Edebiyatın Bilimle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi Soruları
Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimle ve Güzel Sanatlarla İlişkisiPARAGRAF DENEME
19 - 20. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap-
layınız
Klasisizm, hümanist felsefe ve Rönesans hareketlerinin
yaşandığı sosyal ve siyasi ortamda doğmuştur. Klasisiz-
min hümanizmin birtakım farklılıklarla birlikte-daha şu-
urlu ve daha kuralli bir devamı olmuştur. Klasisizm tam
anlamıyla aydınlanma çağının kapılarini aralamıştır. Bu
akım 16. yüzyılın sonlarında özellikle Fransa'da ortaya
çıkmış, eski Grek ve Latin edebiyatlarını örnek almış,
akil ve sağduyuya önem vermiş, gerçeği ve doğayı
akıl yoluyla incelemeye çalışmış, doğallığı ve gerçek-
liği temel almıştır. 16. yüzyılın sonlarından itibaren baş-
layıp 18. yüzyılın sonuna kadar varlığını devam ettiren
klasisizm, diğerleriyle karşılaştırıldığında en uzun ömürlü
edebiyat akımıdır. Böylesine uzun soluklu bir düşünce si-
teminin kaynağı, biri Yunan diğeri Fransız iki büyük akılcı
filozofa; Aristo ve Descartes'e dayanmaktadır. Aristo, fel-
sefeye ve metafiziğe mantik kapısından gidilebileceğini
söylemiştir. Descartes ise, akıl ve mantıkla yönetilen bir
iradenin ihtirası ve güçsüzlüğü her zaman yenebileceğini,
her şey gibi edebiyat ve sanatta da usul ve metotların
etkin olması gerektiğini belirterek klasik estetiğin temel-
lerini oluşturmuştur.
19. Bu parçada klasisizm ile ilgili aşağıdakilerden han-
gisi hakkında bilgi verilmemiştir?
A) Savunduğu ilkeler B) Beslendiği kaynaklar
C) Doğuş ortami
D) Sanata etkileri
E) Eleştirel yönleri
20. Bu parçada anlatılanlar dikkate alındığında altı çizi-
li bölümde Aristo ve Descartes'ın görüşleriyle ilgili
olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Descartes, Aristo'nun fikrine karşit bir düşünceyi sa-
vunmaktadır.
B) Aristo'nun salt mantık kuramına karşı Descartes
akil, mantık ve duyguların önemini işaret etmiştir.
C) Her ikisi de akıl ve mantık temelli bir düşünceyi des-
teklemektedir.
DV Aristo'nun felsefe ve metafizikte mantık tabanlı fik-
rine karşı Descartes, akıl ve mantıkla yönetilen bir
iradenin ihtirasına yenik düşeceğini belirtmiştir.
E) Akil ve mantığın usul ve metotlarının Descartes sa-
dece sanatta, Aristo ise felsefe ve metafizikte etkin
olması gerektiği düşüncesindedir,
Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi1. Türklerin Arap-Fars kültürü etkisi altında yarattıkları edebiyata
Edebiyatı bilgilerinize dayanarak doldurunuz.
2. Divan edebiyatının
zyılda
ediği
min
anılır.
denir.
gibi adlarla da
3.
Divan
edebiyatı şiirlerinde genel olarak nazım birimi.
4. Sevgi güzellik vb. konularda yazılmış 5-15 beyitten olur
ölçü
dur.
l. 1
Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimle ve Güzel Sanatlarla İlişkisiOLAYLARI OLUŞ SIRASINA KOYALIM
ETKİNLİK: Aşağıda karışık olarak verilen olayları numaralar vererek oluş sırasına koyalım.
ÖRNEK:
2 Okuldan gelince ödevlerimi bitirdim.
Babam gidip komşularımızı uyardı.
1 Okuldaki Türkçe dersi keyifliydi.
Üst kattan çok gürültü geliyordu.
3 Pijamalarımı giyip yatağıma yattım.
Nihayet gürültüler kesildi.
Komşumuz babamdan özür dilediler.
Yerden yüksek oynamak için toplandık.
Ela düşünce oyun yarıda kaldı.
Oyuna başlamak için sayışma yaptık.
Çok güçlü bir rüzgar esmeye başladı.
Rüzgar şiddetli fırtınaya dönüştü.
Sokaktaki insanlar evlerine kaçtılar.
Evlerin çatıları uçtu, ağaçlar devrildi.
Banyo da çok eğlendim.
Kuş resimli havlumla kurulandım.
Banyo için çamaşırlarımı hazırladım.
3 Öğretmenim kalemimi tamir etti.
Bugün 2.derse başlamıştık.
Kalemim eskisinden sağlam oldu.
Kalemim birden yazmaz oldu.
Bu yıl ilkbahar cıvıl cıvıl geldi.
2 Ağaçlar çiçeklerle büründü.
2 Yağan dolu bütün çiçekleri döktü.
Kuşlar gelip dallarına konardı.
Bir gün gelip ağacı kestiler.
Evimizin karşısında bir ağaç vardı.
Fidanım düzenli olarak suladım.
Fidanımı boyu benim boyumu geçti.
Bir çukur kazıp fidanımı diktim.
Artık ne ağaç var ne de kuşlar.
ETKİNLİK : Numaralara uygun 3 olay da siz
yazar misiniz?
ETKİNLİK: Numaralara uygun 4 olay da siz
yazar misiniz?
2
3
2
3
4
1
1
Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi“Mevlanâ, Yunus Emre, Hacı Bayram Veli, Fuzul, Baki,
Nedim yahut II. Murat, Fatih, III. Selim de hatıralarını yaz-
miş olsalardı bugün kim bilir ne kadar ilgi çekici olurdu.
Hele geçmiş asırlarda yaşamış bir kalem efendisi, bir
mahalle imamı, bir köy kâhyası, bekçisi, bir yeniçeri veya
sipahi günlük hayatını yazıyla anlatmış olsaydi ve bunlar
bugün elimize geçmiş bulunsaydı değerlerine paha biçil-
mezdi.Hayat üzerinde düşünmeyişimiz ve onu anlatma
ya önem vermeyişimiz, bizde tarih bilincinin gelişmesine
engel olmuştur. Batı'da tarih bilincinin
bizimkinden çok
yüksek oluşunun sebebi, onların yaşadıkları hayatı re-
sim, mektup, hatıra veya gerçeği veren roman şeklinde
ortaya koymalarıdır. Bizde hâlâ hayatından iz bırakmak
düşüncesi tam olarak yerleşmemiştir.
35. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada yakınılanlardan
biri değildir?
A) Büyük devlet adamlarının ve edebiyat dünyasının ün-
lülerinin anılarını yazmaktan geri durması
B) Geçmiş mesleklerin günlük işleyişi hakkında bilgilerin
yeterli olmaması
C) Batılıların farklı sanat eserleriyle gerçek hayatı yansit-
masi
D) Yaşamı anlamlandıracak sorgulamalarda bulunulma-
masi
E) Geleceğe bir şeyler taşımak düşüncesinden uzak
beyler
olunması
36. Bu parçaya göre yazarın "anıların yazılması gerekti-
ği" şeklindeki düşüncesinin sebebi aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Tarihsel kişiliklerin daha iyi tanınmasını sağlaması
B) Batili edebiyat anlayışını pekiştirmesi
Toplumu daha iyi anlamaya yardımcı olacağı düşün-
cesi
D) Yaşamın gerçeklerini anlatmanın en iyi yolu olması
E) Tarih bilincinin gelişmesine katkı sağlaması
Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi17. 1909'da Fecriati Topluluğu'na katıldı. Bu topluluğun dağılmasından sonra da şiirler yazma-
'yı sürdürdü. Şiirlerinin tümü aruzla yazılmıştır. Aşk ve doğa temasını işlediği, sembolizm
akiminin anlayışına uygun olarak yazdığı şiirlerinde hayale ve müziğe büyük önem verdi.
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Faruk Nafiz Çamlıbel
B) Cenap Şehabettin
C) Ahmet Hâşim
D) Yahya Kemal Beyatlı
E) Süleyman Nazif
Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimle ve Güzel Sanatlarla İlişkisiDEBİYATI ÇALIŞMA KAĞIDI
5. Tanzimat Edebiyatıyla ilgili aşağıdaki bilgilerden
hangisi yanlıştır?
Allik pastoral şiir:A.Hamit Tarhan /Sahra
B)Edebiyatımızda ilk köy romani: N. Nazim/Karabibik
C)lik psikolojik roman: M. Rauf/Eylül
D)Şiirde Türk, adını ilk kullanan Mehmet Emin
Yurdakul'dur.
E) Ilk şiir çevirisi yapan Ahmet Vefik Paşa'dır.
Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi5)
Bir devi gömdük toprağa
Ihlamurlar kan ağladı
Yukarıdaki dizelerde görülen söz sanatları aşağıdakilerden
hangisinde verilmiştir?
A) Mübalağa - teşhis
D) Mübalağa - tezat
B) Tevriye - teşbih
E) İntak-teşhis
C) Telmih - cinas
-
Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimle ve Güzel Sanatlarla İlişkisiBelki rüyalarındır bu taze açmış güller
Bu yumuşak aydınlık dalların tepesinde
Bitmeyen aşk türküsü kumruların sesinde
Rüyası ömrümüzün çünkü eşyaya siner
D
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Biçim ve söyleyişin önemsendiği bireyci bir sanat anlayışıyla yazılmıştır.
B) Geleneksel ahenk ögelerinin dışına çıkılarak şiirsellik yakalanmıştır.
C) Günlük dilden ayrılan söyleyişlerle şiir dili zenginleştirilmiştir.
Ölçülü ve uyaklı bir söyleyişe bağlı kalınmıştır.
Lirik bir şiir türünden alınmıştır.
Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi2.
Osmanlı Devleti'nde 1876 yılında Meşrutiyet ilan edilince
oluşturulan Mebusan Meclisi'nde Balkan halklarına da tem-
sil hakkı tanınmıştır.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olamaz?
A) Devletin dağılmasının önlenmek istendiğinin
B) Ulusal meclis niteliğinin sağlanmaya çalışıldığının
C) Etnik kökenli isyanların engellenmek istendiğinin
D) Demokratik bir rejimin oluşturulmaya çalışıldığının
E) Mutlak monarşik yönetime son verilmek istendiğinin
Lise Türkçe
Edebiyatın Bilimle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi13. Ek eylemin geniş zaman eklerinden olan "-dir" eylemlere
geldiğinde "kesinlik" ya da "olasılık" anlamı katar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-dır" eki eyleme ke-
sinlik anlamı katmıştır?
A) Olanları bence babası ona anlatmıştır.
B) Sevgili gençler, dersimiz burada sona ermiştir.
C) Şimdi şirkette kimse kalmamıştır.
D) Bu saatte arama, işten çıkmıştır.
E) Bu kadar üzülme, seni orada görmemiştir.