Geçiş Dönemi Türk Edebiyatı Soruları

3. Eşitgil biliglig negü tep ayur Edebler başi til küdezmek teyür Tilin bekte tutgil tişin sınmasun Kalı çıksa bektin tişinni siyur (Dinle, bilgili (kişi) ne diyor: Edeplerin başının dili koru- mak (dili doğru kullanmak) olduğunu söyler. Dilini tut, dişin kırılmasın; eğer dilini tutmazsan (dilin muhafaza altından çıkarsa) dişin kırılır. Atabetü'l-Hakayık'tan alınmış bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Didaktik bir özellik göstermektedir. B) Diline sahip olma teması ele alınmıştır C) Hece ölçüsü kullanılmıştır. D) Nazım birimi dörtlüktür. E) Yazarı Yüknekli Edip Ahmet'tir.

DENEME - 2 9. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı yapılmıştır? A) Yenisey Yazıtları, 6. yüzyıla ait olsa da edebî bir metin özelliği taşımadığından 8. yüzyıla ait Göktürk Yazıtları ilk yazılı eserimiz olarak kabul edilir. B) Maniheizm dininin özelliklerini yansıtan ve bir fal kitabı olan Irk Bitig Uygur Dönemi'ne ait bir eserdir. C) Kül Tigin ve Bilge Kağan adına dikilen yazıtlar Yolug Tigin tarafından yazılmıştır. D) İslamiyet Öncesi Dönem'de nazım ve nesrin iç içe olduğu sözlü edebiyat ürünleri Divanü Lügat'it-Türk adlı eserle yazıya geçirilmiştir. E) Islamiyet Öncesi Dönem'de Türkler 38 harfli Göktürk alfabesini ve 14 harfli Uygur alfabesini kullanmıştır. ur. ul-

DENEME - 2 9 Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlış yapılmıştır? A) Yenisey Yazıtları, 6. yüzyıla ait olsa da edebî bir metin özelliği taşımadığından 8. yüzyıla ait Göktürk Yazıtları ilk yazılı eserimiz olarak kabul edilir. B) Maniheizm dininin özelliklerini yansıtan ve bir fal kitabı olan Irk Bitig Uygur Dönemi'ne ait bir eserdir. C) Kül Tigin ve Bilge Kağan adina dikilen yazıtlar Yolug Tigin tarafından yazılmıştır. slamiyet Öncesi Dönem'de pazim ve nesrin iç içe olduğu sözlü edebiyat ürünleri Divanü Lügat'it-Türk adlı eserle yazıya geçirilmiştir. E) İslamiyet Öncesi Dönem'de Türkler 38 harfli Göktürk alfabesini ve 14 harfli Uygur alfabesini kullanmıştır. ulmuştur. Oluşturul-

I. Kutadgu Bilig II. Divan-ı Hikmet III. Atabetü'l Hakayık Yukarıda verilen eserlerin ortak özellikleri aşağıdakilerden hangisidir? A) Aynı yüzyılda kaleme alınmış olmaları B) Türünün ilk örnekleri olmaları Tslamiyet öncesi Türk edebiyatı ürünü olmaları Geçiş Dönemi'nde Karahanlı Türkçesi ile yazılmaları Kahramanlık konusunu yalın bir dille işlemeleri

6. Şair, gençlik yıllarından başlayarak Türk devlet teşkila- tı içinde önemli görevlerde bulunmuş ve tecrübe sahibi olmuştur. Gözlem gücüne dayanarak toplumu meydana getiren insanlar ile bunların toplumdaki yerini ve göre- vini belirtme yoluna gitmiştir. Bu sebeple sadece devletin başında bulunan idareci sinifa değil, bütün hal- ka hitap eden bir eserdir. Bu eseriyle ilk vasiyette bulu- nan ve ilk öğüt veren şair de odur. Bu parçada boş bırakılan yere Geçiş Dönemi eserle- rinden hangisi getirilmelidir? Al Kutadgu Bilig B) Atabetü'l-Hakayık C) Divanü Lugati't-Türk D) Divan-ı Hikmet E) Dede Korkut Hikâyeleri

LEMMA RÜNLERİ "ÜNİVERSİTE SENİ KAZANSIN" TEST-3 4. Allah, peygamber ve dört halifenin övüldüğü, ese- rin yazılış amacının belirtildiği giriş kısmı gazel tar- zinda uyaklanmış 40 beyitten oluşmaktadır. Asıl konunun anlatıldığı bölüm ise mani biçiminde uyak- lanmış ve 101 dörtlükten oluşmaktadır. Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir? A) Kutadgu Bilig B) Atabetü'l Hakayık C) Divan-ı Hikmet D) Divan-ı Lügat E) Divan-ı Lügat 'it Türk 4 Aşağıdakilerden hangisi Dede Korkut Hikâyele- ri icin doðru hilai deřildir?

2. I. "Toplum için sanat" anlayışı benimsenmiştir. II. Doğa betimlemelerine sıkça yer verilmiştir. III. Din konusunun yanı sıra aşk, ölüm, doğa konuları da işlenmiştir. IV. Hayal ve duyguya büyük önem verilmiştir. Numaralanmış özellikler aşağıdaki Batı edebiyatı akımlarından hangisine aittir? A) Klasisizm B) Romantizm C) Realizm D) Natüralizm E) Parnasizm 3. Modernizmi kısaca geleneksel olanı

U Dlaaktık ve alegorik (sembolik) bir anlatımı vardır. D) Beyit ve dörtlük nazım birimleri birlikte kullanılmuştur. E) Mesnevi nazım biçimiyle yazılmış ilk eserdir. XI. yüzyılda Hoca Ahmet Yesevî tarafından Hakâniye Türkçesi ile yazılan eser, sade bir dille İslamiyet'in esaslarından, tasavvuftan, dünya ve kıyamet hallerinden bahseder. 26.Bu'paragrafta sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir? A) Divan-ı Lugati't - Türk B) Atabet'ül Hakâyık C) Divan-ı Hikmet D) Muhakemet'ül Lugateyn E) Kutadgu Bilig öncesi döneme ait türler bir

7. 10. On çel olu me yap lüm (1) Atabetül Hakayık manzum olup Şeh-nâme vezni olarak bilinen fe'ülün/fe'ülün/fe'ülün/fe'ül kalibiy- la yazılmıştır. () Mesnevi biçiminde yazılmış olan eserin sonunda 124 beyitlik üç kaside ile mesne- vi içinde yeri geldikçe söylenmiş ayrıca 173 dört- lük bulunmaktadır. (III) Eserin mesnevi olması ve Şeh-nâme vezniyle yazılması İran edebiyatından etkilendiğini göstermektedir. (IV) Öte yandan, Yu- suf Has Hâcib'in esere eklediği dörtlükler Kutadgu Bilig'i bir yandan da İslâmiyet öncesi dönemin Türk şiir geleneğine bağlamaktadır. (V) Halk şiiri nazım şekli maniye benzeyen söz konusu dörtlüklerin ma- niden ayrıldıkları yan daha çok vezin bakımındadır. Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangi- sinde bilgi yanlışı vardır? B) II C) III D) IV E) V çalış leme Mev hikâ Man Bup hang A) 1 A) Y B) Su C) As

12. Altin Yaruk Altın Işık), 700 sayfadan oluşan ve Bu--- dizm in mukaddes kitabı olarak kabul edilen önemli bir eserdir. Bu cümlede tanıtılan eser aşağıdaki dönemlerin han- gisine aittir? A) Yeni Türkçe Dönemi o Göktürk Dönemi e Uygur Dönemi Karahanlı Dönemi E) Orta Türkçe Dönemi 93

5. 11. yüzyıl dil ürünlerinden olan ---- Türk dilinin sözcüklerini bir araya getirmekle kalmamış, Türklerin örf, âdet, gelenek ve göreneklerini, sosyal yaşantılarını, yaşamlarındaki deneyimlerini anlatmıştır. Eseri büyük bir titizlikle hazırlayan ---- PALME D Arpasız aşumas, arkasız alp çerig siyumas. (Arpasız at aşamaz, arkasız bahadır düşmanı kıramaz.) -> Birin birin min bolur, tama tama köl bolur, (Birer birer bin olur, damlaya damlaya göl olur.) Neçe yitig biçek erse öz sapan yonumas. (Bıçak ne kadar keskin olsa da Ot tise agız küymes. (Ateş demekle ağız yanmaz.) kendi sapini yonamaz.) gibi savlarda sosyal yaşamı özlü bir şekilde dile getirir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? A) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip B) Divan-ı Hikmet-Ahmet Yesevi C) Atabetü'l-Hakayık - Edip Ahmet Yükneki D) Divanü Lügatit-Türk-Kaşgarh Mahmut E) Muhakemetü'l-Lügateyn - Ali Şir Nevai

4. 7. (1) 17. yüzyılda yaşayan en büyük tekke-tasavvuf şairi Yunus Emre, günümüze uzanan bir dil köprüsü, insan. dan insana uzatılmış sevgi, kardeşlik, hoşgörü elidir (II) Devrinin Türkçesinde yer alan ve halk tarafından da rahatlıkla anlaşılan Arapça ve Farsça sözcükleri kullan- mıştır ancak Yunus'un dili oldukça arı bir Türkçedir . (III) Şiirlerinde çevresinden, eşyadan, doğadan, dünye- vi değerlerden söz etse de o maddi değerleri hiçbir za- man amaç olarak görmemiş, ilahi aşkı hedeflemiştir . (IV) Şiirlerinde hem aruz hem de hece veznini kullanmış . tır. (V) Divan'ı ve Risaletü'n Nushiyye adlı mesnevi tū- ründe bir yapıtı vardır. 1 1 1 Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) B) V C) D) IV EV

+ 206 A A Deneme - 1 LA Türk edebiyatı tarihinin ilk yazılı belgesi ve söylev de 7. özelliği taşıyan ilk eseridir. Edebiyat tarihimizde siyasetname özelliği taşıyan ilk mesnevi olarak değerini ez? bugünlere kadar taşımıştır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin han- gisi sırasıyla getirilmelidir? A) Orhun Yazıtları - Dede Korkut Hikâyeleri B) Atabetü'l Hakayık - Kutadgu Bilig C) Yenisey Yazıtları - Atabetü'l Hakayık D) Orhun Yazıtları – Kutadgu Bilig E) Dede Korkut Hikâyeleri – Divan-ı Hikmet

5 12. 9. Hakanla halk arasında sıkı bir bağlılığı gerekli gören ve daha çok hakanın güçlü kılınmasından yana olan B aşağıdaki beytinde halkın hakkını da gözetir. M Budunning haki bar melikler öze Melikning haki ma budandın tüze (Açıklaması: Hakanların halk üzerinde hukuku olduğu gibi / Halkın da hakan üzerinde hakkı vardır.) Bu parçadaki boş bırakılan yere aşağıdakilerden han- gisi getirilmelidir? A) Yusuf Has Hacip B) Kaşgarlı Mahmut C) Ahmet Yesevi D) Pir Sultan Abdal E) Edip Ahmet Yüknekî 1

6. 12. yüzyılda aruz vezni kullanılarak dörtlüklerle yazılmış- tır. Didaktik bir eserdir. Eserin adı “Gerçeklerin eşiği” an- lamına gelmektedir. Eserde, cömertlik, cimrilik, bilginin faydası, cehaletin zararları gibi konular işlenmiştir. Bu parçada sözü edilen eser ve yazarı aşağıdakiler- den hangisinde verilmiştir? - A) Muhakemetü'l Lügateyn - Ali Şir Nevai B) Divan-ı Hikmet - Ahmet Yesevi O Divanü Lügati't-Türk - Kaşgarlı Mahmut DI Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip E) Atabetü'l-Hakayık - Edip Ahmet

1 7 . ? ? 8. 1. Alegorik bir anlatımla oluşturulma HAMesnevi nazım biçimiyle yazılma III. Sözlü edebiyat dönemine ait olma W. Siyasetname özelliği taşıma V. Karahanlı Dönemi'ne ait eserler olma Numaralanmış özelliklerden hangisi Kutadgu Bilig, Divan- Hikmet ve Atebetü’I Hakayık adlı eserlerin ortak özelliğidir? E) V. DY IV. AM! B) X. C) III.