Halk Şiiri Soruları

numaralanmis değiştirmelidir? C) Il ve til B) I ve II A) III ve IV E) I ve v D) IV ve v Bes 1. 1.2.9023 Aşkın ile hasbihalin söylerim Inüp aşkın deryasını boylarım Gamzesine sinem nişan eylerim Hışm ile bağrımı delse gerekdir II. Dostumun hayali gözümden gitmez Çoktur yarelerim onulmaz bitmez Korkarım eğlenüp va'deye yetmez Ömer bu derd ile ölse gerekdir III. Yine haber geldi çeşm-i mestimden Bana rahm eylemiş gelse gerekdir Çok zamandır cüda düştüm dostumdan Derd ile kan olmuş silse gerekdir Dörtlükleri karışık biçimde verilen bu şiirle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? AX Nazım biçimi koşmadır. BY Ahenk unsurlarına yer verilmiştir. c) II. dörtlük şiirin orta bölümüdür. D) I. dörtlükte mazmuna yer verilmiştir. E) Şiirin ilk bölümü III. dörtlüktür.

VAF / 10.SINIF 2. DENEME 12. Kosuld 10. Edibố đi cân san o a Hakk'i bil insan isen Müştấk-i Sultah iseno b Var edeb öğren edeb Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Bir devriyeden alınmıştır. B) Tam uyak ve redif pardır. C) 8'li hece ölçüsü kullanılmıştır. D) Didaktik bir söylem içermektedir. E) Halk şiiri geleneği doğrultusunda yazılmıştır.

7. Benim yarim bana küsmüş Zülfünü gerdana dökmüş Muhabbeti benden kesmiş Sevilmeyi sevilmeyi Bu dörtlüğün bir semaiden alınmış olduğuna aşağı- dakilerden hangisi kanıt olarak gösterilebilir? A) Redifle sağlanan bir ses benzerliği taşıması B) 8'li hece ölçüsüyle söylenmiş olması C) Dilinin sade ve yalın olması D) Duygu ve düşünceleri içtenlikle aktarması E) Dörtlükte şairin adının geçmemesi nebo

7. Dağlar ile taşlar ile Çağırayım Mevlâm seni Seherlerde kuşlar ile Çağırayım Mevlâm seni Bu dörtlüğün aşağıdaki dizelerin hangisiyle aynı zihni- yet özelliklerine sahip olduğu söylenebilir? A) Ay yansın ağalar güneş tutulsun Parladı parladı çalın kilinci Oklar gicirdasın ayyuka çıksın Mevla'nın aşkına çalın kilinci B) Kapısında durup her bâr Yüzün dergâhına tut var Yürekten kıl demâdem zâr Hakk'a yalvar seherlerde 2 I C) Benim dostum gelişinden bellidir Ak elleri deste deste güllüdür Güzel seven yiğitler de bellidir Melil, mahzun gezer eller içinde 2 D) Ölmek kaderde var, bize ürküntü vermiyor Lâkin vatandan ayrılışın iztirabı zor tonguc kampüs E) Sandim ki uzaklaştı yağan kar ve karanlık Uykumda bütün bir gece Körfez'deyim artık

8. Aşkun odu ciğerimi Yaka geldi yaka gider Garip başum bu sevdâyı Çeke geldi çeke gider Arifler durur sözüne Gayrı görünmez gözüne Eşrefoğlu yâr yüzüne Bakageldi bakagider Aşağıdakilerden hangisi dinî-tasavvufi halk şiirinden alınan bu dörtlüklerin asıl yazılış amacını ortaya koyar? A) Estetik zevk uyandırmak B) Allah aşkını dile getirmek C) Bilimin önemini halka kavratmak D) Peygamber sevgisini dile getirmek E) Güzel ahlakın önemini vurgulamak

4. Anında babası bu odgurmış ol Muni âkıbet tip özüm yörmiş ol Sevinçin yorigli ay edgü yigit Sözümni yava kılma könlün eşit Katiglan yangilma könilik yolin Yigitlik yava kılma asgin alın Bu parça aşağıdaki eserlerin hangisinden alınmış olabilir? A) Divân-ı Hikmet B) Risâletü'n-Nushiyye C) Atabetü'l-Hakâyık D) Kutadgu Bilig E) Divânü Lügati't-Türk

1. Aşık Yunus heyler iki cihâni sensiza geule Sen hak peygambersin şeksiz, gümânsiza Sana uymayanlar gider imânsız Adı güzel, kendi güzel Muhammed a Asch a II. Karac'oğlan der ki aman sevdiğim Yolumu kapladı duman sevdiğim Vallahi yamansın yaman sevdiğim Niçin yalan sözle kandırdın Bu iki dörtlüğün karşılaştırılması ile ilgili aşağıda verilen yargıların hangisi yanlıştır? A) Her ikisi de alındıkları şiirin son dörtlüğüdür. B) Uyak örgüleri aynıdır. C) ilki tekke şiiri , ikincisi âşık şiir örneğidir. V , D) İlki satirik, ikincisi lirik şiire özgü nitelikler taşımaktadır. E) İlkinde ek biçiminde, ikincisinde sözcük biçiminde redif vardır.

sik A kü, di- Ik IK 3. n 12. (1) Aşk, doğa, ayrılık, özlem, ölüm, din, tasavvuf ko. nularının yanı sıra toplum hayatını ilgilendiren s runlara da sık sık eğilen şairler, bunlarla ilgili eleş. tiriler getirirler. (II) Daha çok somut konular işlen- miş, konudan çok biçime ağırlık verilmiştir. Halk edebiyatı şiir ağırlıklı bir edebiyattır. (III) Aşık veya saz şairi denilen sanatçılar tarafından daima müzik eşliğinde söylenir. (IV) Aşıklar, bu edebiyatın men- sur kısmını oluşturan halk hikâyelerinin oluşumu, gelişimi ve aktarılmasında da önemli rol oynarlar. (V) Şiirde nazım birimi dörtlüktür. Yaygın olarak he. ce ölçüsü kullanılmıştır, hecenin en çok 7'li, 8'li ve 11'li kalıpları kullanılmıştır fakat şehirde yaşamış, medrese eğitimi almış bazı ozanlar aruzu da kul- lanmışlardır. Yukarıda numaralanmış yargıların hangisinde halk edebiyatı ile ilgili bilgi yanlışlığı söz konu- sudur? A) 1. B) IN C) III. E) V D) IV.

. . Dinî-tasawufi konular işlenir. • Alevi-Bektaşi şairlerince cem ayinlerinde ya da toplantılarda özel bir ezgiyle söylenir. Hecenin 7, 8 ve 11'li ölçüleriyle yazılabildiği gibi aruzla yazılanları da vardır. Bazı özellikleri verilen nazım türü aşağıdakiler- den hangisidir? A) İlahi B) Nefes C) Şathiye D) Nutuk E) Devriye

1 AYT - TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 15. Dil; Arapça, Farsça ve Türkçe kelime ve kurallarının birleşiminden oluşan Osmanlıcadır. Dil, halkın konuşma diline çok uzak, ağır ve anlatım genelde süslüdür; sanat sanat içindir. Biçimci bir edebiyattır. Anlatılan (konu) değil; anlatım biçimi önemlidir. Sıkı sanat kurallarının uygulan- ması klasisizme benzetir. Sanat yapabilmek amacıyla süslü anlatıma, söz ve mana sanatlarına (teşbih, istiare, mecaz, hüsnütalil vb.) sik başvurulur. Genelde hayattan kopuk (soyut) toplumun iztiraplarından uzak bir edebiyat vücuda getirilmiştir. Ancak bazı şiirlerde toplum hayatını aksatan durumlara değinilmiştir. Halk kültüründen uzaktır. Şairleri saray ve çevresinde yetişmişlerdir. Bu yüzden "Yüksek Zümre Edebiyatı" ve "Saray Edebiyatı" adları da verilir. Mazmun önemli bir anlatım yoludur. Ahengi en iyi sağladığına inanılan aruz ölçüsü kullanılır. Nazım birimi genelde beyittir. Divan şiirinde konu bütünlüğü yok dene- cek kadar azdır. Her beyitte diğerlerinden bağımsız yeni düşünceler, hayaller, sanatlar peşindedir şâir. Yani divan şiirinde parça (beyit) güzelliği önemlidir. Ahenk temini için aruzun yanında, kafiye ve redife büyük önem verilmiş; genelde tam ve zengin kafiye kullanılmıştır. Arap ve Fars edebiyatıyla ortak nazım biçimleri kullanılmıştır (Gazel, kaside, mesnevi vb.). Şairler, şiirlerini yüksek makamlara sunarak caize denilen bir tür yazma ücreti de almışlardır. Konu; aşk, şarap, eğlence, methiye, ölüm, tabiat, tasavvuf vb.dir. Şiirin özel bir adı ya da başlığı yoktur. Genelde platonik ve mistik bir tutum vardır. Kafiye göz içindir. Konu çeşitliliği pek yoktur. Aynı konularda birçok şair, birbirine BENİM HOCAM benzer eserler oluşturmuştur. Yukarıdaki parçada divan şiirinin özellikleri verilmiştir. Bu bilgilerden hareketle aşağıdaki şairlerden hangisi divan edebiyatının şiir çizgisi içerisinde eser yazma- mıştır? A) Mevlâna B) Necati C) Neşati D) Yenişehirli Avni E) Feymâni