Halk Şiiri Özellikleri Soruları
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri1. (1) Varlığı belgelerle kanıtlanan ilk ve en eski dönem
İslamiyet'in Kabulünden Önceki Türk Edebiyatı Dönemi'dir.
(II) Bu dönem edebiyatı; dil, anlatım, duyuş ve zevk itiba-
riyle yabancı etkilerden uzak ve millî bir edebiyat niteliğin-
dedir. (III) Sözlü ve yazılı edebiyat olmak üzere ikiye ayrılan
bu dönemin sözlü edebiyat ürünleri arasında koşmalar,
gazeller, semailer, varsağılar yer alır. (IV) Bunlar; günlük
yaşantıdan izler taşıyan, halkın konuştuğu dille söylenen
ürünlerdir. (V) Şiirler, "şaman, kam, baksı, ozan" gibi adlar
verilen kişilerce "kopuz" eşliğinde söylenmiştir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi
yanlışı vardır?
A) I
B) II
C) III D) IV
E) VⓇ
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriAvlap meni koymangiz
Ayık ayıp koymangiz
Akar közüm uş tengiz
Teğre yöre kuş uçar
AYDIN Y
Günümüz Türkçesiyle
Beni avlayıp bırakmayın (ne olur)
Söz verip sözünüzden caymayın
Gözlerim(den) deniz gibi (yaşlar) akıyor işte
(Öyle ki akan gözyaşlarımın) çevresinde kuşlar uçu-
şuyor
Bilig of
(Akil H
Bilgi
Bu dizelerin, dil, üslup, içerik bakımından ince-
lendiğinde Türk edebiyatının hangi döneminin
ürünü olduğu söylenebilir?
Kö
A) Islamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Yazılı Dönemi
B) İslamî Dönem Türk Edebiyatı
İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Sözlü Dönemi
D) Batr Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı Dönemi
F) Geçiş Dönemi Türk Edebiyatı
u
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri#26. Aşağıdakilerden hangisi Türk destanlarını diğer
ulusların destanlarından ayıran bir özelliktir?
A) Savaşlar, yiğitler ve erdemlerin etkili şiirsel söyleyiş-
lerle anlatılması
B) Manzum savaş ve kahramanlık hikâyeleri olması
C) Lirik, epik ve dramatik öğelerin bir arada olmaları
D) Kahramanların savaşırken kendi toplumlarının yarar
ve mutluluklarını düşünmeleri
E) Genellikle yazıya geçirilemeyip sözlü gelenekte
kalmaları
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriŞİİR / Halk Edebiyatı Nazım Biçim ve Türleri
I.
II.
III.
IV.
V.
Örnek 7
I. Grup
● Ayin
• Didaktik üslup
• Şathiye
• Karacaoğlan
Yunus Emre
II. Grup
• Kaygusuz Abdal
• Semai
. Nutuk
• Mevleviler
I ve II. grupta verilenler eşleştirildiğinde I. gruptan han-
gisi dışta kalır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Örnek 8
İLAHİ ---- Allah Sevgisi
DESTAN ---- Kayıkçı Kul Mustafa
Yukarıdaki tabloda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağı-
1 1 matinilmelidir?
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri¡
S
A
L
L
G
R
M 4.
A
11
Ulu dağlar sarp kayalar
Geçelim Bağdat üstüne
E) Satirik:
Feylesof Rıza'yım dinsiz anlama
Dini ben öğrettim kendi babama
Cambazım, her ipte oynarım amma
Sırat köprüsünden geçemem hocam
Belimizde kılıcımız kirmani
Taşı deler mızrağımın temreni
Hakkımızda devlet vermiş fermanı
Ferman padişahın dağlar bizimdir.
Âşık tarzı halk şiirinin 19. yüzyıldaki ünlü temsilcisi
Dadaloğlu'ndan alınan bu dörtlükle aşağıdakilerden
hangisi arasında ilişki kurulamaz?
A) Koçaklama
B) Koşma
C) Epik Şiir
6) İmgesel söyleyiş
(E) Meydan okuma
AYT EDEBİYAT SORU BANKASI
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriBir gerçeğe bel bağladım erenler
Aldı benliğimi, bitirdi beni
Damla idim, bir ırmağa karıştım
Denizden denize götürdü beni
Nice kaptan kaba boşaldım, doldum
Karıştım denize, deniz ben oldum
Damlanın içinde evreni buldum
Yine benden bana getirdi beni
Bu dizeler içerik özellikleri dikkate alındığında
aşağıdakilerin hangisinden alınmış olabilir?
A) Devriye
B) Şathiye
C) Nutuk
D) Deme
E) Nefes
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri10.
Üze kök tengri asra yağız yir kılındukda iki ara kişií ogli
kılınmış. Kişi oglinda üze eçüm apam Bumin Kagan, İs-
temi Kagan oluxmus. Olurupan Türk budunung ilin törüsin
tutabirmiş, itibirmiş. (Üstte mavi gök, altta kara yer yaratıl-
dığında ikisi arasında insanoğlu yaratılmış. İnsanoğullari
üstüne atalarım Bumin Kağan, İstemi Kağan hükümdar
olmuş. Hükümdar olup Türk milletinin ilini, töresini tut-
muş, düzenlemiş.)
Bu parça aşağıdaki dönemlerin hangisine ait olabilir?
A) Geçiş Dönemi
B) Yazılı edebiyat
C) Sözlü edebiyat
D) Islami Dönem
E) Tanzimat Dönemi
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriB
2.3
14. I. Dadaloğlu-koçaklama
II. Karacaoğlan-varsağı
III. Yunus Emre ilahi
IV. Köroğlu-semai
V. Seyrani-taşlama
Yukarıdakilerin hangisinde halk ozanının özdeşleştiği na-
zım şekli veya türü yanlış eşleştirilmiştir?
ALP
B) I
2HF
DIV
E) V
Diğer sayfaya geçiniz.
16.
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleriesirle
ni ve
16. Pir Sultan Abdal'la ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) 16. yüzyılda Sivas dolaylarında yaşamıştır.
B) Şiirlerinin ana konuları aşk, tasavvuf ve
kavga olup inançlarını tayizsiz bir tutumla
aktarmıştır.
C) Alevî-Bektaşî edebiyatının yedi büyük
şairinden biri kabul edilir.
D) Deyişlerinin bir bölümünde, devlet düzenini
ve toplumun bozulmuşluğunu eleştirmiştir.
Aruz ölçüsüyle yazdığı, divan şiiri geleneğinin
etkisindeki şiirleri bir divan oluşturmaktadır.
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriGöktürk Devletinin kuruluşundan yarım asır sonra, Türk Beylerinin anayurttan uzaklaşarak,
kendilerini Çin'in yumuşak ipeklerine ve hileci siyasetine kaptırıp bozulduklarını anlatır. Eskisi gibi
iyi ve bilgili olmayan bu beylerin elinde Türk Devletinin nasıl sarsılıp yıkıldığını aydınlatır. Bu
yüzden tam elli yıl, Çin ilinde esir yaşayan doğu Türklerinin, esirlik hayatına alışamayarak,
durmaksızın isyan ettiklerini ve sonunda muvaffak olduklarını, yeniden istiklâl kazandıklarını
anlatır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Kutadgu Bilig
B) Orhun Yazıtları
C) Oğuz Kağan Destanı
D) Divan ü Lügat'it Türk
E) Ergenekon Destanı
HE WINNE
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri9.
Tasavvuf edebiyatında ürün veren şairlerin çoğu Yunus
Emre'nin izinde yürümüştür. XIV. ve XV. yüzyıl ozanların-
dan ---- Yunus Emre'nin söyleyişini benimseyerek aynı
yolda şiirler yazmıştır:
Beylerimiz civan gülün üstüne
Ağlar gelir şahım Abdal Musa'ya
Urum Abdalları postun eğnine
Bağlar gelir şahım Abdal Musa'ya
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki sanatçılar-
dan hangisi getirilmelidir?
A) Pir Sultan Abdal
C) Hacı Bayram Veli
E) Süleyman Çelebi
B) Nesimi
D) Kaygusuz Abdal
YAYINLARI
LIWA an
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri1. 1. Asıl bölümüne "bent", nakaratlarına ise "bağ-
lama" adı verilen anonim halk edebiyatı nazım
biçimidir. (Türkü)
II. Tarikata yeni girmiş dervişlere tarikat kurallarının
anlatıldığı nazım türüdür. (Şathiye)
III. 8'li hece ölçüsüyle ve kendine has bir ezgiyle
söylenen tekke edebiyatına ait bir nazım türü-
dür. (İlahi)
IV. Aşık tarzı halk şiirinin en yaygın biçimidir ve özel
bir ezgiyle, 8'li hece ölçüsüyle söylenen nazım
biçimidir. (Koşma)
V. Tek dörtlükten oluşan ve asıl söylenmek istenen
son iki dizede verilen nazım biçimidir. (Mani)
Numaralanmış açıklamalardan hangisi ya da
hangileri ayraç içindeki Ifadeyle uyuşmamak-
tadır?
A) Yalnız II.
B) Yalnız IV.
D) II. ve IV.
C) III. ve IV.
E) III. ve V.
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriAYT/TDE-SB1
(
3
5. Kaşların yay, kirpiğin ok 8
Sana mail olanlar çok
Şu cihanda akranın yok
O kaşları keman gelsin
Gevheri'yi kimse bilmez C
Âşıkın ağlatan gülmez
İsmini söylemek olmaz
Filan kızı filan gelsin
0
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A)8'li hece ölçüsü ile kaleme alındığı
Bütün dizelerde redif olduğu
C) Kafiye düzenlerinin aynı olduğu
Duraklarda belli bir düzene uyulmadığı
E) Tapşırmaya yer verildiği
7.
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriĽ
12. Güney Anadolu'da yaşayan bir Türk boyunun özel bir
ezgiyle söylediği bir nazım biçimidir. 3 ile 5 dörtlük arasınd
değişir. 8'li hece ölçüsüyle söylenir. "Bre, hey" gibi
seslenmeler bu nazım biçiminde sıklıkla kullanılır.
Bu parçada aşağıdaki nazım biçimlerinin hangisinden söz
edilmektedir?
A) Koçaklama B) KalenderiC) Varsağı D) Destan E) Nefes
Lise Türkçe
Halk Şiiri ÖzellikleriS
R
18. Aşağıdaki dizelerden hangisi farklı bir şiir geleneğiyle
yazılmıştır?
A) Ağlayı ağlayı düştüm yollara
Karışayım boz bulanık sellere
B) Değirmenden geldim beygirim yüklü
Şu kızı görenin del'olur aklı
C) Aşamazsın Karaman'ın ilini
Köprüsü yok geçemezsin selini
D) Ağlamışsın gözyaşını sileyim
Söyle derdin neyse ben de bileyim
E) Ani bir üzüntüyle bu rüyadan uyandım
Tekrar o alev gömleği giymiş gibi yandım
Lise Türkçe
Halk Şiiri Özellikleri10. Karac'oğlan der ki: Ölüp ölünce
Ben de güzel sevdim kendi halımca
Varip gurbet ile vasıl olunca
Dostlardan haberim al, melil melil.
Bu dizelerin, biçim ve üslup özellikleri dikkate alındı-
ğında, aşağıdakilerin hangisine ait olduğu söylenebi-
lir?
A) Âşık edebiyatı
B) Anonim halk edebiyatı
C) Tekke edebiyatı
D) Divan edebiyatı
E) Servetifünun edebiyatı
Paunt