İmge ve Söz Sanatları Soruları

'9 9. Doğarken yakışmış benimsin, tenimsin Benim senden başka sığınacak limanım yok Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır? A) Tevriye B) Kinaye D) İstifham C) Hüsnütalil E) Tecahülüarif nocki tarzda ol-

Gönül bir deryadır dalgası dinmez Her güzele meyil verip dost denmez Taşıma su ile değirmen dönmez Dökülür çarka su kendinden olur Bu dörtlüğün üçüncü dizesinde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır? A) Teşbih B) İrsalimesel C) Intak D) Kinaye E) Teşhis

6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yay ayraç içinde verilen edebî sanat yoktur? A) Hani selamı hani bir peyami cânânın Saba senin de işin hep heva imiş yazık (Tevriye) B) Ölümdür bekleriz hükmü Dünya bir duruşmadır, sürer (istiare) C) İşkence yaptıkça bana gülerdi Benim sadık yârim kara topraktır (Tezat) D) Gelir deyü cihânin şehriyârı bezm-i gülzâra Temâşâ etmek için yâsemenler çıktı divara (Hüsnitalil) E) Bülbüllerin ister seni ey gonce-dehen gel Gül gittiğini anmayalım gülşene sen gel (Tenasüp)

8 10. O o Sirişküm yer komadi colara sahra-yi alemde Şikayet etmege deryaya oldilar reván yer yer (Gözyaşım, irmaklara álem ovasında yer bırakmadı. Irmaklar şikayet için denize doğru aktı) Bu dizelerde aşağıdaki edebi sanatlardan hangisi var- dir? d AyTecahüliarif E B) Irsalimesel C) Telmih D) Nida ON E) Hüsnütalil W7 yo

DENEME 2 (7 Lebdeğmez veya dudak-değmez. Halk edebiyatında atışmada dudakların birbirine değmesiyle çıkan harfleri (b. 1. p. m, v) kullanmadan yapılan bir söz sanatıdır. Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde "lebdeğ- mez" sanatı yoktur? A) Kar olsan da yüce dağda erirsin Gün gelir ki kara yerde çürürsün Sen iste arzunu Yaradan Versir Dünya aynı dünya insan değişmiş B) Hicran yarası çekenin dideleri kan ağlar Yolcu olsa yar yolunda uğradığı han ağlar Dönen cihanin çarkında yok olur yiter aşık Gökte kuşlar ah çekerler yerde de insan ağlar C) Aşıklar söylenen sözden alırsa Insanlar içinde hastan sayılır Hakikat dersini özden alırsa Yaratan Tanrı'ya dosttan sayılır D) Güzel güzel diyarlardan geçerken Soğuk soğuk sularından içerken Al yanaklı canan orda gezerken Nerde kaldı düşler ki ah nerede? E) Nice yıldır dil gireli zarina canan senin Cana tek can asılıdır darina canan senin Aşıkın daldan atarak yardaki aşnasın sen Hayalet nice dayanak narina canan senin gladi: yok

7. DÖRTLÜK SÖZ SANATI BI Bir sedir dalına astım zamanı 1. A B 2. Saygıyla sustular bütün sirenler Zaman ki çok lifli bir düş urganı Sabah gider, akşam döner trenler 3. 4. 5 Bu tabloda verilen dörtlükteki söz sanatları boş bıra- kılan yerlere yazıldığında aşağıdakilerin hangisi dış- ta kalır? c) İstiare A) Teşhis B) Hüsnütalil D) Teşbih E) Tezat )

10. Şiir bir cennet bahçesidir Şairler orada dolaşır saf saf Bu dizelerde geçen "saf saf" sözü hem "temiz, saf" hem de "sıra sıra" anlamına gelecek biçimde kullanılarak sanatı yapılmıştır. Bu açıklamada boş bırakılan yere aşağıdaki edebi sa- natlardan hangisinin getirilmesi uygundur? A) kinaye C) cinas B) tevriye D) istiare E) tariz hu rosimde

Söz Sanatları 6 AY 8. Can kafeste durmaz uçar Dünya bir han konan göçer Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerin han- gisinde doğru olarak verilmiştir? AD Teşhis - teşbih B) İstiare - istifham C) Telmih - tezat D) Tevriye - kinaye E) İstiare - teşbih

(SÖZ SANATLARI) 10. Aşağıdakilerin hangisinde ayraç içinde verilen söz sanatı yoktur? A) Yerde bülbül sarşın bir şair Güneş, ustünde altın bir güldür (Teşbih) B) Allah'ım ne bunaltıcı, ne boğucu bir gece Gözlerimiz bulutlandı arabaya binince (İrsalimesel) CD Bin dereden su getirdi İstanbul'dan gelen zevat Sivas mandayı kabul etmedi fakat (Mecazımürsel) D) Ağaçlar sonbahara hazırlanıyor Bu şehir o eski İstanbul mudur (Tecahülüarif) E) Bülbüllerin ister seni ey gonca ağızlı gel Güle gittiğini anmayalım gülşene sen gel (Tenasüp)

wwwson Söz Sanatları - 11 Aşağıdaki misraların hangisinde parantez içinde verilen 4. edebî sanat yoktur? A) Beni candan usandırdı cefadan yâr usanmaz mi Felekler yandı âhımdan muradım şem'i yanmaz mi (istifham) B) Yaprak dökümünde uyup rüzgâra Yorgun dallarını sallama söğüt (Kapalı istiare) C) Şakaklarıma kar mi yağdı, ne var Benim mi Allah'ım bu çizgili yüz (Tecahül-i arif) D) Derinden derine ırmaklar ağlar Uzaktan uzağa çoban çeşmesi (Açık istiare) E) Gizlice arasam ağzını lebin emsem sorsam Hiçbir çâre bilir mi dil-i bimâra acep (Sihr-i helål)

7. Eğer âşık isen yâre Sakin aldanma ağyâre Düş İbrahim gibi nâre Bu gülşende yanar olmaz Bu dizelerde altı çizili sözcüklerle yapılan edebî sa- nat, aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Bulamadım dünyada gönle mekân Nerde bir gül bitse etrafı diken B) Gözlerim gözler iken oldu gözün gözüme düş Göz ucuyla gözlerden göze göz oldu diken c) Karacaoğlan der ki hoşça salınsın Dursun yol üstünde bacı alıncın Lale Devri çocuklarıyız biz, zamanımız geçmiş Aşk şarabından kim bilir en son hangi şanslı içmiş E) Var olan yokluğun ömrünü sürüyorum Aşklar bomboş kuruntu, hürriyet esaret

2. Anavarza at oynağı Kana bulanmış gömleği Kıyman a zalimlar kiyman Kör karının bir değneği Yaşlı bir kadının öldürülen tek oğlu için duy- duğu acıyı dile getiren bu dörtlükte, aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır? A) Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği şeyi bil- mez görünme B) Bir sözcüğü, iki anlamını birden sezdirecek bi- çimde kullanma C) Bir sözcüğü, gerçek anlamı dışında başka bir sözcük yerine kullanma D) Bir olgunun gerçek etkenini bir yana bırakarak olguyu başka bir nedene bağlama E) Birkaç şeyi söyledikten sonra onlarla ilgili baş- ka şeyleri bir sıra gözeterek anlatma (1988 - ÖYS)

Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde veri- len edebî sanat yoktur? A) Ne zaman bir yüzük gibi taktı hatıranı Bu gizli ve acı işareti gelin (teşbih) B) Aramazdaki gece mehtâbı yüzün parlarken Bir uzak yıldıza benzerdi güneş sen varken (te- nasüp) C) Kıyıya vurdukça hüzünler Deniz dalgalandı birden (teşhis) DSüzülüp akasya dallarından gün Erir damla damla ayaklarında (kapalı istiare) E) Senden bilirim yok bana bir fâide ey gül Gül yağını eller sürünür, çatlasa bülbül (tevriye)

12. Yanında damla damla bittiğimi duyarım Yoklarım yerinde mi yüzüm, alnım, saçlarım Bir göğüs geçirerek derim ki: "Yine varım, Fakat bir rüya gibi şimdi kaybolacağım" Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur? A) İstiare B) Tenasüp Teşbih D) Tecabúlüarif E) Mecazımürsel 14

7. Gönlünü Şirin'in aşkı sarınca Yol almış hayatın ufuklarınca O hızla dağları Ferhat yarınca Başlamış akmaya çoban çeşmesi Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yok- tur? B) Telmih C) Teşhis A) Mübalağa D) Hüsnütalil E) Mecazımürsel

You Sevin ağlayabiliyorsan Unutmanın kardeşidir ağlamak Uyur uyanır yatağında duyguların Düşüncenin kucağında hep çocuktur Ağlamak Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yokt A) Tezat B) in ak D) Toshis C) Test E) Asonans T T İYATİK