Halk Şiiri Özellikleri Soruları
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özelliklerien
iş,
arı
m-
bir
→
-şk
en,
ını
ca
kli
an
ün
bi-
148
1. Halk şiirinde dizelerdeki hece sayısının eşitliğine
dayanan ölçüye hece ölçüsü denir
II. Belli bir öğrenim görüp hece ve aruzla şiirler yazan
ancak saz çalmayı bilmeyen şairlere kalem şuarası
denir.
III. Din dışı bir karakteri olan âşık edebiyatı, Anadolu'da
tekke şiirinden çok daha önce gelişim göstermiştir.
IV. Anonim halk edebiyatı ve âşık edebiyatı ürünleri,
tekke edebiyatına göre daha sade ve anlaşılır bir
dil özelliği taşır.
12.
V Saz şairleri, halkın sözlü kültüründen doğan destan-
lanı, mesnevileri, halk hikâyelerini yöre yöre gezerek
saz eşliğinde halkın belleğine işlemiştir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde
bilgi yanlışı vardır?
Att vell
BIl ve IV
D) III ve V
3.
E) IV ve V
Crit ve t
----, UZL
sürebili
zim-ne
tülükle
da ola
sonu
ilgi çe
bu ü
kötü
çalıs
Bu
ha
A
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özelliklerin
78. Aşağıdaki kalıplaşmış masal ifadeleri,
bulundukları yere göre gruplandırıldığında
hangisi dışta kalır?
A) Az gitmişler, uz gitmişler, dere tepe düz
gitmişler.
B) Evvel zaman içinde kalbur saman
içinde, sakinlerinin çok mutlu olduğu bir
köy varmış.
Dosene
C) Onlar ermiş muradına, darısı sizin
başımıza.
pien
D) Masal masal matitas, kalaylandı bakır
tas. Çukura düştü çıkamaz. Pir pir eder
Dosène
uçamaz.
E) Gökten üç elma düştü. İkisi sizin, birisi
benim başıma. Austin
Dizen
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriKya-
or ve
lara
çık-
Pepe
esi
BBB
TYT DENEME T SCOS
38. Aşık Veysel, halk arasında yetişen en önemli saz şairlerin-
dendir. Âşıklık geleneğine bağlı kalan şair, birçok yeri gez-
Sememiştir. Türk halkının kucakladığı büyük ozan, şiirlerinde Ana-
dolu'nun duygu, düşünce ve hayallerine yer vermiştir. Aşk
şiirlerinin yanı sıra öğüt veren şiirler de yazmıştır.
Bu parçada Âşık Veysel'le ilgili aşağıdakilerden hangisi
ne değinilmemiştir?
vsons
10100
ninga
milaA) Âşıklık geleneğini sürdürdüğüne
nov B) Türk halkı tarafından çok sevildiğinemo obrney
-9/19
A bebismis
-9/1
A shotai inie
Asbsystsi no siva!
enn E) Şiirlerinde nelere değindiğine.sblemesine ud shoul
-slet ipeme sb nupusog lamiuhux netvoog tosms ningded
-ils novsivele/smiesbo jelemitesia bismo idinise nosiv
pineto sbr/enseed luxo anexs minenelxed mbldop nen
nig Hemlideyelsi noysiveled plooomboomisiede unugubio
-emaileo eonnetey inhelgneb stlamasy matxisis inhelvebo
hbstismsmanshused in sielvanie av sblem
C) Şiirlerinin üslup özelliklerine
heb gigs
D) Pek çok yeri gezdiğine
-1026 9100 snigols mains stay netplatid god stingisq ug
Sibilemliitep lajoner nebeliek
bemix volteddertum bles olig doysheto N
soante invergey ells de8 exid noysivela (8
evea abonid ebnissysa novsivelT (2
obistelep oblihid sinoysivele (0
oyibo
porslispe
ngol simnis!
Joviy62801
>
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri6.
"Koşma" nazım şekliyle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Türk halk şiirinin en çok kullanılan nazım şeklidir.
B) Nazım birimi dörtlüktür.
C) Hecenin 11'li kalıbı ile söylenir.
D) İşlenen konuya göre güzelleme, taşlama, koçakla-
ma, ağıt isimlerini alır.
E) Anonim olan bu nazım şeklinde aşk, ayrılık, gurbet,
güzellik, tabiat güzellikleri, yiğitlik en çok işlenen te-
malardır.
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri-karekök &
3
4. Bu destanımız MÖ 330-227 yıllarındaki olayları kapsar.
Destanda, Makedonyalı Iskender'in Türk yurduna girme-
siyle başlayan mücadele ve İskender'in geri çekilmek zo-
runda kalması anlatılır.
Bu parçada sözü edilen destan ve bu destanın bağ
olduğu Türk devleti aşağıdakilerin hangisinde veri
miştir?
A) Alp Er Tunga - Saka
B) Bozkurt - Uygur
C) Şu - Saka
D) Alp Er Tunga - Göktürk
E) Şu - Hun
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri10. Dök Seyrani gözden yaşı
Sağlıktır her işin başı
Mardin eşiğinin taşı
Kuş tüyünden döşek olur
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) Düz kafiye örgüsüne sahip olduğu
B) Tapşırma geleneğinden yararlanıldığ
CDTezat sanatına yer verildiği
Güzelleme örneği olduğu L
L
E) Bir semaiden alındığı
v
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri6)
O çay ağır akar, yorgun mu bilmem
Mehtabı hasta mı, solgun mu bilmem
Yaslı gelin gibi mahzun mu bilmem
Yüce dağ başında siyah tül vardır
(Rıza Tevfik Bölükbaşı)
Edebi sanatlar: Tesbih,
Kafiye düzeni: aqab
Kafiyeler: "un"
Redif:
mu bilmem"
Şiir türü:
Asonans:
Ölçü: H.Ö.
Nazım şekliyoma
Aliterasyon:
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri8. Aşağıdaki şiirlerin ele aldıkları tema ve konularına göre hangi şiir türüne (epik,dramatik,lirik
vb.) örnek olduğunu yazınız.
Göğüs kılı fark olmuyor sakaldan
Tüccarlar aşağı indi bakkaldan
Aslanlara çoban düşmüş çakaldan
Şimdi aslanları çakal güdüyor
Ellerin vardı, sıcak ve masum
Ellerin, hayal gibi, düş gibi
O zaman talihime yardı ellerin
Beyaz bir gecede, iki kuş gibi
Omzuma nasıl da konardı ellerin
Çalış, uğraş durmadan
Bir gün olursun adam
Paraya kul olma sen
Oğlum ol hakka tapan
9. Yukarıdaki şiirin dördüncü nazım biriminin varsa kafiyesini, redifini ve kafiye örgüsünü tespit ediniz.
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri3.
Eski Türkçe
Aç ne yimes, tok ne times.
Kuş kanatın, er atın.
Tay atatsa at tinur,
ogul eredse ata tinur.
Bu sav örneklerinden yola çıkılarak İslam öncesi dönem
ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi şöylenemez?
Günümüz Türkçesi
Aç ne yemez, tok ne demez.
Kuş kanadıyla, yiğit atıyla.
Tay büyürse at dinlenir,
oğul büyürse ata dinlenir.
A)
Kavramlaştırmada doğadan yararlanılmıştır.
B) Anlatımda uyaktan yararlanılmıştır.
C) Oldukça yalın bir söyleyiş hâkimdin
D) Ozanlar dil ve edebiyata katkı sağlamıştır
Anlatımsal açıdan gelişmiş bir dil kullanılmıştır. X
CL
n-
F
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri19. 1. Halk şairlerinin şiirlerinin derlendiği defterlerdir.
I. Yiğitlik, kahramanlık konusunun işlendiği koşma
türüdür.
III.
Halk şairlerinin söz söyleme ve saz çalma
yeteneği kazandıktan sonra mahlas alma
geleneğidir.
IV. Türkü nazım, şeklinde türkünün asıl sözlerinin
bulunduğu bölümdür.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki ifadelerle
ilişkilendirilemez?
A) Tapşırma
C) Koçaklama
E) Bent (Bendiye)
B) Cönk
D) Kavuştak
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özelliklerida
053F
4. Ezel kâtipleri tahrir edince
Benim ikbalimi kare yazmışlar
Aşıkı maşuka tasvir edince
Erzurumlu Emrah'tan alınan bu dörtlükle ilgili olarak aşa
Beni vefasız bir yâre yazmışlar
ğıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Koşma nazım şekline örnektir.
B) Sevgiliden şikâyet konulu bir şiirdir.
C) Şair, vefasız bir sevgiliye âşık olmuş ve bu durumu kader
olarak görmüştür.
D) Tasavvufî kavramlara yer verilmiştir.
E) Halk şiiri geleneğine uygun sade, açık bir dil kullanılmıştır.
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriII. Meddah
III. Komedi
IV. Karagöz
V. Orta oyunu
Yukarıdakilerden hangileri, geleneksel Türk anlatıları ara
da yer alan türlerden değildir?
A) Türkü
A) I ve Il
D) Ill ve V
10. Akşam oldu yiyemedim aşımı
na
Al yastığa koyamadım başımı
Kadir Mevla'm gönder benim eşimi
D) Koşma
B) I ve III
Eşinden ayrılmış yoz kuşa döndüm
Yuvası yıkılmış baykuşa döndüm
Bu dizelerin nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
B) Semai
E) IV ve V
E) Destan
C) Il ve
C) Varsağı
6-8
60
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleriedebiyatl
A) Yunus Emre B) Baki
E) Nedim
Emrah der ki düştüm dile
Bülbül figan eder güle
Güzel sevmek bir sarp
kale
Ya alınır ya alınmaz
14) Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden ha
söylenemez?
A)Hece ölçüsüyle söylenmiştir.
B)Benzetme yapılmıştır.
C)Kafiye kullanılmıştır.
D)Koçaklama örneğidir.
E)Alındığı şiirin mahlas dörtlüğüdür.
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri9-Aşağıdaki nazm şekillerinden hangisi halk
şiirinin farkh bir koluna aittir?
A) Ilahi
B) Sathiye
C) Devriye
Koşmal) Nefes
Kömür gözlüm ne salinan karşımda
Gündüz hayalimde, gece digimde
Bir güzelin sevdası var başımda
Yar sevdan çetin olur yaradan
Karacaoğlan
10) Yukarıdaki dörtlük hangi koşma türüne aittir?
A) Güzelleme
B) Koçaklama
C) Taşlama
D) Agit
E) Gazel
Pir Sultan'ım katı yüksek uçarsın
Selamsız sabahsız gelir geçersin
Dilber muhabbetten niçin kaçarsın
Böyle midir ilimizin töresi
11) Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
B) Hece ölçüsüyle söylenmiştir.
C) Redif ve kafiye birlikte kullanılmıştır.
D) Kafiye düzeni çapraz kafiye şeklindedir.
E) Halk şiiri geleneğinin etkisi görülmektedir.
Su dağlar olmasaydı
Çiçeği solmasaydı
Olüm Allah'ın emri
Ayrılık olmasaydı
Dj
12) Yukarıdaki dörtlük hangi mani çeşidine aittir?
A) Kesik mani
B) Düz mani
C) Yedekli mani
D) Cinasli mani
E) Artik mani
Türk halk edebiyatının bir koludur. Allah aşkı, tasavvuf,
dini konular yoğun şekilde işlenir.
13) Aşağıdakilerden hangisi yukarıda bahsedilen
edebiyatla ilgili eser vermiş sanatçılardan biridir?
A) Yunus Emre B) Baki C) Şeyhi D) Karacaoğlan
E) Nedim
Emrah der ki düştüm dile
Bülbül figan eder güle
Güzel sevmek bir sarp kale
Ya alınır ya alınmaz
14) Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A)Hece ölçüsüyle söylenmiştir.
B)Benzetme yapılmıştır.
C)Kafive kullanılmıştır.
Türlük çeçek yanıldı
Harganyadunkerildi
Uçmak yeri körüldi
Tumbag yans kelgisiz
15-Yukandaki dörtlükl
hangisi sixlenemer?
A) Koyuktan almıştır.
B) Ahenkli bir söyley is w
C) Islam dininin etkisind
D) Uyak düzeni de kaf
E) Yarım uyak kullanılm
Hayatı hakkında kesin t
önemli temsilcisidir. Şim
çabasıyla duyduğu acıla
örneklerini, yazd lah
"Risaletün-Nushiyye
16-Yukanda tanitilan
A) Mevlâna
C) Hoca DehhaniD) Su
Kaygusuz Abdal
E)
Karac'oğlan der ki ge
Meyve vermez oldu
Aklıma geldikçe dun
Gözüm yaşı sel olds
17-Yukarıdaki dör
söylenemez?
A) Şiirin ilk dörtlüg
B) Abartma sanatın
C) Nazım birimi da
D) Kafiye şeması
E) Halk şiiridir.
18- Aşağıdaki cü
yoktur?
A) Yaşından bek
B) Temizlenmiş
C) Upuzun korid
yana yürümeye b
D) Bu akşam ba
geliyordu.
E) Seni bekleme
19- Aşağıdaki
(10p)
-Dini-Tasavvufi
ilahilerine.......
-Iki dizeden ol
-Şairlerin şiirle
isme.
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri1.
Dost dost diye nicesine sarıldım
Benim sadık yârim kara topraktır
Beyhude dolandım boşa yoruldum
Q
b
a
Benim sadık yârim kara topraktır
Aşık Veysel'in "Toprak" şiirinden alınan bu dörtlü
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Bütün dizeler aynı durak düzeniyle yazılmıştır.
B) I ve III. dizelerde redifli yarım uyak vardır.
C) Nakarat hâlinde redife yer verilmiştir.
D) Çapraz uyak düzeninde yazılmıştır.
E) Lirik bir koşmanın ilk dörtlüğüdür.
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriYatarken seyrimde kırklar destinden
İçiren şerbeti sen değil misin
Şirin için nice kayalar delip
Öldüren Ferhad'ı sen değil misin
Ruhsati
Halk edebiyatında aşıklık geleneği diğer kültür değerlerinde
olduğu gibi belirli bir işlemi yerine getirmek için oluşmuş ge-
leneksel kültürün bir parçasıdır. Bunlar: Mahlas alma, både
içme (rüyada aşık olma), atışma, lebdeğmez, nazire söyleme,
saz çalma, muamma, tarih bildirme...
Yukarıdaki şiirde aşıklık geleneğinin hangisinden söz
edilmektedir?
A) Lebdeğmez
C) Nazire söyleme
B) Mahlas alma
D) Både içme
E) Saz çalma
15