Halk Şiiri Özellikleri Soruları

17. Gençliğinde Murat Reis'in yanında Cezayir'de Garp ocaklarında bulunduğu söylenmektedir. Daha sonra İstanbul'a gelip Yeniçeri Ocağına girmiş ve birçok savaşa katılmıştır. Katıldığı savaşlarda gördüklerini, bunlar hakkındaki duygu ve düşüncelerini şiirlerinde dile getirmiştir. II. Osman'ın şehit edilişi, İran Şahı I. Abbas'ın Bağdat'ı zapt etmesi, IV. Murat'ın Revan Seferi, Bağdat'ı kuşatması ve alması gibi konularda manzumeler düzenlemiştir. Şöhretinin yayılmasını sağlayan en önemli şiiri Genç Osman Destani'dır. Şiirlerinde yer alan olaylar, onun 1609'dan önce şiir yazmaya başladığını ve 1658'den sonraki bir tarihte öldüğünü göstermektedir. Bu parçada sözü edilen saz şairi aşağıdakilerden hangisidir? A) Karacaoğlan C) Gevheri E) Dertli B) Âşık Ömer D) Kayıkçı Kul Mustafa

14. İslamiyet'ten önceki dönem, sözlü edebiyat özelliği taşıdığından Türkler arasında yazının 5 ve 6. yüzyıllarda kullanıldığını gösteren belgeler bulunduğu hâlde dönemin edebî ürünleri olan destanlar, tapuğlar, kosuklar, savlar, sagular I || ||| IV V daha sonraki yüzyıllarda yazıya geçirilmiştir. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisi bilgi yanlışına sebep olmuştur? A) I B) II C) III D) IV E) V

7. Eğer beni öldüreler Külüm göğe savuralar Toprağım anda çağıra Bana seni gerek seni Yunus'durur benim adım Gün geçtikçe artar odum İki cihanda maksudum Bana seni gerek seni Bu dizeler aşağıdaki türlerin hangisinden alınmış olabilir? A) Şathiye B) Nutuk D) Taşlama E) Ağıt C) İlahi

6. I. Yârin uykusu gelmiş II. Yastığı dizim olsa III. Yaprağı üzüm olsa Bu dizeler "Şu bağlar bizim olsa" dizesinin ardına aşağıdaki sıralamalardan hangisiyle getirilirse anlamlı bir mâni oluşur? A) I-II-III D) II-III-I B) II-I-III C) III - I - II E) III-II-I

INLAB LİMİT 14. Divan-ı Hikmet ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? neo,jebadl (II) hqey hid A) Şiirler, sade halk diliyle yazılmıştır. B) Şiirler dörtlüklerden meydana gelmiştir. absa Hoo tshilla blathogy ug C) 12. yüzyılda Ahmet Yesevi tarafından yazılmıştır. ebru D) Tamamen aruz ölçüsüyle yazılmış bir yapıttır. 1-navid E) İlahi aşk, dünya ve ahiret yaşamı, cennet-cehennem tasvirleri işlenen konular arasındadır. Vagth LA

k 3. 1. Bakıp imreniyorum akınına "Şehrin üstünden geçen bulutların.b Belki gidiyorlardır yakınına Rüyamızı kuşatan hudutların.b II: Evler, ağaçlar, sular, ben ve bu an Q Sanki bulutlarla bir, akıyoruz; Onların hevesine uyaraktan Cenup ufuklarına bakıyoruz.b III. Biz de hafif olsaydık bir rüzgârdan, Yer alsaydık şu bulut kervanında, Güzele ve Yeniye doğru koşan Bu sonrasız gidişin bir yanında; IV. Dağlara, denizlere, ovalara Uzansaydık yağarak iplik iplik, Tohumları susamış tarlalara Bahar, gölge ve yağmur götürseydik. Ahmet Muhip Dıranas 5. Numaralanmış dörtlüklerin herhangi biri incelenerek şiirin bütünüyle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşı- Tabilir? A) Ölçüsüne B) Oluşturulduğu döneme C) Nazım biçimine D) Nazım türüne E Uyak örgüsüne

ndan eser pâlin- , ko- adlı met do- an- 4. Halk Edebiyatt Sanatçılar ve Urimler XIII. yüzyıldan itibaren Türk edebiyatında var olan, yazılı ve sözlü gelenekte günümüze kadar yaşayan ve konusunu Türk - Bizans savaşlarından alan des. tan aşağıdakilerin hangisidir? A) Manas destanı C) Battalnâme B) Dede Korkut Hikâyeleri D) Oğuz Kağan destanı E) Budalanâme

3 K t 07 6. Halk edebiyatı sanatçılarıyla ilgili olarak aşağıdaki- lerin hangisi söylenemez? A) Aşık, ozan veya saz şairi denen halk edebiyatı sa- natçıları, doğaçlama yani hazırlıksız şiir söyler. B) Halkın arasında, bilgi ve görgüsüyle fark edilen medrese eğitimi almış kimselerdir. C) Söyledikleri şiirler daima ezgilidir; genellikle bağla- ma eşliğinde şiir söylerler. D) Çoğu gezgindir, diyar diyar dolaşarak duygularını anlatırlar. E) Özellikle 18. yüzyıldan sonra bir kısmı divan şair- lerinden etkilenmiş, divan edebiyatı ürünleri ver- mişlerdir.

3. I. Kaklar kamug kölerdi Taglar başı ilerdi Ajun tını yılırdı Tütü çeçek çerkeşür II. Etil suwi aka turur Kaya tübi kaka turur Balık telim baka turur Kölün takı küşerür Kuru yerler hep gülerdi Dağ başları göründü Dünyanın soluğu ilindi Türlü çiçekler sıralandı İtil suyu akar durur Kaya dibini oyar durur Bütün balıklar bakadurur Gölü bile taşırırlar Yukarıda günümüz Türkçesiyle verilen I ve II. parça, aşağıdaki eserlerin hangisinden alınmış olabilir? A) Ahmet Yesevi - Divan-ı Hikmet B) Ebulgazi Bahadır Han - Şecere-i Türk C) Kaşgarlı Mahmut - Divânü Lugat'it-Türk D) Yusuf Has Hacip - Kutadgu Bilig E) Edip Ahmet Yükneki - Atabet'ül Hakayık

2. 1. Buna felek derler felek Ne aman bilir ne dilek Ahir ömrümüze helâk Etmeden bir dem sürelim II. Kula ruhsat verir padişah kılar Şahı Mecnun eder çöllere salar Aşkın bir zerresi bin dağı deler Güneşe pas çeker duman eder aşk Farklı şiirlerden alınan bu iki dörtlükle ilgili aşağıdakiler- den hangisi kesin olarak söylenebilir? A) Aynı şiir geleneğinin ürünüdürler. B) Aynı yüzyılda kaleme alınmıştır. C) Nazım türleri aynıdır. D) Nazım şekilleri aynıdır. E) Lirik şiir örnekleridir. HIZ VE RENK YAYINLARI

GÜN DOĞUYOR Dili çözülüyor gecelerin. Gölgeler kaçısıyor derine. Alip Sihrini bilmecelerin: Gün doğuyor şehrin üzerine. Korkarak sekl' alıyor bacalar, Gün doğuyor şehrin üzerine. Bakiyorlar günün gözlerine Gözleri uykulu atmacalar. Sallayarak dallarını kavak Yükseliyor her günkü yerine, Gün doğuyor sehrin üzerine. Mavi bir ışıkla ağararak.

ngi kimis labil Dedim inci nedir dedi dişimdir Dedim kalem nedir dedi kaşımdır Dedim on beş nedir dedi yaşımdır. Dedim daha var mı söyledi yok yok 11 Koroğlu'yum medhim merde yiğide Koç yiğit değişmez cengi düğüne Sere serpe gider düşman önüne Ölümü karşılar meydan içinde Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış bu parçaların ortak özelliklerinden biri değildir? A) Ölçüleri C) Nazım türleri B) Gelenekleri D) Nazım birimleri E) Nazım biçimleri metleri Genel Müdüğü 4. In

Aşağıdaki şiirlerin kafiye ve rediflerini gösteriniz. 1. Ak tolgalı beylerbeyi haykırdı ilerle Bir yaz günü geçtik Tuna'dan kafilelerle 2. Ben kendi halimde gezip tozarken Bak, gözden akan yaşıma benim Sevgili yârimden imdat umarken Bak, neler getirdi başıma benim 3. Ecel erer kurur baş Tez tükenir uzun yaş 4. Bülbül eder güla na

C 7. B Atabet'ül Hakayık hakkında aşağıdakilerden hangisinde bilgi yanlışı vardır? Goba 10 SALA BENIM HOCAM A) Kırk beyit yüz bir dörtlük vardır ve Karahanlı Türkçesiyle kale- me alinmiştir. B) Esere yazılan şiirlerde genellikle dize başı uyak bulunmakta- dir. C) Muhammed Dad Ispahsalar Bey'e sunulan bu eseri Edip Ahmet Yükneki 14. yy.da kaleme almıştır. D) Didaktik nitelikler taşıyan bu eser, 14 bölümden oluşmakta- dir. E) Eser Allah, peygamber, dört halife ve Muhammed Dåd Ispahsalar Bey'e övgülerle başlar. 8. 1. Köni söz asel teg bu yalgan basal Basal yiyip açıtma agiz yi asel Bu yalgan söz ig teg köni söz şifa Bu bir söz azaki urulmış mesel AYT-TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Soru Ban Günümüz Türkçesi: Yalan soğan gibi, baldır doğru söz Bal ye, soğan yiyip acıtma ağız Yalan söz hastalık, doğru söz şifa, Bu söz, eskilerden vurulmuş bir iz II. Bende niçe yaş yasarn ica 9. 1. Vatikan 11./Bir muka III. Dede Ko IV. Talat Te V. Manzum VI. Hristiyars anlatır. Yukarıdaki č bilgilerden h A) Yalnız III B D 10. Sınıfta "Duha l Kazılık Koca C dili ve edebiy işlemektedir? A) Atabetü'l Ha C) Köroğlu

örülmüştür; nutlaştıran bakmayın eserlerinin e yazdığı şiirleriyle sinden ilerden C) Seyranî D) Kayıkçı Kul Mustafa E) Erzurumlu Emrah 10. Usta-çırak ilişkisi içinde yetişen âşık edebiyatı şairleri, şiirlerini saz eşliğinde ve hazırlıksız söylerler yani ürünlerini doğaçlama şeklinde verirler. Bu yüzden de âşıklar, tam uyak ve zengin uyakları pek kullanamaz. Yarım uyakla bazen de sadece rediflerle yetinirler. Ancak saz şairleri arasından, özellikle 17. yüzyıldan sonra, divan şairlerine özenerek aruzla ve beyit nazım birimiyle şiir söyleyenler de çıkmıştır. Genellikle Yeniçeri Ocağı'ndan yetişen, dolayısıyla okuryazarlığı olan bu şairler arasında sayılabilir. 1111 A) Gevherî B) Erzurumlu Emrah C) Seyranî D) Baybutlu Zihni E) Dadaloğlu 2. Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdaki halk şairlerin- den hangisi getirilemez? düş kesiml hikme ilahile ve c Bu c tarik Bek alır. BL si A

6. İslam öncesi Türk edebiyatında adı verilen ürün- lerde bir düşünceyi, bir yaşam deneyimini özlü olarak anlatmak amaçlanmıştır. Kaşgarlı Mahmut tarafından XI. yüzyılda derlenerek adlı yapıtta toplanan bu sözler atasözü niteliğindedir. rist est Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir? Masbroses ebelmita ‒‒‒‒ A) sav-Divan-ı Hikmet B) sagu - Divanü Lügati't Türk C) koşuk - Orhun Anıtları D) sav-Divanü Lügati't Türk E) sagu-Atebetü'l-Hakayık Jebs ) ko top leignar