnamesi

B PALME YAYINEVİ K t) t) 20. .... TYT/PLM/010/22 kişinin benliğine aşama aşama yerleşir. Bu yerleşmenin ilk basamağı, insanın küfürden ve şirkten nefsini korumasıyla başlar. İkinci basamağı; haramlardan kaçınıp, küçük günahlan terk ederek farzlan yerine getirmekle gelişir. Üçüncü basamağı ise müminin, bütün benliği ile Allah'a dönmesi, kalbinden Allah'ın dışında her şeyi çıkarması ve her anını ibadet bilinci ile yaşamasıyla meydana gelir. Bu parçada açıklanan kavram aşağıdakilerden hangisidir? A) İhlas D) Cihat B) Takva C) İhsan E) Hidayet

11 1. Bir meslek grubundan olan kişilerin kullandı- ğı, terimlerin çokça yer aldığı dildir. çokça II. Ortak dilin ya da yabancı bir dilin sözcükleri- ne özel anlamlar yükleyerek yaratılan dildir. III. Bir ana dilden, yazılı metinlerle takip edilme- yecek dönemde ayrılmış kollarıdır. IV. Bir Azeri ile bir Türkmenin konuşmaları ara- sındaki fark bunun örneğidir. Yukarıdaki numaralı cümlelerde verilen açıkla- malar, aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilendiri- lemez? A) argo D) jargon B) lehçe C) şive E) ağız

5. Aşağıdakilerden hangisi Batılı anlamda öykü ve roman ülkemizde tanınmadan önce anlatı gereksinimini karşı- layan türlerden biri değildir? A) Destanlar B) Dede Korkut Hikâyeleri C) Halk Hikâyeleri D) Mesneviler E) Kasideler

2. Türk halk hikâyeleri ile ilgili, 1. Metinlerin içinde masal, efsane, fikra, dua, beddua, deyim, atasözü, bilmece vb. örneklerine rastlanabilir. II. Yaşanmış bir aşk veya kahramanlığın anlatıldığı bu hikâ- yelerde tamamen gerçekçi bir bakış açısı hâkimdir. III. Nazım ve nesir karışık olan bu hikâyelerde olayların anla- tımında nesir, duyguların anlatımında ise nazım kullanıl- mıştır. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III E) I, II ve III C) I ve II

13. Toplumdaki herhangi bir sınıfın, toplumsal bir grubun ya da bir meslek grubunun temsilcisi durumundaki hikâye kahramanıdır. Özellikle Maupassant tarzı hikâyelerde olayın ayrıntısıyla ve okuyucuda merak uyandıracak şekilde anlatıldığı bölümdür. Kişilerin aklından geçenlerin herhangi bir man- tıksal sıra ve dil kuralları gözetilmeksizin zihin- deki hâliyle aktarıldığı anlatım tekniğidir. • Olay ve kişilerin okuyucuya doğrudan sunuldu- ğu, anlatıcının eserle okuyucu arasından çekil- diği anlatım tekniğidir. Bu açıklamalarla aşağıdaki terimlerden hangisi eşleştirilemez? A) Özetleme C) Tip B) Bilinç akışı D) Düğüm E) Gösterme tekniği

12. Sembolik dili kullanmadaki başarısı ve çarpıcı anlatımı ile dikkat çeken bu mesnevi, XV. yüzyılda kaleme alınmıştır. Yük çek- mekten zayıf düşmüş bir eşeğin hikâyesinin anlatılmasıyla fabl özelliği gösteren mesnevi aynı zamanda satirik nitelik taşımak- tadır. Bu parçada söz edilen eser aşağıdakilerden hangisidir? A) Harnâme C) Garipnâme E) Çengnâme B) Şikâyetnâme D) Minbernâme 15.

wap- Elleri hip bir küçük model ul Ru- duyan o gü- n hiçbir çelişen uguste - bulu- oman- geçmiş (0 A ki yar- anlayışı un far- a kendi üştürme bir bütün bırakan giyle hak kları ilgi S A A Türkçe 39-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. Sizin gibi bir şairi niçin seviyorum bilir misiniz? Şiiri- niz için değil, bu kesin; yazdıklarınızı okusam belki de beğenmem. Ben asıl kendinize olan itimadınız, şiirle- rinizin güzel olduğuna inancınız, her seferinde önceki kitaplarınızı kese kâğıdına indirgeme iddianız için sevi- yorum sizi; imreniyorum bu özelliğinize. Şiir nedir, güzel şiir hangisidir, şiir nasıl yazılır? Çok düşündüm bunları, düşündükçe de bu soruların kesin bir cevabının olama- yacağını anladım. Şiirlerinizin yarına kalır bir yönü var mı, onu da bilmiyorum. Gelecek kuşakların adınızı şair diye anıp anmayacağını da kestiremiyorum. Ancak hiç- bir kurala, temele dayanma gereği duymayan kendin- den emin tavrınızın çok önemli olduğuna eminim. 39. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağı- endakilerden hangisidir? Obam yenilediği A) Yeni yazdığının eskileri değersiz kılacak kadar başa- rılı olduğu B) Çok farklı bir şiirsel söylemle okurlarının karşısına çıktığı Gün yüzüne çıkmamış imge ve çağrışımlarla kendini Hiçbir edebiyat geleneğine bağlı olmadan kendi yo- lunda ilerlediği Sonraki kuşakların beğenisine hitap edecek bir tarz yakaladığı 40. Bu parçaya göre yazar, sözünü ettiği şairin en çok hangi özelliğini beğenmektedir? A Şiirlerini açık ve samimi bir dille kaleme alması B) Herhangi bir şiir ekolüne bağlanma gereği duyma- ması C) Simlerinin sonraki kuşakları da etkileyecek olması DY İyi bir şair olduğuna ve güzel şiirler yazdığına inan- masi E) Her koşulda kendini yenileyerek şiirlerinin niteliğini artırması

Yazar, Dülger Balığının Ölümü hikâyesini siroz has- talığına yakalandığını öğrendikten sonra yazar. Fran- sa'ya tedavi olmak için giden yazar, hastalığının ölüm- cül olduğunu öğrendikten sonra hayata karşı çok daha karamsar ve umutsuz olmuştur. Bu ruh hâlini yaşayan yazar, dülger balığının ölümünde de aslında kendi ölümünü görür. Dülger balığıyla arasında kurduğu özdeşleşme ilişkisiyle hastalığından dolayı yaşadığı ölüm korkusunu şöyle dile getirir: "İçimde dülger bali- ğının yüreğini dolduran korkuyu duydum. Bu hepimizin bildiği korkuydu: ölüm korkusu." Ölüm korkusu yazarı hayattan soğutmuş, yalnızlaştırmıştır. İlk dönem hikâ- yelerinde kullandığı "Herkes herkesi seviyordu." gibi pozitif düşünceler artık yerini hüzne, karamsarlığa ve tereddütlere bırakmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada söz edilen yazarın eserlerinden biridir? A) Bahar Hikâyeleri B) Mahalle Kahvesi C) Sönmüş Yıldızlar D) Sırça Köşk E) Mendil Altında

19. Aşağıdaki medya metinlerinden hangisinin yazılış amacı yay ayraç içinde yanlış verilmiştir? A) Kahve, Anadolu'nun dillere destan konukseverliği- nin en önemli göstergelerinden biridir. Anadolu'da sizi acı bir kahve içmeye çağıran kişiye "Neden acı kahve?" diyemezsiniz. Bu acılıkta, yıllar yılı süre- cek bir tatlılık, yakın bir dostluk vardır. Bu yüzden "Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır." sözü Anadolu'nun her yerinde, her zaman söylenir durur. (Öyküleme) B) Dünyadaki böcek türlerinin sayısı her geçen yıl azalı- yor. Bu azalmaya zirai endüstri, doğal ortamların yok edilmesi, böcek ilacı kullanımı ve iklim değişikliği neden olmaktadır. Araştırmacılar önümüzdeki 30- 40 yıl içinde gıda üretme yöntemleri değiştirilmezse böceklerin yok olacağını vurguluyor. (Açıklama) C) Buğday unu tüketimi ile obezite arasında doğru- dan bağlantı kurulamıyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün açıklamalarına göre Fransa'da kişi başına düşen buğday tüketimi Amerika'dakinden %50 fazla ol- masına rağmen obezite oranı Amerika'dan çok daha düşük. Italya'da ise Amerika'dakinin iki katı buğday tüketilmesine rağmen obezite oranı Ame- rika'dakinin dörtte biri oranında. (Açıklama) D) Yol, sağından solundan, koca koca, iri gövdeli kök- narlarla çevrilmişti. Onlara yaslanan, sanki onlarla birlikte göğe yükselmek isteyen böğürtlenler, ya- ğan karın kapatmasıyla kaybolmuşlardı. Yalnız, yol boyunca uzayıp giden telefon direkleri vefalı bir dost gibi yolda yürüyen insanları takip ediyordu. (Betimleme) E) "Dil doğal gelişimine bırakılmalıdır." görüsü, ol- dukça tehlikelidir. Tehlikesi, bu görüsün ilk anda çok doğru görünmesidir. Oysa yanıltıcıdır bu. Dil bilincinin oluşmadığı dönemlerde, gerçekten de "kendiliğinden" diye nitelenebilecek bir gelişim ol- muştur. Ancak, dil sorunu bir kez ortaya atıldıktan sonra "işi oluruna bırakma" söz konusu değildir. Türkiye'de her aydın, kalemi eline aldığı anda dil kavgasında yerini alır. "Millet" yerine "ulus" ya da "ulus" yerine "millet" diyen birinin, dil konusunda yansız olduğu düşünülebilir mi? (Tartışma) Dial icerisin-