İmge ve Söz Sanatları Soruları

9 3 8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde ve- rilen edebî sanat yoktur? A) Affeyleyelim ki belki bilinmez Bir sürçen atın başı kesilmez (İrsalimesel) Dursun bu musiki-i semavi içinde saz Leyl-i tarabda bir dahi mizrap uyanmasın (Teşhis) C) Gelir diye cihanın şehriyarı bezm-i gülzara Temaşa etmek için yaseminler çıktı duvara (Hüsnütalil) 1 D) Her şey yerli yerinde, havuz başında servi Bir dolap gıcırdıyor uzaklarda durmadan (Teşbih) E) Süleyman kuş dili bilür dediler Süleyman var Süleyman'dan içerü (Telmih)

5. Bu akımdaki sanatçıların anlayışına göre toplumsal so- runlar önemli değildir. Şiirde biçim ustalığına yönelmek gerekir. Sadece güzele ulaşmak amaç edinilmelidir. "Sa- nat için sanat" görüşü temel alınmalıdır. Eserlerde konu- lar tarihten, mitolojiden seçilmiştir. Bu parçada özellikleri verilen edebiyat akımı, aşağı- dakilerden hangisidir? A) Sembolizm C) Natüralizm E) Romantizm B) Parnasizm Dy Klasisizm

ar- M Divan Şiiri-1 11. Değildüm ben sana mâil sen ettin aklıma za'il Bana ta'n eyleyen gâfil sen görgeç utanmaz mı Kamu bimarina canan deva-yı dert eder ihsan Niçin kılmaz bana derman beni bimar sanmaz mı Bu dizelerde olduğu gibi aruzun iki eşit parçaya bölü- nebilen kalıplarıyla yazılan ve misra ortalarında iç ka- fiyesi bulunan gazel türü aşağıdakilerden hangisidir? B) Tegazzül lupo C) hikemî E) Yek - avaz Musammat D) Yek - ahenk 12. 1. Özünde övgü ve yergi olan divan şiiri nazım biçimi: Kaside II. En az 5, en çok 15 beyitten oluşan, ilk beyiti musarra biçiminde olan divan ciri

10. Ey melek-sîmâ ki senden özge hayrandur sana Hak bilür insan demez her kim ki insandur, sana Âlemi pervâne-i şem-i cemâlün kıldı ışk Cân-ı âlemsem fedâ her lâhza min cândur sana Bu beyitler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? (A) Benzetmeye yer verilmiştir. B) Mesnevi nazım biçimiyle yazılmıştır. C) Mübalağa sanatından yararlanılmıştır. D) Sevgiliye hayranlık konusu işlenmiştir. E) Ahenk, redif ve tam uyak ile sağlanmıştır. 23

6. Bende yok sabr u sükûn sende vefâdan zerre İki yoktan ne çıkar fikredelim bir kere Yukarıdaki dizelerde şair Nâbî, iki olumsuzluk eki olan "na" ve "bî" yi düşündürerek okura beytin şairinin kendisi olduğunu bul- durmayı hedeflemiştir. Yukarıda örneklenen söz kalıplarının halk ve divan edebi- yatlarındaki karşılığı sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir? A) Tekerleme - muamma B) Tekerleme-siyer C) Mani-lügaz D) Bilmece-tahmis E) Bilmece-muamma Toprak Yayıncılık C) Sayıp D) Konu E) Diya

8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç içinde verilen söz sanatı yoktur? A) Ağacın gölgesi yer değiştiriyor Dağ köyü, otun neşesine boğuluyor B) Deli gönül bir sevdaya bağlandı 9) Bu sevda uğruna beyhude yandı V Yürek bir mermi gibi sürülür yalnızlığa Sevindirirsin tetiği ve namluyu ✓ (istiare) E) Kör ölse badem gözlüydü derler Dilsiz ölse şiirin sözlüydü derler (Hüsnütalil) (Teşbih) DY Ben gülüm, ben karanfil, ben de yasemin diyor mentio Renk renk kokularla çiçekler V (İntak) (İrsalimesel)

10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir kinaye vardır? A) Bir sabah söyledi son sözlerini Yumdu dünyaya ela gözlerini B) Söyleyin yıldızlar sevgilim nerde Beklerim onu ben pencerelerde C) Bülbüle söyleyin dalına konsun Bizi böyle eden Allah'tan bulsun D) Bir bahar akşamı rastladım size Sevinçli bir telaş içindeydiniz E) Kuşlar mıdır onlar ki her akşam Âlemlerimizden sefer eyler şam

BILGI EĞITIM SETİ 4. Ses verir çiğnediğin taşlara seslensen eğer Nur olur gözlerinin değdiği bir vaha bile Bu dizelerdeki en belirgin söz sanatı aşağıdakiler- den hangisidir? A) İstiare D) İktibas B) Kinaye C) Tevriye E) Mübalağa mecosi müßel insonl

7. "Umutlu hayat" ibaresinde geçen "umutlu" kelimesinin akla gelen ilk anlamı "hayata umutla bakmak" ifade- sidir. Fakat reklamda kastedilen kelimenin uzak anta- mıdır. O hâlde Cumut" kelimesi bebeğin ismi olarak düşünüldüğünde reklamın anlamı "Umut isimli bebek- li hayat" çıkmaktadır. Bu şekliyle düşündüğümüzde bu sözde sanatının olduğunu söyleyebiliriz. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki söz sa- natlarından hangisi getirilmelidir? A) istjare D) iktibas kinaye E) terdit tevriye BILGI EĞITIM SETI As tel B 11. C

BILGI EĞITIM S 11. Çocukken haftalar bana asırdı Derken saat oldu derken saniye İlk düşünce beni yokluk ısırdı Sonum yokluk olsa bu varlık niye Bu dörtlükteki altı çizili sözcüklerde bulunan söz sanatının benzeri aşağıdakilerden hangisinde vardır? A) İçimde uzayan her yol Çıkar gider dosta doğru Nergis, itif, menekşe, gül Kokar gider dosta doğru der C tdre B) Yuvalar dağılmış ocaklar sönmüş Yollar ki bir dizi mezara dönmüş Mutluluk burada doğmayan günmüş Çöllere akışın gurbeti benim a Şurası göz göze geldiğimiz yer Şurası söyleşip güldüğümüz yer, Şurası baş başa kaldığımız yer Buralara sık sık gelişim ondan Seversin dünyayı doludizgin Ama o bunun farkında değildir Ayrılmak istemezsin dünyadan Ama o senden ayrılacak d E) Doğruları yalanlarla anlattığım Göğüs kafesimin içinde bir yerde Bir şiir dünyam var benim Dünyadan çıkar orada yaşarım x

y- 71, ne ari 3- k n 6. Aşağıdaki dizilerin hangisinde bir söz sanatı yok- tur? A Aldım Rakofça kırlarının hür havasını Duydum akıncı cedlerimin ihtirasını B) Bir vapur yaklaşırsa rıhtımına bin açıl Ve dinle kalbimi bak nasıl çarpıyor nasıl Yaram var havanlar dövemez merhem Yüküm var bulamaz pazarlar dirhem D) Yeni bir ülkede yem vermek için atlarına Nice bin atlı kapılmıştı fetih rüzgârına E Kadrini seng-i musallada bilip ey Baki Durup el bağlaya karşında yâran saf saf Türk Dili ve Edebiyatı | 47 Z a Z- Ť ka L

8. | - || Türlü donlar giyer, gülden naziktir. Bülbül çevreyleme, güle yazıktır. 1 - 11 Çok hasretlik çektim, bağrım eziktir. Güle güle gelir canlar paresi Bu dörtlükte aşağıdaki edebî sanatlardan hangisi kullanılmıştır? A) İntak B) Telmih D) Teşhis C) Tariz E) İstifham

BO ay ek In la P hile 18. Namık Kemal'in önce iki cilt olarak düşünüp yalnız 13 Isme sis2 Cumbi 1 bir cildini yayımlayabildiği Cezmi, Türk edebiyatının || ilk tarihî romanıdır. Realizmin akımından etkilendiği ||| IV oyunlarından Zavalli Çocuk'ta, genç bir kızın kendi- V sinden yaşlı biriyle görücü usülü evlendirilmesini anlatmıştır. Bu_parçada altı çizili bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? AYI B) M CY III D) V E) V LİMİT YAYINLA 37

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim grubu kullanılmamıştır? A) Sonunda sırrını açığa vurması kötü oldu. B) Ağırbaşlı davranmanı çok beğendim. C) Koskoca adamla matrak geçmeye utanmıyor. D) Bizim yeğen çakı gibi bir delikanlı olmuş. E) Bu akşam buluşup efkâr dağıtalım mı?

1. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde, telmih sanatı belirgindir? A) Mende Mecnûn'dan füzun âşıklık isti'dâdı var Âşık-ı sâdık menem Mecnûn'un ancak adı var B) Dura dura bir sel oldum erenler anlatılmak isteneni Usto kopcili Bilmem ağlasam mı ağlamasam mi C) Bağlanmayacaksın bir şeye öyle körü körüne "O olmazsa yaşayamam." demeyeceksin D) Ya şevk içinde harap ol ya aşk içinde gönül Ya lale açmalıdır göğsümüzde yahut gül E) Dost bî-pervâ felek bî-rahm ü devrân bî-sükûn Derd çoh hemderd yoh düşman kavî tâli' zebûn Eekilde Soylemek.

5. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde sevgiliden şikâyet söz konusudur? A) Ağyaradur muhabbet ü mihr ü vefâlarun Erbâb-ı aşka haddin aşupdur cefâlarun O Ayine sever cândan ruhsâre-i cânâni Bir gâyete ermiş kim ayrılsa çıkar cânı Nevbahår oldı gelün azm-i gülistân idelüm Açalum gonca-i kalbi gül-i handân idelüm D) Sen gonca-i handânı ger görürse hûrîler diye Bu lutf ile ra'nå güli bağ-ı cinânda görmedük Derd olsun şerbet-i dermân içersem ey tabîb 8