Halk Şiiri Özellikleri Soruları

zı Türk Halk Şiiri-II 10. Dadaloğlu'm yarın kavga kurulur Öter tüfek davlumbazlar vurulur Nice koç yiğitler yere serilir Ölen ölür kalan sağlar bizimdir Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hanglal söylenebilir? nab A) Anonim halk şiiri geleneğiyle yazılmıştır. B) Semai nazım şeklinin özelliklerini taşır. C) Nazım türü koçaklamadır.com D) Ait olduğu şiirin ilk dörtlüğüdür. thed (0 E) Konu bakımından benzerine sözlü edebiyatta sav adı verilir. 11. Belimizde kılıcımız kirmani Taşı deler mızrağımın temreni Hakkımızda devlet etmiş fermanı lisahın dağlar bizimdir In anlatım özelliklerine g iri aşağıdakile

2. 1. Kaldı deli gönül kaldı hep yasta Mevlam erdir beni murada kasta Âşık Ömer eydür sevgili dosta Allaha ismarladık diyemedim ben Bu şiirle ilgili olarak, 1. Semai nazım şeklinin özelliklerini taşımakta- dır. II. Ait olduğu şiirin son dörtlüğüdür. 1 A) (Y) B) (D) C) (Y) D) (D) E) (D) III. Nazım türü koçaklamadır. ( ) marthes, cümlelerinden doğru olanın yanına (D), yanlış ola- nın yanına (Y) yazılırsa doğru sıralama aşağıdaki- lerden hangisi olur? Nazım şekli Semal (D) (Y) Halk Şiiri / Âşık Tarzı Türk Hal (D) (Y) (D) @ 3003|= 1118 ( ) Ölçüsü 11'li hece ölçüsü (A Birim sayısı 3-5 3-5 4. Bend Çıkıp Ok g Dağ YAYIN DENİZİ Bu sö A) B

2. IV. Seyrânî Dadaloğlu Karacaoğlan Kayıkçı Kul Mustafa. Âşık Ömer hiss Yukarıdaki halk şairlerinden hangisi karşısındaki nazım türüyle doğrudan ilişkilendirilemez? A) I B) II C) III D) IV 1143 3, 1. Halk şiirinde hecenin sekizli ölçüsü ile düzenlenen ve özel bir ezgi ile söylenen şiirler - A) mânidir. C) varsağıdır. Taşlama Koçaklama Güzelleme Destan Ağıt II. Halk şiirinde aruz ölçüsüyle düzenlenmiş şiirlerden Bunlar divan edebiyatının halk edebiyatı- heb apme biri de na etkisiyle oluşmuştur. morgüb bl heb Bu cümlelerde boş bırakılan yerlerin her ikisine de aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? E) semaidir. AYT Edebiyat Soru Bankası 68 91B) koşmadır. D) divandır. YAYIN DENİZİ 5. 6.

şlenmiştir. C) Mani eserlerinden biridir. dan Neşet Ertaş'ın en (Neredesin Sen) D) Yunus Emre'ye ait eserin türü mesnevidir ve bu eser genel anlamda bir öğüt kitabıdır. (Risaletü'n-Nushiyye) E) Şathiyeleriyle ünlü Kaygusuz Abdal'ın mensur eserlerinden biridir. er (Budalanâme) (1) Halk şiiri Islamiyet öncesi Türk şiirinin devamı sayılmaktadır. (II) Bu duruma genel olarak dörtlük nazım biriminin kullanılması, hece ölçüsü ve yarım uyağa yer verilmesi kanıt olarak gösterilmektedir. (III) Yine saz ve bağlama, kopuzun devamı sayılmaktadır. (IV) Bu husus, hem İslamiyet öncesi Türk şiirinde hem de halk şiirinde musikiye yakınlığı göstermektedir. (V) Şairlerin eserlerinin cönk adı verilen defterlerde toplanması da iki dönemin ortak özellikleri arasında sayılmaktadır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) 110 B) II C) III D) IV E) V aşıklık bilgi verilmektedir Usta-çırak B) Både içme C) Dedim-dedi D) Aşık atışmas E) Nazire söyle 10. 1. Köroğlu II. Pir Sulta III. Karacac IV. Erzurum V. Dadalo 89 Yukarıdaki m şiirinden et A) I 11. Sohbetler yaratılışı konular Bu parg hangis A) Mak C) Num 1-B 2-E

FORD SI la ruzu çi, n (0 tekke piyatına gibi le muştur. nde 8. ÖSYM TADINDA 1 1. Makâlât adlı eserinde tasavvufi konuları ele almıştır. (Hacı Bektaş Veli) II. Şiirlerinin yanı sıra ilmî araştırmaları da vardır. (Erzurumlu İbrahim Hakkı) III. Nefesleriyle öne çıkmıştır. (Yunus Emre) IV. Ilahileriyle tanınmıştır. (Pir Sultan Abdal) V. Şathiyeleriyle ün kazanmıştır. (Kaygusuz Abdal) Yukarıda numaralanmış cümlelerle beraber verilen sanatçılardan hangilerinin yeri değiştirilirse bilgi yanlışlığı giderilir? A) IV ve V D) II ve V B) I ve II E) I ve III C) II ve IV

Türk destanlarında yaratılış, bereket, ata ve devlet sembolü olarak kabul edilen motiftir. Bu cümlede sözü edilen Türk destan motifi aşağıdakiler- den hangisidir? A) Çadır D) Işık B) Ok E) Ağaç C) Yay

12. Geçer fürkat zamanı böyle kalmaz Sağ olsun sevdügüm Mevla kerimdür Onulmaz yâreler bitmez iş olmaz Sağ olsun sevdügüm Mevla kerimdür Bu dizeler biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığın- da aşağıdaki nazım şekillerinin hangisinden alınmış olabilir? A) Rubai D) Şarkı B) Tuyuğ E) Kita C) Muhammes

6. (1) Aruz, hecelerin açıklık-kapalığına (kısalık-uzunluğuna) dayanan şiir ölçüsüdür. (II) Bu ölçü, İslamiyet'in kabulüyle Arap ve Iran edebiyatlarından Türk edebiyanina geçmiş ve divan edebiyatı şiir geleneğinde yaygın olarak kullanılmıştır. (Halk edebiyatında aruz ölçüsü rağbet görmemiş, aruz- Ya şiirler hiç yazılmamıştır. (IV) Hece ölçüsüyle oluşturulan şiirlerde, bütün dizelerinin hece sayılanı birbkiné eşittir. (M) Temeli Islamiyet öncesi Türk şiirine dayanan bu ölçü, İsla- miyet etkisinde gelişen Türk edebiyatı dönemindedaha çok halk şairler tarafından kullanılmiştir. Yukarıda numaralı yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışt söz konusudur? A) AY B) U C) III. DÍV. EV.

cDo es Asıl Metin 1. erkimçe tapımça işletdim erser 2. t(e)ngri t(e)ngrisi burkanning nomlug 3. y(a)rliginça evrilmedim yonmadım. 4. burkan pratyikabutarhant bu üç 5. türlüg kutluglarka teggülük köni 6. nomta yoridaçılarıg körüp (...) Günümüz Türkçesiyle 1. Gücüm kuvvetim C) D) DEL oranında çalıştım ise 2. Tanrılar tanrısı Buda'nın kutsal öğretili 3. buyruğunca yaşamadım. 4. Buda, Pratyekabuddha (ve) Arhant, bu üç 5. kutlu (mertebe)ye ulaşmak için doğru 6. öğretide (Dharma) davrananları görüp (...) Yukarıda günümüz Türkçesiyle karşılığı verilen metnin dil ve içerik özelliklerine göre aşağıdakilerin hangisi söylenemez? Karahanlı metinlerindendir. Döneminin dil özelliklerini yansıtmaktadır. + Öğretici unsurlar bulunmaktadır. 1. kişili anlatım söz konusudur. Sanatlı söyleyişe pek yer verilmemiştir.

→yö. sinin 2. Sana ibret gerek ise Şunlar ki çoktur malları Gör nice oldu halleri Gel göresin bu sinleri Ger taş isen eriyesin Sonucu bir gömlek giymiş Bakıp göricek bunları Onun da yoktur yenleri Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A Aşık edebiyatı biçim özelliklerini taşımaktadır. B) Bir ilahiden alınmıştır. C) Dünyanın geçiciliğini konu almaktadır. D) Açık, anlaşılır bir dille oluşturulmuştur. E) Ait oldukları şiirin son dörtlüğünden alınmamıştır.

66 A 9. Kaşların ok dedikçe Kirpiğin çok dedikçe Pek mi gönlün büyüdü Sen gibi yok dedikçe Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söyleneme A Aşık edebiyatı ürünlerindendir. B) Benzetme sanatına başvurulmuştur. C) Kafiye ve redif vardır. D) 4+3 duraklıdır. E) Bir mâni örneğidir.

8. Tasavvufta dervişlerin bazen üç, genellikle kırk ve bazen bin bir gün katlandıkları bir "nefis terbiye- si"dir. Maddi, manevi isteklere karşı "oruçlu olma" durumudur. Dervişin yapayalnız, bir köşeye çekilip günlerce iki zeytin yiyerek kendisini Tanrı'ya ada- ması ya da elinde asa, sırtında aba, baş açık, ayak yalın aylarca, yıllarca gurbetlerde dolaşmasıdır. Bu parçada açıklanan tasavvuf terimi, aşağıda- kilerin hangisidir? A) Mürit D) Meyhane B) Çile C) Sâki E) Mutasavvıf grafın Şifresi - Edebiyat Soru Bankası 11

1. Şimdi mal devridir, böyleydi dün de Kürk yoksa itibar olmaz düğünde Cahilin Karun'a döndüğü günde İlimle göğsünü geren olur mu? Aşağıdakilerden hangisi, bu dörtlükle özdeş bir şiir türünden alınmıştır? A) Bana aşkı veren sendin Sonra alıp giden sendin B) Bana toz pembe görünmez Sensiz dünyam çok karanlık Zamane şairleri "Yani"ye "Kâni" derler İki satır dizince adına "mani" derler D) Perişan gençliğim üzgün bakıyor Kalbimi bir korku sarmış yakıyor E) Yüce dağlarına çöken dumanla Göklerde yazılı destan gibisin 3. süg ele pime

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde boş bırakılan yere cümle sonunda yay ayraçla verilen ifadenin getirilme- si bilgi yanlışına neden olur? I A) Cengiz Han'ın hayatı, kişiliği ve fetihlerini konu alan Cengizname günümüze kadar yaşatılmış İslami Dö- nem ---- destanıdır. (Türk) B) Danişmentname ya da ----, Anadolu'da Danişmentli- lerin kurucusu etrafında oluşmuştur. (Danişment Gazi Destanı) C) ----, tarihi bir şahsiyet olan Battal Gazi'nin menkibe- hayatını, Anadolu'ya yerleşen Müslüman Türklerin gözüyle aktaran bir destandır. (Battalname) D) --, halkın gözünde adaleti, yiğitliği, yardımseverliği ve inancı ifade ettiğinden Türk halkının gönlüne gir- miş bir kahramandır. (Köroğlu) E) Satuk Buğra Han Destanı, .... -- hükümdarı Abdülke- rim Satuk Buğra Han'ın kişiliğini, İslam dinini kabu- lünü ve İslamiyet'i yaymak için verdiği mücadeleleri anlatan bir destandır. (Moğol) -

18. 19. yüzyılın başlarında Kayseri'ye bağlı Develi ilçesinde doğmuştur. Medrese eğitimi gören ve divan şiirine de ilgi duyan şair; daha çok hece ölçüsüyle destan, koşma ve semai yazmıştır. İlahi ve beşerî aşk konulu şiirler söylemiş ancak asıl ününü dönemin ileri gelenlerini veya "zamane'yi hicveden şiirleriyle kazanmıştır. Şairin gözlemlediği yanlışlık, eksiklik ve hataları sivri bir dille ifade ettiği görülmektedir. Dönemin bazı önemli sosyal, ekonomik ve politik olaylarına da şiirlerinde doğrudan veya dolaylı göndermeler yapmıştır. Halk edebiyatında taşlama türünün önemli isimlerinden olan sanatçı, yergi ve mizah içeren şiirleri yönüyle divan şairi Nefi'yle benzerlik göstermektedir. Bu parçada söz edilen şair aşağıdakilerden hangisidir? A) Âşık Veysel B) Seyrani C) Köroğlu D) Karacaoğlan E) Dadaloğlu 20

10. Aşağıdaki şiir parçalarının hangisi parantez için- de verilen nazım biçiminin örneği olamaz? A) Yemenimin uçları Çıkamam yokuşları Selam edin yarime Yedi dağın kuşları (Koşma) B) Gerçi cânândan dil-l şeydä için käm isterem Sorsa cânân bilmezem kâm-ı dil-i şeydå nedir (Gazel) C) Bre ağalar bre beğer Ölmeden bir dem sürellm Gözümüze kara toprak Dolmadan bir dem sürelim D) Heman yan ağla Mevlâyı seversen Koma feryadı Leylâyı severser E) Deryalarda olur bahri Doldur ver içem zehri Sunam gurbet elin kahn Ya çekilir ya çekilmez 12. Her taşlardan çok boy Şahin yuva yapmış o Kerem gibi ne belal Yıldız Dağı niçin kal ET Seyhülislam Yahya (Varsağı) (Mesnevi) Aşağıda verilen d ki dörtlükle aynı mektedir? MUBA YAYINLARI (Semail A) Şeyhimin ille Uzaktır yolla Açılmış gül Dermeğe k B) Nurdandır Cihani tut Hasan H O da yir C) Ağaçlan Bastiğ Yer alt Başım D) Bast Fele Bo Ha E) Be