İmge ve Söz Sanatları Soruları

8. Bende iyi olan ne varsa hepsini kitaplara borçluyum. Sa- natin insanlardan daha cömert olduğunu daha gençliğim- de anlamıştım. Bir kitap sevdalısıyım ben; kitapların her biri bir büyü, yazar da büyücü gibi geliyor bana. Kitaplardan YI söz ederken büyük bir heyecan ve coşkun hevesler duymamama olanak yok. Bu, saçma gelebilir size ama gerçek. Hatta belki de bu duygulara yabanıl bir insanın coşkun hevesleri denebilir; ne denirse densin bu hastalıktan IIV IV emot nel kurtulmam olanaksız. Yeni bir kitabı elime aldığımda olağanüstü, konuşan, yaşayan bir yaratığın yaşamıma /V giment girdiği duygusuna kapılırım. sdula Bu parçadaki numaralanmış sözlerin hangisinde bir varlık ya da kavram başka bir varlık ya da kavram aracılığıyla anlatılmaya çalışılmamıştır? A) I B) II C) III E) V

1. Rüzgârın, güneşin ve bulutların birlikte görevde olduğu bir gündü. Eğirdir Gölü'ne bakan bir tepeye oturup peynirini, ekmeğini torbasından çıkaran bir yolcu, karnını doyurana kadar bir "renk dersi" alacaktı. (IN) Mavinin nasıl koyulup açıldığını, nasıl kendini yeşile çevirmeye çalıştığını, yeşilin nasıl kendinden geçip mavileştiğini şaşkınlıkla görecekti. (IV) Sular, üzerinde boyalar karıştırılan bir tuvaldi sanki. Gölün bir günde yedi kere renk değiştirdiğini söyleyen Eğirdirliler, gölün güzelliğini belirtmek için bu büyük ve büyüleyici değişimi anlatırlar. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde sanatlı bir söyleyiş yoktur? B) I A) I C) III D) IV E) V

1. Test 04 STANDART S SÖZCÜĞÜN, SÖZCÜK GRUBUNUN ANLAMI VE YOU Sözcüklerde Anlam Olayları Bir sözün benzetme ilgisi olmadan başka bir söz yerine kul- lanılmasına mecazımürsel denir. Buna göre, aşağıdaki dizelerin hangisinde mecazımürsel vardır? Ad avamat A) Aktıkça gönlüme sevgi pınarı İçimde çürüyen kökler dirilir B) Sen yoksan günler anlamsız İnan, aldığım her nefes tatsız C) Göklerde güneş ışıksız ne gezer Sönmüş, tükenmiş yıldız ne gezer D) Deniz engin bir sudur; tuzlu, mavi Yazları doludur insanla sahili E) Anladım ki o güzel, o yeşil gözler Geçmiş güzel günleri özler Aşağıdaki dizelerin hangisinde kişileştirme yar ştır?

Milletlerin hayatını derinden etkileyen olaylar anlatı- lir. III. Milli söyleyişten uzak, evrensel bir nitelik taşır. Olağanüstü olay ve kişilere sıkça rastlanır. IV. Nazım, nesir karışık olarak kaleme alınır. V. Divan edebiyatındaki karşılığına mesnevi denir. Yukarıda numaralı cümlelerden hangi ikisi doğal destanlar için söylenemez? 12. I. A) I. ve II. D) II. ve V. B) I. ve III. E) IV. ve V. C) II. ve IV.

51 4. Ben ezelden şanslıyımdır zaten! "Borç harç öm- rümde ilk defa adam gibi bir otomobil aldım." diye sevinip, kredi borcunu öderken arabayı yapan fab- rika iflas etsin, marka tarihe karışsın. Buna piyan- go denmezse ne denir? Bu parçada altı çizili sözcüğün kullanılışından doğan anlam özelliği aşağıdakilerden hangisi- nin örneğidir? A) Teşbih (Benzetme) B) Tezat (Karşıtlık) C) Teşhis (Kişileştirme) DAbartma (Mübalağa) E) Kinaye (Değinmece)

4. 1. Renkler başkalaştı gün ortasında Koyu bir karanlık öptü denizi II. Bizdik o hücumun bütün aşkıyla kanatlı; Bizdik o sabah ilk atılan safta yüz atlı. III. Düşün ki kollarını kavuşturmuş gizli Insanım ben, kendi geçmişine ağlayan IV. Kuş cıvıltıları şenlendiriyordu Bahar vakti sessiz bahçeleri V. Yanar geceler yokluğunda için için Hüzünlü bir dalga sesiyle Yukarıda numaralanmış dizelerin hangisinde insa na özgü bir özellik doğaya aktarılmamıştır? A) I ve IV B) II ve V D) III ve V C) IV ve V E) II ve III 1 ÜNİTE Anlam Bilgisi 27

11. Bir başkasının yaşantısıdır dönüp arkamıza baksak Çünkü yaşadıklarımız başkasının yargısına tutsak Su yasak, rüzgâr yasak, açık kapılar yasak Belki bu karanlıkta yasakları yasaklasak Başlar ay doğarken saltanatı sultan-ı yegâhın Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? xylbm2 Aİmgelere yer verilmiştir. BYinelemelerle ahenk sağlanmıştır. C) Seslenmelere yer verilmiştir. Serbest ölçüyle yazılmıştır. Kafiyeli bir söyleyişi vardır. als eis ais els

e bağlama 3 2. anlamını kastederek kullanmaktır. Yılın ilk karı yağdı İyice kısaldı günler Ölülerimiz üşür mü ki Söz arasuda, herkesse biluen bir olay!, Gals bir kişiyi, bir inanc hatırlatma Senatidu. dizelerinde şair, ölülerin üşümeyeceğini gayet iyi bilme- sine rağmen anlatımını etkili kılmak için bunu bilmiyor gibi yaparak okuruna soruyor; böylelikle mış oluyor. sanatı yap- D) telmih Bu anlatımda boş bırakılan yere aşağıdakilerin han- gisi getirilmelidir? A) leffüneşr ==== B) tecahüliarif C) kinaye E) hüsnütalil TOstokut 6. Bir söze hon

an k i 10. Başım sükutu öğüten Uçsuz bucaksız bir değirmen İçim muradına ermiş Abasız postsuz bir derviş Kökü bende bir sarmaşık Olmuş dünya sezmekteyim Mavi, masmavi bir ışık Ortasında yüzmekteyim Bu dizelerde, aşağıdakilerin hangileri arasınd benzerlik ilişkisi kurulmamıştır? A) baş - değirmen işık - su E) kök - hayat 1. B) iç - derviş D) dünya - sarmaş

ma ağır 34 Saatle Saatler son gecemin geçti cenaze EY Gamla kavrulmuş gençlik çağında Bir gül yeşertmedin vuslat bağında Diesma Seherde kalkmış uykudan (İstiare) 12. Bahçedeki taze fidan Yerin altında cehennem gibi binlerce lağam Atılan her lağamın yaktığı yüzlerce adam (Teşbih) III. Ne dökülmüş ak gerdanın üstüne Kâkül müdür zülüf müdür tel midir (İstifham) IV. Bu rüzgâr her vakit böyle esmeyecek Gökte bulut, suda yelken, dalda çiçek (Tenasüp) V.Nihayet damlarda leylekler göründü Upuzun gagalarını takırdatan (Teşhis) C) III Ay hüzr D) Gizli bi Küflü = D) IV Yukarıdaki dizelerin hangisinde ayraç içinde veri. len sanat yoktur? A) I B) II E) Ne ba Şu k 3. Meh Kol E) V diz do

Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç içindeki söz sanatı yoktur? gil güten A) Her ağyar nasiplenir, gülen yârin yüzünden Yürek dağlar aşikâr, böyle yârin yüzünden (Cinas) B) Kendimden geçtikçe geldim kendime Alçaldım çıktıkça yüksek yerlere (Tezat) C) Uçuvor kara bulut gibi kargalar Ölüleri didikliyor demir gagalar (Teşbih) ✓ baz Senin yüzündür güzel kılan evleri Cömert köyleri, unutkan şehirleri (Mecazımürsel) O E) Limana dert yandı bütün gece Deniz fenerinin dost ışıkları (Teşbih) ✔ (Teşhis) ey

1. Aşktır, yıldızları seyrettiren Aşktır, ay ve günü devrettiren Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangileri vardır? A) Teşbih-tenasüp B) Tecahülüarif - tevriye C) Tedric - teşbih D) Tenasüp - hüsnütalil E) Teşhis-tezat

P Dizelerdeki söz sanatlarını karşılarına yazınız. benzetme abartma Bazı coşkun ırmakların Ninni söyler akan suyu. Bazı, esen bir rüzgârın Dudakları der ki: "Uyu!" Şüheda fışkıracak toprağı sıksan şüheda! kişileştirme Boncuk gibi gözlerle bakarsın dünyaya. Yıldızlar, çamlara değer de geçer. Gün buradan başını eğer de geçer. Güleriz ağlanacak hâlimize... ETKİNLİK konuşturma karşıtlık Laleştirme benz et me abar t kar sitly

si- e 11. Dörtnala gelip Uzak Asya'dan Akdeniz'e bir kısrak başı gibi uzanan Bu memleket bizim Bu dizelerde ağır basan söz sanatı aşağıdakilerden han- gisidir? A) Teşhis C) Mecazımürsel E) Teşbih TEST 01 B) Kinaye D) Tezat

4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç içinde verilen söz sanatı yoktur? A) Bırak beni haykırayım, susarsam sen matem et; Unutma ki şairleri haykırmayan bir millet Sevenleri toprak olmuş öksüz çocuk gibidir. (teşbih) B) Yapraktan saçını yerlere yaymış, Sonbahar ağlıyor ayaklarında. Süzüyor ufukta bir kızıl yeri (istiare) C) Ateş ve kanla siler, bir gün, ordumuz lekeyi, Bu, insanoğluna bir zulm olan Mütareke'yi. (mecazi- mürsel) D) Rüzgâr eser dallarımız atışır Yas ile sevincim yıkışır dağlar. (tezat) E) Çördükler, cevizler, iğdeler Gidin bakın gölgeleri orda mı? (hüsnütalil)

11. Deryalarda olur bahri. Doldur ver içeyim zehri Sunam gurbet elin kahrı Ya çekilir ya çekilmez Suna: ördek Bahri: denizle ördeği Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır? A) Teşhis B) Açık istiare D) Mecazımürsel C) Teşbihibeliğ E) Tezat